به گزارش خبرنگار
گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، از نخستين کساني که در زمينه علم پزشکي کتاب نوشتهاند، امام علي بن موسيالرضا عليهالسلام است.
امام وقتي به سوي طوس ميآمدند، در نيشابور در مجلس مأمون با جماعتي از فلاسفه و پزشکان، چون يوحنابنماسويه و جبرئيلبنيخشوع و ابنبهلههندي و ديگر کسان گرد آمدند و سخن از طب به ميان آمد، وقتي مأمون دراينباره از امام عليهالسلام پرسش کرد، حضرت فرمود: براي من به مرور زمان تجربياتي حاصل گشته که آن را براي شما مينويسم.
حضرت عليهالسلام، کتابي را درباره امور پزشکي نوشت و براي او فرستاد و مأمون دستور داد تا آن را با آب طلا بنويسند؛ از اين رو به "رساله ذهبيه" موسوم گرديد.
در ادامه، قسمتي از سخنان گوهربار حضرت امام رضا عليهالسلام را در مورد رعايت نکات بهداشتي و حفظ سلامتي بدن آوردهايم، اميدواريم با توجه به توصيههاي آن حضرت و بهرهگيري از علوم جديد پزشکي، هميشه از بدني سالم و به دور از هرگونه بيماري برخوردار باشيد.
1. کسي که نميخواهد معدهاش آزار و آسيب ببيند، موقع غذا خوردن آب ننوشد. کساني که هنگام غذا خوردن آب مينوشند، دستگاه هاضمه را از ابتداي کارش، از کار بازميدارند. اين افراد به عارضه ضعف دستگاه گوارشي مبتلا خواهند شد؛ زيرا نوشيدن آب در اول غذا، معده را از هم باز ميکند و عارضه گشادي معده ميآورد.
2. آنان که ميخواهند از بيماري بواسير و رنج رودهاي و درد قسمت پشت بدن در امان باشند، هر شب ده دانه خرماي برشتهشده را با روغن گاو بخورند.
3. کساني که به ضعف حافظه دچارند، بهتر است همهروزه هفت مثقال کشمش سياه ناشتا بخورند و نيز سه تکه زنجبيل که در عسل خواباندهاند (زنجبيل پرورده) با کمي خردل ضمن غذاي روزانه خود بخورند. براي تقويت نيروي فکري خوب است که همهروزه سه دانه هليله با نبات کوبيده بخورند.
4. از افراط در خوردن تخممرغ بپرهيزيد زيرا اين افراط کبد را از عمل منظم بازميدارد و در سر و معده بادهاي زيانبخشي به وجود ميآورد.
کسي که نميخواهد معدهاش آزار و آسيب ببيند، موقع غذا خوردن آب ننوشد.
کساني که هنگام غذا خوردن آب مينوشند، دستگاه هاضمه را از ابتداي کارش، از کار بازميدارند. اين افراد به عارضه ضعف دستگاه گوارشي مبتلا خواهند شد؛ زيرا نوشيدن آب در اول غذا، معده را از هم باز ميکند و عارضه گشادي معده ميآورد.
5. هر کس ميخواهد در فصل زمستان از بيماري سرماخوردگي در امان بماند، همهروزه سه قاشق عسل بخورد. آن دسته از عسلها که وقتي جلوي بيني ميگيريد، بوي تندش شما را به عطسه واميدارد يا عسلي که آدم را دچار بيحالي و سستي ميکند و آن عسلي که زبان آدم را ميسوزاند، عسلهاي خوبي نيستند.
6. براي جلوگيري از گرمازدگي در روزهاي تابستان، ضمن پرهيز از آفتاب خوردن، روزي يک عدد خيار فايده فراواني دارد.
7. کساني که ميخواهند از سردرد و باد شکم در امان باشند، ماهي تازه بخورند. اين کار را هم در فصل زمستان و هم در تابستان انجام دهند؛ زيرا ماهي تازه براي پيشگيري از اينگونه دردها بسيار سودمند است.
8. آنان که ميخواهند هميشه بانشاط باشند، تا ميتوانند از شام بکاهند و شبها سبکبار به رختخواب بروند.
9. کساني که نميخواهند گوشهايشان سست و فرو آويخته باشد يا اين که از افتادن و بزرگ شدن لوزههاي خود بيمناک هستند، بهتر است هر وقت که شيريني ميخورند، به دنبالش اندکي سرکه غرغره کنند.
10. آنان که از بادهاي دردناک و شديد در بدن خود ميترسند، هفتهاي يکبار سير بخورند.
11. آنان که به دندان خود علاقهمند هستند قبل از خوردن شيريني، کمي نان بخورند؛ زيرا خردههاي نان ميان دندانها را پر ميکند و نميگذارد مواد شيرين به آنها آسيب برساند.
12. کساني که از بوي بد دهان رنج ميبرند انجير ميتواند آنها را از اين رنج نجات دهد. امام رضا عليهالسلام در اين مورد فرمودهاند: اَلتّينُ يَذهَبُ بِالبَخرِ؛ انجير بوي بد دهان را برطرف ميکند. علاوه بر اين ميفرمايند: «يشّد الفم و العظم» انجير، دهان و استخوان را محکم ميکند. و درخت انجير شبيهترين گياه به گياهان بهشتي است.
13. در بهار گوشتهاي چربيدار و ساير غذاهاي مخصوص زمستان را تبديل به غذاهاي سبک و معتدل و زود هضم کنيد، اين غذاها عبارتاند از: حبوبات، سبزيها و ميوهها. در ماه دوم بهار گوشت و چربي کم بخوريد و بيشتر از غذاهاي با طبع سرد استفاده کنيد، آب زياد بنوشيد و صبحها استحمام کنيد و بانشاط به تلاش مشغول شويد.
14. بهترين غذاها در تابستان ميوه، شير و سبزيها و انواع نوشيدنيهاي حلال (گياهي) هستند. حمام با آب سرد در صبح و عصر مفيد است، به شرطي که بلافاصله پس از کار يا پس از خوردن غذا نباشد. مصرف گوشت در اين فصل مناسب نيست چون سموم آن به واسطه عرق فراوان هم دفع نميشود. مصرف انواع ترشيها نيز براي دفع صفرا مفيد است.
15. در تابستان به دليل گرماي هوا چربيهاي بدن آب ميشوند؛ از اين رو در پاييز نياز ضروري به ذخيره کردن مواد چربي که مولد حرارت هستند، پيدا ميشود و بايد با مصرف غذاهاي مناسب آن را ذخيره کنيد تا بدن خود را براي مقابله با سرماي زمستان مجهز کنيد. بدن به انواع غذاهاي اصلي و ميوههايي مانند انگور و انار نياز دارد. همچنين استفاده از نوشيدنيهايي که از آنها تهيه ميکنند، مفيد است. به طور کلي مصرف ميوههاي ترش قبل از غذا و ميوههاي شيرين بعد از غذا مفيد است.
16. در زمستان بايد غذاهاي پر انرژي مصرف کرد. ماليدن روغن و ماساژ استخوانها در حال استراحت با روغنهاي شب بو، زيتون و گل سرخ به تقويت و استحکام آنها کمک ميکند. مصرف سير نيز هفتهاي يک بار مفيد است و موجب تحريک جنسي ميشود. مصرف خرما گاهي با شير و تخممرغ مناسب است و از سستي اواخر و نيمه دوم زمستان و اوايل بهار جلوگيري ميکند.
کساني که ميخواهند از سردرد و باد شکم در امان باشند، ماهي تازه بخورند. اين کار را هم در فصل زمستان و هم در تابستان انجام دهند؛ زيرا ماهي تازه براي پيشگيري از اينگونه دردها بسيار سودمند است
17. آنان که ميخواهند غذايشان زود هضم شود و دستگاه هاضمهشان کار خود را به آساني انجام دهد، هر وقت که ميخواهند با شکم سير به رختخواب بروند، به پهلوي راست بخوابند و پس از مدتي به پهلوي چپ بغلتند تا به خواب راحت فرو روند.
18. توصيه امام رضا عليهالسلام به عنوان يک روش اصولي براي کنترل وزن کاستن از حجم غذاي شام و نه ترک کامل آن است. آن حضرت ميفرمايد: کسي که ميخواهد سالم و بدني سبک و کم گوشت داشته باشد از شامش بکاهد.
19. امام رضا (ع) براي ماه آب که تقريباً مطابق شهريور است در طبالرضا ميفرمايند: آب سي و يک روز است، بادهاي سموم در اين ماه شديد ميشود.
هنگام شب زکام به هيجان ميآيد باد شمال وزيدن ميگيرد در اين ماه مزاج به تريد و چيزهاي مرطوب خوردن صالح و سالم ميگردد.
همان طور که اشاره شد امام رضا (ع) احتمال ابتلا به زکام در اين ايام را دور از انتظار ندانستهاند. بنابراين يکي از ناراحتيهاي پاياني فصل تابستان ممکن است ابتلا به زکام باشد. امام رضا (ع) در بياني ديگر براي پيشگيري از اين بيماري ميفرمايند: مَن أرادَ دَفَعَ الزُّکامِ فِي الشِّتاءِ أجمَعَ، فَليَأکُل کُلَّ يَومٍ ثَلاثَ لُقَمِ شَهدٍ؛ هر کس ميخواهد در همه زمستان از زکام ايمن بماند، هر روز، سه لقمه عسل با موم آن بخورد.
20. امام رضا (ع) براي ماه آب همچنين خوردن ماست را نافع دانستهاند و در ادامه فرمودهاند: هر کس مايل به خوردن ماست است و نيز ميخواهد که زياني به او نرسد آن را با زنيان مصرف کند.
انتهای پیام/و