به گزارش خبرنگار پارلمانی باشگاه خبرنگاران - سعید باراهیمی؛ این روز‌ها صدای طرح جنجالی «سوال از رییس جمهور» از راهروهای بهارستان به گوش می‌رسد، طرحی که پیش‌تر یکبار عملی شده است. 

منتقدان توافق‌نامه هسته‌ای لوزان از جمله طراحان این طرح هستند و معتقدند در صورتی که دولت گزاره‌برگ یا‌‌ همان «فکت شیت» ایرانی را منتشر نکند، طرح خود را عملی خواهند کرد. 

همین چند روز گذشته بود که حمید رسایی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران از جمع آوری 35 امضا برای طرح عملی کردن «سوال از رییس جمهور» درباره دلایل عدم انتشار گزاره‌برگ خبر داد. 

قانون اساسی و سوال از ریس جمهور
اصل‏ 88 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در مورد سوال نمایندگان مجلس از رییس‌جمهور  تصریح می‌کند: در هر مورد که‏ حداقل‏ یک‏‌چهارم‏ کل‏ نمایندگان‏ مجلس شورای‏ اسلامی‏ از رئیس‏ جمهور و یا هر یک‏ از نمایندگان‏ از وزیر مسئول‏، درباره ‏یکی‏ از وظایف‏ آنان‏ سوال‏ کنند، رئیس‏ جمهور یا وزیر موظف‏ است‏ در مجلس‏ حاضر شود و به‏ سوال‏ جواب‏ دهد و این‏ جواب‏ نباید در مورد رئیس‏ جمهور بیش‏ از یک ماه‏ و در مورد وزیر بیش‏ از ده‏ روز به‏ تأخیر افتاد مگر با عذر موجه‏ به‏ تشخیص ‏مجلس‏ شورای‏ اسلامی‏. 

این در حالی است که ماده 212 آئین‌نامه داخلی مجلس نیز در مورد روند سوال از رییس جمهور می‌گوید: رئیس جمهور موظف است ظرف یک ‌ماه از تاریخ دریافت سؤال یا سؤالات، در جلسه علنی مجلس حضور یابد و به سؤال یا سؤالات مطروحه نمایندگان پاسخ گوید مگر با عذر موجه با تشخیص مجلس شورای اسلامی.

اصل ماجرا ... 
اما گزاره‌برگ ایرانی چرا تا این حد برای منتقدان هسته‌ای مهم است که حاضرند برای انتشار آن حتی تا پای «سوال از رییس» جمهور پیش بروند؟

ایران و گروه ۵+ ۱ پس از چندین دور مذاکره، شامگاه ۱۳ فروردین ۹۴ یک تفاهم‌نامه مطبوعاتی منتشر کردند، تفاهم نا‌مه‌ای که‌‌ همان شب از سوی مسئول سیاست خارجی اروپا و محمدجواد ظریف در دانشگاه پلی‌تکنیک لوزان قرائت شد و یک روز پس از انتشار این تفاهم‌نامه، کاخ سفید اقدام به انتشار فکت‌شیتی حاوی جزئیات تفاهمات به دست آمده در لوزان سوئیس کرد، فکت‌شیتی که از موافقت ایران به مدت 15 سال مبنی برعدم غنی‌سازی بالای 3.67 درصد و از عدم فعالیت غنی‌سازی اورانیوم در تاسیسات فرودو خبر می‌دهد. 

همچنین ایران طبق این فکت شیت، برای 10 سال غنی‌سازی و تحقیقات و توسعه غنی‌سازی‌اش محدود خواهد بود و در مورد بازرسی‌ها نیز  آمده است: آژانس بین‌المللی به تأسیسات هسته‌ای ایران، از جمله به تأسیسات غنی‌سازی این کشور در نطنز و تأسیسات غنی‌سازی پیشین آن در «فوردو» دسترسی منظم خواهد داشت و در این راستا از پیشرفته‌ترین و مدرن‌ترین فناوری‌های نظارتی استفاده خواهد کرد.‎

 فکت شیت ایرانی
مذاکره‌کنندگان برنامه هسته‌ای ایران از  بیانیه و یا تفاهم‌نامه سوئیس به خوبی یاد می‌کنند و معتقدند هنوز هیچ موردی در مذاکرات به امضای طرفین در نیامده است و آمریکایی‌ها آنچه خودشان مایلند در فکت شیت آورده‌اند! 

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه در اولین واکنش خود نسبت به انتشار فکت‌شیت آمریکایی در توییتر خود نوشت: «راهکار‌ها همانطور که هستند، برای همه خوبند. نیازی نیست که به این زودی با استفاده از «فکت شیت‌ها» (راهکار‌ها) مصادره به مطلوب شود.» 

همچنین ظریف در توئیت دیگری در واکنش به اینکه در فکت‌شیت عنوان شده تحریم‌ها تدریجی برداشته می‌شوند، نوشته است: «از بیانیه ایران و ۱+۵: «ایالات متحده اجرای تحریم‌های مالی و اقتصادی ثانویه مرتبط با هسته‌ای را متوقف خواهد کرد»، آیا این تدریجی است؟ 

 اعتراض‌ها‌
اما اعتراض و نقد به فکت شیت آمریکایی‌ها در همین مرحله به پایان نرسید و ظریف و صالحی در یک جلسه غیرعلنی مجلس در مورد  انتشار فکت‌شیت آمریکایی‌ها به مجلس پاسخ دادند.

پس از جلسه یادشده جواد کریمی قدوسی نماینده مردم مشهد با اشاره به جلسه غیرعلنی مجلس با وزیر امور خارجه به باشگاه خبرنگاران گفت: مهم‌ترین نکته‌ای که هم رئیس سازمان انرژی اتمی و هم وزیر امورخارجه در جلسه غیرعلنی مجلس (۱۸ فروردین ۹۴) به آن اشاره داشتند این بود که ظرف روزهای آینده فکت‌شیت ایران در مورد بیانیه مشترک ایران و ۱+۵ توسط وزارت امور خارجه صادر خواهد شد و تمام دغدغه‌های ملت و نمایندگان در این فکت‌شیت بیان می‌شود. 

وی افزود: به نظر نمایندگان، صدور فک‌شیت وزارت امور خارجه ایران در بحث مذاکرات لوزان مهم‌ترین مسئله‌ای است که باید منتظر باشیم تا طی روزهای آینده اتفاق بیفتد تا به ویژه مواردی که موجب نگرانی شدید شده، در این فکت‌شیت اصلاح و منتشر شود. 

انتقاد ظریف
اما پس از  برگزاری جلسه غیر علنی مجلس در رابطه با مذاکرات، ظریف با حضور در یک برنامه تلویزیونی باز هم بر انتشار فکت‌شیت آمریکایی انتقاد کرد و گفت: آمریکایی‌ها متن‌شان را روز چهارشنبه(قبل از قرائت بیانیه مشترک سویس) آماده کرده بودند که حتی ما در این رابطه به جان کری اعتراض کردیم. 

رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: ما می‌دانیم مردم حق دارند بدانند ولی نمی‌خواهیم کاری کنیم که مانع از به نتیجه رسیدن توافق شود. اطمینان می‌دهم روزی که توافق نهایی شود به عنوان سند بین‌المللی منتشر می‌شود. البته هیچ سند توافق شده‌ای صد در صد به نفع یک طرف نیست. 

وی اضافه کرد: این کارهایی که انجام می‌دهیم در مسیر اعتمادسازی است و نه مانعی در مسیر پیشرفت هسته‌ای ما. 

فکت‌شیت و نمایندگان‌
انتشار فکت شیت ایرانی پس از  این جلسه و به دیدگاه بسیاری از نمایندگان امری ضروری به نظر می‌رسد چرا که به گفته بسیاری از نمایندگان مجلس باید مشخص شود که جزئیات مذاکرات چه بوده و ایران بر روی چه مواردی وارد فاز تفاهم با گروه 5+ 1 شده است.

 با همه این تفاسیر، نمایندگان مجلس یک هفته بعد از وعده وزیر امور خارجه مبنی بر انتشار فکت‌شیت ایرانی دست از مطالبات خود برنداشته و طی بیانیه‌ای به امضای 213 نماینده، خواستار انتشار هر چه سریعتر فکت شیت ایرانی شد به طوری که در بیان یادشده آمده است: 

«از آنجا که جزء بیانیه مشترک، متن قابل استنادی از طرف جمهوری اسلامی ایران در دسترس نیست و توضیحات و تفاسیر و برداشت‌های وزارت خارجه می‌تواند در بررسی و تبیین مواضع مفید باشد و نقد کار‌شناسان می‌تواند کمکی بر تنظیم و نگارش صحیح متن نهایی باشد، از وزارت امور خارجه می‌خواهیم گزاره‌برگ یا فکت‌شیت ایرانی را منتشر نماید». 

کلید سوال از رییس جمهور‌
حمید رسایی نماینده مردم تهران پس از انتشار بیانیه نمایندگان و تاخیر چند روزه تیم مذاکره کننده و دولت در انتشار فکت شیت ایرانی، طی تذکری در مجلس از طرح سوال از رئیس جمهور سخن گفت و اظهار داشت: «در صورت عدم انتشار فکت‌شیت، رئیس جمهور را به مجلس می کشانیم چراکه انتشار فکت شیت ایرانی مطالبه مقام معظم رهبری ، نمایندگان مجلس و مردم است.

وی گفت که «دو هفته پیش آقای صالحی در همین مجلس گفت رهبر انقلاب تیم مذاکره کننده را به موظف به انتشار فکت شیت کرده‌اند که آقای ظریف نیز این موضوع را پذیرفت».

چرخش ظریف
اما موضوع به همین جا ختم نشد و پس از انتشار بیانیه نمایندگان مجلس و تذکر حمید رسایی مبنی بر سوال از رئیس جمهور در صورت عدم انتشار فکت شیت ایرانی، رئیس سازمان انرژی اتمی در اظهار نظر تازه‌ای عنوان کرد که ‌«همین سخنانی که بنده و آقای ظریف و عراقچی ایراد کرده‌ایم همه این‌ها فکت‌شیت (شرح ماجرا) است. اکنون نه اینکه ما فکت‌شیتی نداشته باشیم، داریم، اما مسؤولیت این امر برعهده مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران است که دکتر ظریف است و می‌تواند با دکتر روحانی اگر صلاح دانستند منتشر کنند»!

تلاش جدی
علی‌رغم اصرار دولت مبنی بر «انتشار فکت‌شیت ایرانی» حمید رسایی رفته رفته موضوع سوال از رئیس جمهور را  جدی‌تر کرده و از جمع آوری 35 امضا برای سوال از رئیس‌جمهور در صورت عدم انتشار فکت‌شیت ایرانی خبر داده است.

این نماینده مردم تهران 9 اردیبهشت ماه 94 در گفتگو با باشگاه خبرنگاران گفت:دولت محترم علی‌رغم تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر انتشار فکت‌شیت ایرانی، ارائه جزئیات و همچنین تأکیدی که جناب آقای صالحی و ظریف در جلسه غیرعلنی داشته‌‌اند و اذعان کردند که ملزم‌اند برای انتشار فکت‌شیت ایرانی، هنوز این فکت‌شیت را منتشر نکرده‌اند

رسایی با با بیان اینکه بسیاری از همکاران ما معتقد بودند که باید در این موضوع کمی صبر کنیم تصریح کرد:‌ ما بعد از تعطیلات مجلس همچنان پیگیری این موضوع خواهیم بود.

نماینده مردم تهران با اشاره به تکذیب شایعاتی مبنی بر اینکه، گفته می‌شود که سوال کنندگان تذکری مبنی بر پیگیری سوال از رئیس جمهور دریافت کرده‌اند و اینکه رهبر معظم انقلاب خواستار عدم پیگیری این مطالبه است، گفت: چنین تذکری در حال حاضر به ما داده نشده و طبیعتا موضوع سوال همچنان پابرجاست و ما موضوع سوال از رئیس جمهور را پیگیری خواهیم کرد.

فکت‌شیت دوم
گویا تهدیدات مجلس در مورد «سوال از رییس جمهور» هنوز کارساز نبوده است چرا که دولت و در راس آن حجت‌الاسلام حسن روحانی به نظر خودشان اصرار دارند.

رییس جمهور در آخرین اظهارنظر خود در مورد «انتشار فکت‌شیت ایرانی» در جمع خبرنگاران در حاشیه سفر به شیراز گفت: «فکت شیت (گزاره برگ) را ما زودتر از بقیه و آمریکا منتشر کردیم چرا برخی حافظه شان ضعیف شده است».

 وی افزود: «فکت شیت ما را رسانه های خارجی هم منتشر کردند ما اعلام کردیم و روشنگری کردیم ولی برخی شبهه ایجاد کردند».

روحانی تاکید کرد: «نظراتمان را به صراحت گفتیم و اعلام کردیم و به تفصیل بیان شده است اگر لازم است فکت شیت دوم را هم منتشر کنیم».

تابویی که باید بشکند
اما ظاهرا مجلس هم بنا ندارد از خواسته خود عقب‌نشینی کند چه اینکه یکی از نمایندگان مجلس معتقد است،باید تابوی «سؤال از رئیس» جمهور شکسته شود.

سیدمحمد بیاتیان در این رابطه به باشگاه خبرنگاران گفت: باید تابوی «سؤال از رئیس» جمهور شکسته شود.

پرده آخر
حال باید منتظر ماند و دید که آیا رییس‌جمهور در مورد عدم انتشار «فکت‌شیت ایرانی» و نمایندگان امضا‌کننده طرح « سوال از رییس‌جمهور» در مورد انتشار این «فکت‌شیت» همچنان بر خواسته خود اصرار خواهند کرد؟ و آیا این تسلسل سرانجام منجر به عملیاتی شدن «طرح سوال از رییس‌جمهور» خواهد شد؟ طرحی که پیشتر یکبار اجرا شده و حالا سرنوشت احمدی‌نژاد را برای روحانی در انتظار نشسته است.

انتهای پیام/