زیربنای علمی نخستین توافق جهانی درباره تاثیر فعالیت‌های انسانی بر وضع اقلیم، حدود دو سال پیش و در خلال گزارشی از جانب مجمع بین‌المللی تغییرات آب و هوایی حاصل شد

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، مجمع بین المللی تغییرات آب و هوایی یک ارگان بین دولتی علمی است که خطرات ناشی از گرمایش جهانی را در سراسر جهان مورد ارزیابی قرار می‌دهد.

از آنجا که به گفته صاحب نظران، فعالیت‌های انسانی نقش بسزایی در ایجاد این نوع مخاطرات اعم از اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی دارند، لذا ارائه راهکارهای متعدد مبنی بر کاهش فعالیت‌های انسانی مخرب کماکان در صدر توجه هاست. اقلیم‌شناسان و متخصصان گوناگون همواره در تلاش هستند گزارش‌های جامعی در اختیار مجمع بین المللی تغییرات آب و هوایی ـ نهاد وابسته به سازمان ملل که سال ۱۹۸۸ میلادی (۱۳۶۷ هجری شمسی) تاسیس شد ـ قرار دهند.

گزارش این نهاد در سال ۲۰۱۳ موید آن بود که انگشت اتهام افزایش گرمایش جهانی از سال ۱۹۵۱ میلادی (۱۳۳۰ هجری شمسی) به این سو تا ۹۵ درصد به سوی فعالیت‌های انسانی اشاره رفته است. برخی کار‌شناسان می‌گویند متاسفانه شواهد حاکی از آن است که هنوز توجه مردم آن طور که باید به سمت این بحران جهانی جلب نشده است. نظرخواهی‌های عمومی متعدد بیانگر این واقعیت تلخ است که تغییرات اقلیمی هنوز اولویت و دغدغه بسیاری نیست.

همین مساله نیز باعث شده متخصصان مجمع بین المللی تغییرات آب و هوایی به نوعی خط مشی خود را در اطلاع رسانی تغییر دهند. در یکی از تازه‌ترین گزارش‌های منتشر شده، عده‌ای از کار‌شناسان اعلام کرده‌اند هنوز دوره آماری برای تصمیم گیری درباره اینکه آیا جهان با بحران گرمایش مواجه است یا خیر، کامل نشده است. بنا به باور عده‌ای، این تغییر رویه می‌تواند ناشی از عزم کار‌شناسان برای خرید مدت زمان بیشتر و مهم‌تر از آن انگیزه سازی در مردم برای حمایت از طرح‌های پیشگیرانه باشد.

آخرین گزارش وضعیت اقلیمی

مجمع بین المللی تغییرات آب و هوایی در خلال برگزاری آخرین کنفرانس خبری خود که موضوع آن نیز تازه‌ترین گزارش این نهاد بود، بار دیگر بر گرمایش نامتعارف زمین در دهه اخیر تاکید کرد و افزود توجه به این بازه زمانی بسیار مهم است. میشل جرارد، دبیرکل سازمان هوا‌شناسی جهان که دوره ریاست وی از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ به درازا انجامید هم در این نشست حضور داشت.

جرارد به خبرنگاران گفت: در اغلب گزارش‌های مربوط به درجه حرارت در دهه گذشته رکوردهای جدیدی به چشم می‌خورد. راجِدرا پاچائوری، سرپرست پیشین مجمع بین المللی تغییرات آب و هوایی و توماس استوکر رئیس هیأت مدیره کارگروه موسوم به شماره یک نیز ضمن تکرار این پیام بر ضرورت جلب توجه عمومی به سوی آمار‌ها تاکید کردند. این طور به نظر می‌رسد که کار‌شناسان بر یک خط مشی جدید یعنی ضرورت آگاه سازی عمومی به توافق رسیده‌اند.

ظاهر امر حاکی از آن است که از طریق تاکید بر مفاهیم نظری تغییرات اقلیمی کماکان می‌توان عکس العمل و تغییر رویه سریع تری را از سوی عموم انتظار داشت تا از طریق برگزاری جلسات متعدد در سطح کار‌شناسی، اما براساس نتیجه تحقیقی جنجال برانگیز که به تازگی در نشریه «تغییرات اقلیمی طبیعی» منتشر شد، ارجاع مکرر و تاکید بیش از حد دانشمندان بر طولانی شدن گرمایش جهانی عملا به شکلی ناخواسته بذر سردرگمی را میان عموم مردم پراکنده است در حالی که به جای این کار باید جامعه را با راهکارهای عملی برای کاهش بار سنگین گرمایش جهانی آشنا کرد.

پیش به سوی تصویری متفاوت از گرمایش جهانی


صحبت‌هایی که اکنون درباره تغییرات اقلیمی در برخی مجامع علمی در جریان است، به نوعی با گذشته تفاوت دارد. باور‌ها در حال حاضر بیشتر به این سو رفته که زمانی می‌توان از گرمایش جهانی با ضرس قاطع صحبت کرد که این روند حداقل ۳۰ سال تداوم داشته باشد. در حالی که براساس آمار‌ها تنها در دهه اخیر یا حداکثر ۱۵ سال گذشته بوده که اعداد و ارقام تغییر کرده است. گزارش اخیری که در نشریه تغییرات اقلیمی طبیعی منتشر شده نیز دقیقا بر همین واقعیت تاکید دارد. می‌توان گفت اقلیم‌شناسان بر این اساس درصدد هستند ادعاهای ابهام برانگیز را در این عرصه زیر سوال ببرند و شاید به عبارتی دیگر زمان بخرند.

از نظر نویسندگان این مقاله، هنوز نتیجه گیری علمی و صددرصد مبنی بر وقوع پدیده گرمایش جهانی امکان پذیر نیست. نویسندگان مشخصا از واژه «درنگ کاذب» در این مقاله نام برده‌اند. درنگ کاذب اشاره به این باور عده‌ای از مخالفان نظریه گرمایش جهانی دارد که معتقدند سرعت گرمایش جهانی در مقایسه با دهه ۹۰ میلادی و از سال ۱۹۹۸ (۱۳۷۷ هجری شمسی) به این طرف کاهش یافته، در حالی که این باور توسط جمع کثیری از اقلیم‌شناسان کماکان مردود شمرده می‌شود، اما در هر صورت این کار‌شناسان معتقدند مدت زمان قریب ۱۵ سال به هیچ وجه کافی نیست تا بتوان از این پدیده با عنوان گرمایش جهانی یاد کرد.

نظرات موافق و مخالف

بحث بر سر گرمایش جهانی سال هاست ادامه دارد. در این سال‌های طولانی، نظرات موافق و مخالف کم نبوده، اما در هر صورت می‌توان چنین جمع بندی کرد که هنوز کفه ترازو به سمت مدافعان پدیده گرمایش سنگینی می‌کند. وبگاه اکولوژیست تاکید دارد هنوز اقلیم‌شناسان بی‌شماری پدیده گرمایش را موضوعی حتمی تلقی می‌کنند. این کار‌شناسان باور دارند اثرات ترکیبی ناشی از جنگل زدایی و سوزاندن سوخت‌های فسیلی باعث افزایش میزان دی اکسیدکربن در اتمسفر به میزان دو برابر و بالطبع افزایش درجه حرارت جهانی به میزان ۲ تا ۳ درجه سانتی گراد در آینده نزدیک خواهد شد.

گفتنی است این افزایش درجه حرارت زمین می‌تواند چهره آن را کاملا تغییر دهد. سازمان غیردولتی مدافع محیط زیست، صلح سبز نیز در وبگاه رسمی خود می‌نویسد: نیروگاه‌های مصرف کننده سوخت‌های فسیلی و موتورهای احتراق داخلی هر سال میلیون‌ها تن کربن، دی اکسید گوگرد و اکسیدهای نیتروژن را به هوا وارد می‌کنند که آلودگی هوا، باران‌های اسیدی و گرم شدن زمین را به دنبال دارد.‌‌ همان طور که می‌دانید دی اکسیدکربن گاز بی‌رنگی است که به طور طبیعی در هوا وجود دارد و به واسطه سوختن یا فساد مواد آلی تولید می‌شود، اما افزایش سطح دی اکسیدکربن در جو بخصوص دی اکسیدکربن حاصل از سوزاندن سوخت‌های فسیلی در پدیده گرمایش و تاثیر ناشی از گازهای گلخانه‌ای نقش بسزایی دارد و باعث می‌شود شرایط از وضعیت طبیعی خارج شود.

سازمان ملی اقیانوسی و جوی آمریکا در وبگاه رسمی خود شواهد مبنی بر گرمایش جهانی را غیرقابل انکار توصیف کرده و می‌نویسد: افزایش سطح آب دریا‌ها به میزان تقریبی ۱۷ سانتی م‌تر، آن هم در طول یک قرن اخیر شاهدی بر این مدعی است.

در ضمن سرعت این افزایش در دهه اخیر نزدیک به دوبرابر شده است. علاوه بر این امسال بیستمین سال گرمی است که کره زمین از سال ۱۹۸۱ به این طرف پشت سر می‌گذارد. در کنار همه این موارد می‌توان به مواردی همچون گرم شدن نامتعارف آب اقیانوس‌ها، کاهش ملموس حجم صفحات بزرگ یخچالی چه در قطب جنوب و چه در گرینلند، کاهش قابل ملاحظه سطح یخ در قطب شمال، بروز حوادث نامتعارف جوی ازجمله توفان ریزگرد‌ها، ۳۰ درصد افزایش میزان اسیدیته در اقیانوس‌ها از زمان انقلاب صنعتی تاکنون و گرم‌تر شدن فصول سرد در اقصی نقاط جهان اشاره کرد.

بحث بر سر گرمایش جهانی سال هاست ادامه دارد. در این سال‌های طولانی نظرات موافق و مخالف کم نبوده، اما هنوز کفه ترازو به سمت مدافعان گرمایش سنگینی می‌کند
 
کیم نولتون، استادیار دانشگاه کلمبیا و یک اقلیم‌شناس برجسته چندی پیش در موضعگیری خود درباره گرمایش جهانی به واقعیتی تلخ در این زمینه اشاره کرد و گفت: تابستان همیشه فصلی بوده که اغلب مردم فرا رسیدن آن را انتظار می‌کشیده‌اند، اما در سال‌های اخیر مردم معمولا در فصل گرما نوعی استرس ناشی از گرمازدگی را هم تجربه می‌کنند و این شاهدی ملموس مبنی بر تاثیرات تغییرات اقلیمی و گرمایش است. به گفته این محقق، تاثیرات گرمایش جهانی نه تنها بر سلامت انسان‌ها بلکه حتی در اعمال هزینه‌های بیشتر اکولوژیکی به حدی جدی است که دیر یا زود حتی مخالفان را نیز راضی خواهد کرد.

یک گزارش مهم

اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا (NOAA) در یکی از تازه‌ترین گزارش‌های خود چنین آورده: تقریبا ۶۵۰ هزار سال است که میزان دی اکسیدکربن جو زمین بالا‌تر از ۳۰۰ قسمت در میلیون نبوده، اما این مرز سال هاست شکسته شده است. به طوری که در سال ۲۰۱۴ جو زمین برای نخستین بار افزایش حجم دی اکسیدکربن در واحد حجم هوا به میزان ۴۰۰ قسمت در میلیون را تجربه کرد و این به معنایی فاجعه‌ای در نوع خود است.

 برای آگاهی از آخرین اخبار و پیوستن به کانال تلگرامی باشگاه خبرنگاران جوان اینجا کلیک کنید.

منبع: جام جم
انتهای پیام/

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار