از «حزب» تا «جمعیت»؛ از اعضای «رسمی» تا «غیررسمی»، از تایید‌ها تا «تکذیب‌ها» همه نمایانگر این است که یاران لاریجانی در‌ هاله‌ای از ‌تردید سیاسی قرار گرفته‌اند. یاران علی لاریجانی ابتدا سودای حزب سیاسی برای حضور در کارزار رقابت‌های سیاسی داشتند .

به گزارش گروه انتخابات باشگاه خبرنگاران جوان، کوران تغییرات در آرایش سیاسی کشور محصول انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم است؛ آن هنگامی‌ که شورای نگهبان «مصلحت» را در عدم احراز صلاحیت رئیس مجمع تشخیص مصلحت دید و اعضای ائتلاف سه‌گانه اصولگرایان برخلاف سخنان شهردار تهران که «اگر پایان این ائتلاف منجر به اختلاف شود باید در دینداری ما شک کنید» به «عهد» خود پایبند نبود، سعید جلیلی جایگزین فردی شد که به روایت آیت‌الله مصباح یزدی «از هفت سال پیش او را در نظر گرفته بودم ولی تا پیش از این به کسی نگفته بودم.» و نظر جامعتین میان جوانان پرشور اصولگرایان ابراز شد و عارف با مرقومه دستوری کنار گذاشته شد تا برخلاف «عیار اصلاح‌طلبی» معیار مقبولیت عمومی باشد و سرانجام اصلاح‌طلبان زیر عبای عضو جامعه روحانیت مبارز قرار گرفتند و کلید صدارت بر سریر قدرت قوه مجریه به دستان حجت‌الاسلام روحانی برسد، این آغاز آشفتگی در سپهر سیاست کشور بود.

انتخابات مجلس دهم شورای اسلامی تابع آشفتگی در آرایش سیاسی کشور است و این امر باعث ایجاد ابهام در سیاست‌ورزی جریانات سیاسی کشور شده است. تحلیل پیرامون چگونگی حضور علی لاریجانی و یارانش در انتخابات آتی را می‌توان پیچیده‌ترین و اثرگذار‌ترین کنش سیاسی در این دوره قلمداد کرد زیرا دامنه و ضریب اثربخش آن به نقشه راه اصولگرایان، اصلاح‌طلبان و حامیان دولت معنای جدیدی می‌دهد تا این سوال که علی لاریجانی با کدامین جریان به شراکت سیاسی می‌رسد به مهم‌ترین گمانه‌زنی فعالان سیاسی کشور بدل شود.

مثلث وحدت اصولگرایان

اولین بار حجت‌‌‌الاسلام تقوی، قائم‌مقام جامعه روحانیت مبارز، وحدت‌یابی در اردوگاه شکست‌خورده اصولگرایان پس از انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۲ را مطرح کرد تا به همگرایی آنان زیر چتر شورای همگرایی اصولگرایان بپردازد. از سوی دیگر سه ضلعی وحدت جبهه پایداری، جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی و حزب موتلفه اسلامی خود را حامیان همگرایی در جبهه اصولگرایان معرفی کردند. جبهه پایداری با سرمایه پایگاه اجتماعی قدرتمند میان جوانان اصولگرا، جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی با قدرت اقناع بالای دبیرکل آن و قدرت رسانه‌ای بالای اعضای آن و حزب موتلفه‌ اسلامی با پیشینه طولانی در بدنه اصولگرایان و حمایت‌های مادی هم‌افزایی اثرگذاری را در میان اردوگاه راست‌نشین‌های کشور ایجاد کردند.

جریان همسو با علی لاریجانی با عضو مثلث همگرایی اختلاف سیاسی دارد؛ اختلاف سیاسی میان علی لاریجانی و جبهه پایداری «بنیادین» است زیرا پایداری‌ها علی لاریجانی را «ساکت فتنه» می‌دانند و با همین‌ ترجیع‌بند به درخواست‌های وحدت آیت‌الله مهدوی‌کنی‌(ره) جواب منفی دادند و علی لاریجانی یاران موسسه همسو با پدر معنوی این طیف سیاسی را عامل اصلی برهم زدن سخنرانی ۲۲ بهمن قم می‌داند و حتی پایداری‌ها برای اینکه تضاد سیاسی خود را با لاریجانی همچنان نشان بدهند در آخرین رای‌گیری ریاست مجلس نهم، روح‌الله حسینیان را نامزد تصدی کرسی ریاست کردند. طیف همسوی علی لاریجانی با ضلع دیگر یعنی تحول‌خواهان که در این مکانسیم همگرایی به نمایندگی ایثارگران انقلاب اسلامی حضور پیدا کردند؛ ابتدا اختلاف «تاکتیکی» داشت اما به مرور زمان بر ضریب اختلافات افزوده شد به نحوی که پس از اختلاف تحول‌خواهان با علی لاریجانی بر سر ریاست مجلس نهم؛ علیرضا زاکانی درباره آیین‌نامه انتخاب ناظر مجلس در هیات نظارت بر مطبوعات رفتار، رئیس‌ مجلس را نوعی «دیکتاتوری» خواند و از سوی دیگر الیاس نادران عضو شورای مرکزی جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی در نطق میان دستور پیرامون توافق هسته‎ای اظهار داشت: «سابقه برخورد رئیس مجلس نشان می‌دهد که این بار نیز مجلس در جریان بررسی متن توافق دور خواهد خورد» و سپس در هنگام تصویب یک فوریتی اقدام متقابل و متناسب جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام اظهار داشت: «برخی با کلیات آن موافق و با جزئیات مخالفند و فکر می‌کنند اگر به کلیات رای دهند می‌توانند در جزئیات تغییراتی ایجاد کنند ولی من به آنها می‌گویم که رئیس مجلس را نمی‌شناسید. ساده لوحی نکنید که می‌توانید تغییراتی در طرحی که ارائه شده ایجاد کنید.» در این میان حزب موتلفه اسلامی همچنان روابط دوستانه خود را با علی لاریجانی حفظ کرده و حتی تلاش‌های خود را برای حضور وی در این جلسات آغاز کرده است.

جمعیت رهروان ولایت تشکل یاران علی لاریجانی

از «حزب» تا «جمعیت»؛ از اعضای «رسمی» تا «غیررسمی»، از تایید‌ها تا «تکذیب‌ها» همه نمایانگر این است که یاران لاریجانی در‌ هاله‌ای از ‌تردید سیاسی قرار گرفته‌اند.

یاران علی لاریجانی ابتدا سودای حزب سیاسی برای حضور در کارزار رقابت‌های سیاسی داشتند و حتی شنیده‌هایی از اختلاف میان کاظم جلالی و محمد رضا باهنر خبر می‌داد؛ مهندس باهنر خواهان «کارگردانی» در بازی انتخابات بود زیرا او هویتی مجزا در میان اصولگرایان با ریاست بر جبهه پیروان خط‌امام(ره) و رهبری دارد، اما کاظم جلالی تمایل دارد در غیاب «مهندس» مرد اول یاران پارلمانتاریست باهوش و خطیب ماهر کشور شود. پس از بحث حزب فراگیر رهروان ولایت، کاظم جلالی به صورت جمعیت سیاسی یاران علی لاریجانی را کنارهم قرار داد اما اظهارات متفاوت پیرامون اعضای شورای مرکزی جمعیت رهروان ولایت و روایت «تردیدها» در بدنه یاران لاریجانی خبر از یک «اختلاف» می‌دهد. از سوی دیگر یکی از مهم‌ترین سوالات برای رویش جدید یاران لاریجانی در فضای سیاسی خاستگاه سیاسی آنان است به‌طوری که برخی از تحلیلگران آن را «نواعتدالی» با سنگینی کفه اصولگرایی می‌دانند و برخی دیگر در صورت همراهی ناطق‌نوری خبر از تولد جمعیتی به‌عنوان برادر جدید حزب کارگزاران، در جایی بین راست و چپ سنتی می‌دهند. این تعلق گفتمانی نیز محصول آشفتگی در تصمیم‌گیری علی لاریجانی است.


عقد اخوت با اعتدال و توسعه


مهم‌ترین گزینه برای یاران علی لاریجانی در غیاب عدم تمایل برای حضور در مثلث وحدت اصولگرایان و مرزبندی با اصلاح‌طلبان پیوند سیاسی با حامیان دولت که در قامت حزب اعتدال و توسعه حضور دارند و کاظم جلالی پل ارتباطی میان علی لاریجانی- حسن روحانی است؛ او که سالیان سال در حزب اعتدال و توسعه فعالیت می‌کرد حالا اصلی‌ترین عضو یاران رئیس مجلس و بهترین فرد برای ایجاد نزدیکی دیدگاه میان این دو طیف سیاسی کشور است.

هرچند یاران علی لاریجانی فعلا سکوت درباره عقد اخوت با حامیان دولت را‌ترجیح داده‌اند اما طرف مقابل خواهان بازگویی این پیمان سیاسی است؛ غلامعلی دهقان سخنگوی حزب اعتدال و توسعه از همگرایی با اصولگرایان معتدل سخن می‌گوید و آنان را این‌چنین معرفی می‌کند: «طیف رهروان به‌عنوان معتدلین اصولگرا با محوریت آقایان لاریجانی و جلالی در انتخابات پیش‌رو حضور پیدا می‌کنند و جامعه روحانیت نیز بخش قابل‌توجهی از این طیف را مورد تایید خود قرار خواهد داد.» اما کلیدی‌ترین اقدام سیاسی حامیان دولت با وجود هشدارهای اصلاح‌طلبان مبنی‌بر تکرار «تجربه رایحه خوش‌خدمت» خروج از شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاحات است که جدی بودن پیوند سیاسی میان حامیان علی لاریجانی و حسن روحانی را نشان می‌دهد.

در همین راستا غلام‌علی دهقان تصریح کرد: «آقای لاری اخیرا اعلام کرده‌اند با طیف لاریجانی رقابت می‌کنم نه شراکت. این در حالی است که ما اعتدالیون معتقدیم باید با طیف آقای لاریجانی به‌جای رقابت، شراکت کنیم. به همین دلیل تصمیم گرفتیم که ضمن ستایش حسن‌ظن دوستان شورای هماهنگی و شورای راهبردی اصلاح‌طلبان، رسما در ستاد انتخاباتی دوستان اصلاح‌طلب حضور نداشته باشیم.»

بازی پیچیده فیلسوف- سیاستمدار

علی لاریجانی در انتخابات آتی چه می‌کند؟ این سوال مهم‌ترین سوال فعالان سیاسی کشور است؛ همه شواهد و قراین نشان می‌دهد که نوع کنش علی لاریجانی بار دیگر آرایش سیاسی کشور را دچار تحول می‌کند؛ علی لاریجانی فیلسوف سیاستمداری با خصلت‌های «محافظه‌کاری» است که مهره‌های خود را با احتیاط و دقیق در شطرنج قدرت حرکت می‌دهد.

۱. اردوگاه اصولگرایان: علی لاریجانی به خوبی دوران وحدت شکنی در انتخابات ریاست‌جمهوری نهم را به یاد دارد؛ دورانی که پیران اصولگرایی پای حمایت از وی ایستادگی کردند و اصلی‌ترین شکاف میان نیروهای سیاسی جوان و کهنه‌کاران راست‌نشین کشور در آن مقطع زمانی پدیدار شد. علی لاریجانی هرچند در آن انتخابات شکست خورد اما همواره از تبعیت سیاسی از تصمیمات جامعتین سخن می‌گوید و برچسب «وحدت‌شکنی» را از خود دور ساخته است.

مهم‌ترین معضل فعلی علی لاریجانی در برهم‌کنش انتخاباتی با اصولگرایان، هراس از برچسب «وحدت‌شکنی» و عبور از تصمیم «جامعتین» و جدایی از «راست‌سنتی» با لیست مجزای انتخاباتی است بنابراین وی از رفتار مستقل امتناع می‌کند و با حضور در جلسات چهارنفره (آیت‌الله مقتدایی، ناطق نوری و علی‌‌اکبر ولایتی) خواهان اثرگذاری بر تصمیم نهادهای حوزوی اصولگرایان است زیرا از همراهی حزب موتلفه اسلامی نیز ناامید شده است و این اقدام علی لاریجانی اگر با همراهی جامعتین باشد، به منزله شکست مثلث وحدت (ایثارگران، پایداری و موتلفه اسلامی).

۲. حامیان دولت: علی لاریجانی دین خود را به دولت یازدهم ادا کرده است؛ کمک به رای اعتماد مناسب به وزیران دولت یازدهم و همراهی با وزیران در زمان استیضاح و مهم‌ترین همگامی ‌با پاستورنشینان تصویب برجام در ۱۵ دقیقه در بهارستان است. بنابراین حالا نوبت حامیان دولت است که در شرایط سخت وی را یاری کنند و آنان یاران سیاسی صادقی هستند و همان‌طور که اشاره شد، پیوند سیاسی خود را با رهروانی‌ها رونمایی کرد. حامیان دولت- حامیان لاریجانی خواهان بسط ائتلاف و پیوند سیاسی خود در جغرافیای سیاسی اصلاح‌طلبان و اصولگرایان هستند. حزب کارگزاران سازندگی با ایده یارگیری از اصولگرایان معتدل چراغ سبز خود را در صورت عدم کسب سهم مناسب در شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاحات نشان داده است.

۳. اصلاح‌طلبان: علی لاریجانی از دوران اصلاحات خاطره خوشایندی ندارد؛ او مرد سیاست است و تجربه‌ها برای وی گران‌سنگ است و هیچ‌گاه خاستگاه سیاسی خود را تغییر نمی‌دهد؛ به نحوی که در پاسخ به این سوال که این روزها اصلاح‌طلبان بنا دارند شما و آقای ناطق نوری را کاملا به نفع جناح خود مصادره کنند؛ اظهار داشت: «ما اموال نیستیم که ما را مصادره کنند. افراد با فکرشان معرفی می‌شوند.» و از سوی دیگر نگرانی نسبت به عبور اصلاح‌طلبان از دولت این شرایط عدم همراهی میان حامیان رئیس مجلس و اصلاح‌طلبان را مهیا می‌کند اما اصلاح‌طلبان، از علی لاریجانی به خاطر همراهی با حامیان دولت، دل چرکین هستند و بهترین شرایط برای او را «کرسی‌های اختصاصی» قم، شاهرود، نیشابور، ارومیه، ساری، نهاوند و... می‌داند تا از یک سو بازوان سیاسی‌اش را بار دیگر در بهارستان رویت کند و از سوی دیگر با استدلال حضور نامزد اصولگرا در این حوزه‌های انتخابیه، عهد شکن وحدت یاران قدیمی‌اش نباشد.

منبع: هفته نامه مثلث

انتهای پیام/

باشگاه خبرنگاران جوان - انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.

برای آگاهی از آخرین اخبار و پیوستن به کانال تلگرامی باشگاه خبرنگاران جوان اینجا کلیک کنید 

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.