به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان،  همانند سایر مظاهر مدرنیته، تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات و ابزارهای آن هم به سرعت وارد ایران شده، در حالی که بستر فرهنگی و دانش بهره گیری از آن به هیچ وجه فراهم نبوده و هنوز هم تا حد زیادی نیست. حتی در مورد بازار تکنولوژی و فناوری این عدم تطابق در حوزه فناوری به دلیل سرعت رشد بالا و سرسام آور تکنولوژی و فناوری، جنبه های بسیار حادتری به خود گرفته است، زیرا وقتی عدم اطلاعات منجر به سوء استفاده از دارایی و حریم خصوصی کاربران می شود، تراژدی بزرگی رقم می خورد.

اساسا لازم نیست، با مقدمه چینی به سراغ اصل مطلب برویم. این روزها با فراگیر شدن استفاده از دستگاه های اپل همچون آیفون، معضلی بزرگ دامنگیر بازار فناوری کشور شده است که نگاهی دقیق به آن قلب انسان را به رنج می آورد. در حالی که کاربران ایرانی محروم از برخی دسترسی های اساسی به دنیای تکنولوژی – به دلایل تحریمی یا دلایل دیگر – یا نداشتن اطلاعات کافی در این زمینه، میخواهند خود را با ابزارهای روز تکنولوژیک، همراه سازند، عده ای با نهایت سوء استفاده از این شرایط، مال و آبروی کاربران را به بازی می گیرند.

سناریو بسیار شفاف است: شما به عنوان یک خریدار گوشی هوشمند آیفون، برای استفاده از نرم افزارها و امکانات دیگر آن نیازمند داشتن یک حساب کاربری فعال اپل یا همان Apple ID هستید. اما به دلیل نداشتن اطلاعات کافی یا برخی محرومیت ها در دسترسی، خود قادر به ساختن این حساب کاربری نبوده و از همین نقطه است که تراژدی بزرگ رقم می خورد.

بازار سیاه Apple ID؛ فقر اطلاعات مشتریان و جولان مغازه داران


متأسفانه این مورد، اولین موردی نیست که اکثریت – و قطعا نه همه - صنف محترم فروشندگان گوشی موبایل و خدمات آن با نهایت بی انصافی در حق مشتریان رفتار کرده و تا جایی که می توانند از دانش ناکافی یا محرومیت های مشتریان ایرانی سوء استفاده می کنند. پیش از این بارها و بارها شاهد بی انصافی ها و سوء استفاده های گوناگون از سوی قاطبه این فروشندگان و خدمات رسان های عرصه فناوری به ویژه در پاساژ معروف علاءالدین بوده ایم. البته این موضوع شکلی فراگیر در همه نقاط کشور دارد و به یک اپیدمی تبدیل شده، اما سمبل ها و نشانه های اصلی این اپیدمی را در تهران به خوبی می توان دید.

چندی پیش یکی از کاربران ایرانی بعد از خرید یک دستگاه گوشی هوشمند اپل روانه یکی از این فروشگاه ها شده و درخواست ساخت یک حساب کاربری اپل برای استفاده در آیفون جدید خود را کرده بود. فروشنده منصف (!) نیز با نهایت سوء استفاده از نا آگاهی این خریدار، یک حساب کاربری اپل – که کاملا به شکل رایگان قابل ساخت و استفاده است – را به بهای 90 هزار تومان به وی فروخته بود و تازه این هنوز جای خوب ماجراست.

این فروشنده در قدم دوم خود برای سوء استفاده از این کاربر، به بهانه فعال کردن حساب کاربری، آدرس ایمیل و حتی گذرواژه ایمیل وی را نیز گرفته بود و در نهایت تمام دارایی های اطلاعاتی و شخصی وی را به بهانه ساخت حساب کاربری در کسری از ثانیه به دست گرفته بود. این مشتری یک خانم جوان بوده است و منطقه وقوع جرم، در مرکز شهر تهران، یعنی میدان ولی عصر.

بدون شک در ایران بسیاری از کاربران اطلاعات کافی در مورد بسیاری از ابزارهای تکنولوژیک جدید ندارند. سرعت شیوع فناوری در ایران به قدری سریع بوده که هنوز ترمینولوژی و واژگان این حوزه نیز فرصت نکرده اند تا معادلهای فارسی خود را پیدا کنند و در نتیجه هنوز دانش و معرف لازم برای استفاده صحیح از این بستر وارد کشور نشده است. صحبت در مورد قشر فرهیخته نیست، بلکه سخن از خیل عظیمی است که دانش و مهارت کافی در این زمینه را ندارند و به نظر هیچ تقصیری هم بر گردن آنها نیست.

شاید اغلب کاربران گوشی های هوشمند آیفون نمی دانند که به سادگی میتوان یک حساب کاربری اپل را بدون هیچ هزینه ای ایجاد کرد. شاید نمیدانند با کمی جستجو در اینترنت میتوان به سادگی میانبرها و راه کارهای ساخت حساب کاربری را در مدت زمانی اندک فرا گرفت، شاید هیچ یک از کاربرانی که در این مغازه ها اقدام به خرید حساب کاربری اپل می کنند، نمیدانند که تمامی تصاویر، اطلاعات، فیلم ها، شماره های تلفن و هزاران هزار اطلاعات دیگر خود را در گوشی هوشمند با خرید این حساب های کاربری مستقیم در اختیار این فروشندگان محترم قرار می دهند.

بلی، دقیقا این گونه است. حساب های کاربری که شما از فروشگاه ها و مغازه ها خریداری می کنید، در بدترین حالت توسط خود فروشنده ایجاد شده است که در نتیجه تمامی اطلاعات مربوط به آن – از جمله گذر واژه و سوالات امنیتی برای تغییر آن – در اختیار این فروشنده است و وی می تواند به سادگی به کلیه اطلاعات شخصی شما در آیفون جدید دسترسی داشته باشد.

در خوش بینانه ترین حالت، فروشنده کارت های معروف به Apple ID را – که در آن نام کاربری و گذرواژه مخفی است – به شما می دهد و خود هیچ دسترسی به اطلاعات ندارد – اگر قبلا این گذرواژه را به گونه ای سرقت نکرده باشد – اما یک حساب کاربری رایگان را به بهایی که از 25 تا 100هزار تومان متفاوت است، در اختیار شما قرار می دهد!
بازار سیاه Apple ID؛ فقر اطلاعات مشتریان و جولان مغازه داران

این همه در حالی است که این روزها سرقت اطلاعات به یک کسب و کار اساسی در بسیاری از نقاط جهان تبدیل شده است و مروری بر اخبار این حوزه نشان می دهد که حتی شرکت های بزرگ نیز از شر هکرها و مجرمان سایبری در امان نباشند. در چنین شرایطی، متأسفانه کاربران ایرانی به دلیل عدم دانش کافی، خود با دست خود همه اطلاعات شخصی را در اختیار دیگران قرار می دهند و بابت آن هزینه ای نیز می پردازند!

مشکل البته فراتر از همه اینهاست. بخش اعظمی از آن ناشی از ساختارهای اجتماعی معیوب در جامعه ایرانی است که فرهنگ سوء استفاده و فرصت طلبی را به شدت تقویت و باز تولید می کند و بخشی دیگر ناشی از ضعف بزرگتری به نام عدم نظارت قانونی و قضایی است. مهمترین ضعف اما باز می گردد به همان عدم دانش و اطلاعات کاربران ایرانی.

حال سؤال این است: چه کسی مسئول این بازار سیاه Apple ID و اجحافی است که در حق مشتریان می شود؟ اپل؟ مغازه داران؟ خریداران؟ مسئولان ذیربط یا همه اینها با هم؟ و اینکه آیا بازار سیاه حساب کاربری اپل آخرین مورد از سوء استفاده از مشتریان ایرانی خواهد بود؟

منبع: تابناک

برای آگاهی از آخرين اخبار و پيوستن به کانال تلگرام باشگاه خبرنگاران جوان اينجا را کليک کنيد.

انتهای پیام