بایدها و نبایدهای تله‌فیلم‌ها از زبان فیلمسازان
حساسیت‌هایی که برای ساخت فیلم سینمایی اعمال می‌شود را نیز برای ساخت تله فیلم انجام دهیم.
به گزارش خبرنگار حوزه سینما گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ ساخت تله فیلم مقوله‌ای است که در تمام دنیا به آن پرداخته می‌شود و جذابیت‌ها، مخاطبان و اثرات مثبت خاص خودش را به جای خواهد گذاشت. البته به این شرط که از کیفیت بالایی برخوردار باشند و بتوانند نظرات طیف گسترده‌ای از مخاطبان را به خود جلب کنند.
ساخت تله فیلم به نظر برخی‌ها و از بیرون که نگاه می‌کنید، ساده به نظر می‌رسد. حالا یک دوربین و یک قصه و چند بازیگر بدون در نظر گرفتن سطح آن و با مبلغی پایین یک تله فیلم تولید می‌شود. دریغ از اینکه اتفاقاً ساخت آن هیچ تفاوتی با فیلم سینمایی ندارد و باید حساسیت‌های لازم را مانند فیلم‌های سینمایی در جهت ساخت آن‌ها اعمال کرد. سال‌ها پیش که تولید تله فیلم در بین سینماگران مرسوم و عادی شد تعداد زیادی از صنوف‌های مختلف برای ساخت و تولید ورود کردند و سالانه انبوهی تولید داشتیم و به نحوی که سر و صدای برخی از مسئولان دلسوز را در آورد و طبق نظرسنجی انجام شده در 2-3 سال اخیر حال و هوای این مبحث رو به بهبود است.
ساخت و ورود به دنیای تله فیلم مزیت‌ها، سختی‌ها و راهکارهایی دارد که در این خصوص با چند تن از کارگردان‌هایی که در ساخت تله فیلم فعالیت‌های فراوانی داشتند، گفتگو کرده‌ایم:
شیرمرز: تله فیلم تفاوت عمده‌ای با فیلم سینمایی ندارد
بیژن شیرمرز تهیه‌کننده و کارگردان در این‌باره گفت: تله فیلم با اسم استاندارد یعنی تله مووی در همه جای دنیا و در شبکه‌های تلویزیونی ساخته می‌شود و تفاوت عمده‌ای هم با فیلم سینمایی ندارد. فقط از لحاظ مدیوم آن هم به خاطر تفاوت مدیوم سینما و تلویزیون با هم فرق می‌کند. در پرداخت نیز تفاوت‌هایی دارند اما زمان و داستان همه شبیه همدیگر است. به عنوان نمونه لانگ شات و شب متعلق به سینما و کلوز‌آپ و روز متعلق به تلویزیون است.
وی افزود: با کنار گذاشتن تفاوت‌های ذکر شده تفاوت عمده‌ای ندارند. در واقع یک فیلم سینمایی- تلویزیونی ساخته می‌شود که در تلویزیون قابل پخش است و یک فیلم سینمایی تولید می‌شود که در سینما پخش خواهد شد.
وی ادامه داد: مووی یعنی سنیمایی، تله مووی یعنی سینمایی که مربوط به تلویزیون است و باید مشخصات تلویزیون را داشته باشد و این کل ماجرا است.
این کارگردان بیان کرد: تله فیلم با سینما رابطه مستقیم دارد. ساخت تله فیلم‌هایی با کیفیت پایین و فراوان روی قاعده و کیفیت سینما نیز تأثیر خواهد گذاشت اما جدا از کیفیت نکته مثبت اینجا است که ساخت تله فیلم به برخی از کارگردان‌ها جرأت کارگردانی داد و کسی که در ساخت تله فیم موفق شود و فیلم قابل قبولی تولید کند، در سینما نیز موفق خواهد شد.
وی افزود: در الفبای سینما، تله فیلم و فیلم سینمایی تفاوتی با هم ندارند. بنابراین وقتی فیلمساز تله فیلمی خوب بسازد، می‌تواند فیلم سینمایی خوب هم بسازد و برعکس.
وی در خصوص مشکلات ساخت تله فیلم و نتایج حاصله از آن و راهکارهایی که باید انجام داد، عنوان کرد: اولین مشکل و دلیل پایین آمدن سطح کیفیت و در پی آن تولید تله فیلم‌های فراوان، بودجه است و اولین اشتباه سیاست‌گذاران راه‌اندازی تله فیلم این بود که فکر کردند باید بودجه تله فیلم پایین باشد که فکر غلطی است. مگر تله فیلم با فیلم سینمایی چه تفاوتی دارد که باید کمترین بودجه به آن تعلق گیرد. هر دوی آن‌ها تأثیرگذاری فراوان دارند و در جلب مخاطب اثر مستقیم دارند.
وی افزود: وقتی کارگردان صاحب نام معادل بودجه یک تله فیلم طلب دستمزد می‌کند، شما دیگر نمی‌توانید با بودجه پایین تعیین شده از کارگردان خوب استفاده کنید. در نتیجه روی کیفیت و ساخت آن تأثیر خواهد گذاشت. غیر از کارگردان، این مبحث در خصوص دیگر عوامل نیز صدق می‌کند.
شیرمرز ادامه داد: پس هر طرح و فیلمنامه‌ای نباید به تصویب برای ساخت برسد. به عنوان نمونه برای ساخت فیلمنامه‌ای 500 میلیون تومان برآورد هزینه می‌شود اما بودجه تعیین شده 150 میلیون تومان است. با این تفاسیر نتیجه کار کاملاً مشخص است. یعنی شما برای ساخت این تله فیلم از هر طرف مجبور به پایین آوردن هزینه می‌شوید در نتیجه کیفیت زیر سؤال می‌رود.
وی بیان کرد: بخشی از مشکل به شبکه خانگی مربوط می‌شود که کنترل نشد و هر کسی وارد این مقوله شد یعنی کاری غیر حرفه‌ای که عواقب آن را شاهد هستیم. متأسفانه دست‌هایی که به دنبال درآمد‌زایی بودند اجازه ندادند تله فیلم جای خود را پیدا کند. در نتیجه کیفیت افتاد و اعتماد مردم از دست رفت.
این کارگردان افزود: راهکار این است که باید سازندگان تله فیلم از فیلترهایی با چارچوپ تعریف شده برای تولید فیلم عبور کنند. گام بعدی تعریف شدن خود فیلمسازان است، متأسفانه کسانی که وارد می‌شوند بی‌سواد این کار هستند و الفبای ابتدایی را بلد نیستند.
شیرمرز افزود: پس اولاً باید آدم‌هایی که برای این مدیوم چیده می‌شوند این مدیوم را بلد باشند و ثانیاً با بودجه‌ای که در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد طرح‌هایی تصویب شود تا بتوانند با آن بودجه فیلم بسازند.
این کارگردان در خصوص جلوگیری از ورود فیلم‌های خارجی بیان کرد: این کار یک نوع لجبازی کودکانه است. چرا باید جلوی ورود فیلم‌های خارجی گرفته شود؟ مثل این است از مکالمه‌های انگلیسی که زبان بین‌المللی دنیا است، منع شوید. اینکه ما یک تله فیلمی بسازیم که بیننده ایرانی آن را نسبت به فیلم‌های خارجی ترجیح دهد مقداری بدبینانه است.
شیرمرز عنوان کرد: پس با انتخاب موضوعی خوب، گروه حرفه‌ای، بودجه مناسب می‌توان به نتایج مطلوب در ساخت تله فیلم رسید و از طرفی جلوی ورود افراد نا‌آشنا به این مقوله گرفته شود تا بتوانیم با پتانسیل‌های موجود به افق‌های روشنی برسیم.
طالقانی: تولید کار خوب منوط به تعیین موانع و خط قرمز‌ها است
حمید طالقانی کارگردان فیلم تلویزیونی «رهاتر از دریا» در این باره گفت: زمانی که هدف ساخت یک فیلم حرفه‌ای است، برای عوامل و کارگردان حرفه‌ای مهم نیست که فیلم سینمایی است و یا تلویزیونی. فقط در این میان مسائل فنی و تفاوت قاب و فیلمبرداری تلویزیون و سینما فرق می‌کند که فیلمساز باید به آن‌ها مشرف باشد که فیلمساز و عوامل حرفه‌ای کاملاً به آن واقف هستند و نتیجه کار مطلوب خواهد شد.
وی افزود: خود من آخرین کار مرحوم شکیبایی یعنی «آشیانه‌ای برای زندگی» را با گروه آدم‌های خوب و حرفه‌ای کار کردم که به خاطر خروجی جذاب این فیلم حدود 6-7 مرتبه از تلویزیون پخش شد و جذابیت‌های خودش را داشت.
طالقانی ادامه داد: اما جدا از کار حرفه‌ای، مسائل اقتصادی پیش می‌آید و در شرایطی قرار می‌گیریم که مجبوریم به یک سری اتفاقات تن دهیم که این اتفاقات باعث می‌شود، روند فیلمسازی و کیفیت تغییر کند.
این کارگردان بیان کرد: اگر قرار است یک کار خوب انجام دهیم، باید موانع و خط قرمز‌هایی تعیین شود تا هر کسی با هر شغلی وارد این عرصه نشود تا در پی آن جایگاه و تعریف اصلی خودش را پیدا کند. از طرفی نیز باید حساسیت‌هایی که برای ساخت فیلم سینمایی اعمال می‌شود، برای تله فیلم هم در نظر آورده شود.
وی عنوان کرد: وجود اسپانسر در خصوص همکاری و ساخت تله فیلم بسیار مفید است به این شرط که او هم جایگاه خودش را بشناسد و به گونه‌ای نباشد که در هر زمینه‌ای دخالت کند و اثر را از بین ببرد.
طالقانی تصریح کرد: پیشنهاد می‌کنم اگر قرار است برای تله فیلمها اتفاقات خوبی بیفتد، افرادی از صدا و سیما که قالب و شاخصه‌های تولید تله فیلم را به خوبی می‌شناسند با دوستان سینمایی و وزارت ارشاد که آن‌ها هم حرفه‌ای باشند، طی همکاری نزدیک شاخصه‌هایی برای ساخت تله فیلمها و فیلم‌های سینمایی تعیین کنند که فیلمساز از فیلتر این دو ارگان عبور کند و بعد از تأیید اثری با کیفیت بالا و در خور مخاطبان ما تولید کند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: تلفیق فیلمسازان قدیمی و حرفه‌ای با نیروهای جدید نیز به تولید تله فیلم‌های با‌کیفیت کمک شایانی خواهد کرد.
معظمی: ورود جوان‌ها به تولید انگیزه پیکسوتان را بالا می‌برد
محمود معظمی کارگردان تلویزیون در این‌باره گفت: در حقیقیت تله فیلم، فیلم سینمایی- تلویزیونی مستقلی است که در ابعاد و دوربینی که مختص تلویزیون است، ساخته می‌شود.
خیلی از کارهای سینمایی که ساخته می‌شود، قابلیت پخش در تلویزیون را ندارد. به این خاطر تله فیلم می‌تواند مختص خود تلویزیون ساخته شود و برای مخاطب خودش جذابیت داشته باشد.
وی بیان کرد: خوبی تله فیلم این است که در مناسبت‌ها و ایام مختلف می‌توان موضوعات مختلفی را برای مخاطب مطرح کرد به این شرط که نویسنده، کارگردان و نویسنده به شکل حرفه‌ای به این جریان نگاه کنند.
وی افزود: به طور قطع فیلمسازی که تله فیلم کار کرده، زمانی که پا به عرصه سینما می‌گذارد تجربه به دست آمده در این زمینه به او کمک فراوانی خواهد کرد و درصد خطاهای او را پایین می‌آورد و با تجربه‌ای بیشتر و نگاه متفاوت‌تری به کار فیلم سازی در سینما می پردازد.
معظمی ادامه داد: اگر تله فیلم‌های خوب و قابل تأملی ساخته و پخش شود، زمانی که در مقایسه با کارهای سینمایی قرار می‌گیرد، کار فیلمساز سینمایی سخت‌تر می‌شود و باید تفاوت‌های بیشتری به دست آورد تا نسبت به کارهای تلویزیونی فاخرتر و سطح بالاتر شود.
وی افزود: از دیگر خواص تله فیلم با کیفیت این است که در مدت زمان کوتاه‌تر تأثیر بیشتری روی مخاطب می‌گذارد یعنی سطح سلیقه مخاطب نسبت به دیدن قصه‌های خوب و مؤثر در مدت زمان حدود کوتاه بالاتر خواهد رفت و مخاطب می‌تواند در این زمان قصه‌هایی خوب و جذاب به لحاظ روانی و اجتماعی مشاهده کند.
وی عنوان کرد: خوشبختانه طی 2-3 سال اخیر حساسیت‌ها بیشتر شده و کمتر تله فیلم تولید می‌شود و قرار است اتفاقات خوبی بیفتد که این موضوع جلو ورود افراد متعدد و مختلفی را به این عرصه می‌گیرد در نتیجه از آسیب جدی به دنیای تولید جلوگیری خواهد کرد.
این کارگردان در خصوص ورود جوان‌ها به این عرصه بیان کرد: قصه و تهیه‌کننده خوب و با سواد این کار باید در کنار جوانان مشتاق فیلمساز قرار بگیرند و اتاق فکر و مشاورین حرفه‌ای نیز کنار باشند تا خروجی خوبی را پیش‌رو ببینیم.
معظمی در پایان در خصوص تلفیق و رقابت سالم نسل جدید فیلمساز قدیمی در عرصه فیلمسازی اظهار داشت: رقابت سالم بین کارگردان‌های جوان و پیشکسوتانی که تجربه بهتر و بیشتر دارند، باعث می‌شود پیشکسوت ما انگیزه بیشتری برای تولید اثر با کیفیت به دست آورد و از طرفی جوان فیلمساز برای رسیدن به مقام و جایگاه پیشکسوتان تلاش بیشتری کنند که نتیجه کار بسیار مطلوب خواهد شد. تلفیق سالم این دو نسل نیز آثار مثبتی را به جا خواهد گذاشت و کارهای فاخرتری تولید خواهد شد.
انتهای پیام/
در آخرین مناظره انتخابات ریاستجمهوری مطرح شد؛
جلیلی: سهام مردم را بیمه میکنیم/ پزشکیان: ثبات را به بورس برمیگردانم
