به گزارش
گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛ حالا ديگر يك حادثه تيراندازي در مدرسهاي در امريكا، ميتواند بدون نسبت آدمها به شرايط جغرافيايي و وابستگيهاي ميهني، جهاني را تحتتاثير قرار دهد و مردم در گوشه و كنار جهان نسبت به اين اتفاق واكنش نشان دهند، تحتتاثير آن قرار بگيرند و حتي دچار دلشوره شوند.
در جهاني كه اين روزها در آن زندگي ميكنيم، كوچكترين اتفاق، حتي در لايههاي زيرزمين هم به اطلاع همگان ميرسد و همگان در جريان تمام واكنشها و وقايع و احساسات جهاني قرار ميگيرند.
در چنين جهاني است كه در سالهاي گذشته، وقايع مربوط به خاورميانه مهم و پررنگ شده است و خاورميانه و مسائلش براي مردم مهم. امنيت منطقهاي، تغيير در كائنات اجتماعي، سياسي و حتي فرهنگي منطقه و... همه مواردي است كه مورد توجه افكارعمومي است و ديگر بيخبري از اتفاقات خاورميانه، اتفاقي رايج در ميان مردمان جهان نيست. در چنين شرايطي است كه اين سوال به وجود ميآيد: آيا افكارعمومي ميتوانند در حل مشكلات خاورميانه تاثيرگذار باشند و اصلا اين تاثيرگذاري به چه صورتي است؟
پاسخ به اين سوالات، صددرصدي نيست. در چنين جهان به هم پيوستهاي نه ميتوانيم منكر نقش افكار عمومي باشيم و نه ميتوانيم بگوييم كه اين افكار عمومي هستند كه در سرنوشت يك واقعه تاثيرگذارند. نكته مهم اين است كه افكار عمومي در قالب واكنشهاي اجتماعي، فعاليتهاي اطلاعرساني مثل كمپين و ساخت هشتگها، فراخوانها و... ميتوانند در كاهش پيامد منفي وقايع تاثيرگذار باشند. به طور مثال در پديده پناهجويان سوري، همين فعاليتهاي افكار عمومي و اطلاعرسانيهاي مختلف در شبكههاي مجازي و همراهي نهادهاي مدني بود كه باعث شد تا سياستمداران و قدرتمنداني كه خود در بحران سوريه نقش داشتند، نقش خود را در اين بحران تغيير دهند و به سمت خواست عمومي و پذيرش پناهجويان حركت كنند.
اينچنين است كه ميتوانيم بگوييم افكار عمومي در همراهي رسانههاي مجازي و نهادهاي مدني در موضوعات مهمي كه در جهان رخ ميدهند، در تغيير شكل اتفاقها ميتوانند تاثيرگذار باشند و ميتوانند باعث شوند تا روند وقايع شكل ديگري پيدا كند. اما در اين اتفاقهاي جهاني و تاثيرگذار، نكات مهمي هم وجود دارد كه نبايد ناديده گرفته شود يا به سادگي از آن گذشت. بايد در نظر بگيريم كه به همان اندازه كه اين دهكده جهاني ميتواند در تغيير شكل اتفاقها تاثيرگذار باشد و آنها را به خواست افكارعمومي نزديك كند، ميتواند در موفقيت جريانهاي خاص و مسالهساز هم نقش داشته باشد. استفاده از رسانه مجازي، استفادهاي جهاني است. به همان اندازه كه مردم و جامعه جهاني بدون هيچ قصد و هدف خاصي در اين شبكهها حاضر هستند، گروههايي هم حاضرند كه به قصد و نيت و كاربردهاي خاص خود، از اين فضا استفاده ميكنند. مانند داعش كه در روزهاي اوليه پيدايش خود، از فضاي مجازي استفاده كرد تا در رويكردي نمايشي قدرت، شجاعت، قاطعيت و موفقيت خود را به نمايش بگذارد و براي اين وحشيگري بيمنطق خود تبليغ كه نه، ضد تبليغ كند.
اينچنين شد كه محيط مجازي، فضايي براي خودنمايي داعش شد و مردم در مواجهه با اين گروه قرار گرفتند و حتي در جذب نيروهايي از اروپا و امريكا از طريق همين شبكهها موفق عمل كرد. از طرف ديگر تمام كاربراني كه در دهكده جهاني در حال فعاليت هستند و گاهي با پررنگ شدن يك سوژه و موضوع به فراخوانها و كمپينها و... ميپيوندند، همه كارشناسان آن حوزه خاص نيستند و اكثر اوقات با كمترين سواد و آگاهي درباره آن موضوع و صرف تحريك احساسات، به آن پيوستهاند. چنين همراهي به همان اندازه كه ميتواند در وقوع اتفاقهاي خوب و خوشايند نقش داشته باشد، ميتواند در وقايعي ناخوشايند تاثيرگذار باشد و نقش مخربي را ايفا كند كه گاهي از كنترل خارج ميشود.
با اين نكات مهم است كه نميتوانيم نگاه صددرصدي و خوشبينانه نسبت به فضاي مجازي و خواست افكارعمومي در فضاي مجازي و تاثيرپذيري آن داشته باشيم. اما در عين حال نميتوانيم نقشهاي تاثيرگذار را هم انكار كنيم و درباره آنها مشكوك و بدبين باشيم. واقعيت اين است كه كاربرد و تاثير اصلي اين اشتراك جهاني در مواقعي نقش درست و تاثيرگذار خود را ايفا ميكند كه در همراهي با كارشناسان حوزه مربوط به موضوع باشد. يعني وقتي اتفاقي رخ ميدهد، افكارعمومي در همسويي با كارشناسان حوزه مربوط به آن اتفاق ميتوانند مسير تازهاي را بسازند و با اطلاعرساني، كمپينها و تمام فعاليتهايي از اين دست، در تصميمات سياستمداراني كه بازيگران اصلي آن اتفاق هستند تاثيرگذار باشند و مديريت آن اتفاق را به سمت بهتري راهنمايي كنند.
واقعيت اين است كه در فضاي دموكراتيك، بينقصي وجود ندارد. اما دموكراسي انتخاب عقلاني براي امور است و روابط جمعي ما بايد دموكراتيك باشد. اما در همين روند دموكراتيك كه شكل پررنگ آن را در فضاي مجازي ميبينيم، بايد بتوانيم نقصها و نادرستيها را تشخيص دهيم و با بهرهگيري از ديدگاههاي درست و كارشناسانه و استدلالهاي بهتر، به سمت حل پديدههايي كه ابتلاي عمومي و مساله و دردمشترك است حركت كنيم و در اين مسير از حضور كساني كه آگاهي بيشتر دارند و تسلط بيشتري روي وقايع استفاده كنيم.
در غيراينصورت كاربرد اين همراهي مشترك تنها به موجهاي مجازي ختم ميشوند كه روزي سروصدا ميكنند و روزي ديگر نيستند و تمام ميشوند. ابزار و مدياي جهان تازه فضايي براي تعامل و تاثيرگذاري است به شرط آنكه اين تاثيرگذاري در همراهي با كارشناسان اصيل و آگاه باشد تا به مسيري درست براي كاهش آلام جهاني و رسيدن به سرنوشت بهتر ختم شود.
منبع: فرهیختگان
برای آگاهی از آخرين اخبار و پيوستن به کانال تلگرام باشگاه خبرنگاران جوان
اينجا را کليک کنيد.
انتهای پیام/