به گزارش
گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان؛ پایگاه اینترنتی روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در گزارشی نوشت: در اوایل سال 2011، هیلاری کلینتون با پیشنهاد استفاده از کشور عمان به عنوان واسطه در مذاکرات هستهای ایران و آمریکا مواجه شد. او در ابتدا حاضر شد این طرح را مورد بررسی قرار دهد؛ اما در این باره اظهار کرد: "حتی در بهترین شرایط، موفقیت این طرح بسیار دور از انتظار است." با گذشت 18 ماه از ارائه این پیشنهاد، کلینتون حاضر شد تیمی را برای ملاقات با طرف های ایرانی به عمان ارسال کند. در آن زمان کلینتون تنها مقام رسمی آمریکایی نبود که به عمان سفرهایی غیررسمی داشت. جان کری، که در آن زمان تنها یک سناتور بود، با سلطان قابوس و فرستاده ویژه او دیدار می کرد.
جان کری در عمان راضی شد که این کشور می تواند مسئولان ایرانی را سر میز مذاکرات حاضر کند و به کلینتون و اوباما اصرار کرد تا راهی برای اجرای مذاکرات ایجاد کنند.
وی در این باره گفت: "کلینتون درباره این راه چندان مطمئن نبود؛ اما اوباما به وجود راه غیر معمول احتمالی برای انجام مذاکرات علاقمند شده بود."
توافق هستهای ایران احتمالا به عنوان بزرگترین دستاورد دیپلماتیک اوباما شناخته می شود. کلینتون که امیدوار است جایگاه ریاست جمهوری را به دست آورد، گفته است در این توافق نقش خاصی داشته است. وی ادعا کرده است تحریم های بین المللی که با تلاش او بر ضد ایران ایجاد شد، این کشور را بر سر میز مذاکرات آورده و فرصت را برای مذاکرات جان کری ایجاد کرده است.
با این حال نقش پشت پرده کلینتون پیچیده تر از اطلاعات منتشر شده درباره آن است. مصاحبه های مختلف با چندین تن از مسئولان فعلی و گذشته دولتی نشان می دهد کلینتون در روند مذاکرات علاقه چندانی به ادامه آن ها نداشته و نسبت به دیپلماسی آزاد جان کری بسیار نگران بوده است. تصمیم او برای ارسال تیم انتخابی خودش، علاوه بر هدف مذاکره با طرف های ایرانی، به منظور کنترل جان کری نیز بوده است.
کلینتون نگران بود جان کری برای آوردن ایرانی ها به میز مذاکرات، به آن ها وعده های بسیاری خواهد داد. در همین حال دستیاران کلینتون شک داشتند که او در تلاش است تا با طولانی کردن مذاکرات، زمان محدود آن را به پایان برساند. در بخشی از مذاکرات جان کری به رئیس ستاد خود اظهار کرد: "اگر قرار است این مذاکرات نتیجه ای دهد، باید افراد حاضر در جلسه در آن حرفی بزنند."
مدافعان کلینتون اظهار کرده اند که اعتماد نکردن او به ایران قابل درک است و توان او برای افزایش تحریم های ضد ایرانی، وی را به یکی از بهترین گزینه ها برای ادامه راه تبدیل کرده است.
تاریخ دیپلماسی هستهای ایران، بخشی از آن که هیچ گاه گزارش نشده است، تفاوت های اساسی میان کلینتون و اوباما را نشان می دهد. کلینتون بخشی از این تفاوت ها را در رقابت سال 2008 با اوباما نشان داد.
کریم صادق پور، تحلیلگر سیاسی در زمینه سیاست ایران در این باره اظهار کرده است: "آن ها هر دو یک روش را مورد نظر داشتند، اما هدف نهایی شان با یکدیگر متفاوت بود. اوباما باور داشت که می تواند میان تفاوت ها پلی ایجاد کند؛ اما کلینتون نگاه منفی تری به پایان مذاکرات داشت. او باور داشت که مذاکرات با ایران نشان خواهد داد ضعف اصلی در تهران است، نه در واشینگتن."
بدگمانی از آغاز
افراد کمی انتظار داشتند، کلینتون پیشدار مذاکرات با ایران شود. در تبلیغات سال 2008، کلینتون ادعا می کرد طرح اوباما برای انجام مذاکرات بدون پیش شرط احمقانه است. وی همچنین هشدار می داد که اگر ایران روزی حمله هسته ای بر علیه اسرائیل انجام دهد، آمریکا این کشور را "با خاک یکسان می کند."
با این حال کلینتون حاضر شد تا طرح مذاکره با ایرانیان در عمان را آزمایش کند. او اظهار کرد بعید به نظر می رسد این طرح نتیجه ای به همراه داشته باشد.
جان کری بارها نسبت به طرح ایجاد یک کانال مذاکره با ایرانی ها اظهار علاقه کرده بود. او در سال های 2011 و 2012 بارها به عمان سفر کرد و در ملاقات با سلطان قابوس درباره احتمال انجام مذاکرات با او دیدار کرد. او در دیدارهای خود با اوباما اظهار کرد تنها روش آزمایش مذاکرات، ورود به آن ها است.
با این حال شورای امنیت ملی و وزارت امور خارجه آمریکا، بدون اتخاذ هیچ تصمیمی، روند مذاکرات را چندین ماه به تاخیر انداختند.
جان کری در تلاش برای سرعت بخشیدن به روند مذاکرات، پیام هایی به طرف های ایرانی ارسال کرد. وی همچنین در حال هماهنگ کردن روند مذاکرات خود با مشاور امنیت ملی اوباما بود. با این حال راهکار کری باعث شد تا کلینتون و بسیاری ازمسئولان کاخ سفید درباره وعده های احتمالی او به ایران نگران شوند.
جان کری قبل از آغاز مذاکرات به طرف های ایرانی خود اشاره کرد که ایران حق خواهد داشت در راستای برنامه صلح آمیز هسته ای به غنی سازی اورانیوم بپردازد. ایران پیش از مذاکرات بارها اعلام کرده بود که از حق غنی سازی صلح آمیز هسته ای برخوردار است؛ اما آمریکا همواره این موضوع را رد کرده بود.
جان کری این موضوع که او قبل از مذاکرات به ایرانی ها اشاره کرده بود، حق غنی سازی را در اختیارشان قرار می دهد، رد کرده است و گفت: "ما این موضوع را کاملا برای آن ها را روشن کردیم." وی در همین حال تقاضای تندروهای آمریکایی، برای از بین رفتن کامل برنامه هسته ای ایران را رد کرد.
مسئولان اظهار کرده اند در سال 2012، روش جان کری باعث شد تا اوباما و کلینتون تصمیم بگیرند ادامه روند مذاکرات، در اختیار دولت آمریکا قرار گیرد. جان کری به این موضوع اعتراضی نکرد، چرا که او باور داشت تا حد امکان مذاکرات را به عنوان یک سناتور پیش برده است. سه سال پس از این تغییر، جان کری در وین به عنوان وزیر امور خارجه کنترل روند مذاکرات را بار دیگر بر عهده گرفت.
پس از ترک وزارت خارجه آمریکا، کلینتون با تصمیم دشوار افزایش دادن یا ندادن تحریم ها بر علیه ایران مواجه شد. کلینتون در بسیاری از این زمینه ها از سوی کنگره و رژیم صهیونیستی مورد تاثیر قرار گرفت. رژیم صهیونیستی باور داشت که افزایش تحریم ها می تواند در بهبود توافق هسته ای، به نفع آمریکا، اثر گذار باشد.
فردی که برای چندین سال در کنار کلینتون فعالیت کرده است و نخواست نامش فاش شود در این باره گفت: "او مطمئنا به آن ها فشار دوباره ای وارد می کرد. سوال اینجا است که آن ها (ایران) چه عکس العملی نشان می دادند."
اوباما باور داشت افزایش فشارها بر دولت روحانی تلاش های دیپلماتیک ایران را خدشه دار خواهد کرد. او توانست مجلس سنا را راضی کند تا تحریم های جدیدی ایجاد نکنند. در همین حال کلینتون هیچگاه مخالفت خود را به صورت عمومی اعلام نکرد و در ظاهر از آن حمایت کرد.
انتهای پیام/