و از آنجاکه جسد ریش و موی بلند و حلقهٔ گوشواره‌ای از جنس طلا در گوش چپ داشت مرد بودن جنسیتش محرز بود.

در پی این کشف باستان شناسان و کاوشگران ، از تاریخ ۶ اسفند ۱۳۷۲، کاوشها یی را در منطقه شروع کردندکه طی آن ؛ یک ساق پا درون چکمهٔ چرمی، سه قبضه چاقو، شلوارک، وسایل نقره‌ای، قلاب سنگ، قطعات طناب چرمی، سنگ ساب، یک عدد گردو، قطعات سفال و چند تکه پارچه منقوش و قطعات خردشده استخوان هم بدست آمد.

با اینکه موریانه‌ها پیکرجسد کشف شده را، که از نمک پوشیده بوده، خورده‌ بودند اما کما مان سر یک انسان و برخی از اجزای صورت قابل مشه هده است وچون نمک همچون مومیایی آنرا احاطه نموده بود به مرد نمکی شهره شد.

با گذشت 11 سال از این ماجرا ودر حالی که استخراج از معدن چهر آباد دوباره آغاز شده بود .اینبار پیکر مرد نمکی شماره دو از زیر آوار های نمک سر در برآورد، اما این جسد به علت برخورد با ماشین آلات سنگین از هم گسیخته و متلاشی شد.

کارشناسان میراث فرهنگی تکه های جسد را دوباره جمع آوری کردند و تحقیقات آنها نشان داد که این بقایا متعلق به مردی میانسال با قد ی حدود ۱۸۰ سانتی‌متر بوده که بخاطر ریزش دیواره‌ها و سقف غار نمک هلاک شده است.

همان سال مرد نمکی شماره 3 هم پیدا شد تا اینکه نوبت به مرد شماره چهار رسید. که به اذعان کارشناسان سالم‌ترین و کامل‌ترین جسد نمکی به دست آمده از معدن چهرآباد است .

با وجود آسیب دیدگی مرد نمکی شماره 4 حین مرگ بیشتر قسمت‌های بدن آن سالم باقی‌مانده است. این مومیایی طبیعی شامل مجموعه‌ای از استخوان‌ها و بافت نرمی است که بر اثر از دست دادن آب بدن خشک شده است.

محققانی که بر روی این مومیایی کار کرده اند می گویند:جسد متعلق به، پسر 16 ساله با موهای سر کوتاه، به رنگ خرمایی است که ۱۷۰ تا ۱۷۵ سانتی‌متر قد داشته و ازگوش‌هایش حلقه فلزی آویزان است.

همراه این مومیایی اشیایی همچون چاقوی فلزی با دسته استخوانی که در غلافی چرمی به کمربند پارچه‌ای این مومیایی بسته شده است و دو کوزه کوچک سفالی سالم نیز یافت شده است.

لباس کامل که برتن این مومیایی دیده می‌شود از ویژگیهای مهم آن است، ، این لباس از بالاپوشی بلند، یک شلوار و کفش چرمی تشکیل شده است.

معدن نمک چهرآباد واقع در یک‌کیلومتری جنوب روستای حمزه‌لو در ناحیهٔ غرب شهرستان زنجان قرار دارد و از آنجا که امتیازبهره برداره از آن به بخش خصوصی سپرده شده است کاوش در آن با دشواری صورت می گیرد به طوری که جسد مرد نمکی شماره شش کماکان دستنخورده سر جایش در معدن باقی مانده است.

با همه این اتفاقات خوبی در راه  است چرا که درفصل سوم کاوش‌های باستان‌شناسی معدن نمک چهرآباد زنجان، هیاتی از دانشگاه بوخوم و موزه این شهر، دانشگاه سوئیس و اداره کل میراث فرهنگی استان زنجان همکاری می‌کنند.

براساس تفاهمنامه‌ای بین اداره کل میراث فرهنگی استان زنجان، دانشگاه بوخوم و موزه معدن بوخوم آلمان قرار است سلسله کاوشهایی در معدن چهر آباد صورت گیرد.

این در حالیست که مدیرکل میراث فرهنگی استان زنجان میگوید۱۸ مهرماه استان زنجان دوباره میزبان هیئتی از دانشگاه بوخوم آلمان است تا بر اساس همان تفاهمنامه همکاری تحقیقاتی را آغاز کنند.

بنا به گفته رحمتی: 6نفراز دانشمندان آلمانی و اعظای هیئت علمی دانشگاههای این کشورراهی زنجان هستند تابه همراه هیئت علمی ایرانی وبه سرپرستی باستان‌شناس خرمدره ای، آقای ابوالفضل عالی کاوشها و تحقیقات را بر روی پارچه‌های هخامنشی تکمیل کنند..

وی بر آن است لباسهایی که بر تن مومیایی‌های معدن نمک دوزلاخ در چهرآباد محفوظ مانده ، اطلاعات بسیار با ارزشی در مورد نحوه پوشش ، رنگ‌آمیزی و بافتن پارچه در زمان خود دارد وبا این همکاری برای نخستین بار مطالعاتی بر چرم و پوستین در معدن و ابزارهای معدن کاری مردان نمکی و باستان‌شناسی گیاهی در زنجان صورت میگیرد.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان اعلام کرد:هیئت آلمانی همچنین با همکاری گیاه‌شناسان و اساتید دانشگاه زنجان ومتخصص در ژئوفورمولوژی به مطالعات محیطی و زمین باستان‌شناسی در معدن نمک خواهند پرداخت.

از میان مردان نمکی یافت شده در معدن چهرآباد زنجان، سه مرد نمکی مربوط به زمان هخامنشیان یعنی حدود ۴۰۰ پیش از میلادو دو مرد نمکی دیگر نیز مربوط به اواخر دوران ساسانی یعنی ۴۰۰ تا ۶۰۰بعد از میلاد،هستند.

هم اکنون پیکر نخستین مومیایی به همراه سر و پای چپ یکی از این مردان در موزهٔ ایران باستان تهران در مقابل دید علاقمندان قرار گرفته است و جسد سه تن دیگر از مردان نمکی هم در عمارت ذوالفقاری در شهر زنجان نگهداری می‌شود.

انتهای پیام/گ