به گزارش خبرنگار
دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در روزهای اخیر تروریستهای داعش در شهرهای کرکوک عراق و تل براک از سلاح شیمیایی استفاده کردهاند، پیش از این بسیاری از سیاستمداران جهان این خطر را گوشزد کرده بودند. 10 روز پیش بود که گروهک تروریستی داعش با 40 خمپاره و موشک حاوی گازهای خردل و کلر روستای شیعه نشین
«تازه» واقع در 20 کیلومتری کرکوک و برخی مناطق استان حسکه در سوریه را هدف قرار دادند. این عملیات شیمیایی داعش شاید مرهمی باشد برای تسکین درد تروریستها به علت قرار گرفتن در باتلاقی به نام تدمر.
اشغال تدمر توسط داعش
در ۲۱ ماه می سال ۲۰۱۵ (۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۴) بود که تروریستهای داعش شهر باستانی تدمر (پالمیرا) را تصرف کردند که همچنان هم این شهر را در تصرف خود دارند. در همان روزها ابولیث سعودی، فرمانده عملیاتی داعش در شهر باستانی تدمر در شبکه رادیویی «الوان اف.ام» در سوریه درباره آینده این شهر گفت: «ما آن طور که بسیاری فکر میکنند با بولدوزر به این شهر حمله نمیکنیم، ما این شهر باستانی را ویران نمیکنیم، اما مجسمههای موجود در آن را که گمراهان پرستش میکردند، پودر خواهیم کرد.»
از زمانی که این شهر به دست گروه تروریستی داعش افتاد، تخریب بناهای تاریخی و آثار هنری و کشتار مورخان و باستان شناسان به راهبرد این گروه در جنگ با تاریخ و فرهنگ تبدیل شده است. اواخر ماه اوت 2015 رسانه ها از تخریب معبد تاریخی «بل» واقع در شهر باستانی تدمر سوریه خبر دادند. همچنین در هفته اول اکتبر سال 2015 داعش «طاق نصرت» این شهر باستانی را نیز تخریب کرد. نخستین اقدام گروه تروریستی داعش پس از فتح شهر باستانی پالمیرا در سوریه کشتن دستکم ۲۱۷ نفر از شهروندان طی ۴۸ ساعت بود. گفته میشود که ۶۷ نفر از این افراد غیرنظامی بودند.
بزرگترین جنایت داعش علیه میراث باستانی
در جولای سال ۲۰۱۵ (تیر ۱۳۹۴) تروریستهای شبه نظامی داعش در اقدامی علیه میراث فرهنگی، شش تندیس باستانی از جمله تندیس معروف به شیر اللات را تخریب کردند. عبدالکریم مدیر اداره آثار باستانی سوریه پس از این اقدام داعش اعلام کرد که این تندیس با صفحه فلزی و کیسههای شن پوشیده شده بود تا از آسیب احتمالی ناشی از درگیریهای مسلحانه در امان بماند؛ اما داعش آن را بیرون آورد و از بین برد. کارشناسان این اقدام را بزرگترین جنایت داعش علیه میراث باستانی پالمیرا عنوان کردند. قدمت این مجسمه ۱۵ تنی به قرن دوم میلادی بازمیگردد.
تدمر کجای تاریخ قرار دارد
تدمر نام شهری باستانی که به عروس کویر معروف است در استان حُمص در ۱۶۰ کیلومتری شهر حمص و ۲۱۵ کیلومتری شهر دمشق، پایتخت سوریه قرار دارد. ساکنان پالمیرا آرامیها، اموریها، عربها و اقلیتی از یهودیان تشکیل هستند. در همجواری ویرانههای باستانی پالمیرا، شهر تدمر واقع شدهاست. تدمر، معادل نام عربی برای پالمیرا است.
پالمیرا یکی از مهمترین ویرانههای تاریخی جهان و یکی از آثار ثبتشدهٔ سوریه در میراث جهانی یونسکو است. قدمت بخش اعظم ویرانههای پالمیرا به سده یکم و دوم میلادی باز میگردد.
پالمیرا زمانی در جهان باستان یکی از مهمترین مراکز فرهنگی جهان بود، این شهر تبلور هنر و معماری قرنهای نخست و دوم است که در آن تکنیکهای یونانی و رومی با سنتهای محلی و نفوذ ایران باستان در هم آمیخته است. این محوطه حاوی بیش از هزار ستون و یک گورستان عظیم شامل بیش از ۵۰۰ مقبره است. تا پیش از جنگ سوریه هر سال بیش از ۱۵۰ هزار جهانگرد از پالمیرا بازدید میکردند.
عروس صحرا
تدمر شهری تاریخی؛ خفته در واحهای در وسط صحرای سوریه، اثری از شاهکارهای مردم دوران بسیار دور است. راه تجارتی تدمر به مصر بیش از ۴۰۰ سال پر رونق و در مسیر قافلههای تجارتی بین مملکت انباط و تدمر، آثارهای رومانی برفراز سرزمینی پهناور که هنگام مشاهده آن دل در سینهها میتپد، شهر تدمر را اشکانیان در زمان حکومت وسیع خود که تا صحرای شامات گسترده شده بود بنا کردند، ولی خیلی زود به دلیل حملههای رومیان این شهر از خاک ایران جدا شد و در اختیار رومیان قرار گرفت. بعد از آن این شهر پایتخت ملکه زنوبیا، ملکه سوریه و ملکه شرق شد. تدمر شهری زیبا با ستونهای طلایی رنگ، شهری شاعرانه که انسان را به یاد یکی از معلقات امرؤالقیس یکی از معروفترین شاعران عرب دوران جاهلی میاندازد.
این شهر زیبا یکی از مهمترین ایستگاهای تجارتی بین آسیا و اروپا در نیمه دوم قرن اول قبل از میلاد بوده است. سرانجام این شهر زیبا در سال ۲۷۴ میلادی توسط حمله امپراتور روم (اورلیانوس) ویران میشود. از مهمترین بناهای شهر میتوان به معبد بل، ستونهای بلند سربفلک کشیده، مسرح، بازار اغوار و دروازه بزرگ که معروف به (قوس النصر) است اشاره کرد.
تحولات میدانی تدمر
نیروهای ارتش سوریه در ادامه موفقیتهای نظامی خود علیه تروریستها، در درگیریهای شدید با عناصر گروه تروریستی داعش کم کم خود را به نزدیکی شهر تاریخی تدمر نزدیک میکنند. ارتش سوریه توانسته است بر تپههای راهبری در اطراف القریتین سیطره یابد. عملیات غافلگیرانه ارتش سوریه و نیروهای مردمی برای آزادی شهر تدمر که در عمق صحرای سوریه قرار دارد، بار دیگر آنها را وارد درگیری مستقیم با عناصر گروه تروریستی تکفیری داعش کرده که این شهر تاریخی و تپههای سوقالجیشی اطراف آن را اشغال کردهاند.
چند ساعت بعداز شروع عملیات، ارتش سوریه توانست در چندین محور از جمله تدمر، شرق حمص و القریتین در جنوب حمص تحت پوشش گسترده هوائی روسیه و حمایت توپخانه ارتش سوریه پیشروی کند. پیشروی ارتش سوریه در منطقه عمومی تدمر شبیه یک معجزه بود، زیرا داعش در منطقه تدمر بعد از سقوط آن در سال گذشته، استحکامات دفاعی سختی را ایجاد کرده است. هماکنون درگیریهای شدیدی در مناطق البیارات، اطراف مثلث تدمر، فرودگاه و سیلوها ادامه دارد.
منابع خبری از مستقر شدن تایگر فورس ارتش سوریه در غرب تدمر خبر دادند تا با پشتیبانی بالگردهای روس راه را برای پیشروی نیروهای سطحی ارتش سوریه هموار کنند. تایگر فورس (Tiger Force) یکی از یگانهای ویژه ارتش سوریه به فرماندهی سرهنگ ستاد "سهیل حسن" بوده که نقش مهمی در مبارزه با تروریستهای تکفیری ایفا میکند و فرمانده این یگان ویژه در عملیات آزاد سازی استانهای مختلف همچون "حما"، "حمص"، "ادلب" و "لاذقیه" شرکت موثر داشته است.
در استان حمص و حلب هر بار که این فرمانده ارتش سوریه وارد عمل شده پیروزیهای گستردهای نصیب ارتش و نیروهای دفاع وطنی سوریه شده که نمونه این پیروزیها را میتوان در عملیات آزاد سازی فرودگاه کویرس در اطراف شهر حلب و عملیات پاکسازی منطقه گازی شاعر در گذشته اشاره کرد. عملیات نیروهای ارتش سوریه برای آزاد سازی کویرس به فرماندهی فرمانده پرآوازه سرهنگ سهیل الحسن ملقب به ببر (نمر) با مشارکت یگان نیروهای مخصوص تایگر و تیپ امام محمد باقر از حزب الله سوریه از مبدا شهر السفیره آغاز شده بود و رزمندگان طی این مدت موفق به سیطره بر روستاها و ارتفاعات و مناطق راهبردی حد فاصل این شهر و نهایتا آزاد سازی فرودگاه کویرس شدند. حال مردم تدمر دلخوش به این فرمانده میدانی خود هستند تا شاید آنها را از چنگال داعش برهاند.
این فرمانده سوری از ابتدای جنگ در این کشور تاکنون در هیچ نبردی شکست نخورده و شهرت "سرهنگ سهیل حسن" موجب پیوستن بسیاری از سربازان به تیپ ویژه او شده است و نیروهای کارآزموده بسیار زبدهای در اختیار فرمانده تایگر فورس ارتش سوریه هستند؛ به گونهای که وی در حال حاضر هزار نیروی زبده و کارآزموده که سختترین دورههای نظامی را آموزش دیدهاند تحت فرماندهی خود دارد.
ارتش سوریه از چهار محور درحال پیشروی به سمت شهر تدمر است و به زودی وارد آن خواهد شد و در این راستا شاهد فرار پراکنده داعشیها به سمت رقه هستیم. گفتنی است ارتش سوریه به حوالی شهر تدمر رسیده و عملیات پیشروی ارتش به سمت شهر با سرعت بسیار پیش میرود.
البته نباید فراموش کرد که داعش با استفاده از مزیتهای جغرافیایی و موانع مصنوعی از جمله بمبگذاری مسیرهای ارتباطی، مواضع خود را تحکیم میکند و همین مسئله آزادی مناطق از دست رفته را با سختی فراوان روبهرو میکند. ارتش سوریه، نیروهای دفاع ملی و رزمندگان مقاومت با فرماندهی سرهنگ سهیل حسن در تلاش بودند با تصرف ارتفاعات مشرف بر شهر پالمیرا (تدمر)، این منطقه راهبردی را پاکسازی کنند که این مهم روز ۱۵ مارس حاصل شد و با تسلط بر قله ۹۰۰ در رشته کوههای الهایر ارتش سوریه کاملا بر شهر تدمر و مثلث تدمر تسلط و اشراف نظامی پیدا کرد.
اهمیت شهر تدمر چیست
شهر تدمر دارای اهمیت راهبردی بسیاری در جنگ سوریه است، به این جهت که این شهر دقیقا در مرکز سوریه واقع شده و حلقه ارتباطی مناطق شمالی و جنوبی و شرقی و غربی سوریه به یکدیگر است. تصرف این شهر به دست گروه تروریستی تکفیری داعش و ادامه اشغال آن توسط این گروه، بازتابهای خطرناکی برای نظام سوریه دارد که بدون شک از دید مسئولان امر در این کشور دور نمانده است. افزون بر اهمیت نظامی، اطراف شهر تدمر میدانهای نفتی و گازی بیشماری قرار دارد که داعش اغلب آنها را تصرف کرده و با سرقت نفت این میدانها منبع درآمد کلانی برای خود به وجود آورده است که با آن هزینه جنگهای خود را در سوریه و عراق تامین میکند.
اهداف ارتش سوریه از بُعد عملیاتی
اما ارتش سوریه از عملیات نظامی کنونی خود چه هدفی را دنبال میکند، آیا درپی بهبود شرایط تاکتیکی ارتش است یا هدف بزرگتری یعنی آزادی شهر تدمر را دنبال میکند؟
آنچه تاکنون ارتش سوریه محقق کرده است، از جهت سیطره بر مناطقی اطراف شهر تدمر به عرض 11 کیلومتر و عمق 18 کیلومتر نشان میدهد که درپی ایجاد دیوار و منطقه عملیاتی دفاعی است تا به وسیله آن دو هدف را محقق کند:
1. بهبود شرایط دفاع از ریف شرقی حمص
2. فراهم کردن زمینه عملیات غافلگیرانه و سریع آزادسازی شهر تدمر و پیشروی ارتش سوریه به سمت این شهر نشان میدهد که آزادسازی تدمر نیز در برنامههای ارتش سوریه است.
آزادسازی شهر تدمر پیش زمینه پیشروی ارتش سوریه به سمت شرق این کشور که یکی از مهمترین کانونهای حضور و فعالیت داعش در سوریه شمرده میشود، را در آینده نزدیک فراهم میکند.
آزادی تدمر یعنی آزادی رقه پایتخت داعش
آزادی جنوب شرق استان حمص از زاویه دیگر نیز مهم تلقی می شود؛ زیرا پاکسازی این منطقه، ارتش سوریه و نیروهای مقاومت را یک گام دیگر به قلب گروه تروریستی داعش یعنی استان الرقه نزدیکتر میکند که بدون شک باز پسگیری فرودگاه «طبقه» نقطه شروع این عملیات است.
استفاده داعش از سلاح شیمیایی در شهرهای عراق و سویه از جمله کرکوک و تل براک
گزارشها حاکی از آن است که در روزهای اخیر تروریستهای داعش در شهرهای کرکوک و تل براک از سلاح شیمیایی استفاده کردهاند، پیش از این بسیاری از کارشناسان جنگی جهان این خطر را گوشزد کرده بودند. 10 روز پیش بود که گروهک تروریستی داعش با 40 خمپاره و موشک حاوی گازهای خردل و کلر روستای شیعه نشین «تازه» واقع در 20 کیلومتری کرکوک و مناطقی از استان حسکه را هدف قرار دادند.
فؤاد معصوم رئیس جمهور عراق در بیانیه ای در سالگرد حمله شیمیای صدام به حلبچه، بار دیگر نسبت به استفاده سلاحهای شیمیای توسط داعش هشدار داد. وی خواستار تلاشهای بیشتر مقامات عراقی برای جلوگیری از تکرار حمله شیمیای داعش در عراق شد.
سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نسبت به استفاده گروه تروریستی داعش از سلاح شیمیایی هشدار داد و مقابله با آن را خواستار شد. وی اظهار داشت: باید مرزهای ترکیه و سوریه به طور کامل مسدود گردد تا حمایت ها از گروههای تروریستی داعش و جبهه النصره قطع شود. تروریستها در روند حل بحران سوریه از طریق سیاسی و برقراری آتشبس در این کشور، جایگاهی ندارند.
وی ضمن هشدار نسبت به خطرهای رو به افزایش داعش برای منطقه و جهان، افزود: باید توافقنامه جهانی جدیدی امضا شود تا از استفاده داعش از سلاحهای شیمیایی جلوگیری گردد.
میخائیل اولیانوف رئیس اداره منع اشاعه و کنترل تسلیحاتی وزارت خارجه روسیه از پررنگ بودن احتمال استفاده وسیع گروه تروریستی داعش از تسلیحات شیمیایی در سوریه خبر داد. وی با استناد به ادعای یک نماینده پارلمان ترکیه مبنی بر انتقال گاز «سارین» از ترکیه به سوریه توسط داعش، تحقیقات و جلوگیری در خصوص استفاده این گروه تروریستی از این سلاحهای شیمیایی را خواستار شد.
استاندار کرکوک پیشتر تصریح کرده بود: داعش میخواهد ترس را در دل ساکنان بنشاند و نشان دهد که قادر به استفاده از سلاحهای شیمیایی است؛ همانطور که رژیم صدام حسین در حلبچه در سال 1988 هزاران تن را در حلبچه به کام مرگ فرستاد.
سازمان منع گسترش و استفاده از سلاحهای شیمیایی ضمن ابراز نگرانی نسبت به استفاده داعش از سلاح شیمیایی علیه کردهای عراق و مردم سوریه اعلام کرد که اسناد و مدارکی را که در این خصوص دریافت کرده و آنها را مورد بررسی قرار خواهد داد. گزارشهای اخیر از استفاده داعش از سلاح شیمیایی در عراق و سوریه موجب نگرانی زیادی شده است.
به هر حال استفاده از سلاحهای شیمیایی به وسیله داعش در این روزها موضوع عجیبی نیست؛ بلکه راهی است برای سرپوش گذاشتن بر شکستهای پیدرپی این گروه در سوریه و عراق. ضربالمثلی در میان نیاکان ما وجود دارد که میگوید کسی که در حال سقوط است، برای نجات خود به هر دستاویزی متوسل میشود. این ضربالمثل مصداق بارز حال و روز این روزهای داعش است.
گزارش از حمیدرضا قربانی
انتهای پیام/