به بهانه این شب باستانی به سراغ چند تن از هنرمندان کشورمان، رفتیم تا با گفتگویی گرم در اولین شب زمستانی یلدا را در کنار این عزیزان سپری کنیم.
چرا سنتهای زیبای خود را فراموش کردهایم؟
داریوش اسدزاده نویسنده و هنرمند سینما، تلویزیون و تئاتر که بازی او در خانه سبز برای ما همیشه ماندنی است، در توصیف شب یلدا گفت: شب یلدا داستان زیادی دارد، به قول سعدی شیراز که میگوید صبح صادق ندمد تا شب یلدا نرود، یلدا یک لغت سریانی است با معنی ولادت خورشید و آغاز دی ماه است. خورشید از تنگ شبهای تاریک و اهریمن نجات پیدا میکند. آیین شب یلدا که معروف به «چله بزرگه» است که در تمام سرزمین کهنسال ایران در بین خانوادهها برگزار میشد. تمام خانوادههای ایرانی دور هم جمع میشوند. در کنار پدر بزرگ و مادر بزرگ تا نیمههای شب دور هم زیر کرسی که روی آن یک سینی مسی کنگرهدار بود و در آن شیرینی، میوه، آجیل میگذاشتند، مینشستند و چراغ گرسوز نفتی برای روشنایی استفاده میکردند و این شب تا نیمههای شب کنار هم با فال حافظ گرفتن، شاهنامهخواندن میگذشت. به هر حال این یک سنت قدیمی ما ایرانیها بوده است. سالیان سال برپا بوده و مردم بابت این موضوع دلخوشی داشتند.
اسدزاده در ادامه گفت: الان خیلی کمرنگ شده است. سابقه نداشت در یک خانواده این سنت فراموش شود. همه ایرانیها این مراسم را داشتند. متاسفانه همان طور که فرهنگ غربی وارد کشور ایران شد، آرام آرام سنتهای قدیمی کنار رفت و ما پیرو آیینهای غربی شدیم و این سنت زیبای یلدا را فراموش کردیم.
این بازیگر پیشکسوت در مورد حال و هوای محلههای قدیم در این شب گفت: محلههای قدیمی زیبا و قشنگ بود، دلم میخواهد دوباره همان محلهها را ببینم. انار دون کرده شبنشینی دور هم در شبهای زمستان همیشه بود. به خصوص در زمانهایی که ما آیین سنتی مانند شب یلدا و عید نوروز را پیش رو داشتیم. همچنین زمستانهایی را تجربه کردیم که یک متر برف میآمد. هوای صاف ستاره را به راحتی تماشا میکردیم.
حال خوش یلدایی مهراوه شریفینیا
مهراوه شریفینیا، بازیگر سینما و تلویزیون در خصوص شب یلدا و ویژگیهای این شب اظهار داشت: یلدا یکی از مراسمهایی است که باعث حال خوش میشود، بزرگترها در این شب حضور پررنگی دارند، شب یلدا را خیلی دوست دارم، سرشار از مهربانی و پر از میوههای خوش رنگ است.
وی در مورد خاطرات خود در شب یلدا، بیان کرد: همه شب یلداها سرشار از خاطره است، با آمدن شب یلدا کرسی و فضای خانوادههای قدیم برای من تداعی میشود.
شریفینیا در پایان مطرح کرد: در میان خوراکیهای شب یلدا انار دانهدانه شده را خیلی دوست دارم و آرزوی من در این شب سلامتی و عشق است.
بازیگری که در شب یلدا عیدی میگرفت
فلور نظری بازیگر سینما و تلویزیون در خصوص «شب یلدا» اظهار داشت: شب یلدا یا شب چله یکی از قدیمیترین جشنهای ایرانی است. یلدا به زمان بین غروب آفتاب از 30 آذر آخرین روز پاییز تا طلوع آفتاب در اول دی ماه اولین روز زمستان گفته میشود. در این شب مرسوم است که شام و همچنین انواع میوهها که رایجترینش هندوانه است را مهیا و دور هم صرف کنیم.بعد از آن هم نوبت قصهگویی بزرگان خانواده و همچنین تفال زدن به دیوان حافظ است. من عاشق رسم و رسومها و مناسباتهای شاد ایرانی هستم و با خوشحالی و ذوق و سلیقه سعی میکنم، مناسب هر جشن همه چیز را فراهم کنم.
وی در مورد خاطرات کودکی خود از شب یلدا بیان کرد: بچه که بودم میشنیدم یلدا طولانیترین شب است و فکر میکردم یلدا به اندازه دو شب طولانی است؛ ولی بعدها فهمیدم در این جشن طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روزها در نیم کره شمالی که مصادف انقلاب زمستانی است، گرامی داشته میشود. یلدا برای من تداعیکننده طولانی بودن شب است. در کودکی فکر میکردم با آمدن شب یلدا عید شده است و من هم باید عیدی بگیرم. همه میگفتند عید نیست؛ اما من مدام عیدی میخواستم و غالبا کسی بجز مادر بزرگ خدا بیامرزم، به من عیدی نمیداد. آن وقت تازه از آن موقع شب یلدا به من مزه میداد.
نظری در پاسخ به این سوال که شب یلدا در حال حاضر چه تفاوتی با یلدا در قدیم دارد، عنوان کرد: سبک و سیاق قدیمی یلدا اصالت بیشتری داشت. گرفتن فال حافظ، گفتن روایت و داستانها و ... واقعا بعضی از جشنهایی که به اسم شب یلدا الان برگزار میشود، خیلی شبیه به آنچه که باید باشد نیست. دور همی با بزرگترهای خانواده و فامیل در قدیم بیشتر بود.
بازیگر «نفس گرم» با اشاره به اینکه عاشق میوه است، گفت: من عاشق میوهها هستم و از خوراکیهای شب یلدا میوهها را خیلی دوست دارم.
وی در پایان مطرح کرد: یلدا یکی از کهنترین جشنهای ایرانی است و من در این شب و یا هر جشن و مراسمی آرزوی سلامتی و سربلندی برای خودم و خانوادهام و ملت ایران را دارم.
دانههای انار هم، شب یلدا را جشن میگیرند
حسین رفیعی مجری و بازیگر در خصوص شب یلدا اظهار داشت: برای من به دلیل اینکه در 25 دی به دنیا آمدهام و خودم فرزند زمستان هستم، شب یلدا نه تنها طولانیترین شب، بلکه آغاز آفرینش است و احساس خوب و عیدانه ای دارم. چون وارد ماه تولدم و نزدیک به روز به دنیا آمدنم میشوم.
وی با اشاره به اینکه شب یلدا در حال حاضر با شب یلدای قدیمیها متفاوت است، عنوان کرد: شب یلدای الان با گذشته خیلی فرق دارد، در قدیم بزرگ فامیل یا آبادی که دستش به دهنش میرسید، همه فامیل، دوست و آشنا را در منزل خود جمع میکرد و در کنار هم با گفتن از افسانهها، حافظ و فردوسی شب یلدا را جشن میگرفتند. قدیمیها در یلدا دور هم جمع میشدند تا از احول یکدیگر بپرسند و اگر کسی در آن سال به لحاظ مالی و کشاورزی وضع مناسبی نداشت، به او کمک کنند اما متاسفانه الان شب یلدا به یک مهمانی پرخرج و خستهکننده تبدیل شده است و خیلی ها با برپایی این مهمانی مجبورند تا پایان زمستان قسط بدهند.
بازیگر «دست به نقد» در مورد خوراکیهای شب یلدا بیان کرد: من در میان خوراکیهای شب یلدا انار را دوست دارم؛ چون فکر میکنم خدا انار را برای همین شب آفریده است. دانههای انار هم با ادب دور هم نشسته و یلدا را جشن میگیرند. در مورد انار باید گفت: بی همگان بسر شود/ بی تو به سر نمیشود.
رفیعی در مورد خاطرات کودکی خود در شب یلدا گفت: به یاد دارم در یکی از شبهای یلدا در خانه مادربزرگم بودیم و همه زیر کرسی نشسته بودیم، برق هم نبود همه در حال گپ زدن و خوردن تنقلات بودیم که 2-3 ساعتی نگذشته بود و وقتی وارد حیاط شدم، 40-30 سانتی متر برف روی زمین نشسته بود و این خاطره برای من مانده؛ چون فردای آن شب یلدا، مدرسهها تعطیل شد.
وی در پایان گفت: شب یلدا، شب آفرینش زمین و انسانهای نیک است و در این شب سپیدی برف خانواده، نیاکان، سنت و از همه مهمتر حمایت و یکپارچگی برایم تداعی میشود. امیدوارم شب یلدای همه مردم کشورم به سرخی و شیرینی انار باشد و هیچ پدری به دلیل مشکل مالی آرزو نکند که ای کاش یلدا کوتاه ترین روز دنیا باشد، نه بلندترین شب سال.
هنرمندی که با هندوانه شب یلدا مشکل دارد
علیرضا معینی گوینده رادیو و مجری تلویزیون در خصوص احساسش نسبت به «شب یلدا» اظهار داشت: شب یلدا را برای دورهم جمع شدنها و حافظ خواندن و فال گرفتن و شادی خانواده و چیستانها و ضربالمثلهایش دوست داشتم. شب یلدا آمدن تولدم را خبر میدهد؛ چون تولدم چند روز بعد از شب یلداست، شاید کمی خودخواهانه باشد؛ اما برای من تداعی کننده تولدم است.
وی در مرد خاطرات کودکی خود در شب یلدا بیان کرد: همیشه در کودکی دوست داشتم شب های یلدا را تا صبح بیدار باشم و ببینم چقدر طولانی است و تا چه زمان طول میکشد؛ اما هیچ وقت هم نمیتوانستم تا صبح بیدار بمانم.
مجری «رادیو هفت» در پاسخ به این سوال که کدام خوراکی شب یلدا را دوست دارد، گفت: همیشه با میوههای اجباری شب یلدا مثل هندوانه مشکل داشتم و فکر می کردم کسانی که نمیتوانند بخرند، چه میکنند. هنوز هم نگران آنها هستم و هیچ وقت هندوانه نمیخرم و نمیخورم؛ اما شیرینیهای یزدی را خیلی دوست دارم.
معینی در مورد شب یلدا در حال حاضر و تفاوتش با یلداهای قدیم عنوان کرد: شب یلدا شب خانواده، دوستان و اقوام و شب شعرها و ترانهها، شب افسانهها، چیستان، بازیها و باورهاست. انگار شب یلدا در قدیم طولانیتر بود.
وی در پایان مطرح کرد: آرزوی من در شب یلدا این است که خدایا به شادی ما و مردم بیفزا و منتظران را مژده دیدار بده و به قول سعدی عزیز، «صبح صادق ندمد تا شب یلدا نرود».
شب یلدا، شب صمیمیت دلهای ایرانیست
مهشید افشارزاده بازیگر سینما و تلویزیون در خصوص شب یلدا گفت: شب یلدا از سنتهای ایران باستان است که برای جامعه و افرادی که به آیین ایرانی علاقه نداشتند قابل قبول شده است اولین بار به عنوان تولد خورشید مطرح شده است.
وی افزود: به زبان سریانی خورشید متولد می شود و آنها معتقدند که تاریکی به عنوان عامل شیطانی از بین میرود و روشنایی یعنی خورشید برنده میشود و متولد خواهد شد و روز اول زمستانی طولانیترین شب است.
بازیگر «عیار 14» عنوان کرد: برای مسیحیها هم سالگرد تولد مسیح، همزمان با شب یلداست و آن را یک تحول بزرگ برای خود میدانند.
وی در خصوص شب یلدای ایرانیها تصریح کرد: در شب یلدا سنت کهن ایرانی که یک مهمانی است، همه اقوام دور هم جمع میشوند. زمانی که پدر و مادرم زنده بودند، همه آنجا جمع میشدیم. پدرم به این سنتها اعتقاد داشت، چرا که این سنتها آدمها را به هم نزدیک میکند. همین دور هم جمع شدن میوه، آجیل، فال حافظ گرفتن در حقیقت صمیمیت ایجاد می کند.
برای آگاهی از آخرین اخبار و پیوستن به کانال تلگرامی باشگاه خبرنگاران جوان اینجا کلیک کنید.
انتهای پیام/
نه خبری از حقوق بود و نه خبری از مطالبات سال قبل. !!!!
امیدوارم تو این روزها هرکی مشکلی تو زندگی داره به حق حضرت عباس مشکلشان برطرف شه.