به گزارش خبرنگار حوزه احزاب و تشکل‌های گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان سلسله نشست‌های گفتمان فردا با موضوع " احزاب سیاسی و انتخابات، فرصت‌ها و تهدیدها" با حضور جواد اطاعت استاد دانشگاه و مصطفی کرمی عضو شورای مرکزی حزب اراده ملت ایران امروز سه شنبه در دفتر مرکزی حزب اراده ملت برگزار شد.

در ابتدای این نشست جواد اطاعت استاد علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به نظام برگزاری انتخابات در کشور اظهار داشت: قانون انتخاباتی که در حال حاضر در کشور اجرا می‌شود متعلق به مجلس مشروطه دوم است و این نظام، نظام اکثریتی است و از 100 سال قبل هیچ تغییری نداشته است.

وی در ادامه با اشاره به مدل‌های انتخاباتی در کشورها تصریح کرد:  در دنیا بیش از ده مدل انتخاباتی وجود دارد که در قالب 4 مدل اصلی ، نظام اکثریتی، نظام کثرتی، نظام تناسبی و نظام نیمه تناسبی انتخابات برگزار می‌شود که گاهی اوقات با ارائه برخی مدل‌های انتخاباتی نتیجه کلی انتخابات تغییر می‌کند و باید گفت در کشورها برگزاری انتخابات محل فصل منازعه است درحالی‌که  در ایران انتخابات موجب شروع منازعه و بداخلاقی‌ها میان احزاب و شخصیت‌ها می‌شود.

اطاعت با اشاره به شکل کلی مجالس در نظام‌های سیاسی کشورها اظهار داشت:  در کشورهای توسعه‌یافته  دارای دو مجلس عوام و مجلس سنا هستند که مجلس عوام بر اساس عواطف و خواسته‌های مردم تصمیم می‌گیرند اما در مجلس سنا بر اساس مصالح  کشور قانون تصویب می‌شود که هر دو مجلس قطعاً برای یک نظام سیاسی لازم است اما در ایران  هر دو مجلس تجمیع شده است.

وی افزود: پس از حذف مجلس دوم در ایران مجبور به تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای نگهبان، مجلس خبرگان رهبری شدیم ولی باز هم جوابگوی مجلس دوم نیست.

اطاعت با تبیین چالش‌های پیش روی احزاب کشور بیان داشت: در صورتی که بتوانیم یک کلمه را در قانون اساسی جایگزین کنیم سیاست کلی انتخابات و قوانین مربوط به آن تغییر خواهد کرد و چنانچه به جای نظام اکثریتی نظام تناسبی جایگزین شود حضور احزاب در عرصه سیاست و انتخابات کشور پررنگ تر خواهد بود.

این استاد دانشگاه در ادامه تصریح کرد: اگر حوزه‌های انتخابی از شهرستان‌ها به استان‌ها تغییر یابند افراد وزین و دارای جایگاه بهتری به مجلس ورود پیدا خواهند کرد.

اطاعت در پایان تصریح کرد: یکی از دلایلی را که احزاب در جریان سیاسی کشور نقشی چندانی ندارد اول بسترهای دموکراتیک و بعد عدم حضور احزاب در قانون انتخابات کشور هست.

در ادامه این نشست، مصطفی کرمی عضو شورای مرکزی حزب اراده ملت با اشاره به مسئله احزاب و کارکردهای حزبی در کشور تصریح کرد: مسئله احزاب در کشور دارای چالش‌ها و مشکلات فراوانی است که پس از گذشت صد سال در این حوزه به نظر مشکلات فراوانی وجود دارد.

وی در ادامه افزود: در نظام‌های سیاسی دیگر کشورها احزاب نقش فعالی را ایفا می‌کنند و بخشی از فعالیت‌های سیاسی و تربیت افراد در این عرصه بر عهده احزاب هست که این مسئله در کارکرد احزاب در ایران دیده نمی‌شود.

کرمی با اشاره به علل عدم رشد احزاب در کشور تصریح کرد: در مثلت عدم رشد احزاب در کشور سه عامل از گذشته موثر بوده‌اند اول ساختارهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است و مسئله دیگر پویش‌ها و گفتمان‌ها و آخرین مسئله کارگزاری‌هایی است که خود احزاب و شخصیت‌های روشن‌فکر به آن پرداخته‌اند.

این عضو شورای مرکزی حزب اراده ملت در ادامه تصریح کرد: مبانی فکری و ایدئولوژی در جامعه باعث رشد احزاب خواهد شد و وقتی که حکومتی معتقد به کارکرد احزاب و تحزب گرایی نیست قطعاً در آن جامعه احزاب رشدی نخواهند داشت و مسئله دوم ساختارهای اجتماعی و ذهنی سیاسی جامعه است و هر چقدر صورت‌های سیاسی و اجتماعی در یک جامعه کهن باشد در تضاد با مفهوم حزب به دلیل مدرن بودن آن است.

کرمی تصریح کرد: سومین مسئله فرهنگی عمومی و سیاسی است و در جامعه‌ای ممکن است توسعه‌یافته است اما فرهنگ عمومی  بسیار مهم و الگوهای ارتباط جمعی باید بررسی شود تا میزانت حزب گرایی در جامعه مشخص شود.

وی با اشاره سابقه ایران در زمینه شکل‌گیری نظام حزبی اظهار داشت: در نظام کاملاً سنتی و بدون پیشرفت در زمینه سیاسی و فرهنگی تا دوره مشروطه روبرو هستیم و این جامعه همزمان با جامعه اروپای قرن نوزده و بیست است که مسائل مربوط به احزاب و تحزب گرایی را از پیش رو گذرانده‌اند.

کرمی با اشاره به تفکرات و مبانی فکری و سیاسی ایران در گذشته بیان داشت: چند جریان فکری  از سال 1280 وجود داشته که تأثیرگذار در جریان سیاسی ایران بوده‌اند. یک جریان، جریان ناسیونالیسم است که حول محور اندیشه ترقی خواهانه و ملی‌گرایانه شکل گرفت که آن چنان در زمینه فعالیت احزاب کارکرد چندانی نداشت و تا زمان رضاشاه نیز ادامه یافت و در این زمان هم اقدامات جدی برای شکل‌گیری احزاب صورت نگرفت.

وی در ادامه افزود: جریان دیگر، جریان مارکسیستی یا گروه چپ بودند که علی‌رغم این که عنوان حزب را یدک می‌کشیدند اما بیشتر در تعارض با حکومت بودند و آن‌ها به اعتقاد این که حکومت نماینده امپریالیسم است به مخالفت با آن‌ها پرداختند و در شکل‌گیری احزاب توجهی نداشتند.

کرمی با اشاره به جریان سوم در تاریخ سیاسی ایران اظهار داشت: جریان دیگر، جریان اسلام‌گرا و جریان عمومی است که به دلیل عدم تجربه در زمینه تحزب موفقیتی در این زمینه حاصل نشد و این تفکرات باعث عدم شکل‌گیری تحزب گرایی در کشور شد.

کرمی در پایان تصریح کرد: پس از انقلاب هم احزاب عمدتاً نقش بسیج کننده افراد در انتخابات را دنبال می‌کنند و به سایر کارکردهای احزاب توجه چندانی ندارند و بعد از مشروطه که تغییراتی که در زمینه‌های اقتصادی به وجود آمد و دولت تصدی امور کشور را بر عهده گرفت احزاب در داخل کشور اکنون نیز به جای اتکا به نیروهای اجتماعی به دولت متکی هستند که باید تغییر در روند احزاب کشور حاصل شود.

انتهای پیام/