به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از همدان؛ سازنده و مالک اولیه این خانه مرحوم محسن مصدقی معروف به مصدق‌الممالک بود که در عصر فتحعلی شاه قاجار، به واسطه رابطه خویشاوندی که با دربار داشت، با بهره‌گیری از معماران چیره‌دست آن دوره، اقدام به ساخت این مجموعه (شامل اندرونی، حسینیه و اصطبل) نمود. بعدها شخصی به نام مرتضی خان لطفعلیان، این مجموعه را خریداری کرد و بخش حسینیه را به خانه تبدیل نمود.

نمای بیرونی خانه با کاهگِل پوشیده شده است و فاقد پنجره و نیز تزئینات بیرونی است. این معماری خاص در دوره قاجار به دلیل حفظ حریم خانواده و تهدید اشرار بوده است. سردرِ ورودی این خانه از آجرکاری‌ها و نقوش جالب توجه ساخته شده است و در کنار درِ ورودی آن نیز پاخورهایی به شکل حجره، به چشم می‌خورد.

ورودی این خانه به شکل هشت‌ضلعی یا هشتی کریاس می‌باشد که توسط راهرویی با پوشش طاق ضربی به شکل دالانی بلند به 3 راه پشت‌بام، اصطبل و حیاط کوچک مستطیل شکلی منتهی می‌شود.

این خانه در 2 طبقه ساخته شده است. سقف طبقه همکف پوشیده از طاق‌های آجری زیباست و پوشش طبقه فوقانی آن به صورت مسطح با تیر چوبی است.

یکی از بخش‌های تشکیل‌دهنده این خانه، یک زیرزمین موسوم به «حوضخانه» به عرض 5 متر و طول 9 متر با 6 ستون آجری قطور می‌باشد که یک حوض در میان آن واقع شده است. دیوارهای این زیرزمین با طاق‌های ضربی، تماماً آجرکاری شده است. نقش این قسمت از بنا به هنگام تابستان بسیار جالب توجه بوده است به این جهت که زیرزمین به واسطه آبی که در کانال حوضچه جریان داشته، در مواقع گرم سال از هوای خنکی برخوردار بوده و مالک خانه در تابستان گرم در زیرزمین تخت زده و به استراحت می‌پرداخته است.

در ملایر حدود 120 خانه تاریخی وجود  که بیشتر آن‌ها متعلق به دوره قاجاریه اند و از مشخصات معماری دوره قاجاریه در این بناها و از جمله این خانه تاریخی، درها و پنجره‌های ارُسی با شیشه‌های رنگی است که در نتیجه برخورد نور آفتاب به آن‌ها، نور بسیار زیبایی به داخل اتاق‌ها منتقل شده و جلوه زیبایی به اتاق می‌بخشد.

خانه لطفعلیان که به شیوه معماری اصیل ایرانی ساخته شده است، در سال 1383 خورشیدی توسط اداره میراث فرهنگی شهرستان ملایر از مالک آن خریداری شد و پس از انجام فعالیت‌های مرمتی، به موزه تغییر کاربری داد. این مجموعه هم‌اکنون با نام «موزه ملایر» فعال و محلی برای معرفی آداب و رسوم و فرهنگ و تاریخ مردم شهرستان ملایر می‌باشد.

در طبقه فوقانی این بنا، اتاق‌هایی وجود دارد که به گونه‌ای هنرمندانه به یکدیگر راه داشته و در حال حاضر از آن‌ها به عنوان نمایشگاه میراث فرهنگی ملایر که در آن انواع پوسترهای میراث فرهنگی و یادگار‌های تاریخی و دست‌نوشته‌هایی که با آب طلا نوشته شده‌‌اند، نگهداری می‌گردد.

حیاط اندرونی و بیرونی خانه بسیار دل‌انگیز است. حیاط بیرونی که امروزه محل دفتر میراث فرهنگی شهرستان ملایر می‌باشد، از سه طرف به وسیله چند اتاق‌ و از طرف دیگر به 4 طاق‌نما راه دارد.

انتهای پیام/