به گزارش خبرنگار گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، از ۱۲ تا ۱۸ مهرماه هفته جهانی فضا نامگذاری شده است که در کلیه کشورهای جهان کشورها دستاورد های علمی و تحقیقاتی خود را در زمینه هوا فضا در دید عموم قرار می‎دهند و  با برگزاری کارگاهای آموزشی برای دانشجویان و مردم علاقمند،اهمیت این رشته را بیان می کنند که امروزه یکی از مهمترین عرصه‎های رقابتی در بین کشورها دو مقوله انرژی هسته‎ای و هوافضاست. هر چند هوافضا پیشینه قوی تری دارد و اولین رشته ای بود که برای ارتباطات جمعی و افزایش قدرت دفاعی کشورها نقش مهمی ایفا کرد.

در کشور ما ایران اسلامی نخبه های زیادی در هوافضا فعالیت داشته‎اند و در این باره دستاوردهای زیادی داشتیم که یکی از مباحث مهم روز و رقابتی پهپاد یا همان هواپیماهای بدون سرنشین  هستند که به شدت در دنیا به آن اهمیت داده می شود و کشوری که در زمینه ساخت و طراحی پهپادها عقب بماند از گوی رقابت خارج شده و نمی تواند چشم انداز درخشانی برای هوافضای خود ایفا کند.

به مناسبت هفته فضا با نخبه هوافضای کشورمان که در طی سالهای گذشته اختراعات و ابتکارات و طراحی های ایشان در رسانه های دنیا واکنش های متفاوتی داشت و یکی از برجسته دانشمندان جوان دنیا به حساب می آید گفتگو کرده ایم.

حسن اکبری لایق نخبه هوافضای کشور و طراح و سازنده پهپادهای پیشرفته و فوق  پیشرفته کشورمان هستند که با امکانات داخلی و متکی به فعل ما می توانیم خدمات ارزنده‌ای به کشورمان عرضه کرده‌اند. سایت های اسرائیل و آمریکا و تلویزیون ها و رادیوهای فرانسه، اسپانیا، المان، روسیه ، هند و سایر کشورهای دنیا اخبار علمی ایشان را منعکس کرده اند و به عنوان نخبه و محقق هوافضا در سال 2015 وی را معرفی کرده‌اند.

باشگاه خبرنگاران: در مورد رتبه ایران در رشته هوافضا بیان کنید و اینکه بستر پیشرفت کشورمان در هوافضا چگونه است؟

اکبری لایق: هفته جهانی فضا را حضور محققین هوافضا تبریک عرض میکنم در کشورما ایران بستری مناسب برای هوافضا ایجاد شده است ولی با این حال برای رسیدن به استانداردهای بین المللی اندکی باید بیشتر تلاش کنیم. امروزه در ایران هر نخبه دانشجو یا محققی که ایده ای برای هوافضا دارد بدون هیچ قید و شرطی حمایت می شود و نخبه هایی که از عدم حمایت صحبت میکنند احتمالا کانال ارتباط با این ارگانها را درک نکرده اند یا اطلاعات کافی از سازمانهای حمایتی ندارد. در حال حاضر بستر فوق العاده ای برای نخبه ها فراهم شده است. 

به کشورها در رشته هوافضا از نظر معیارهای ارزیابی رتبه های مختلفی می توان داد. برای مثال ایران از لحاظ مهندسی معکوس و طراحی نو آورنه در زمینه پهپاد ها رتبه اول را دارد . در زمینه تحقیقات بنیادی فضا و تحقیقات کاربردی رتبه ای نزدیک به کشورهای برتر جهانی دارد و در بین 10 کشور مطرح جهان است.

آمریکا در زمینه ساخت پهپادهای رزمی رتبه اول را دارد و این رتبه امریکا در نتیجه چندین سال سرمایه گذاری بوده و با جذب نخبه ها از کشورهای دیگر صورت گرفته است واگر نه  دانشجویان خود آمریکا قادر به اجرای ان پروزه های  مهم نیستند.

بستر اولیه برای جذب نخبگان و امکانات آزمایشگاهی و مادی برای اجرای پروژه هایی که قابلیت اجرا دارند و باعث ارتقا رتبه کشورمان می شوند اولویت دارند. هر محققی با طرح قابل توجیه اجرایی به مراکز تحقیقاتی هوافضا مراجعه کند قطع به یقین آزمایشگاه و مواد لازم و حتی نرم افزارهای لازم برای نشان دادن ایده اش در اختیارش قرار داده میشود.بعد از اینکه ایده و توانایی فرد مورد تایید کارشناسان قرار است پروژه برای این محقق تعریف شده و شروع بکار میکند که ثمره این تحقیق باید یک محصول نو و قابل رقابت باشد نه یک مقاله علمی پژوهشی یا ای اس ای ،مثلا دستگاهی که بکار بیاید و بتوان در مراکز اجرایی استفاده کرد.

اکبری لایق: در مورد پهپادها کارهای فوق العاده ای در کشور صورت گرفته که نمونه های بی نظیری هم اجرا شده است که برخی از آنها که قابلیت رسانه ای داشت رسانه ای شدند.

طبق چشم انداز های قابل پیش بینی در 5 سال آتی نمونه ای از پیشرفته ترین پهپادها را خواهیم داشت که به همت محققین بسیجی و جوان کشور ساخته می شوند. اولویت تحقیقات در مورد پهپادهای رزمی برای مسائل دفاعی است نه هجومی، ما کشوری جنگ طلب نیستیم و متناسب با این اصول همه پهپادها را دفاعی طراحی میکنیم ولی در برخی موارد لازم است پهپادها هجومی باشند که در صورت لازم استفاد شوند. امروز ایران در منطقه و دنیا حرف های زیادی برای گفتن دارند بخصوص در زمینه پهپاد ها که همه رسانه های دینا به این اذعان کرده اند.

در بخش های تحقیقاتی جوانان نخبه شب و روز در حال تحقیق و ساخت هستند و همیشه در سنگر علم هستیم تا در رقابت جهانی پیشی بگیریم.

اکبری لایق: اهمیت طرح هایی که بنده مجری انها بودم به خاطر اولین بار بودنشان ، پیشرفته بودن و بروز بودن آنها بود.  در پهپادهای رزمی رقابت بر سر سرعت، حجم، واکنش سریع و بمب افکنی است که در این زمینه ها توانسته ام طرح های قابل قبولی اجرا کنم که بخاطر این در دنیا واکنش زیادی داشت.

نمونه آن پهپاد موشک گریزی که در  بازتاب زیادی در بین رسانه ها  داشت عمدتا رسانه های صهیونیستی که در رسانه های خود به تحلیل این پهپاد پرداختند و در آمریکا و سایر کشورهای تحلیل های زیادی صورت گرفت.

خوشحالم که در این زمینه موفق شدم برای کشورم و رهبرم و مردمم خدمتی کرده باشم و نام ایران را در بین کشورهای جهان مطرح کنم.

اکبری لایق: در بحث تحقیقاتی ،اجرایی، برنامه ریزی، مطالعات استراتژیکی  بله مسولیتی دارم. بزرگترین افتخار من این است که سرباز علمی رهبر معظم انقلاب هستم و در جهت فرمایشات ایشان به توسعه علمی کشور خدمت میکنم.

اکبری لایق: مهمترین کاستی در زمینه هوافضا عدم توجیه برخی از مراکز و اینکه هزینه های تحقیقاتی کمتر از هرینه های اجرایی است. یکی دیگر از مسایلی که باید رفع شود توانایی محوری است،گزینش نخبه های هوافضا و یا مسول تیم های تحقیقاتی اولویت را توانایی فرد بدانند نه مدرک دانشگاهی فرد،هوافضا تنها رشته ای است که یک فرد بدون داشتن مدرک دانشگاهی میتواند ایده پرداز موفقی باشد که شاید هر فرد دانشگاهی نتواند. خیلی از اساتید هستند با مدارک دکترا که فقط تدریس می کنند و هیچ خلاقیتی ندارند بجز کپی کردن چندین پاراگراف از چندین مقاله و ارائه یک مقاله جدید صرفا بخاطر رزومه.

دکترای هوافضا داشتن دلیل نمی شود ایشان نخبه یا خلاق باشند تنها معیار نخبگی در هوافضا توانایی و خلاقیت و ایده پردازی است که این اصل در کنار دانش فنی امکان پذیر است که یک محقق با مطالعه پیرامون طرح خود می تواند دانش فنی را کسب کند.

حتی در ناسا افراد آچار به دست زیادی هستند ولی دنبال یک ایده خلاق و نوآورانه هستند که اجرا کنند،یک فرد خلاق است که ایده اجرای طرح را به افراد فنی می دهد که در کشور ما هم باید به این موضوع توجه زیادی کنیم.

چشم انداز درخشانی را پیش رو داریم و در 5 سال آتی از پهپادها و دستاوردهای فضایی کشور خبرهای بیشتر منتشر خواهد شد.  

اکبری لایق: در این زمینه رقابت تنگا تنگی داریم و در بیشتر موارد سبقت گرفته ایم  بخصوص در زمینه ایده پردازی و طراحی خلاقانه و نو آورانه است که پا بپای ناسا هستیم و در برخی موارد بهتر از آنها عمل کرده ایم. لازمه رسیدن به استاندارد جهانی ایجاد تغییراتی در مسولین گزینشی و اجرایی غیر متخصص  هوافضا است که اگر اعمال شود بیش از پیش سرعت میگیریم.

سخن پایانی: رزومه سازی یکی از مهمترین مسایلی است که باعث رکود علمی درهر جامعه ای میشود و چندین سالی است که رزومه سازی بین اساتید و د انشجوها به شدت افزایش داشته و از کارهای عملیاتی دور شده اندو صرفا به رزومه اکتفا می کنند و کارهای تحقیقاتی با بازه بالایی ارائه نمی دهند. این مشکل ریشه در دانشگاها دارد و مدرک گرایی باید کاهش یابد و همه نخبه ها صرفا با روحیه خدمت به جامعه علمی فعالیت کنند نه اینکه رزومه ای برای ارائه به دانشگاها برای تدریس یا برای ارائه به مراکز تحقیقاتی برای دریافت پروژه ها داشته باشند.

گفت‎وگو از مریم پویان

انتهای پیام/