به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند؛ مسجد جامع خضری به عنوان یکی از بناهای تاریخی مذهبی به استناد کتبیه سر در آن در سال 1230 هجری قمری توسط فردی بنام میر سمیع بنا شد.

بنای اولیه این مسجد با خشت و گل بوده و در سال 1341 توسط کربلائی حسن بهشتی تجدید بنا شد اما در زلزله 9 شهریور1347 تخریب و مجددا در سال 1351 بازسازی شد.

با توجه به مصالح موجود و شواهد تاریخی احتمالا بنای مسجد خضری مربوط به دوره صفویه است.

این مکان شامل دو قسمت است یکی مسجد و دیگری حسینیه که کاملا چسبیده هستند و در ظاهر یک واحد محسوب می شوند.

زیربنای مسجد 565 متر و زیربنای حسینیه 385 که در مجموع هزار مترمربع وسعت دارد.

این بنا دارای دو شبستان چسبیده به هم بوده که یکی از شبستان‌ها در سمت شمالی قرار داشته و ستون دار بوده و پوشش آن طاق و چشمه است که چشمه‌ها با گنبدهای عرقچین پوشیده شده بر روی سر ستون‌های بسیار ساده ستون‌های مسجد سوار شده است.

شبستان جنوبی دارای سه دالان طویل بوده و هر دالان توسط دیواری از دیگر دالان ها جدا شده و توسط روزنه‌هایی که در دیوارها ایجاد شده دالانها با یکدیگر مرتبط اند، محراب اصلی بنا که بسیار ساده می باشد در این بخش از شبستان قرار دارد.

پوشش راهروها گهواره ای و با طاق نیم دایره اجرا شده ،ورودی این بنا بسیار ساده بوده که از طریق یک راهروی کوتاه با شبستان ستون دار شمالی ارتباط دارد.

نمای بنا آجر با بند کشی فتیله ای بوده که در حال حاضر بر روی آن یک لایه اندود سیمان کشیده شده است.

دو ورودی دیگر در اضلاع غربی و شمالی قرار داردکه از آنها به ندرت استفاده می شود.

علاوه بر مسجد آب انبار بسیار بزرگی که به قدمت مسجد می‌باشد در جوار آن واقع است.

این آب انبار نیز به هنگام بازسازی مسجد مرمت شد و آب سرد و شیرین و گوارایی را برای تشنگان فراهم نمود.

این تنها آب انبار بجا مانده از آب انبارهای متعددی است که از شهر خضری قبل از زلزله 47 وجود داشته است.

بنابراین حفاظت آن به عنوان یک اثر تاریخی باستانی حایز اهمیت است. این مسجد در فاصله 300 متری بزرگراه آسیایی مشهد –زاهدان و در کنار پارک جنگلی قرار دارد.

در صورت برنامه ریزی می تواند مجتمع رفاهی خدماتی خوبی جهت استراحت زوار و مسافران باشد.

با توجه به اینکه شهر قدیمی خضری در اطراف مسجد جامع قرار داشته محدوده حریم مسجد از جهت باستان شناسی اهمیت خاصی دارد.