به گزارش خبرنگار حوزه دانشگاهی  گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ جامعه امروز با سیل عظیمی از افراد تحصیل کرده و چهار میلیون و 800 هزار دانشجو در سراسر کشور، بیشتر از هر زمان دیگری به فکر و چاره اندیشی درباره اشتغال نوجوان و جوانان نیاز دارد.

موضوع کاریابی و اشتغال، آنچنان به بحثی داغ تبدیل شده که اطلاعات برگزاری آزمون های استخدامی و ثبت نام آنها جزو پربازدیدترین اخبار سایتها و نشریات است، درواقع امروزه کم نیستند جوانانی که به دنبال کار و کارآفرینی روزهای خود را سپری می کنند.

اما از آن مهمتر کار و تحصیل در کنار هم است، دانشجویان سعی می کنند که همزمان با درسشان به دنبال کار باشند تا بعد از فارغ التحصیلی با خیالی آسوده، کاملا جاافتاده و منظم کار خود را پیش گیرند درحقیقت آنها نمی خواهند بعد از سالهای تحصیل تازه به دنبال کار بگردند و میخواهند از تک تک لحظاتشان نهایت استفاده را ببرند، البته نباید از حق گذشت که برخی دانشجویان ما حتی برای تامین هزینه های تحصیلشان در شرایط کنونی جامعه مجبور به کار هستند.

از این رو وزارت علوم چند سالی است که برای رفاه حال دانشجویان و رفع نیازهای آنها، در یک اقدامی موثر تصمیم به ابلاغ بخشنامه ای تحت عنوان کاردانشجویی کرده است به این ترتیب که دانشجویان به ازای مبلغی هرچند اندک در همان دانشگاه خود به کار گرفته شوند، اما متاسفانه این بخشنامه در یکی دوسال اخیر جوابگوی نیاز دانشجویان نیست و تاحدی با استقبال کم آنها روبه رو شده است.

کاردانشجویی یعنی بهره گیری از دانشجویان در بخش های مختلف دانشگاه مثل خوابگاه، دفتر مشاور، اداره امور تربیت بدنی یا معاونت های دانشگاه در قبال پرداخت هزینه.

آرانی معاون مدیریت امور دانشجویی دانشگاه صنعتی شریف در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: دانشجویان دختر و پسر در قسمتهای مختلف دانشگاه از کتابخانه و آزمایشگاه گرفته تا خوابگاهها می توانند مشغول به کار شوند، البته شرکتهای اطراف دانشگاه ( اعم از شرکتهای دانش بنیان، شرکتهای فناوری اطلاعات و پژوهشکده ها و مراکز فناوری) معمولا بصورت پاره وقت از دانشجویان دانشگاه شریف استفاده می کنند یا حتی برای استخدام نیرو، آنها را در اولویت قرار می دهند.

طه هاشمی معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی درباره آیین نامه کار دانشجویی اظهار داشت: این آیین نامه با هدف بهره گیری پاره وقت از توانمندی و خلاقیت های دانشجویان در پیشبرد امور دانشگاه، ایجاد زمینه مناسب برای مشارکت اجتماعی، تجربه آموزی و مساعدت مالی دانشجویان در زمینه شهریه تحصیلی، تدوین شده است.

وی با بیان اینکه استفاده از کار دانشجویی در واحدهای دانشگاهی بنا به نیاز ادارات مختلف معاونت های واحد دانشگاهی و کمبود نیروی انسانی است، گفت: تعداد کار دانشجویی در واحدهای جامع، مستقل، بسیار بزرگ، بزرگ، متوسط و کوچک دانشگاه آزاد اسلامی، به نسبت درجه واحدها متفاوت خواهد بود.

طبق بخشنامه سال 92 و 93 وزارت علوم؛ گذشتن یک و نیم سال از زمان شروع به تحصیل، مورد تایید دانشگاه از نظر صلاحیتهای عمومی و اخلاقی، داشتن میانگین حداقل نمره 12 برای دوره های کاردانی و کارشناسی و نمره 14 برای مقاطع بالاتر، نداشتن پرونده در کمیته انضباطی (یا اثبات حس رفتار و جبران بعد از تشکیل پرونده) و تشخیص مسئولان واحد آموزشی بر نیاز دانشجو به درآمد و عدم استطاعت مالی در تامین هزینه ها، از جمله شرایطی است که مسئول امور دانشجویی می تواند در صورت احراز آنها، نیاز دانشگاه و توانایی دانشجو، نسبت به دعوت برای کار دانشجویی اقدام کند.

مطابق این بخشنامه درصورت تایید نشدن هرکدام از شرایط، فرد از کاردانشجویی محروم است.

همچنان که در این بخشنامه هم مشخص شده این نوع کار یکماهه بوده و بعد از بررسی وضعیت تحصیلی از جانب معاونت دانشجویی ، دانشجو می تواند مجدد به کار خود در دانشگاه ادامه دهد.

هاشمی درخصوص نحوه انتخاب دانشجویان برای کار دانشجویی گفت: دانشجویان متقاضی کار دانشجویی می توانند با تکمیل فرم های مربوطه، درخواست خود را به حوزه معاونت دانشجویی فرهنگی واحد تحویل دهند.

وی با بیان اینکه به ازای هر ساعت کار دانشجویی، تخفیف شهریه برابر برای دانشجو اعمال می شود، اظهار داشت: تناسب میزان ساعات کارکرد در ماه و تخفیف شهریه بابت کار دانشجویی، باید به نحوی تعیین شود که حداکثر تا سقف50درصد شهریه دانشجو را شامل شود.

معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه ساعات کار دانشجویان نباید همزمان با ساعات تشکیل کلاسهای درسی آنان باشد، تأکید کرد: مدت زمان همکاری برای هر دانشجو، حداقل 40 ساعت و حداکثر 70 ساعت در ماه خواهد بود.

بخشنامه کار دانشجویی با کلی شرط، قانون و تبصره هم، از میزان حق الزحمه دانشجویان در قبال انجام کارها راضی نیست و جمله " البته میزان درآمدی که از کار دانشجویی عاید افراد می شود هنوز خیلی کم است و بخش کمی از نیازهای دانشجویان را مرتفع می کند." به سادگی نمایانگر این موضوع است.

بسیار جالب است که برای همان مقدار اندک حق الزحمه هم، دانشجویان باید چند وقتی را صبر کنند چرا که معاونت دانشجویی پس از دریافت سیاهه ساعات کار دانشجویان از واحدهای مختلف دانشگاه و تأیید آن، مراتب را به اداره کل امور مالی معاونت پشتیبانی دانشگاه اعلام می‌کند تا نسبت به پرداخت حق‌الزحمه آنان اقدام شود.

آرانی اظهار داشت: آیین نامه کار دانشجویی طبق ابلاغیه وزارت علوم است و تمام دانشگاهها در این راستا کارهایی را بر عهده دانشجویان می گذارند، مبلغی که در ازای کار به دانشجویان تعلق می گیرد بسته به مقطع تحصیلی آنها (کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری) بین 900 تا 2هزار و 500 تومان ساعتی متفاوت است.

وی با اشاره به بازنگری این آیین نامه در سال 92، اعلام کرد: از آنجا که مبلغ کار دانشجویی پایین بود طبق این بازنگری بعد از 10 سال، حق الزحمه اندکی افزایش یافت ( البته رقم چشمگیری نیست)، هرچند ساعت کاری دانشجویان سقف دارد اما دانشگاهها در این خصوص همکاری لازم را با دانشجویان می کنند.

بر اساس ابلاغیه سازمان امور دانشجویان در شهریورماه سال 92 به دانشگاههای کشور، دانشجویان کاردانی بین 500 تا 600 تومان، دانشجویان مقطع کارشناسی پیوسته و ناپیوسته 700 تا 900 تومان، دانشجویان کارشناسی ارشد بین هزار و200  تا هزار و700 تومان و دانشجویان دکتری بین دو تا سه هزار تومان برای هر ساعت کار دانشجویی حق الزحمه دریافت می کنند که با یک حساب سرانگشتی می توان فهمید بعنوان مثال به ازای حداکثر 80 ساعت کارماهانه، دانشجوی کارشناسی ارشد مبلغی حدود 136 هزارتومان دریافت می کند.

به نظر شما در شهری مثل تهران با این میزان پول می توان زندگی را، حتی بصورت مجردی چرخاند یا باید فکری دیگر کرد؟

سعید رحمانی یکی از دانشجویانی است که به دلیل کار، تحصیل را رها کرده و معتقد است هروقت توانایی مالی پیدا کرد دوباره درس می خواند، وقتی از او پرسیدیم که چرا کار دانشجویی را انتخاب نکرده، گفت: همزمان با تحصیل چندماهی به کاردانشجویی مشغول بودم اما به دلیل خستگی در هردو افت کرده بودم و ازآنجا که برای مخارج روزمره نمی توانستم کار را رها کنم ترجیح دادم بعد از کسب توانایی مالی متعادل، دوباره دانشگاه روم. 

درواقع موضوع حق الزحمه تاحدی دانشجویان را از کار آن هم همزمان با تحصیل بی انگیزه می کند، اصولا هر انسانی نه تنها دانشجویان شرایط کاری سخت با دستمزد اندک را نمی پسندند مگر اینکه واقعا زندگی آنها به گونه ای دیگر باشد.

وحید ستاری دانشجوی سال دوم مهندسی برق یکی از دانشگاههای دولتی عنوان کرد: حقوق کار دانشجویی تنها برای مخارجی از قبیل خرید کتاب، جزوه و ملزومات تحصیل مفید است و غیر از این کفاف زندگی را نمی دهد، بخاطر همین دانشجویان، کار همزمان با تحصیل را در بیرون از محیط دانشگاه ترجیح می دهند.

وی گفت: گاهی اوقات نه تنها پول کار دانشجویان به پس انداز و مخارج روزمره نمی رسد (البته اگر زود پرداخت شود) بلکه حتی افت تحصیلی را هم به همراه دارد و این مسئله باعث بی انگیزگی آنها نسبت به زندگی می شود.

به اعتقاد ستاری، تمام کردن به موقع یا زودتر از موعد درس و سپس پرداختن به کار با خیالی آسوده و تمرکزی بالا، بهترین شیوه است، که او هم مطابق همین شیوه پیش می رود.

آرانی با توجه به اینکه کاردانشجویی ماهانه بوده و حق الزحمه آن بعد از یک الی دوماه پرداخت می شود، گفت: از آنجا که دانشگاه شریف طبق استانداردهای خاص خود در ترمهای اول، دروس پایه را آموزش می دهد توصیه می شود که دانشجویان جدیدالورود به منظور جلوگیری از مشکلات در آینده، روی درس خود تمرکز کنند و از کار دانشجویی بپرهیزند.

با وجود تمام این مباحث به سراغ ابوالحسن ریاضی معاون دانشجویان داخل سازمان امور دانشجویان رفتیم.

ریاضی در گفت وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره آیین نامه کار دانشجویی گفت: خوب و بد این آیین نامه به مسئله  اعتبارات برمی گردد و چون هنوز اعتباراتی برایش نداریم درحال بررسی مباحث مربوط به آن هستیم به امید آنکه هرچه زودتر با اصلاح و بازنگری آن نیازی از دانشجویان را رفع کنیم.

بنابراین با این صحبت ابوالحسن ریاضی حق را به دانشجویان می دهیم که یا کار دانشجویی را انتخاب نکنند ویا تنها به اجبار و برای مخارجشان مشغول به کار شوند، البته مسئولان وزارتی این قول را داده اند که به زودی شرایط را به گونه ای دیگر تغییر دهند که علاوه بر دانشگاه، دانشجویان هم سود ببرند.

گزارش از محیامعصومی

انتهای پیام/