المانیتور: کودتای ترکیه، دوست و دشمن را به اردوغان شناساند/ احتمال تغییر حلقه دوستان آنکارا
به نوشته المانیتور، احتمال دارد کودتای نافرجام ترکیه باعث تغییر سیاست خارجی آنکارا در ارتباط با سوریه شود.
به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان؛ پایگاه اینترنتی المانیتور در گزارشی نوشت: عذرخواهی ماه گذشته آنکارا از مسکو بابت سرنگون کردن هواپیمای جت روسی، این احتمال را مطرح کرده است که عادی سازی روابط میان ترکیه و روسیه ممکن است سرانجام باعث چرخش 180 درجه ای رویکرد سیاسی شکست خورده آنکارا در مورد سوریه شود. «بینالی ییلدریم،» نخست وزیر ترکیه، به تازگی واکنشی در همین جهت نشان داد؛ اما بعدتر در خصوص کناره گیری بشار اسد از قدرت سخنانی مطرح کرد.
چند موضوع در مورد سیاست ترکیه نسبت به سوریه مطرح است: پشتیبانی کم ترکیه از ائتلاف به اصطلاح بین‌المللی علیه داعش؛ حمایت ترکیه از گروه هایی که علیه دولت سوریه می جنگند؛ مخالفت با اقدام علیه جبهه النصره و گروه های تروریستی دیگر مانند احرار الشام.
نشانه های چرخش سیاست آنکارا ممکن است دوستانش در خلیج فارس را دلخور کند؛ اما نقش آفرینان مطرح، همانطور که از واکنش هایشان پیداست، کماکان روی «رجب طیب اردوغان» حساب می کنند. احرار الشام این کودتا را محکوم کرد اما پناهندگان سوری به تظاهرات ضد کودتای ترکیه پیوستند. برخلاف مصر که مانع صدور بیانیه محکومیت کودتا شد، قطر و حماس از اردوغان به شدت پشتیبانی کردند و همین نشانگر این پیام است که او باید موضع کنونی خود را حفظ کند.
به احتمال زیاد اثرات این کودتای نافرجام باعث خواهد شد اردوغان در فهرست دوستان خارجی خود تجدید نظر کند. شکی نیست که اردوغان در دفترچه یادداشت خود ثبت کرد کدام کشورها کودتای نافرجام ترکیه را محکوم کردند، کدام کشورها سکوت اختیار کردند و کدام کشورها منتظر شدند ببینند چه کسی دست بالا را در قدرت می گیرد. پشتیبانی دو کشور روسیه و ایران که هر دو رقیبان ترکیه در سوریه هستند به طور حتم در این دفترچه ثبت شد.
بنابر این گزارش، ایران برخلاف هم پیمانان غربی ترکیه منتظر نشد کودتا شکست بخورد و بعد اعلام موضع کند. «محمدجواد ظریف،» وزیر امور خارجه ایران، در همان ساعات اولیه ناآرامی، با پیامی توئیتری از دولت ترکیه حمایت کرد. «حسن روحانی،» رئیس جمهور ایران، نیز در پیام تلفنی خود به اردوغان گفت تلاش برای کودتا «آزمونی برای شناختن دوستان و دشمنان واقعی داخلی و خارجی» ترکیه است.
اما برعکس، «سلمان بن عبدالعزیز،» پادشاه عربستان سعودی و هم پیمان ترکیه در سوریه، دو روز بعد از شکست کودتا، بابت سرکوب آن به اردوغان تبریک گفت. به گفته برخی منابع، عربستان سعودی و امارات در این کودتا نقش داشته اند. به همین دلیل امید می رود آنکارا در حلقه دوستان خود تجدیدنظر کند.
اما اردوغان از موضع واشینگتن به طور کامل ناامید شده است. اعضای برجسته حزب عدالت و توسعه حتی مدعی شده اند آمریکا از سران کودتا حمایت کرده است. گمانه زنی ها در خصوص پشتیبانی مخفی آمریکا زمانی قوت گرفت که هواپیمای سوخت گیری از پایگاه هوایی «اینجرلیک،» محل استقرار آمریکایی ها پرواز را آغاز کرد و به جت های «اف-16 » کودتاچیان سوخت رساند. فرمانده پایگاهی که در حال حاضر دستگیر شده است نیز به مقامات آمریکایی پناهنده شده بود.
در ادامه این گزارش آمده است: آمریکا منکر نقش خود در کودتا شده است؛ اما این آزمون جدی روابط ترکیه و آمریکا محسوب می شود. این ناآرامی ها، روابط با اتحادیه اروپا را هم دچار مشکل کرده است؛ زیرا این طور که به نظر می رسد سرکوب حامیان کودتا از حد و مرزهای قانونی فراتر رفته است. درخواست برقراری مجدد مجازات اعدام، احتمال نقض گسترده حقوق بشر و سرکوب مخالفان، مسائل بزرگ دردسرساز در روابط ترکیه با اتحادیه اروپا خواهد بود.
از طرف دیگر، تنش های ترکیه با آمریکا و اتحادیه اروپا در خصوص سوریه به طور عمده از انتظار آنکارا برای برعهده داشتن نقش قوی تر در ائتلاف ضد داعش و همکاری ائتلاف با کردهای این کشور ناشی می‌شود.
در هر حال مهم ترین چشم انداز پس لرزه این کودتا، احتمال آشتی جویی ترکیه با روسیه و ایران برای حل اختلافات منطقه ای است. گویا دو خلبانی که هواپیمای روسی را سرنگون کردند نیز در بین کودتاچیان بودند و همین مسئله می تواند به اردوغان کمک کند.
در پایان این گزارش آمده است: اردوغان در خصوص موضع خود در قبال سوریه دو راه پیش رو دارد: موضع قبلی را حفظ کند و یا با همکاری ایران و روسیه آن را تغییر دهد. به نظر می‌رسد با توجه به عوامل خارجی راه دوم محتمل‌تر باشد.
انتهای پیام/
