به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان  گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، وقتی نگاهمان به پدر بزرگ و مادر بزرگ‌هایمان می‌افتد و نحوه راه رفتنشان را می‌بینیم قطعا به این فکر فرو خواهیم رفت که مانیز بالاخره به این سن می‌رسیم وقتی سختی در انجام کار یا حرکت کردن آن ها را می‌بینیم انگار آینده‌ای نه چندان دور از خودمان را مشاهده می‌کنیم که عصا به دست  قرار است راه برویم و همیشه انگار به یک فردی جوان تر از خودمان نیاز داریم که برایمان حتی یک لیوان آب بیاورد تا کمتر راه برویم و درد مفصل و استخوانمان را احساس کنیم. 

همیشه وقتی نام پروتز به گوشمان می‌رسد یا حتی در جایی می‌بینیم تا خود آگاه تمرکز فکرمان به سمت صورت افراد می‌رود و تصور می‌کنیم پروتز تنها برای زیبایی بخشی بیشتر به افراد کاربرد دارد در صورتی که اگر در علم پزشکی دارای اطلاعات مختصر و کوتاهی هم باشیم به راحتی می‌توانیم پی ببریم که پروتز نه تنها مختص به افزایش زیبایی افراد نیست بلکه جنبه ی درمانی هم دارد که البته این موضوع در افرادی که اصطلاحا،‌پای در سن گذاشته‌اند و دیگر مثل دوران جوانی تحرک و توانایی لازم را ندارند بیشتر دیده می‌شود. 

پروتز در واقع زمانی استفاده می‌شود که قسمتی از بدن از دست رفته(تحلیل رفته است) و با جایگزین کردن این وسیله مصنوعی تا حدود می‌توان کاربرد گذشته این اندام را برگرداند هرچند وسایل مصنوعی در قسمت‌های مختلفی از بدن جایگزین می‌شوند اما در ارتوپد منظور از پروتز به کار بردن وسیله یا اندامی مصنوعی است.

دکتر حمید رضا پدرام متخصص ارتوپد در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران گفت: اندام‌های بدن دارای مفاصلی هستند که این مفاصل ممکن است به خاطر بروز شرایطی تخریب شوند در صورتی که این تخریب بی‌دلیل باشد به آن آرتروز می‌گویند اما اگر جهت از آسیب دیدگی در میان باشد یعنی مفصل تخریب شده باشد تنها پروتز چاره‌ی درمان است.

آرتروز در حقیقت به فضای ساییده شدن مفاصل و تخریب نشدن سطح آن است که در پی آن مشکلاتی همچون تغییر شکل، احساس درد هنگام حرکت و همچنین محدودیت حرکت در ناحیه مفصل برای فرد ایجاد خواهد شد. 

اما پروتز یا همان اندام مصنوعی در مواردی به کار می‌رود که قسمتی از یک اندام به هر دلیلی وجود ندارد که از جمله آن می‌توان به مشکلات مادرزادی و ابتلا به بیماری دیابت اشاره کرد.

پروتز گذاری در ناحیه زانو کاربرد بیشتری دارد چرا که بیشتر افراد خصوصا زنان با عبور از دهه چهارم زندگی دچار زانو درد خواهند شد که علم جراحی پروتز زانو می‌تواند دردهای فرد را از بین برده و حرکت و راه رفتن را برای وی راحت تر کند. 

عمل تعویض مفصل زانو زمانی انجام می‌شود که درمان‌های انجام شده برای کاهش درد فرد بی‌اثر بوده است و فرد فاقد توانایی کافی برای راه‌رفتن، نشستن و بلند شدن و احساس درد شدید در هنگام استراحت باشد.

پدرام گفت: در عمل پروتز گذاری ناحیه زانو، مفصل زانو به طور کامل برداشته می‌شود و به جای آن پلاتین که دارای مقاومت زیاد بوده و استحکاک ندارد جایگزین آن می‌شود. 

شایان ذکر است که دیده شده است در مواردی به جای پلاتین از کوبالت و حتی سرامیک هم استفاده می‌شود که در طی این جراحی قسمت انتهایی استخوان ران برداشته می‌شود.

انجام پروتز گذاری مفصل در هر سنی وابسته به شرایط به وجود آمده ممکن است احساس نشود اما اغلب اوقات در افراد بالای 60 سال نیاز بیشتری احساس می‌شود. به هر حال درست است که پروتز به عنوان یک مفصل جدید جایگزین می‌شود اما همان اندام هیچ وقت مثل قبل برای فرد نخواهد بود.

این متخصص ارتوپد در خصوص عوارض جایگزین کردن پروتز به عنوان یک معضل اذعان کرد: ممکن است پس از این عمل پروتز دچار شل شدگی در داخل استخوان شود که پس از آن فرد احساس درد خواهد کرد. در صورتی که میزان شل شدگی تا حدی باشد که باعث جلب توجه شود قطعا نیاز به تعویض مجدد پروتز به وجود خواهد آمد.

پدرام در خصوص عوارضی که برای شخص ممکن است به وجود بیاید خاطر نشان کرد: این عمل نیز مثل هر عمل دیگری دارای عوارضی همچون حساسیت و عفونت است حتی عفونت ایجاد شده ممکن تا جایی برای فرد مشکل ساز شود که وی عطای آن را به لقایش ببخشند و مجبور به بیرون آوردن پروتز جایگزین شده نشود علاوه بر موارد ذکر شده لخته شدن خون و همچنین صدمات عروقی- عصبی را هم ممکن است برای بیمار در پی داشته باشد.

 از همه این ها که بگذریم بحث دخل و خرج درمان از هر موضوعی پررنگ تر است. اینکه بیمه چقدر در تامین هزینه های درمانی کمک کننده است موضوع مهمی است چرا که به هر حال هر کسی در هر سنی دچار مشکل مفصل خواهد شد.   

هستند افرادی که با این وضعیت سرسام آور هزینه های بیمارستانی ممکن است قید جراحی رابزنند و درد کشیدن را ترجیح بدهند.

حمیدرضا پدرام در خصوص تعرفه های پروتز در ایران افزود: باید توجه داشت که هزینه انتخاب مفصل مصنوعی به عنوان مفصل جایگزین علاوه بر وضعیت بیمه ای افراد بستگی ویژه ای به بیمارستان دارد چراکه هر بیمارستانی ساز خودش را میزند. به طوریکه هزینه پروتزگزاری زانو در یک بیمارستان متوسط حتی فراتر 30 میلیون تومان می رود و این مشکل تامین هزینه درمان درد دوم بیمارانی می شود که هم از درد زانو رنج می برند.

 

باز هم توصیه  همیشگی آن است که در سنین پایین و جوانی از لبنیات و مکمل های مفصل ساز  به فراوانی استفاده شود و هنگام احساس اولین درد در ناحیه زانو یا گردن در اولین فرصت به پزشک متخصص جهت تسریع درمان و جلوگیری از حاد شدن وضعیت فرد مراجعه شود.

گزارش از فرزانه فدوی

انتهای پیام/