به گزارش
گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛ سی و یکمین دوره بزرگترین آوردگاه ورزش جهان یعنی المپیک تابستانی دو هفته دیگر در ریودوژانیرو برزیل آغاز می شود؛ این نخستین میزبانی برزیلی ها در ادوار مختلف بازی های المپیک است درحالیکه تا پیش از این ۱۸ کشور آمریکایی (آمریکای شمالی)، اروپایی و آسیایی میزبانی ۳۰ دوره گذشته این بازی ها را برعهده داشتهاند (با احتساب سه دوره بازیهای المپیک که میزبانان آنها مشخص بود اما برگزار نشد)؛ در این میان برخی کشورها بیشتر از یک بار و در شهرهاری مختلف برگزارکننده بازی های المپیک بوده اند.
۱۸ کشور میزبان سی دوره بازی های المپیک پیشین در ۲۱ شهر برگزارکننده این بازی ها بوده اند. البته برخی از ادوار بازیهای المپیک با وجود مشخص بودن میزبان به دلیل جنگ جهانی برگزار نشد؛ برخی از ادوار المپیک هم توسط برخی از کشورها و بنا به دلایلی تحریم شد اما به جز این ها بازیهای المپیک درعصر نوین از زمان بازگشایی تا به امروز با اتفاقاتی جالب دیگری هم مواجه بوده که مبارزه با تبعیض نژادی، افزایش رشتهها و مرگ در اثر کشتار مونیخ، انفجار بمب و استفاده از مواد نیروزا را موجب شده است.
در کل اینکه طی ۱۲۰ سال گذشته یعنی از سال ۱۸۹۶ که اولین دوره بازیهای المپیک نوین در زادگاه المپیک یونانیان یعنی آتن برگزار شد تا به امروز که المپیک سی و یکم در پیش است، این بازی ها با تغییرات و اتفاقات زیادی مواجه بوده است. طی این مدت رشته های زیادی به منشور المپیک گنجانده شدند و در مقابل برخی رشتهها هم کنار رفتند. علاوه بر این در طول برگزاری بازیهای المپیک ۱۸ نفر به دلیل جنگ، انفجار بمب و دوپینگ جان خود را از دست دادند. ۱۸ سال پس از بازگشایی بازیهای المپیک، این بازیها صاحب پرچم شدند اما ۶ سال طول کشید تا این پرچم برافراشته شد؛ همانگونه که مشعل یکی از نمادهای همیشگی المپیک بوده است اما حمل آن از یازدهمین دوره این بازیها آغاز شد.
مجموعه اتفاقات و خواندنی های گزارش مهر از ۳۰ دوره بازی های المپیک تابستانی عبارت است از:
سه دوره جنگ جهانی در تاریخ ۱۲۰ ساله المپیک
اولین دوره بازی های المپیک در عصر نوین به همت "بارون پیر فردی دو کوبرتن" و در سال ۱۸۹۶ یونان بازگشایی شد. "بارون پیر فردی دو کوبرتن" امید زیادی داشت که برگزاری این بازیها مانع از جنگ و خونریزی شود اما چنین نشد چون پس از گذشت پنج دوره از بازیهای المپیک، سال ۱۹۱۶ بازیهای المپیک آلمان به دلیل جنگ جهانی اول لغو شد و بعد از آن هم کشورهای پیروز در این جنگ مانع از حضور کشورهای شکست خورده در المپیک آتی شدند. جنگ جهانی دوم هم باعث شد این بازیها طی دو دوره متوالی در سالهای ۱۹۴۰ و ۱۹۴۴ برگزار نشود.
بازی های المپیک نوین در طول تاریخ ۱۲۰ ساله خود با اتفاقات زیادی مواجه بوده است
مرگ ۱۵ نفر در یک المپیک جنجالی
"کشتار مونیخ" نام واقعه ای است که سال ۱۹۷۲ و در جریان بیستمین دوره بازیهای المپیک روی داد. آلمانیها در مونیخ برگزارکننده این دوره از بازیها بودند که طی آن سربازان فلسطینی ۱۱ نفر از اعضای تیم المپیکی رژیم اشغالگر قدس را به گروگان گرفتند. پس از آن و طی یک حمله آزادسازی که البته نافرجام بود ۹ ورزشکار، ۵ نفر از گروگانان و یک پلیس کشته شدند.
انفجار مرگ بار
یکی از اتفاقات تاریخی در جریان ادوار مختلف المپیک مرگ دو نفر و زخمی شدن بیش از ۱۰۰ نفر بود که سال ۱۹۹۶ به هنگام میزبانی آمریکاییها در آتلانتا روی داد. تئوری های مختلفی در این مورد گفته شده که البته بیشتر آنها به "اریک رابرت رودلف" و محکوم شدن وی به بمب گذاری اشاره دارد. به این بهانه از بعد از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ تاکنون به منظور جلوگیری از فعالیتهای تروریستی احتمالی، شرایط امنیتی سختی روی بازیهای المپیک اعمال میشود.
همه کشورهای غایب و محروم از المپیک
اتحاد جماهیر شوروی تا بازیهای المپیک ۱۹۸۲ هلسینکی در این بازیها شرکت نکرده بود و در مقابل برگزارکننده بازیهای بین المللی به نام "اسپارتاکاید" بود. این بازیها محل رقابت ورزشکاران و هوادارنی بود که بازیهای المپیک را تحریم کرده یا محروم از حضور در آن بودند.
آفریقای جنوبی هم به دلیل مخالفت با سیاست آپارتاید در این کشور از سال ۱۹۴۶ به مدت ۲۸ سال از بازیهای المپیک محروم شده بود. ورزشکاران افغانستان هم از سال ۱۹۹۹ به مدت سه سال در میادین المپیک غیبت داشتند چون حضورشان تعلیق شده بود اما آنها پس از سقوط رژیم طالبان از المپیک سه دوره پیش اجازه بازگشت به این بازیها را پیدا کردند.
تحریم کنندگان المپیک کم نبودند
هلند، اسپانیا و سوئیس به دلیل شورش مجارستانیها و کامبوج، مصر، عراق و لبنان کشور به دلیل بحران کانال سوئز بازیهای المپیک ۱۹۵۶ ملبورن را تحریم کردند. گوانا و ۲۱ کشور آفریقایی نیز المپیک ۱۹۷۶ کانادا را تحریم کرده بودند. مسئولان برگزارکننده المپیک ۱۹۷۶ کانادا به جمهوری خلق چین (تایوان) اعلام کردند که نمیتواند با این نام در بازیها شرکت کند. بر همین اساس تایوان تا سال ۱۹۸۴ غایب المپیک بود و پس از آن هم با نام چینتایپه وارد المپیک شد.
المپیک ۱۹۸۰ مسکو تنها با حضور ۸۰ کشور برگزار شد چون این بازیها از سوی ایالت متحده و ۶۴ کشور غربی دیگر تحریم شده بود. المپیک بعدی نیز در غیاب اتحاد جماهیر شوروی و ۱۴ عضو بلوک شرق - به جز رومانی - برگزار شد که مدعی بودند امنیت ورزشکارانشان تامین نیست.
کره شمالی نیز یکی از کشورهای تحریم کننده در طول تاریخ بازیهای المپیک بود. این کشور در المپیک ۱۹۸۸ در اعتراض به اینکه با کره جنوبی میزبان مشترک نیست، حضور در بازیها را تحریم کرد. گروههای طرفدار محیط زیست نیز المپیک پیشین را تحریم کردند چون چینیها بخشی از جنگلهای استوایی در اندونزی را برای این بازیها خریداری کرده بودند.
اخراج به خاطر یک سلام ویژه
"تامی اسمیت" و "جان کارلوس" پس از پیروزی در رقابتهای دوومیدانی۲۰۰ متر المپیک ۱۹۶۸ مکزیک به نشانه جنبش حمایت از حقوق سیاهان سلام نظامی با مشتهای گره خورده داده بودند و همین باعث شد "اوری براندیژ"، رئیس وقت کمیته بین المللی المپیک دستور به بازگرداندن این دو دونده آمریکایی به کشورشان دهد. وی حتی تهدید کرد که در صورت انجام نشدن این کار تیم دوومیدانی آمریکا اخراج خواهد شد!
قهرمانی پرنده سیاه پوست در مبارزه با تبعیض نژادی
"لو زلانگ" دونده ای بود که روح ورزشکاری را در المپیک ۱۹۳۶ آلمان و طی مبارزه با تبعیض نژادی به نمایش گذاشت. وی با کمک که به "جسی اونز"، دونده و پرنده سیاه پوست در مسابقه پرش طول، باعث قهرمانی او شد و خود در رده دوم قرار گرفت.
اولین دوپینگی در ادوار المپیک
ورزشکاران از اوایل قرن بیستم به استفاده از مواد نیروزا روی آوردند و به مرور طی دوره های مختلف بازی های المپیک هم از این مواد برای رسیدن به نتیجه کمک گرفتند. استفاده ازمواد نیروزا در المپیک با وجود آنکه از سوی کمیته بینالمللی المپیک منع شده بود، در ادوار مختلف ادامه داشت تا جائیکه سال ۱۹۹۹ آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ به منظور مبارزه جدیتر با این پدیده شوم تاسیس شد. با این حال بودند ورزشکارانی که بدون توجه به این مهم، دوپینگ کردند و البته دوپینگ شان در نهایت لو رفت.
"هانس گونار لیلینوال" سوئدی اولین ورزشکار در میان المپیکیها بود که نتیجه آزمایش دوپینگش مثبت اعلام شد و مدال برنز خود را از دست داد. "بن جانسون" دونده دو سرعت کانادایی هم یکی از ورزشکارانی بود که در المپیک ۱۹۸۸ کره جنوبی به دلیل دوپینگ رد صلاحیت شد و این در حالی است که او برنده دوی صد متر شده بود.
مرگ یک دوچرخه سوار به خاطر دوپینگ
استفاده از مواد نیروزا در جریان بازیهای المپیک مرگ هم در پی داشت البته فقط برای یکبار؛ این اتفاق برای "کنت انه مارک" دانمارکی در المپیک ۱۹۶۰ ایتالیا رخ داد. این دوچرخه سوار در حین مسابقه به زمین خورد و فوت کرد. استفاده از آمفتامین دلیل مرگ وی عنوان شد.
یکی از نمادهای بازی های المپیک آتش و مشعل آتشین است از سنتهای ایرانیان باستان به شمار میرود
تاخیر ۶ ساله در برافراشته شدن پرچم المپیک
پرچم یکی از نمادهای المپیک است که دربرگیرنده معروفترین نماد این بازیها یعنی حلقههای المپیک است. پنج حلقهای که به نشانه اتحاد پنج قاره و به رنگهای قرمز، آبی، سبز، زرد و سیاه روی زمینهای سفید قرار گرفتهاند. هجده سال پس از بازگشایی دوباره المپیک یعنی در سال ۱۹۱۴ این بازیها صاحب پرچم شد اما این پرچم ۶ سال پس از تولدش در المپیک ۱۹۲۰ بلژیک برافراشته شد. پرچم المپیک
تاریخ تولد مشعل المپیک و اولین حمل کننده آنآتش المپیک یا همان مشعل که نماد بازیهاست و نقش مهم و محوری در مراسم افتتاحیه دارد، در اداور مختلف بازیها توسط دوندگان به صورت امدادی حمل میشود. مشعل المپیک در عصر نوین همزمان با المپیک ۱۹۲۸ هلند وارد بازیها شد اما برای نخستین بار در المپیک برلین و توسط "کارل دیم" با حمایت "گوبلز" حمل شد.
رشتههای المپیکی به تدریج زیاد شدند
اگر مسابقات قایقرانی در نخستین دوره المپیک نوین به دلیل شرایط نامناسب جوی لغو نمیشد، این رشته در کنار ۹ رشته دیگر برگزار شده در این بازیها یعنی دوومیدانی، دوچرخهسواری، شمشیربازی، ژیمناستیک، وزنه برداری، تیراندازی، شنا و کشتی قرار می گرفت. پس از برگزاری این دوره از بازیها به تدریج رشته های زیادی به فهرست ورزشهای المپیکی اضافه شدند و در مقابل برخی هم حذف شدند.
بدمینتون و تکواندو از رشته هایی بودند که ابتدا به صورت نمایشی در المپیک اجرا می شدند و برندگان آنها هم از قهرمانان رسمی المپیک محسوب نمیشدند اما در نهایت جزو رشته های رسمی المپیک شدند. والیبال ساحلی و اسنوبورد از رشتههایی هستند که در آخرین مرحله تغییرات ایجاد شده در فهرست رشته های المپیکی، به المپیک اضافه شدند. در مقابل هم مسئولان برگزارکننده المپیک برخی رشته های کم طرفدار یا پرهزینه را از این بازیها کنار گذاشته اند. آنها تصمیم دارند. در کل ورزشهایی که تحت نظارت فدراسیونهای بینالمللی هستند و فهرست آن در ماده ۶۴ منشور المپیک آمده است، شامل برنامههای المپیک میشوند.
«نه» همیشگی به درخواست میزبانی برخی کشورها
بعد از یونان که سال ۱۸۹۶ اولین دوره المپیک نوین را در آتن برگزار کرد، آمریکا (چهار میزبانی)، بریتانیا و آلمان (سه میزبانی)، فرانسه و ژاپن (دو میزبانی)، بلژیک، هلند، فنلاند، ایتالیا، مکزیک، کانادا، شوروی، کره جنوبی، اسپانیا، یونان و چین (یک میزبانی) کشورهایی بودند که امتیاز برگزاری بازیهای المپیک در اداوار مختلف به آنها داده شد. (با احتساب سه دوره بازیهایی که برگزار نشد). ضمن اینکه هیچ وقت با پیشنهاد کشورهای آفریقایی و آمریکای جنوبی برای میزبانی المپیک موافقت نشد.
در این میان لندن با سه میزبانی بیشتر از دیگر شهرها محل رقابت شرکت کنندگان در المپیک بوده است اگرچه یکی از میزبانیهای این شهر به دلیل لغو کلی بازیها به سرانجام نرسید. ضمن اینکه برخی از شهرها هم به صورت مشترک میزبان المپیک بودهاند.
دیگر اینکه پس از میزبانی کشورهای آمریکایی و اروپایی، ژاپن اولین کشور آسیایی بود که به عنوان میزبان بازیهای المپیک انتخاب شد. قرار بود ژاپنیها سال ۱۹۴۰ به صورت متوالی در ساپورو و توکیو المپیک زمستانی و تابستانی را برگزار کنند اما هر دو بازیها به دلیل جنگ لغو شد. البته ۲۴ سال بعد بالاخره ژاپن موفق شد بازیهای المپیک را برگزار کند. آنها در توکیو هجدهمین دوره این بازیها را برگزار کردند.
برخی از «ترین» های المپیک
طی ۱۱۶ سال گذشته ۲۹ دوره بازیهای المپیک برگزار شده است. در این میان المپیک ۱۹۳۶ برلین به المپیک هیتلری یا نازیسم معروف شد. المپیک ۱۹۸۴ لس آنجلس با شکوهترین المپیک بود. از نظر هزینه سرانه پرخرج ترین المپیک هم مربوط به بازیهای ۱۹۶۴ توکیو بود. دومین دوره بازیهای المپیک هم که سال ۱۹۰۰ در فرانسه برگزار شد، ضعیفترین بازیها بود.
منبع: مهر
انتهای پیام/