پای "برنامه‌های توسعه" در تدوین می‌لنگد یا اجرا؟
برنامه توسعه ششم در دهههای اخیر به یک نظام در اقتصاد کشور تبدیل شده، اما باید دانست که اینگونه سیاست‌های کلی در تدوین دچار آسیب هستند یا در اجرا؟
به گزارش خبرنگار مجلس گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، برنامهریزی یک امر منطقی و مدبرانه است که به روشهای مختلف در سطوح خرد و کلان بکار میرود. در سطح ملی برای پیشرفت و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور از چنین امری استفاده می‌شود. در چندین دهه گذشته از امر برنامه ریزی در سطوح یادشده استفاده شده و بر طبق قانون به یک نظام تبدیل شده است. بنابراین نه تنها این امر در قانون برنامه و بودجه قرار گرفته، بلکه در سایر اسناد بالادستی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران نیز مورد تاکید بوده است.
با اتمام مهلت قانونی پنج ساله توسعه پنجم دولت یازدهم موظف به ارائه برنامه‌های توسعه ششم شد. در همین راستا در نهم تیرماه سال جاری رهبر معظم انقلاب در نامه‌ای به حجتالاسلاموالمسلمین حسن روحانی سياست‌های كلی برنامه ششم توسعه را در 80 بند ابلاغ كردند. اين سياست‌های كلی بر پايه محورهای سه‌گانه «اقتصاد مقاومتی»، «پيشتازی در عرصه علم و فناوری» و «تعالی و مقاوم‌سازی فرهنگی» و با در نظرگرفتن واقعيت‌های موجود در صحنه داخلی و خارجی تنظيم شده است تا با تحقق اهداف برنامه ششم، به ارائه الگوی برآمده از تفكر اسلامی در زمينه پيشرفت كه به‌كلّی مستقل از نظام سرمايه‌داری جهانی است، كمك كند.
دولت نیز با هدف ارائه به موقع لایحه برنامه توسعه ششم به مجلس این برنامه را در روزهای ابتدایی ماه جاری (آبان) به مجلس ارائه داد تا مجلس بتواند با در دست داشتن برنامه‌های توسعه ششم در بهمن ماه سال جاری با دست باز و در اختیار داشتن اسناد بالادستی، بودجه سال آینده را با شفافیت بیشتری به تصویب برساند.
سخنگوی دولت در نشست خبری درباره لایحه اخیر دولت در خصوص احکام دائمی برنامه توسعه می‌گوید: لایحه برخی از احکام دائمی برنامه ششم تقدیم مجلس شد و به جای تکرار همیشگی، ترجیح دادیم مواد دائمی یک جا به مجلس داده شد تا تصویب شود. این کار برای بودجه هم انجام شد. دهها تبصره در لایحه بودجه هر سال تقدیم میشد. همه این تبصره‌های تکراری را یکجا به مجلس دادیم. امسال نیز لایحه بودجه 95 را به مجلس دادیم ولی همراه آن، تعداد زیادی تبصره نیست. همین کار را برای برنامه 5 ساله کردیم و مواد دائمی را یکجا به مجلس دادیم. امیدواریم به صورت غیرفوریتی به این لایحه رسیدگی شود. این خواست خود مجلس بود و همواره می پرسیدند چرا لایحه مواد دائمی را نمی آورید.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور اضافه می‌کند: در فاصله تصویب احکام دائمی برنامه ششم تا تصویب آن، بخش دوم برنامه ششم مشتمل بر اهداف و جداول و تبصرهها تقدیم مجلس می‌شود. دیگر اینطور نیست که حجم زیادی از پیشنهادها را برای تصویب به مجلس بدهیم. البته دهها جلد اسناد پشتیبان را به مجلس ارائه میکنیم. به وقت می توانیم نسبت به لایحه بودجه سال 95 و بخش دوم برنامه ششم اقدام کنیم. وی موضوعاتی همچون آب، محیط زیست و صندوق‌های بازنشستگی را مورد تاکید برنامه توسعه ششم عنوان می‌کند که عدم توجه به آنها موجب بحران خواهد شد.
حال احکام دائمی برنامه توسعه ششم کشور به منظور چکش‌کاری و آبدیده شدن در اختیار نمایندگان ملت قرار گرفته است و نمایندگان مکلف شدهاند پیشنهادهای خود در مورد کلیات و جزئیات این برنامه را به کمیسیون تخصصی ذی‌ربط ارائه کنند. خبرنگار پارلمان باشگاه خبرنگاران جوان در رابطه با ماهیت برنامه توسعه ششم کشور با چند تن از نمایندگان ملت به گفت‌وگو نشسته که مشروح آن را میخوانید.
محمدعلی اسفنانی نماینده فریدون‌شهر، فریدون و چادگان و سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی برنامه توسعه ششم را جزو برنامه‌های پنج‌ساله
مهم کشور و در راستای سیاست‌های کلی نظام دانست و گفت: دولت در ارائه این برنامهها تمهیدات مناسبی را به خرج داده که می‌توان آنها را جزء نکات خوب لایحه
دولت در برنامه ششم توسعه به شمار آورد.
محمدحسین میرمحمدی نماینده گلپایگان و خوانسار نیز معتقد است: برنامه‌ای که دولت اخیرا تحت عنوان لایحه ششم توسعه به مجلس ارائه داده در گذشته نیز این موارد
را در احکام جاری ارائه کرده بود، اما در آن چیزی به عنوان برنامه‌ای که
چارچوب و ماهیت مشخصی داشته باشد، دیده نمی‌شد. وی اضافه کرد: لایحه ششم توسعه باید مجموعه سیاست گذاری باشد که بتواند
راهکارهایی برای آینده باشد تا براساس آن قوانین بودجه سالیانه تنظیم شود،
اما در لایحه ارائه شده دولت چنین موردی دیده نشده است.
غلامرضا
کاتب سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه هم در مورد بررسی لایحه ششم توسعه در
کمیسیون متبوع خود گفت: تاکنون بررسی لایحه ششم توسعه در دستور کار کمیسیون
قرار نگرفته است و هنوز زمان مشخصی برای بررسی آن تعیین نشده است.
سیدعلی
طاهری نماینده مردم گرگان و آق‌قلا گفت: کمیسیون فرهنگی مجلس با همفکری کمیسیون‌های مختلف و شورای عالی
انقلاب فرهنگی، جلسلت متعددی را برای بررسی مسائل فرهنگی و ارائه پیشنهادات
خود برای گنجاندن در لایحه ششم توسعه به دولت ارائه کرده است
و امیدواریم این بررسی‌ها و تبیین‌ها مورد توجه دولت در تنظیم لایحه ششم
توسعه مدنظر قرار گیرد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران تاکنون ثابت شده که مهمترين آسيبهای برنامهريزی توسعه در ايران در سالهای گذشته عمدتا نه در مرحله تدوين برنامه، که در اجرا و نظارت معطوف بوده است و در اين زمينه سازمان مديريت و برنامهريزی و مجلس شورای اسلامی به یک اندازه ایفای نقش میکنند.
گزارش از مریم السادات قوامی
انتهای پیام/
