اگر شرایط شما به گونه‌ای است که نمی‌توان ساعت 10 شب بخوابید - از آنجا که وقت نماز شب از نیمه شب شرعی تا اذان صبح است و از سویی دیگر می‌توان آن را بصورت مختصر نیز خواند

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، نماز بهترین اعمال دینی است که اگر قبول درگاه خداوند عالم شود، عبادت‌های دیگر هم قبول می‌شود و اگر پذیرفته نشود اعمال دیگر هم قبول نمی‌شود، همان ‌طور که اگر انسان شبانه‌روزی پنج نوبت در نهر آبی شست‌وشو کند، آلودگی در بدنش نمی‌ماند، نمازهای پنج‌گانه هم انسان را از گناهان پاک می‌کند و سزاوار است که انسان نماز را در اوّل وقت بخواند و کسی که نماز را پست و سبک شمارد مانند کسی است که نماز نمی‌خواند، با این وجود یکی از سؤالاتی که ذهن یک مخاطب جوان را به خود جلب کرده این است که: من بعضی مواقع تمامی کارهایی را که باید برای نماز بیدار شوم را انجام می‌دهم، اما نمی‌دانم چرا برای نماز شب بیدار نمی‌شوم و این توفیق را از دست می‌دهم. علت آن چیست؟ سیدحسن موسوی کارشناسی مرکز تخصصی نماز در جواب این پرسش می‌گوید:

*توفیق نماز شب

فراهم کردن برخی مقدمات همچون زود خوابیدن و غذای سبک خوردن و... جهت بیداری سحر تنها بخشی از عوامل درک این نماز با فضیلت است، اما بخش مهم دیگری که نباید از آن غافل بود، مربوط به ترک اموری است که توفیق نماز شب را از انسان سلب می‌کند.

در روایات از گناه به عنوان مهم‌ترین عامل سلب توفیق از نماز شب یاد شده است. به عنوان نمونه شخصى به خدمت امام المتقین امیرالمؤمنین(ع) آمد و گفت: مدتى شده است که از نماز شب خواندن محروم شده‏‌ام، حضرت(ع) فرمودند: تو مردى هستى که گناهانت تو را به بند کشیده و مانع از نماز شب شده است(1)، کنایه از آن که گناه کردن در روز باعث محرومى از نماز شب است.

در روایت دیگری از امام صادق(ع) نقل شده است: «إِنَّ الرَّجُلَ لَیَکْذِبُ الْکَذِبَةَ فَیُحْرَمُ بِهَا صَلَاةَ اللَّیْلِ فَإِذَا حُرِمَ صَلَاةَ اللَّیْلِ حُرِمَ بِهَا الرِّزْق‏»(2)؛ کسى یک دروغ گوید بدان از نماز شب محروم شود و با محروم شدن از نماز شب از روزى محروم شود.

بنابراین برای توفیق یافتن خواندن نماز شب، باید نسبت به این مسأله بسیار حساس بود تا به واسطه گناه درک لذت نماز شب را از دست نداد.

*وجوب نماز شب

س: آیا این روایت از امام صادق(ع) است که می‌فرماید: «هر کس نماز شب نخواند از شیعیان ما نیست»، صحت دارد؟ یعنی نماز شب امری است واجب؟ و هر کس آن را طبق این حدیث انجام ندهد شیعه نیست؟

ج: همان گونه که در پرسش مطرح شده امام صادق(ع) فرموده‌اند: «لَیْسَ مِنْ شِیعَتِنَا مَنْ لَمْ یُصَلِّ صَلَاةَ اللَّیْل‏»(3)؛ از شیعیان ما نیست کسی که نماز شب را به جای نیاورد، اما باید به این نکته توجه داشت که شیعه در روایات به دو معنا اطلاق می شود، به یک معنا تمامی کسانی که ولایت امیرالمؤمنان و فرزندان آن حضرت تا امام دوازدهم را پذیرفته‌اند، شیعه محسوب می‌شوند، لکن در بسیاری از روایات شیعه بودن به عنوان مقامی خاص و بالا برای کسانی که در تمام گفتار و رفتارشان تبعیت از امام معصوم می‌کنند معرفی شده است.

براساس برخی روایات چنین مقامی را افرادی همچون سلمان و ابوذر و دیگر خواص از نزدیکان ائمه دارا بوده‌اند و هر کسی نمی‌تواند ادعای آن را داشته باشد، در این روایات دیگر شیعیان که به این مقام شیعه خالص و حقیقی نرسیده‌اند، به عنوان محبان و موالیان اهل بیت معرفی شده‌اند، بنابراین روایتی که می‌فرماید، از شیعیان ما نیست کسی که نماز شب را ترک کند، مراد شیعه حقیقی و خالص است که به مرتبه بالای از ایمان و تبعیت از اهل بیت رسیده است که قطعاً کسی که دارای چنین مقامی است، نمی‌شود تارک نماز شب باشد و در صورتی که ترک کند از شیعیان حقیقی آنان محسوب نمی‌شود.

در هر صورت مقصود اهتمام به نماز شب است و اینکه شیعه کامل مورد نظر ائمه(ع) کسی است که به نماز شب اهمیت بدهد، امید است خدا توفیق دهد و خودمان هم همت داشته باشیم و نماز شب‌خوان شویم و امام صادق(ع) را از خود راضی کنیم.

*نماز شب با خواب آلودگی

س: خواندن نماز شب که این همه توصیه شده اگر حتی از روی خواب آلودگی و خستگی و بدون حضور قلب هم خوانده شود هم درست است؟

ج: چنین نماز شبی نه تنها درست و صحیح است، بلکه یکی از بالاترین ارزش‌های نماز شب این است که انسان در عین خستگی و خواب آلودگی برای کسب رضایت الهی به اقامه نماز بایستد؛ در حدیثی قدسی آمده است:

وقتى که بنده‏‌اى در نیمه شب براى نماز و طاعت خداوندى برخیزد و سپس خواب بر وى غلبه کند و در اثر چرت به چپ و راست متمایل شود و چانه‌‏اش به سینه‏‌اش بچسبد. خداوند امر مى‏‌کند درهاى آسمان باز مى‏‌شود و سپس به ملائکه مى‏‌فرماید: به این بنده من نگاه کنید و ببینید در اثر تقرب به من و انجام عملى که بر وى واجب نکرده‏‌ام به چه روزى افتاده و من سه خصلت به این بنده عطا مى‏‌کنم. گناهان او را مى‏‌بخشم، یا توبه مجددى برایش فراهم مى‏‌کنم و روزى‏‌اش را زیادتر مى‏‌کنم و من همه شما را شاهد مى‏‌گیرم که این سه چیز را به وى بدهم.(4)

*نماز شب آسان

س: با توجه به اینکه من مشهدی هستم و اذان صبح حدود ساعت 4.30 دقیقه بامداد هست و همچنین علاقه بسیار زیادی که به خواندن نماز شب دارم، ولی متأسفانه علیرغم خواندن آیه آخر سوره کهف و صرف غذای سبک در آخر شب به سختی از خواب بیدار می‌شم، چون اگر بخواهم ساعت 4 برای نماز شب بیدار بشوم، شب باید ساعت حداقل ساعت 9.30 تا 10 بخوابم و یک مقدار برای من سخت است. آیا برای درک ثواب نماز شب راه حل آسان‌تری وجود ندارد؟

ج: مواردی که گفته شد، در بیدار شدن برای نماز شب و رفع کسالت در آن هنگام، بسیار مؤثر است، اما آنچه امروزه متدینان و به ویژه جوانان را برای شب‌زنده‌داری با مشکل مواجه کرده، بیدار بودن بی‌دلیل آن‌ها تا پاسی از شب در مقابل تلویزیون و رایانه و ... است و حال آنکه دیدن بسیاری از سریال‌ها و فیلم‌های تلوزیون و حضور در جلسات دوستانه و یا وب‌گردی‌های طولانی، علاوه بر اینکه ضرورتی ندارد، بلکه ممکن است سودمند نیز نبوده و چه بسا زمینه‌های گناهان متعددی را برای انسان فراهم کند.

بنابراین در صورتی که مقدور است باید حدود ساعت 10 شب خوابید و در طول روز نیز یک ساعت استراحت کرد، اگر چه ممکن است روزهای اول، عملی کردن این برنامه کمی مشکل باشد، اما پس از مدت زمان اندکی افراد به این وضع، عادت خواهند کرد.

با پیاده کردن این برنامه اگر بتوان تنها نیم ساعت قبل از اذان صبح بیدار شد، افراد هم نماز شب را درک خواهند کرد و هم توفیق خواندن نماز صبح در اول وقت را پیدا خواهند کرد.

اما اگر شرایط شما به گونه‌ای است که نمی‌توان ساعت 10 شب بخوابید - از آنجا که وقت نماز شب از نیمه شب شرعی تا اذان صبح است و از سویی دیگر می‌توان آن را بصورت مختصر نیز خواند - برای درک فضیلت نماز شب، بعد از نیمه شب شرعی که معمولاً حدود ساعت یازده و بیست دقیقه به بعد است،(5) هشت رکعت از نماز شب و ده دقیقه قبل از نماز صبح، نماز شفع و وتر را به صورت مختصر – مثلاً بدون قرائت سوره و با به صورت نشسته - بخوانید و یا تمامی یازده رکعت را به طور مختصر بعد از نیمه شب بخوانید و اگر خواندن یازده رکعت به صورت مختصر برای فردی سخت جلوه کرد، می‌تواند تنها به اقامه نماز شفع و وتر اکتفا کنید و به مرور زمان خود را به بیدار شدن در پایان شب عادت داده و مستحبات دیگر نماز شب را به آن اضافه کرد.

با این حال اگر کسی باز هم توفیق نماز شب را از دست داد می‌تواند قضای آن را در روز بعد بجا آورده و فضیلت نماز شب را تا حدودی درک کند؛ چرا که رسول خدا(ص) فرمودند: «ان الله یباهی بالعبد یقضی صلوة اللیل بالنهار یقول: ملائکتی عبدی یقضی ما لم افترضه علیه الشهدوا انی قد غفرت له»(6)؛ همانا خداوند مباهات می‌کند به بنده‌ای که نماز شب را در روز قضا کند و می‌فرماید: ای فرشتگان من! بنده من قضا می‌کند، چیزی را که من بر او واجب نکرده‌ام گواه باشید که من او را آمرزیدم.

علاقه‌مندان می‌توانند دیگر پرسش‌های نمازی خود را در بخش «بپرسید» سایت قنوت مطرح کنند.

پی‌نوشت‌ها:
(1)- مفتاح الفلاح فی عمل الیوم و اللیلة، ص 290
(2)- بحار الأنوار، ج‏73، ص 316
(3)- روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، ج‏2، ص 321
(4)- الجواهر السنیة-کلیات حدیث قدسى، ص 707
(5)- برای اطلاع دقیق از زمان نیمه‌شب شرعی می‌توانید به اخبار شبانگاهی صداوسیما که معمولاً ساعت نیمه شب شرعی هر شب در پایان آن اعلام می‌شود، مراجعه کنید.
(6)- بحارالانوار، ج 87، ص 202
منبع: فارس
انتهای پیام/
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۳۱
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
سعید
۲۳:۳۸ ۱۷ ارديبهشت ۱۳۹۹
با سلام امیدوارم دل همه بادش فقط به سوی خدا باشه. یه سوالی داشتم من موقع خوندن نماز شب بعضی موقع ها یه ترسی منو احاطه میکنه هر کاری میکنم رفع نمیشه تا بعد از نماز برام راهنمایی بکنین
Iran (Islamic Republic of)
ولی
۲۲:۳۲ ۲۶ آذر ۱۳۹۸
سلام
خیلی خوب بود
ممنون
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۰۳ ۱۵ بهمن ۱۳۹۷
سلام من برنامه سمت خدارو چند سال پیش دیدم اقای فرحزادی گفتن نماز شب کوچلو میشه اون برای من ساده بگین یا با خودشا چطور تماس داشته باشم ممنونمیشم اگه راهنمایم کنید
Iran (Islamic Republic of)
داریوش
۱۹:۰۵ ۰۶ اسفند ۱۳۹۶
باسلام وقت بخیرخدمت همگی ازهمتون التماس دعادارم چندوقتی ست مشکلات سرسام آورزندگی کمرموشکسته وازنمازغافل شده ام دعاکنیدمیخوام شروع کنم درضمن طبق علایم قبل ازظهورکه روشده اعمه طهارفرمودند۲۳رمضان جمعه صدایی درآسمان فریادخواهدزدامام زمان عج ظهورمیفرمایند من امروزتقویم ۹۷دستم رسیددیدم ماه رمضان ۹۷رمضانش۲۳روزجمعه است.شک نکنین همان ظهورامام زمان عج میباشد.اللهم عجل لولیک الفرج.....التماس دعا..صلواتیکه برابراست باثواب هزارصلوات:اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم واهلک عدوهم من الجن والانس من اولین والاخرین....لبیک یاصاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف
Iran (Islamic Republic of)
فاطمه خضرایی
۰۴:۱۰ ۱۲ بهمن ۱۳۹۶
خدا اجرتون بده که این مطالب آموزنده را یاد میدین
من از حساب روز قیامت خیلی خیلی میترسم‌.
Iran (Islamic Republic of)
فاطمه
۰۱:۰۴ ۰۶ بهمن ۱۳۹۶
عالی بود ممنون
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۶:۱۹ ۰۵ بهمن ۱۳۹۶
نماز و عبادت دوستان قبول باشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۶:۱۹ ۰۵ بهمن ۱۳۹۶
نماز شب به من آرامش میده .همین برای من بس است.باعث ترک گناه در روز میشه .....
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۶:۱۹ ۰۵ بهمن ۱۳۹۶
نماز شب به من آرامش میده .همین برای من بس است.باعث ترک گناه در روز میشه .....
Iran (Islamic Republic of)
بمانعلی عبداللهی شیطوری
۰۵:۵۵ ۲۵ دی ۱۳۹۶
عالی بود درود برشما که اداب نماز شب را به مومنین یاد میدید ان شاءالله درثواب ان شریک هستید منم با اینکه میخواندم با مطالعه مطالب شما بهتر یاد گرفتم
Netherlands
ناشناس
۰۱:۱۰ ۱۸ دی ۱۳۹۶
بسیارعالی
Iran (Islamic Republic of)
محمد حسین
۰۴:۲۲ ۱۶ دی ۱۳۹۶
با تشکر و التماس دعا
Iran (Islamic Republic of)
رسول ترک
۰۱:۴۳ ۲۳ آذر ۱۳۹۶
مطالب عالی بود
Iran (Islamic Republic of)
زهرا
۲۳:۴۸ ۱۲ آذر ۱۳۹۶
خواستم از نویسنده این متن تشکر کنم انشالله که مورد آمرزش خدا قرار بگیرد واز همه دوستان التماس دعا دارم برای خودم
یا علی
Iran (Islamic Republic of)
علی اکبرزیادمیرزایی
۰۴:۲۴ ۲۳ آبان ۱۳۹۶
خوب بود
Iran (Islamic Republic of)
محمد رضا مرادیان
۰۶:۴۰ ۰۴ آبان ۱۳۹۶
سلام درباره نماز شب واضح توضیح دادید در مفاتیح الجنان دو رکعت اول نوشته بعد از حمد ۶۰ مرتبه سوره قل هو.. خوانده شود آیا با ۸ رکعت یک حمدو قل هو.. کافیست
Iran (Islamic Republic of)
علیرضا
۱۳:۰۶ ۳۰ شهريور ۱۳۹۶
سلام در.قنوت نمازوترجایی که بایدچهل مومن رادعاکنیم.مگه نبایداسم چهل مومن بیاریم؟
Iran (Islamic Republic of)
مصطفی رجایی
۰۳:۰۹ ۲۰ شهريور ۱۳۹۶
سلام خسته نباشید خدا خیرتون بده خیلی عالی بود ایشالله خدا به هممون توفیق خوندن نماز شب رو عنایت کنه .امین
Iran (Islamic Republic of)
سحر
۰۴:۵۳ ۲۳ مرداد ۱۳۹۶
خیلی خیلی ممنونم ازتون
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۲۳ ۱۵ مرداد ۱۳۹۶
سلام
واقعا عالی بود دست شما درد نکنه.
Iran (Islamic Republic of)
نسرین
۰۴:۳۰ ۲۹ تير ۱۳۹۶
ممنون ازمطا لب زیباتون واقعا به دلم نشست دوست دارم نمازشب راشروع کنم نمی دونم خدای مهربون قبول میکنه برادعاکنید خیلی گرفتارم
Iran (Islamic Republic of)
حامد
۱۴:۴۱ ۲۲ تير ۱۳۹۶
باسلام
متن عالی بود فقط اگر لطف کنید کامل تر توضیح بدهید ممنون میشود .
بنده جایی مطلبی خواندم از نماز شب که میشود نماز وتر را در صورت نبودن وقت کافی خواند ولی در قنوت ذکر های استغفار را نخواند و بعد از اتمام نماز در فرصت مناسب خواند...آیا این صحیح می باشد؟
Iran (Islamic Republic of)
فاطمه
۰۱:۱۹ ۲۰ تير ۱۳۹۶
سلام طریقه خون نمازش واضح تربگین خیلی دوست دارم بدونم ممنون مبشم
Netherlands
علی حیدری
۱۶:۵۰ ۱۲ تير ۱۳۹۶
خواندن نماز شب

نماز شب از نمازهای مستحب می باشد. این نماز از یازده رکعت تشکیل شده است که به ترتیب زیر به سه بخش تقسیم شده و خوانده می شود:نیت: دو رکعت نماز شب می خوانم قُربة اِلی اللهنماز شب

- در رکعت اول: یک بار سوره حمد + یک بار سوره قل هو الله احد + رکوع + سجده
- در رکعت دوم: یک بار سوره حمد + یک بار سوره قل هو الله احد + قنوت + رکوع + سجده + تشهد + سلام.
(نماز شبی که در قست بالا آمده است را چهار بار تکرار کنید که جمعاً هشت رکعت نماز شب می شود).



نماز شفع:

نیت: دو رکعت نماز شَفْعْ می خوانم قُربة اِلی الله


- در رکعت اول:یک بار سوره حمد + یک بار سوره قل هو الله احد + یک بار سوره قل اعوذ برب الناس + رکوع + سجده.
- در رکعت دوم: یک بار سوره حمد + یک بار سوره قل هو الله احد + یک بار سوره قل اعوذ برب الفلق + قنوت + رکوع + سجده + تشهد + سلام.

خواندن نماز شب

فواید خواندن نماز شب برای انسان

نماز وتر:

نیت: یک رکعت نماز وَتْر می خوانم قُربة اِلی الله
- در رکعت اول: یک بار سوره حمد + سه بار سوره قل هو الله احد + یک بار سوره قل اعوذ برب الفلق + یک بار سوره قل اعوذ برب الناس
- در قنوت: خواندن کامل قنوت + در حالیکه دستهایتان در حالت قنوت است، (با انگشتان دست راست یا با تسبیح) چهل بار بگویید ( اَللّهُمَّ اِغْفِر لِلْمومِنینَ وَ اَلْمومِناتْ وَ اَلْمُسلِمینَ وَ اَلْمُسلِماتْ )

«خدایا ببخش جمیع مؤمنین مرد و مؤمنین زن را». و بعد از آن هفتاد بار بگویید ( اَسْتَغْفِرُ اللهَ رَبی وَ اَتُوبُ اِلَیه) «آمرزش می طلبم از خدایی که پروردگارم است و بسویش باز می گردم».

سپس هفت بار بگویید (هذا مَقامُ الْعائِذِ بِکَ مِنَ اَلْنار)

«این است مقام کسی که از آتش قیامت به تو پناه می برد».

سپس سیصد مرتبه بگویید ( اَلْعَفو ) «ببخش». + و سپس یک بار بگویید ( رَبّ اغْفِرْلی وَ ارْحَمْنی وَ تُبْ عَلیََّ اِنَّکَ اَنْتَ التّوابُ اَلْغَفُورُ الرّحیم )

«پروردگارا ببخش مرا و رحم کن به من و توبه مرا بپذیر به راستی که تو، توبه پذیرنده، بخشنده و مهربانی». + رکوع + سجد + تشهد + سلام + (پایان نماز) + تسبیحات فاطمة زهرا (س)

(تسبیحات حضرت زهرا (سلام الله علیها): (34 مرتبه، الله اکبر، 33 مرتبه، الحمد لله و 33 مرتبه، سبحان الله) در حدیثی آمده:خواندن تسبیحات فاطمه زهرا (سلام الله علیها) از هزار رکعت نماز مستحب، نزد خداوند بهتر است).
Iran (Islamic Republic of)
rezaaa
۲۲:۴۷ ۰۷ تير ۱۳۹۶
سلام
خسته نباشید
من تو عمرم نماز شب نخوندم
و خلاصه اصن پایه صفر
ولی میخام از امشب شروع کنم
ولی باز هم زمانش رو متوجه نشدم
نیمه شب شرعی
ینی حدودا چند؟؟
Iran (Islamic Republic of)
مهدی
۱۳:۱۴ ۱۱ خرداد ۱۳۹۶
سلام
واقعا ممنون اون قسمت خواب آلودگی در نماز شب خیلی به دلم نشست
خدا اجرتون بده✋
Iran (Islamic Republic of)
سعید.زابل جان
۰۲:۲۴ ۰۸ اسفند ۱۳۹۵
عالی بودد،،، انشاالله خدا توفیق بده تا ما همه بتونیم هرشب نماز شب بخوانیم ..
ناگفته نماند بعداز نماز شب و قبل از خواب حتما سعی کنین سوره ((ملک )) و [[ تکاثر ]] روبخونین چون از عذاب قبرحلوگیری میکند
Iran (Islamic Republic of)
سعید.زابل جان
۰۲:۲۴ ۰۸ اسفند ۱۳۹۵
عالی بودد،،، انشاالله خدا توفیق بده تا ما همه بتونیم هرشب نماز شب بخوانیم ..
ناگفته نماند بعداز نماز شب و قبل از خواب حتما سعی کنین سوره ((ملک )) و [[ تکاثر ]] روبخونین چون از عذاب قبرحلوگیری میکند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۲:۴۵ ۲۴ آذر ۱۳۹۵
سلام خسته نباشیدسوال من اینه که آیامیتوان نمازشب رادردوقسمت خواند مثلانافله راموقع خواب وشفع ووترراچنددقیقه قبل ازاذان صبح.ممنون خداحفظتون کنه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۱:۰۴ ۰۲ مرداد ۱۳۹۵
سلام اگه زحمتی نیست طریقه خواندن نماز شفع و وتر رو هم توضیح بدین ممنون
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۱:۱۵ ۱۵ تير ۱۳۹۵
سلام
بنده آدمی تنبلم که یه متنی قشنگم باشه حال کامنت گذاشتن ندارم.
ولی این نوشته خیلی قشنگ بود که اگه کامنت نمیذاشتم خودمو نمیبخشیدم.
خیلی خیلی ممنون