در صورتی که این توافق آتشبس با موفقیت اجرایی شود، این اولین بار در طول جنگ 5 ساله سوریه است که قدرتهای جهانی با مذاکره موفق به توقف درگیریها در این کشور میشوند.
بشار اسد، رئیسجمهور سوریه و گروههای اصلی معارضان مسلح این کشور قبلاً با این توافق اعلام موافقت کردهاند همچنین پیش از آغاز آتشبس، شورای امنیت سازمان ملل متحد با
تصویب قطعنامه شماره 2268 به اتفاق آرا از تمامی طرفها درگیر در سوریه
خواسته بود به توافق مسکو - واشنگتن برای برقراری آتشبس در سوریه پایبند
بمانند.
7 مارس، مذاکره در بستر آتش بس
"استفان دیمیستورا"، نماینده ویژه سازمان ملل متحد در سوریه در نشست شورای امنیت اعلام کرد در صورت پابرجا ماندن آتشبس، مذاکرات بینالمللی سوریه از 7 مارس (17 اسفندماه) آغاز خواهد شد.
فرستاده سازمان ملل به سوریه گفت: اقدامات پیشبینی نشده و برخی حالات سوءتفاهم میان دو طرف درگیر در سوریه و فعالیتهای تروریستها، آتشبس در سوریه را تهدید میکند. خطر بزرگتر در اینجا داعشیها و اعضای گروه تروریستی جبهه النصره هستند که شامل شروط آتشبس نمیشوند.دیمیستورا ادامه داد: نمیتوان از آتشبسی صحبت کرد که تنها به نفع یکی از طرفهای درگیر در سوریه باشد.
فرستاده سازمان ملل به سوریه در اولین روز آغاز اتش بس نیز ضمن پیشبینی وقوع برخی نقضها در آتشبس سوریه که شامل داعش و النصره نمیشود، اعلام کرد که برخی گزارشها حاکی از وقوع درگیریهایی در دو شهر دمشق و درعا در دقایق اول آغاز آتشبس است.
دیمیستورا در پاسخ به این سوال که "آیا احتمال دارد نیروهای دولتی سوریه از آتشبس برای حفظ پایگاههایی که اخیرا به کنترل خود درآوردهاند استفاده کرده و خود را برای آغاز حمله جدیدی آماده کنند" گفت: این سخن نادرست است، زیرا آتشبس همین امکان را برای مخالفان نیز فراهم میکند و میتواند به منزله یک نفس تازه پیش از شروع دوباره درگیریها باشد.
دیمیستورا در ادامه وضعیت سوریه را "بسیار پیچیده" توصیف و اقرار کرد که سازش بدون وقوع برخی حوادث ممکن نیست اما شیوهای که سازمان ملل با این مساله برخورد میکند "امیدوار کننده" است.
توافقنامه آتش بس در سوریه از کنونی و ساعاتی پس از تصویب قطعنامه شماره 2268 شورای امنیت در حمایت از توقف درگییها در سوریه امدادرسانی به مناطق محاصره شده و از سرگیری مذاکرات ژنو میان طرفهای سوری در این کشور برقرار شد.
ناقضان آتش بس به صحنه امدند
تنها پس از گذشت سه روز رویترز از به صحنه امدن عربستان خبر داد که در تلاش است تا به نحوی این آتش بس را به نقض برساند، در همین راستا این روزنامه در گزارشی نوشت: سه روز از برقراری آتش بس در سوریه می گذرد، دولت سوریه اعلام کرده است که عربستان سعودی قصد دارد تلاش ها برای تداوم آتش بس در سوریه را تضعیف کند.
دولت "بشار اسد" رئیس جمهور سوریه اعلام کرد پیشنهاد عربستان سعودی در خصوص "طرح جایگزین" در صورت شکست آتش بس، تلاش این کشور برای راه اندازی مجدد جنگ است.
برقراری آتش بس در سوریه تاکنون تا حد چشمگیری خشونت ها را در این کشور متوقف کرده است و کمک رسانی به شهروندان را در مناطق تحت اشغال تسهیل بخشیده است.
یکی از مقامات وزارت خارجه سوریه در بیانیه ای گفت: آنچه "عادل الجبیر" وزیر خارجه عربستان سعودی درباره طرح جایگزین می گوید، توهمی در ذهن سعودی ها است و اظهارات جبیر تلاشی برای اختلال در روند آتش بس است.
در همین رابطه"بان کی مون" دبیر کل سازمان ملل گفت شاید اتفاقاتی افتاده باشد اما آتش بس به طور کلی ادامه دارد و تا به این لحظه من می توانم به شما بگویم که به رغم وقوع اتفاقاتی، قطع خصومت ها در مقیاس بزرگی رعایت شده است.
در عین حال «سرگی ریابکوف» معاون وزیر خارجه روسیه این دیدگاه را مطرح کرده است که سوریه می تواند یک دولت فدرالیسم داشته باشد اگر نتیجه مذاکرات این باشد که دولت فدرال بتواند سوریه را متحد، مستقل و پکپارچه کند، سپس چه کسی با این ایده مخالفت خواهد کرد؟
درست یک روز پس از اجرایی شدن توافق آتش بس در سوریه، «عادل الجبیر» وزیر خارجه سعودی در دیدار با همتای دانمارکی خود از مطرح بودن گزینه حمله نظامی زمینی به سوریه خبر داد. وی در این خصوص تصریح کرد: «همچنان به رایزنی های خود با ائتلاف بین المللی ضد داعش برای اعزام نیروی نظامی زمینی به سوریه ادامه می دهیم». این اظهارات از یک سو به منظور ایجاد جنگ روانی جهت به شکست کشاندن توافق آتش بس در سوریه و از سوی دیگر با هدف تحریک گروه های مسلح به نقض این توافق، توسط الجبیر مطرح شد.
در آن سوی میدان، آنکارا نیز که به دلیل ارتباط با تروریست های داعش و برقراری روابط تجاری با این گروه تروریستی تحت فشار افکار عمومی جهانیان قرار دارد، در گامی به منظور بی اهمیت جلوه دادن آتش بس در سوریه برای آنکارا، گفت: «توافق آتش بس در تمامی خاک سوریه اجرا نمی شود و همچنان شاهد درگیری در برخی نقاط این کشور هستیم». این اظهارات در حالی است که بر اساس نص صریح توافق آتش بس، مبارزه با تمامی گروه های تروریستی ـ تکفیری که اسامی آنها در لیست گروه های تروریستی شورای امنیت سازمان ملل آمده است، در سایه آتش بس متوقف نخواهد شد. به نظر می رسد که آنکارا توقع داشت مبارزه ارتش سوریه با تکفیری ها به ویژه در استان «لاذقیه» در هنگام آتش بس، متوقف شود تا بدین ترتیب ترکیه بتواند جان تازه ای به گروه های تکفیری تحت حمایت خود بخشد.
در همین ارتباط، دولت آنکارا حتی به صورت عملی هم اقداماتی را در راستای متشنج کردن اوضاع در سوریه و به شکست کشاندن آتش بس انجام داده است که از جمله این اقدامات می توان به حملات توپخانه ای روز گذشته ارتش ترکیه به منطقه «تل أبیض» واقع در مرزهای مشترک این کشور و سوریه اشاره کرد. آنکارا پیشتر نیز با تجاوز به خاک عراق از طریق اعزام نیروهای زمینی به شمال این کشور نشان داده بود که هیچ پایبندی به قوانین بین المللی ندارد.
در هر صورت با وجود ارائه گزارش هایی در خصوص برخی اقدامات در نقض آتش بس در سوریه توسط مقامات روسی، این توافق تا به این لحظه موفقیت آمیز بوده است. مسکو و واشنگتن به خوبی می دانند که این آتش بس، فرصتی است که دیگر تکرار نخواهد شد. از سوی دیگر، در صورت ادامه پیشروی های ارتش سوریه در حومه استان های حلب و لاذقیه، بدون شک مقامات آمریکایی که ید طولایی در شانه خالی کردن از زیر تعهدات خود دارند، بیکار نخواهند نشست و تصمیمات تازه ای را اتخاذ خواهند کرد؛ تصمیماتی که ممکن است «اعطای چراغ سبز به عربستان سعودی برای اعزام نیروی نظامی زمینی» به سوریه یکی از آنها باشد.
آتش بس سوریه اگر فاقد این دو نکته باشد آتش بیار است !
پس از پنج سال جنگ در سوریه که به کشته شدن 250 هزار نفر و آوارگی 11 میلیون نفر دیگر از خانه هایشان منتهی شده، آتش بس در این کشور برقرار شده است.
کشته شدن این تعداد انسان و سوخت شدن آینده هزاران کگودک بدون شک همت عظیمی را می طلبد برای اینکه حامیان تروریسم عینک واقع بینی خود را بر چشم بگذارند چرا که توقویت گروه های تروریستی معقوله ای نیست که بتواند در کنار اتش بس قرار گیرد از سوی دیگر بازه زمانی این اتش بس باید طولانی مدت باشد تا زمینه برای بازگشت ثبت در این کشور و متعاقبا در منطقه فراهم شود.
بنابر این آتش بس سوریه اگر دارای بازه زمانی طولانی مدت و برخ9ورد قاطع با تروریست ها نباشد دیگر آتش بس نیست بلکه اتش بیار است.
گزارش از هدیه آقاپور
انتهای پیام/