به گزارش حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران،هزاران ساعت فیلم مستند از تاریخ صد سال اخیر افغانستان که در آرشیو افغان فیلم در شهر کابل در وضعیت بسیار نامطلوب نگهداری میشود، با خطر نابودی روبرو است.
مسئولان موسسه افغان فیلم میگویند که سیستم تهویه ذخایر آرشیو استندرد نیست و ساختمان آن به دلیل نزدیک بودن به پایگاه نظامی نیروهای ناتو مستقر در کابل با خطرهای جدی روبرو است.
آرشیو افغان فیلم یکی از مراکز مهم افغانستان است که از جنگهای داخلی دهه هفتاد نجات یافت و در زمان حکومت گروه طالبان نیز به صورت معجزهآسا از نابودی حفظ شد.
وارد این آرشیو که میشوید، حلقههای فیلم سر به سر در قفسههای (الماری) فلزی تا سقف چیده شده و سطح زمین هم پر از قوطیهای فلزی است که در آن حلقههای فلم نگهداری میشوند.
سیستم تهویه در ذخایر آرشیو که حدود پنجاه سال پیش ساخته
شده، اکنون از کار افتاده است.
کنترل درجه دمای استندرد که فلمها آسیب نبیند؛ میزان رطوبت، دود و خاک در این محل کنترل نمیشود.
اتاقهای نیمه تاریک،دهلیزهای کم عرض و ذخایر دود زدهای ساختمان آرشیو افغان فلم حتی کارمندان این موسسه را بیمار کرده است. کارمندانی که یک عمر در این موسسه زحمت نگهداری فلمها را با مایه گذاشتن از جان شان کشیدهاند.
خواجه صدیقی یکی از کارمندان این مرکز چهل سال از عمرش را در افغان فلم سپری کرده است.
او میگوید:»در جریان جنگهای مجاهدین خانه ما در غرب کابل بود و در میان مرمی باران به ساختمان آرشیف میآمدم. همیشه نگران وضعیت بودم و ترس داشتم که داشتههای آرشیف مورد دستبرد قرار نگیرد. بعضاً با قبول خطرات میآمدم و از ذخایر حفاظت میکردم.»
در جنگها میان گروههای مجاهدین در دهه هفتاد یک راکت به صحن حیاط افغان فلم فرود
آمد ولی آرشیو خساره ندید.
در دوران حاکمیت گروه طالبان (1375 الی 1380) حفاظت از این آرشیو سخت شد، زیرا رهبری این گروه دستور داده بود که تمام آنچه در این آرشیو موجود است، نابود شود.
آقای صدیقی از جمله کسانی است که از این فرمان سرباز زد و در شرایط بسیار سخت از ذخایر آرشیو افغان فلم حفاظت کرد و فلمها را از نابودی نجات داد.
خواجه صدیقی میگوید با توجه به تمام تلاشهای این کارمندان، مقداری از فلمها به دستور رهبری گروه طالبان آتش زده شد.
او می افزاید که شماری زیادی از داشتههای آرشیو افغان فلم به کمک چند کارمند این نهاد در یکی از اتاقهای ساختمان آرشیو پنهان از چشم دیگران سر بسر چیده شدند و دروازه های آن به صورتیکه غیر قابل تشخیص باشد، محکم میخ کوب شد.
او میگوید این کار شاید به قیمت جان آنها تمام میشد، اما همه تعهد داشتند تا با هر قیمتی از این گنجینه گرانبها نگهداری کنند.
حلقههای فلم حاوی ویدیوهای از دوران پادشاهی امان الله خان (1919الی 1929)، محمد ظاهر شاه( 1309 تا 1343) آخرین پادشاه افغانستان و محمد داود(1352 الی 1357) اولین رئیس جمهوری افغانستان است.
بیشترین فلم در این آرشیف از دوره حکومت حزب دموکرایتک خلق (1357 الی 1371) نگهداری میشود. فیلمهای از زمان حکومت مجاهدین (1371 الی 1375) به ویژه جنگهای داخلی دهه هفتاد خورشیدی نیز در این مرکز نگهداری میشود. فیلمهای مستند از دوران جنگ دوم جهانی ( 1939) و به همین گونه فیلمهای هنری ساخت سینمای اتحاد جماهیر شوروی سابق و برخی کشورهای اروپایی از داشتههای این آرشیو است.
آرشیو موسسه افغان فیلم در چند قدمی پایگاه اصلی نیروهای ناتو به ویژه میدان فرود هلیکوپترهای این نیروها موقعیت دارد.
این نگرانی وجود دارد که با سقوط یا برخورد این هلیکوپترها بر فراز آرشیو همه دار و ندار ذخایر آن از بین برود.