جنگ چالدران که از ان به عنوان مهم‌ترین جنگ تاریخ ایران یاد می‌شود در محلی به همین نام در شمال آذربایجان غربی در 20 کیلومتری شهر خوی میان قوای عثمانی به فرماندهی سلطان سلیم و سپاهیان شمال غرب کشور به فرماندهی شاه اسماعیل صفوی به  وقوع پیوست و در نتیجه آن بخش‌هایی از شمال غربی ایران از جمله همدان، آذربایجان و کردستان شامل مناطقی چون دیار بکر و البستان از تصرف صفویان خارج و به امپراطوری عثمانی پیوست. 

 

در این جنگ نیروهای قزلباش نزدیک به چهل هزار تن و سپاه عثمانی قریب به یکصد هزار نفر بودند که قزلباشان به علت شمار کمتر نداشتن صلاح آتشین از سپاه عثمانی شکست خوردند. 

 

صفویان با حمایت قبایل پیرو خود قزلباش‌ها توانسته بودند حکومت صفوی را در ایران پایه گزاری کنند و شاه اسماعیل حکومت خویش را در اوج قدرت می‌دید. در پی فشار های عقید‌تی بر علویان در امپراتوری عثمانی صفویان با جمع‌آوری و پناه دادن به آن‌ها و به ویزه نیروهای نظامی ورزیده عثمانی که موسوم به ینی‌چری بودند سپاهی قو‌ی‌تر از ینی‌چری عثمانی تشکیل دادند. 

 

قدرت پیش از آغاز نبرد شاه اسماعیل و فرماندهان سپاه برای تعیین استراتزی نبرد تشکیل جلسه دادند نور‌علی خلیفه و محمد خان استاجلو به دلیل آشنایی قبلی که از روش‌های جنگی عثمانیان و قدرت ویرانگر توپخانه داشتند پیشنهاد دادند که قبل از آنکه دشمن موفق به تشکیل آرایش دفاعی خود شود حمله را از پشت به آنها آغاز کنند. 

 

این نظر کاملا منطقی با مخافت شاه اسماعیل و دورمیش خان استاجلو مواجهه شد که نتیجه آن شکستی تلخ بود. با بکار افتادن توپ‌ها و کثرت نیروهای مهاجم نتیجه جنگ به سرعت به نفع عثمانی‌ها تغییر کرد. بسیاری از سپاهیان ایران و بسیاری از فرماندهان و صاحبان مناصب که همراه با شاه اسماعیل و سربازان در عدم عبور دشمن و ورود آنان به کشور تا پای جان هم قسم شده بودند در معرکه کشته شدند. شاه اسماعیل نیز که به رغم اصرار سالاران و عالمان همراه پس از خود دو فرمانده را به جانشینی‌اش انتخاب کرده بود عازم جنگ شده بود در میدان نبرد با سوگند دادنش توسط شیخ شبستری به قرآن و با فداکاری چند قزلباش با همراهی 85 نفر باقیمانده از کل ارتش ایران جان سالم بدر برد. 

 

سلطان سلیم پادشاه عثمانی پس از عقب نشینی سپاه صفوی که به بهای کشته شدن بیش از چهار هزار نیروی عثمانی و از بین رفتن بخشی از توپخانه آن بدست آمد به دلیل ترس از وجود تله به تعقیب سپاه ایران نرفت و چند روز بعد وارد تبریز شد. جنگ  چالدران نتایج زیادی داشت از جمله نخستین  نتیجه جنگ جدا شدن همیشگی مناطق کردستان باختری که شامل کردستان ترکیه کردستان عراق و کردستان سوریه کنونی از ایاران بود. سلطان سلیم شهر تبریز را که به عروس شرق مشهور بود به ویرانه‌ای تبدیل کرد  ضربه روحی ناشی از این شکست باعث شد تا شاه اسماعیل در هیچ جنگی به طور مستقیم فرماندهی را به عهده نگیرد. 

منبع: فارس

انتهای پیام/