وی اصفهان را یکی از مهمترین شهرهای ایران در طول تاریخ دانست و افزود: این شهر همواره مورد توجه پادشاهان بوده و به همین دلیل حکومت آلبویه که از دوران طلایی تاریخ ایران به حساب میآید، اصفهان را به پایتختی انتخاب کردند.
این اصفهانشناس با اشاره به اینکه اصفهان در طول تاریخ و در دورانهای آلبویه، سلجوقیه و صفویان پایتخت ایران بوده است، ادامه داد: باید توجه داشت که موقعیت جغرافیایی ایران و قرار گرفتن این شهر در مرکز کشور بر قابلیتهای آن برای انتخاب به عنوان پایتخت میافزاید.
وی تصریح کرد: البته باید توجه داشت که همین در مرکز قرار گرفتن اصفهان موجب شده تا همواره مورد تاخت و تاز در تاریخ باشد.
شفقی در ادامه با اشاره به اینکه در بسیاری از سفرنامههای خارجی از اصفهان به عنوان شهری شبیه زعفران با طعم عسل تشبیه کردهاند که جیبهای آن از نقره پر شده است، بیان کرد: اصفهان در دوره سلجوقیان به قدری از نظر مالی خوب بود که سیاحان اروپایی حسرت داشتن این شهر را میخوردند.
وی تاکید کرد: در زمان حکومت ملکشاه سلجوقی و وزارت خواجه نظامالملک، اصفهان از نظر اقتصادی در وضع مناسبی بود چراکه ایران وسیع بود و از مدیترانه تا هند تحت حاکمیت ایران و پایتختی اصفهان قرار داشت و به همین دلیل منارهای بلندمرتبه و عظیمی مثل منار ساربان و منار مسجد علی که از دوران سلاجقه باقیمانده تا این حد ارتفاع دارد که نشان از درآمد خوب سلجوقیان دارد.
این اصفهانشناس به وضع مناسب اقتصادی سلجوقیان اشاره کرد و افزود: وضع اقتصادی در این زمان به اندازهای مناسب بود که طغرل به مدت سه سال مالیات را به مردم اصفهان بخشید.
وی ادامه داد: خواجه نظامالملک وزیر بسیار خوبی بود اما طرفدار مذهب شافعی بود و به شدت روی این موضوع تعصب داشت تا به جایی که در تمام دستگاههای حکومتی شافعیان حضور داشتند و در واقع کشور توسط مذهب شافعی اداره میشد.
شفقی به تاسیس نظامیه توسط خواجه نظامالملک اشاره کرد و گفت: کار و تفکر اجرای چنین ایدهای بسیار عالی بوده اما اینکه فقط افراد شافعی میتوانستند در این مدارس شرکت کنند یک اشکال بزرگ خواجه بوده چرا که او هر کاری از دستش بر میآمد از نظامیه تا مالیات کشور را خرج ترویج مذهب شافعی کرد و تفتیش عقاید را در این مدارس پایهگذاری کرد.
وی با تاکید بر اینکه سلاجقه در اصفهان یک بیمارستان داشتهاند که در روزگار خود بینظیر بوده، تصریح کرد: خواجه نظامالملک یک تفکر اقتصادی بسیار جالبی داشت و آن بحث موقوفه بود در واقع وقتی یک مدرسه نظامیه تاسیس میشد در کنار آن بازار و حمام هم قرار میگرفت تا پول آنها خرجی مدارس نظامیه شود.