جمهوری اسلامی ایران و شرکت "روس آبارون اکسپورت" شرکت دولتی صادرات و واردات تسلیحات و تجهیزات نظامی روسیه در سال 2007 قراردادی را امضا کردند که به‌ موجب آن، این شرکت موظف شد 5 آتشبار S300 را به‌ ارزش حدود 800 میلیون دلار به ایران تحویل دهد.

اما دیمیتری مدودف رئیس جمهور وقت روسیه سه سال بعد و در سال 2010 میلادی با صدور فرمانی، تحویل سامانه موشکی اس300 به ایران را ممنوع کرد.

"اس300" یک سامانه موشکی سطح‌ به‌ هوای دوربرد با قابلیت استفاده در تمامی ارتفاع‌هاست. از این سامانه به‌ عنوان نوع تکمیلی سامانه پدافندی اس200 یاد می‌کنند که ایران با به‌کار گیری توان داخلی، موفق به بهینه‌سازی آن نیز شده و قرار است به زودی موشک‌های صیاد نیز مکمل موشک‌های این سامانه پرقدرت شود.

اس300 در حال حاضر یک خانواده است و انواع مختلفی از این سامانه با کاربردهای متفاوت در وزارت دفاع روسیه تولید شده است. هم‌اکنون اس300 پی‌ام‌یو (S-300PMU) به‌عنوان یکی از مرگبارترین و پیشرفته‌ترین سامانه‌های موشکی خانواده اس300 است که توانایی ردیابی و انهدام حدود 100 هدف را دارد. آن‌ طور که روس‌ها اعلام کرده‌اند، زمان آماده‌سازی این نوع از سامانه‌ها، حدود 5 دقیقه‌ است که این خود یکی از ویژگی‌های مهم سامانه موشکی اس300 پی‌ام‌یو به شمار می‌رود.

لحظه شلیک موشک از سامانه موشکی اس300

همزمان با لغو این قرارداد از سوی دولت روسیه، جمهوری اسلامی ایران نیز به دادگاه بین‌المللی در این‌ باره شکایت کرد و نهایتا دادگاه، رای خود را صادر و روسیه را محکوم کرد و مقرر شد که مسکو طبق قرارداد، خسارت لغو این قرارداد که چیزی در حدود 4میلیارد دلار اعلام شده بود را به تهران بپردازد.

چندی بعد و در سال 2013، روزنامه «کامرسانت» چاپ روسیه با انتشار خبری، اعلام کرد که "ولادیمیر پوتین" رئیس‌جمهوری روسیه در تاریخ 12 آگوست (21 مرداد ماه) به ایران سفر خواهد کرد تا با حسن روحانی رئیس جمهور جدید ایران مذاکره کند.

بنابر آنچه کامرسانت آن زمان منتشر کرده بود، "پوتین در مذاکرات خود در تهران قصد دارد دو مسئله مهم برای روسیه را مورد بررسی قرار دهد که یکی از آنها فروش سامانه‌های موشکی «آنتی-2500» به ایران به‌ ازای سامانه موشکی «اس-300» را مطرح کند."

سامانه دفاع موشکی آنتی-2500 نیز همانند اس300، یک سامانه پدافندی قدرتمند است که می‌تواند به‌ طور همزمان 24 هواپیما را در فاصله 200 کیلومتری مورد هدف قرار داده و یا با حمله 16 موشک بالستیک به‌صورت همزمان مقابله کند.

سامانه موشکی آنتی2500 (Antey-2500)

این سامانه موشکی دو ویژگی مهم "برد بلند" و "ارتفاع بالا" را داراست، از این‌ رو توانایی مقابله با موشک‌های بالستیک، موشک‌های کروز و همچنین امکان رهگیری و انهدام اهداف با سطح مقطع راداری بسیار پایین را دارد؛ ویژگی دیگر این سامانه، مقاومت بالا در برابر جنگ الکترونیک و حملات سایبری است.

پیش از این روسیه دو سامانه از «آنتی ـ 2500» را به ونزوئلا فروخته و هم‌اکنون در تلاش است که سامانه‌های دیگری را هم به کشورهای "هند و ترکیه" بفروشد.

بعد از پیشنهاد سال 2013 روس ها برای جایگزینی آنتی 2500 (S-300VM) به جای اس 300، حالا دوباره خبرگزاری رویترز، امروز به نقل از سرگئی چمزوف رئیس شرکت روس تک گزارش داده که روسیه به ایران پیشنهاد داده که سامانه آنتی 2500 را به جای سامانه موشکی اس300 دریافت کند و طبق این گزارش، ایران هم‌اکنون در حال بررسی این پیشنهاد است.

Antey-2500

30 دی ماه سال جاری نیز، در جریان سفر ارتشبد سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه به تهران، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح پس از دیدار وزرای دفاع دو کشور گزارش داد که "ایران و روسیه برای حل و فصل مشکل سامانه موشکی اس300 به توافق رسیده‌اند."

حالا با گذشت یک ماه از آن توافق، روس‌ها فاش کرده‌اند که به ایران پیشنهاد دریافت سامانه موشکی انتی 2500 را داده‌اند، سامانه‌ای که قبلا هم یک بار به ایران پیشنهاد شده بود. باید منتظر ماند و دید که آیا ایران که خود در حال ساخت یک سامانه مشابه اس300 به نام باور 373 است، با این پیشنهاد موافقت خواهد کرد یا فقط همان اجرای قرارداد اولیه را خواهان است.