بدرود بيگانه-63
معادل فارسی کلمات «فیش»، «مکانیزه» و «هارمونی» چیست؟
فرهنگستان زبان و ادب فارسی، معادل فارسی کلمات «فیش»، «مکانیزه» و «هارمونی» را کلمات «برگه»، «ماشینی» و «هماهنگی» قرار داده است.
به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان ؛ در فارسی باستان کلمات در حالت های مختلف به کارمی رفتند. نمونه آن را می توان در کتبه های داریوش مشاهده کرد.هنگامی که این کلمات به زبان فارسی امروز ترجمه می شود، گونه ای متفاوت پیدا می کند . برای نمونه می توان به قسمتی از ترجمه کتیبه داریوش اشاره کرد:
اهوره مزاده بزرگ، که مهست مغان است ، او داریوش شاه را داد( یعنی آفرید )، او وی را شهریاری فرا برد ، به لطف اهوره مزاده داریوش شاه است.
گوید داریوش شاه : این سرزمین پارس ، که اهوره مزداه فرابرد ، که نیک خوب است، خوب مرد است، به لطف اهوره مزداه و من ، داریوش شاه ، از دیگری نترسد.
معنای کلمه « اهوره مزداه » یا همان « اهورا مزدا » در این کتیبه « خداوند » است.
1- « فیش » : معادل آن را « برگه » قرار داده اند. این کلمه در زبان امروز به معنای « ورقه » به کارمی رود. اما کاربرد این کلمه را به عنوان معادل کلمه لاتین مشاهده نمی کنیم و بیشتر این کلمه در ترکیب با کلمه لاتین « فیش » به کارمی رود. دلیل این امر را می توان در تفاوت معنایی دانست. این معادل در ترکیب با بن فعل مضارع « برداشتن » و « یاء نسبت » به صورت « فیش برداری » کاربرد دارد. به جای کلمه « برگه » به عنوان کلمه معادل می توان کلمه « برگه یادداشت » را که در زبان امروز به کارمی رود، قرارداد. این کلمه را می توان به کلمه « فیش » نیز تعمیم داد.
2- « مکانیزه »: معادل آن را « ماشینی » وضع کرده اند. این کلمه از ترکیب اسم و « یاء » نسبت ساخته شده است. این کلمه از جمله کلماتی است که از حدود صد سال پیش به زبان فارسی وارد شد و نمونه آن را نمی توان در متون کهن پیدا کرد. ورود این کلمه به زبان فارسی با ورود اتومبیل به ایران همزمان بود. ایتدا کلمه « اتومبیل » به کارمی رفت. پس از چندی کاربرد کلمه « ماشین » را در معنای « اتومبیل » مشاهده کردیم. امروزه این کلمه معنای وسیع تری پیدا کرده است و برای برخی از ابزارهای صنعتی و الکترونیکی استفاده می شود. این معادل در زبان امروز به کارمی رود. این مسئله به معنای کاربرد نداشتن کلمه لاتین نیست.
3- « هارمونی »: معادل آن را کلمه « هماهنگی » ساخته اند. این کلمه از ترکیب دو اسم و میاوند « ا » با پسوند « یاء » مصدری ترکیب شده است و جزء کلمات مشتق-مرکب زبان فارسی محسوب می شود. این کلمه تا حدی در زبان امروز رواج پیدا کرده است که کمتر به مشتق-مرکب بون آن توجه نمی شود. این کلمه در زبان فارسی به کارمی رود اما کاربرد آن تنها به عنوان معادل کلمه لاتین در زبان امروز نیست و به طور مستقل نیز در این زبان استفاده می شود. تمام اجزاء این کلمه جزء کلمات فارسی محسوب می شود و در ساخت آن هیچگونه کلمه عربی به کارنرفته است.
انتهای پیام/
