رییس دفتر رییس جمهوری، گسترش مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها را در دهه‌ اخیر از نتایج طبیعی جهانی شدن دانست و گفت: یکی از خلاءهای جدی که در سرعت‌یابی جریان جهانی شدن عارض شد، خلاء حکمرانی جهانی است. بازارهای محصول، سرمایه اجتماعی و اطلاعات در روند جهانی شدن به هم متصل شدند، اما متناسب با آنها، دولت‌ها و حکمرانی‌ها، جهانی نشدند و به عبارت دیگر، با جهانی شدن بنگاه ها، دولت‌ها و حکومت‌ها جهانی نشدند و این موجب خلاء شده است.

وی اضافه کرد: اگر در قلمرو حاکمیت ملی شرکتی تعرض می‌کرد، دولت‌ها معمولاً مدعی نفع عمومی بودند، اما وقتی که حوزه نفوذ شرکت‌ها فراملی شده است، نهاد حاکمیتی که به تعرض فراملی شرکت‌ها رسیدگی کند، وجود ندارد.

نهاوندیان گفت: بحران زیست محیطی از نتایج تعرض فراملی شرکت‌‌ها و عدم نهاد حاکمیتی مناسب برای رسیدگی به آن عارض شده است. امروز بحران ریزگردها مردم کشور ما و کشور همسایه را با آسیب‌های جدی بهداشتی مواجه کرده است که ریشه اصلی این بحران فراملی است و فراتر از حوزه یک دولت، کشور و حاکمیت قرار دارد.

رییس دفتر رییس‌جمهور اضافه کرد: در مسایل مربوط به فساد در معاملات تجاری نیز چنین شرایطی حاکم است، برخی شرکت‌های چندملیتی از ضعیف بودن قوانین ضدفساد در برخی از کشورها استفاده کرده و این به گسترش فساد در آن کشورها منجر می‌شود.

وی خاطر نشان کرد: از جمله عوارض مغفول در موضوع تحریم ، گسترش فساد است. از عوارض طبیعی تحریم‌های فرامرزی از دست رفتن شفافیت در معاملات اقتصادی است، شرایط تحریم ،دور زدن قانون و مقررات را بدنبال دارد و این می‌تواند از زمینه های فساد باشد. ریشه همه این عوارض فراملی است و یک نهاد فراملی وجود ندارد که به این مسایل رسیدگی کند.

نهاوندیان گفت: امروز شرکت‌ها تحت تأثیر افکار عمومی ناگزیر شدند برخی از مسئولیت‌های اجتماعی را برعهده بگیرند و اکنون تعداد زیادی از شرکت‌ها در دنیا وجود دارد که اندازه حجم آنها از برخی از دولت‌ها بزرگتر است و این نشان می‌دهد که شرکت‌های بزرگ جهانی نقش و جایگاه مؤثرتری از برخی دولت‌ها پیدا کردند، پس باید برخی مسئولیت‌های اجتماعی را نیز برعهده بگیرند.

رییس دفتر رییس‌جمهور گفت: امروز شاهد یک گرایش روشنفکری و گفتمانی در میان اهل نظر و عمل هستیم که برای کاهش هزینه‌های اقتصادی تصحیح‌هایی را مطالبه می‌کنند. همچنانکه نظام سرمایه‌داری در تجربه 150 ساله خود تلاش کرده به طور مداوم خود را تصحیح کند. امروز شرکت‌ها غیر از سود توجه به ملاحظات دیگر ذی‌نفع آن است.

وی اضافه کرد: بی‌تردید اگر شرکت‌های هر کشوری به مسئولیت‌های اجتماعی توجه کند در چنین صورتی از سنگینی مسئولیت دولت کاسته می‌شود و چنانچه دولت با شرکت‌هایی روبه‌رو باشد که نه تنها انگیزه تخلف از قانون و تعرض به منافع عمومی ندارد بلکه در رفتارهای خود همه ملاحظات را در نظر می‌گیرد، کاملاً به نفع دولت است.

نهاوندیان با بیان اینکه دولت ها به دو شکل روش مستقیم و غیرمستقیم می توانند و وظیفه دارند که در زمینه توسعه مفهوم مسوولیت اجتماعی مشارکت داشته باشند ، اظهار داشت: در روش های مستقیم دولت ها می توانند در شاخص های ارزیابی شان و شاخص های رتبه بندی شرکت ها ملاک های مسوولیت اجتماعی را وارد کنند؛ دولت ها باید در بین دو شرکتی که شرایط مشابهی دارد به شرکتی رتبه بالاتری دهند که در توسعه مسئولیت‌های اجتماعی یک قدم جلوتر از دیگری باشد.

رییس دفتر رییس‌جمهور افزود: در جاهایی که تخصیص‌هایی قرار است به شرکت ها تعلق گیرد وارد کردن ملاک‌های رضایت اجتماعی نیز باید توسط دولت ها مورد توجه قرار گیرد و تنها شاخص های فنی لحاظ نشود بلکه رضایت جامعه و محیط پیرامون نیز لحاظ شود.

وی با اشاره به سومین روشی که دولت می تواند به طور مستقیم بر توسعه مفهوم مسوولیت اجتماعی شرکت ها تاثیرگذار باشد ، گفت: هیچ رویکردی از سوی دولت‌ها برای تشویق شرکت ها بالاتر از این نیست که دولت‌ها و شرکت های دولتی در عمل نسبت به مسئولیت‌های اجتماعی پیشگام باشند.

نهاوندیان همچنین با بیان اینکه دولت ها با روش های غیرمستقیم نیز می‌توانند در توسعه مفهوم مسوولیت اجتماعی شرکت‌ها تاثیرگذار باشند، گفت: یکی از این روش‌ها تعیین ارزش‌ها و ارزش گذاری است؛ بجز مفاهیم کلی زیست محیطی و رضایت مصرف کنندگان، وقتی می خواهیم وارد اندازه گیری ملموس شویم باید ملاک‌های ارزیابی مناسبی به مردم بدهیم که این ملاک ها می تواند از طریق سازمان های مردم نهاد به مردم منتقل شود.

رئیس دفتر رئیس جمهور دسترسی به اطلاعات را از دیگر راه‌هایی عنوان کرد که دولت ها می توانند از آن طریق به طور غیرمستقیم بر توسعه مفهوم مسوولیت اجتماعی شرکت‌ها تاثیر گذار باشند.

وی افزود: از افتخارات دولت تدبیر و امید این است که آیین‌نامه قانونی که سال‌ها معطل مانده بود، یعنی حق دسترسی به اطلاعات را تصویب و آن را ابلاغ کرد و این می‌تواند زمینه نشاط و فعال‌سازی نهادهای مدنی را فراهم کند.

نهاوندیان اقدامات فرهنگی و تربیتی را از دیگر روش‌های غیر مستقیمی عنوان کرد که دولت ها می توانند از طریق آن بر توسعه مسوولیت اجتماعی تاثیر گذار باشند. دولت ها می توانند در تقویت یا تضعیف ارزش ها نقش داشته باشند، دولت در این زمینه می‌تواند منتقل کننده پیام فضیلت و ارزش‌های اخلاقی باشد.

رییس دفتر رییس‌جمهور همچنین تأمین امنیت را در این راستا مورد تأکید قرار داد و گفت: تأمین امنیت وظیفه ذاتی حکومت است، اینکه صالحان احساس امنیت بیشتری کنند و شرکت‌ها در رعایت ملاحظات اجتماعی و ارزش‌های اخلاقی احساس توانایی بیشتری داشته باشند و یک شرکت احساس نکند که برای پیشبرد کارهای خود ناچار است به فعالیت غیراخلاقی متوسل شود . دولت‌ها می‌توانند نقش مؤثری در این زمینه داشته باشد.

وی تصریح کرد: خود شرکت‌ها باید مراقبت کنند که ارزش‌های اخلاقی در آنها رشد درون‌زا و واقع‌گرایانه داشته باشند و در این زمینه اقدامات فرهنگساز می‌تواند بسیار مفید و مؤثر باشد.

در این مراسم با حضور دکتر نهاوندیان از فعالان عرصه مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها تجلیل شد، همچنین لوح یادبودی از سوی دست‌اندرکاران این همایش به رییس دفتر رییس‌ جمهوری اهداء شد.

انتهای پیام/