متن بیانیه پایانی اجلاس هفدهم غیرمتعهدها به شرح زیر است؛
بیانیه نهایی هفدهمین اجلاس سران کشورها و دولتهای جنبش عدم تعهد
جزیره مارگاریتا، جمهوری بولیواری ونزوئلا
17-18 سپتامبر 2016
سران کشورها و دولت های جنبش عدم تعهد در جزیره مارگاریتا در جمهوری بولیواری ونزوئلا در چارچوب هفدهمین کنفرانس سران در تاریخ 17-18 سپتامبر 2016 با موضوع ' صلح ، حاکمیت و همبستگی برای توسعه ' دور هم گرد آمده و اوضاع بین المللی را مورد بررسی قرار دادند.
با توجه به این حقیقت که تاریخ و واقعیت جهانی که در آن امروز زندگی می کنیم نشان می دهد که کشورهای در حال توسعه جهان از کشورهایی هستند که بیش از همه از نادیده گرفته شدن قوانین بین المللی ، از تجاوزات و تازیانه های جنگ و مناقشه های مسلحانه ناشی از عمدتا منافع ژئو پولیتیکی مراکز بزرگ قدرت و همچنین مناقشه های طولانی به ارث رسیده از دوران استعمار و استعمار نو رنج دیده اند.
با تاکید بر اینکه بسیاری از این بحرانها ناشی از نقض اهداف و اصول مندرج در منشور سازمان ملل و اصول باندونگ بوده است .
با رسمیت بخشیدن به اینکه همبستگی ، عالی ترین نوع احترام و دوستی و صلح در بین کشورها یک اندیشه فراگیر است که پایداری روابط بین المللی ، حسن همجواری صلح آمیز و اهداف قابل تبدیل برابری و قدرت بخشیدن به کشورهای در حال توسعه را که هدف نهایی آنها نیل به توسعه کامل اقتصادی و اجتماعی مردم آنها است در برمی گیرد.
در پنجاه و پنجمین نشست سالانه جنبش ، عزم و اراده بر دفاع از حق صلح ، حاکمیت و همبستگی برای توسعه مردم آنها استوار شده است .
با هدایت روحیه الهام انگیز بنیانگذارانش و اصول و اهدف جنبش عدم تعهد که در باندونگ ( 1955 ) و بلگراد ( 1966 ) و همچنین تعهد قوی نسبت به نیل به دنیایی سرشار از صلح ، عدالت ، احترام دوستی برادرانه ، همبستگی ، همکاری و توسعه با صحه گذاشتن بر اصول و اهدف منشور سازمان ملل ، مقررات و اصول قوانین بین المللی و اعلامیه مربوط به روابط دوستانه و همکاری در بین کشورها .
با اعتبار اصول بنیانی جنبش و دستاوردهایی که نشانه توسعه تاریخی آن است و مبارزه علیه استعمار ، استعمار نوین ، نژادپرستی ، هرنوع مداخله خارجی ؛ تعرض ، اشغال خارجی ، سلطه و استیلا طلبی و همچنین قصد تبدیل شدن به یک عامل توازن در روابط بین المللی خارج از ائتلاف نظامی مراکز قدرت ، همچنان سیاست محکم و قوی ابراز شده جنبش عدم تعهد است.
با تایید تعهد آنها نسبت به اصول بنیانی جنبش عدم تعهد و اصول در نظر گرفته شده در اعلامیه مربوط به اهدف و اصول و نقش جنبش عدم تعهد در برهه بین المللی فعالی تصویب شده در چهاردهمین اجلاس سران جنبش عدم تعهد در هاوانا
با قانع شدن به لزوم تضمین اینکه جنبش تاثیر بسزایی در پویایی روابط بین الملل و در دستیابی به اهدفی داشته که اعتبار آن را مورد تاکید قرار داده است.
تشکر و قدردانی عمیق از رئیس جمهوری اسلامی ایران عالیجناب حسن روحانی به پاس کمک ارزشمندش به فرایند تقویت و احیای مجدد جنبش عدم تعهد.
بیانیه نهایی هفدهمین اجلاس سران کشورها و دولت ها که در 17 و 18 سپتامبر 2016 در جزیره مارگاریتا در جمهوری بولیواری ونزوئلا برگزار شد به تصویب رسید و اعلام می کند که اجرای موثر سند نهایی جزیره مارگاریتا به عالی ترین تعهد و تمایل تمام اعضای جنبش برای پرداختن قاطعانه به چالشهای پیش رو در زمینه های صلح ، اقتصاد و توسعه اجتماعی ، حقوق بشر ، همکاری بین المللی نیاز دارد و از این رو آنها تلاش های مشترکی برای نیل به اهداف ذیل انجام خواهند داد :
1- تقویت و احیای مجدد جنبش : آنها بر حمایت کامل و قاطعانه خود از تحکیم ، تقویت و احیای مجدد جنبش به عنوان تنها تضمین حفظ میراث و اعتبار تاریخی و تضمین توان ، انسجام و ایستادگی آن بر اساس وحدت در تنوع و همبستگی کشورهای عضو تاکید کردند.
2- تقویت نظم بین المللی : آنها بر این نکته که به ارتقای صلح ، حل و فصل مناقشه براساس بند دو و منشور ششم سازمان ملل و همچنین قطعنامه 26/25 24 اکتبر 1970 و قوانین بین المللی و به منظور کمک به رسیدن به هدف گفته شده و نجات نسلهای آتی از تازیانه جنگ و مناقشه نظامی، صحه گذاشتند.
علاوه بر این ، آنها تاکید کردند که غلبه بر مناقشات و نیل به یک صلح قاطع و پایدار به رویکردی نیاز دارد که به علل ساختاری مناقشات پرداخته و سه ستون سازمان ملل یعنی صلح و امنیت ، توسعه ، حقوق بشر را تحقق ببخشد. در این زمینه ، آنها بر تعهد خود برای احترام به حاکمیت ، وحدت ملی و یکپارچگی ارضی کشورها ، حاکمیت برابر کشورها ، عدم مداخله در امور داخلی کشورها ، حل و فصل مسالمت آمیز مناقشه ها و عدم استفاده از تهدید یا اعمال زور صحه گذاشتند.
آنها سیاست غیر قانونی در مورد تغییر رژیم با هدف براندازی دولت های تشکیل شده براساس قانون اساسی در مغایرت با قوانین بین الملل را رد کردند.
3- حق خودمختاری : آنها بر حق تفکیک ناپدیر تمام مردم از جمله اراضی غیر خود گردان، همچنین اراضی تحت اشغال یا سلطه خارجی تاکید کردند. در مورد مردمانی که در معرض اشغال خارجی و استعمار یا سلطه خارجی قرار دارند ، حق خود مختاری برای تضمین ریشه کنی تمامی آن وضعیت ها و تضمین احترام جهانی به حقوق بشر و آزادیهای اساسی همچنان معتبر است .
4- خلع سلاح و امنیت بین الملل : آنها بر قصد خود برای تلاش مضاعف در محو تهدید ناشی از وجود سلاح های مخرب جمعی بویژه سلاحهای هسته ای برای گونه های انسانی صحه گذاشته و عزم خود را برای تلاش در رسیدن به یک دنیایی عاری از سلاح های هسته ای جزم کردند. آنها همچنین بر تشکیل منطقه عاری از سلاح هسته ای در خاورمیانه براساس تعهدات کنفرانس پیمان عدم تکثیر در سال 1955 و نشست های متعاقب آن تاکید کردند.
آنها همچنین خواستار شروع فوری مذاکرات در مورد خلع سلاح هسته ای بویژه در کنوانسیون جامع سلاح های هسته ای برای منع مالکیت ، توسعه ، تولید ، در اختیار داشتن ، آزمایش ، ذخیره سازی ، انتقال ، استفاده یا تهدید و تعیین یک ظرف زمانی مشخص برای انهدام آنها تاکید کردند.
آنها در ادامه برحق بلامنازع کشورها برای توسعه انرژی هسته ای با اهداف صلح جویانه و حفظ استقلال و توسعه اقتصادی آنها صحه گذاشتند.
5- حقوق بشر : آنها بر تعهد خود نسبت به ارتقا و دفاع از حقوق بشر که حقوق جهانی غیر قابل تفکیک ، از درون وابسته و مرتبط است از طریق گفت و گوی بین المللی سازنده و همیاری ، ظرفیت سازی ، کمک فنی و به رسمیت شناختن حسن اعمال صحه گذاشتند.
6- تحریمهای یکجانبه : آنها اعلام و اعمال تدابیر قهریه علیه کشورهای جنبش را محکوم کرده و آن را مغایر با منشور سازمان ملل ، قوانین بین الملل ، بویژه اصل عدم مداخله ، خودمختاری ، استقلال کشورهای در معرض چنین اعمالی قرار گرفته اند. از این حیث ، آنها بر عزم خود برای تقبیح و درخواست لغو چنین تدابیری که بر حقوق بشر تاثیر گذاشته و مانع از توسعه کامل اقتصادی و اجتماعی مردمانی می شود که در معرض آن قرار گرفته اند، صحه گذاشتند.
آنها براین نکته صحه گذاشتند که هرکشوری اختیار کامل در مورد ثروت ، منابع طبیعی و فعالیت اقتصادی خود دارد و می تواند آزادانه از این حق خود استفاده کند.
7- تروریسم : آنها بر این نکته صحه گذاشتند که تروریسم یکی از جدی ترین تهدیدها برای صلح و امنیت بین الملل به حساب می اید. لذا ، آنها اقدام تروریستی را به هر فرم و شکل ممکن و هرانگیزه ای و در هرکجا و توسط هر کس رخ دهد به شدت محکوم می کنند.
آنها در ادامه همچنین انهدام میراث فرهنگی و اماکن مذهبی و همچنین جنایت علیه بشریت توسط گروههای تروریستی وحمله براساس مذهب و عقاید را محکوم کردند.
آنها با اشاره به تهدیدهایی که این روزها بویژه از سوی گروه های تروریستی نظیر طالبان ، القاعده و داعش و موجودیت های وابسته به آنها از جمله پدیده تروریست خارجی و گسترش افراط گرایی منجر به تروریسم ، اشاره کرده و جلوگیری از تروریسم و مبارزه با آن به هر شکل ممکن از جمله تامین مالی و انتقال غیر قانونی سلاح را به طور قاطع و با رعایت دقیق منشور سازمان ملل و همچنین دیگر تعهدات بین المللی برای کشورها ضروری دانستند.
در این زمینه ، آنها تصویب یک کنوانسیون جامع برای مبارزه با تروریسم بین المللی را در آینده برای تکمیل مجموعه ای از ابزار حقوقی بین المللی از جمله اجرای استراتژی جهانی صدتروریسم سازمان ملل را لازم دانستند.
8- گفت وگوی تمدن ها: کشورهای غیر متعهد با تاکید بر اهمیت احترام به تنوع مذهبی ، فرهنگی و اجتماعی ، بر تاثیر این رویکرد بر اعتلای فرهنگ صلح ،تحمل و تسامح بین جوامع انسانی و ملت ها از طریق گفت وگوی بین فرهنگی، گفت وگو میان ادیان و فرهنگ های مختلف تاکید کردند.
آنان همچنین اهمیت گفت و گوی بین مذاهب و بین فرهنگی را یادآور شده و بر سهم ارزشمند این تعامل در افزایش آگاهی ها و درک صحیح از مبانی و ارزشهای مشترک انسانی و تحقق توسعه اقتصادی و اجتماعی و صلح و امنیت در جهان تاکید کردند.
9- اعضای کشورهای عدم تعهد در باره اوضاع جاری در خاورمیانه ازجمله مساله فلسطین باردیگر با تاکید بر اشغالگری رژیم صهیونیستی در سرزمین های فلسطینی شامل بخش شرقی بیت المقدس را یک عامل بی ثباتی در منطقه دانسته و براین اساس و برمبنای بیانیه های 242و388 و سایر قطعنامه های مجمع عمومی سازمان ملل متحد در این باره ، خواهان عقب نشینی این رژیم به پشت مرزهای 1967 شدند.
آنان تاکید کردند، ادامه بی عدالتی در حق فلسطینیان از جانب رژیم صهیونیستی و تداوم سیاست ها و رفتارهای ظالمانه از جمله توسعه شهرک سازی ها و تخریب منازل فلسطینیان ، اعمال تنبیه های جمعی علیه مردم غیرنظامی و دستگیری و زندانی کردن هزاران فلسطینی غیرنظامی و محاصره غیرقانونی نوار غزه، زمینه های اصلی تضییع حقوق انسانی مردم فلسطین را به وجود آورده و موجب انکار حق تعیین سرنوشت واستقلال و حاکمیت این ملت شده است.
اعضا همچنین خواهان یک راه حل جامع و عادلانه برای بازگشت آوارگان فلسطینی مطابق قطعنامه 194مجمع عمومی سازمان ملل و طرح صلح اعراب به نحوی که تضمین کننده امنیت وصلح و ثبات همه کشورهای منطقه باشد، شدند.
آنان همچنین کلیه اقدامات رژیم صهیونیستی به عنوان یک قدرت اشغالگر برای تغییر مرزهای جغرافیایی و ویژگی های دموگرافیک (جمعیتی ) مناطق اشغالی جولان سوریه و خواهان اجرای قطعنامه 497-242 و 338 سازمان ملل توسط رژیم صهیونیستی و عقب نشینی این رژیم از کلیه مناطق اشغالی جولان سوریه و بازگشت به پشت مرزهای 1967 شدند.
10- اصلاح ساختار سازمان ملل: کشورهای غیرمتعهد با تاکید بر جایگاه مجمع عمومی سازمان ملل به عنوان اصلی ترین ، دموکرات ترین و وسیع ترین سازمان بین المللی بر لزوم بازیابی وتقویت نقش آن تاکید کردند. آنان ایجاد روابط متعادل بین کشورهای اصلی عضوبر مبنای حقوق تصریح شده درمنشور این سازمان را دراین راستا راهگشا عنوان کردند.
کشورهای عضو جنبش عدم تعهد همچنین خواهان اصلاح ترکیب شورای امنیت شدند به نحوی که بتواند ضمن تبدیل به نهادی دموکراتیک تر، موثرتر، کارآمدتر و شفاف تر ،نماینده همه کشورها بوده وهماهنگ با واقعیتهای جدید ژئوپلیتیک حاضر در جهان عمل کند.
11- انتخاب دبیر کل سازمان ملل متحد: کشورهای عضو عدم تعهد با تاکید بر نقش محوری مجمع عمومی در انتخاب و انتصاب دبیر کل سازمان ملل متحد بار دیگر بر نیاز به شفافیت و جامعیت بیشتر در روند موجود و توجه ویژه به مبانی توزیع جغرافیایی و برابری جنسیتی در این فرایند تاکید کردند.
12- عملیات صلحبانی : آنها بر این نکته صحه گذاشتند که عملیات صلحبانی باید با پیروی دقیق از اصول و اهداف در نظر گرفته شده در منشور انجام شود و تاکید کردند که احترام به اصول حاکمیت ، یکپارچگی ارضی و استقلال کشورها و همچنین عدم داخله در امور داخلی از عناصر کلیدی تلاشهای مشترک در ارتقای صلح و امنیت بین المللی محسوب می شوند.
در این زمینه ، آنها بر این نکته صحه گذاشتند که احترام به اصول اساسی صلح بانی یعنی رضایت طرفها ، بی طرفی و عدم استفاده از زور جز در موارد دفاع شخصی ، برای موفقیت عملیات صلحبانی ضروری است.
آنها همچنین توجه به گزارش های کارگروه سطح بالای عملیات صلح سازمان ملل و گروه مشورتی کارشناسان در مورد بازنگری در معماری صلح سازی سازمان ملل و اهمیت مشورت و هماهنگی نزدیک در اجرای پیشنهادهای مربوطه را ارزشمند دانستند.
13 - اهداف توسعه پایدار : آنها بر این نکته صحه گذاشتند که عزم و اراده آنها در تلاش برای حرکت به سمت اجرای کامل برنامه توسعه پایدار 2030 هیچ کس را از قافله عقب نخواهد انداخت و یاد آور شدند که این برنامه مبتنی بر مردم و یک برنامه جهانی و قابل تبدیل است .
همچنین بر لزوم تحقق نیل به 17هدف توسعه پایدار و 169 هدف آن برای تمام کشورها و مردم و تمام بخش های جامعه به طور یکپارجه و غیر قابل تفکیک صحه گذاشته و سه بعد اقتصادی ، اجتماعی و محیط زیست توسعه پایدار را یاد اوری کردند.
برای مثال بر این نکته تاکید کردند که پایان فقر و گرسنگی به شکل و بعد آن بزرگترین چالش جهانی و لازمه جدا ناپذیر توسعه پایدار است و از این حیث بر تمام اصول به رسمیت شناخته شده در برنامه بویژه اصل مشترک ولی متفاوت مسئولیت ها صحه گذاشتند.
در ادامه بر اهمیت تحقق تعهدات کشورهای توسعه یافته در زمینه تامین مالی ، انتقال فن آوری مناسب ، ظرفیت سازی برای توسعه کشورها به منظور تضمین تحقق اهداف جهانی توسعه پایدار تاکید کردند.
14-ارتقای آموزش، دانش و تکنولوژی به منظور توسعه: آنها با تاکید بر تعهد خود برای مبارزه با بی سوادی برای غلبه بر فقر و نابرابری های اجتماعی و توجه به تحصیل بعنوان حق مسلم همه اقشار جامعه اعلام کردند، استفاده از علم و تکنولوژی برای مقابله با موانع و چالشهای فراروی توسعه در کشورهای جنوب از اهمیت ویژه ای برخوردار است.ازاین رو انتقال تکنولوژی ازکشورهای توسعه یافته ازطرق مقتضی برای تضمین تحقق توسعه پایدار و بهره مندی همه مردم جهان ازآن ضروری است.
15 - تغییرات آب و هوایی: آنها تاکید کردند که تغییرات آب و هوایی، یکی از بزرگترین چالش های زمان حاضر است و هشدار دادند که انتشار گازهای گلخانه ای همچنان در سطح جهان در حال افزایش است. آنها همچنین از پیامدهای ناخوشایند تغییرات آب و هوایی، بویژه در کشورهای در حال توسعه ابراز نگرانی کردند؛ چراکه پیامدهای یادشده در این کشورها به تلاش ها برای فقرزدایی و دستیابی به توسعه پایدار آسیب می زند.
در همین زمینه آنها نگرانی و ملاحظات کشورهای درحال توسعه را که بر کنوانسیون سازمان ملل درباره تغییرات آب و هوایی (UNFCCC) و بویژه اصل 'مسئولیت های مشترک اما متمایز' و نیز بر مسئولیت تاریخی کشورهای توسعه یافته مبتنی است، تاکید کردند.
بر این اساس، آنها از کشورهای توسعه یافته خواستند که به تعهدشان مبنی بر تامین مالی، انتقال فناوری و ظرفیت سازی برای کشورهای درحال توسعه عمل کنند.
آنها همچنین در انتظار همایش کشورهای عضو UNFCCC خواهند بود که قرار است از هفتم تا هجدهم نوامبر 2016 در مراکش برگزار شود.
16 - مدیریت اقتصادی: آنها یادآور شدند که اصلاح نظام مالی بین المللی، نیازمند دموکراتیک کردن نهادهای تصمیم گیرنده، یعنی صندوق بین المللی پول و بانک جهانی است. بنابراین، افزایش مشارکت کشورهای درحال توسعه در تصمیم گیری ها و قانونگذاری های مربوط به اقتصاد بین الملل و افزایش مشارکت در مدیریت نظم نوین جهانی ضروری است.
آنها در این راستا خواستار تشکیل بانک های توسعه چندجانبه و سازمان های مالی بین المللی شدند که شفافیت بیشتری داشته باشند و درهایشان به روی کشورها گشوده تر باشد.
آنها همچنین از تاثیری منفی که گریزگاه های مالیاتی می توانند روی اقتصاد جهانی و بویژه روی کشورهای در حال توسعه داشته باشند، ابراز نگرانی کردند.
17 - همکاری جنوب – جنوب: آنها تاکید کردند که همکاری های جنوب-جنوب به عنوان مکمل همکاری های جنوب-شمال و نه جایگزین آن، بخشی مهم از همکاری های بین المللی برای توسعه پایدار کشورهایشان است و همکاری های جنوب-شمال نیز اگر با شرایط و ضوابطِ خوب همراه باشد، می تواند باعث انتقال فناوری شود. در این راستا، آنها یادآور شدند که همکاری جنوب-جنوب نمایشگر یکپارچگی و همکاری میان ملت ها و کشورهای جنوب است، به رفاه عمومی آنان کمک می کند و بر اصول احترام به حاکمیت ملی، مالکیت ملی و استقلال، برابری، دوری از پیش شرط، دخالت نکردن در امور داخلی و توجه به سود دوجانبه مبتنی است.
18 - یکپارچگی بین المللی: آنها این اصل را به رسمیت می شناسند که پاسخ بین المللی به بیماری های همه گیر که تهدیدی برای سلامت عمومی هستند و نیز پاسخ به بلایای طبیعی باید به عنوان نشانی از همدردی و همکاری بین المللی ادامه یابد. در این زمینه، آنها تلاش های جامعه بین المللی برای مبارزه با گسترش بیماری های همه گیر، از جمله بیماری ابولا، و نیز تلاش برای مقابله با بلایای طبیعی در سراسر جهان را مورد توجه ویژه قرار دادند.
19- پناهجویان و مهاجران: آنها از برگزاری 'نشست مقام های عالی' برای بررسی مهاجرت گسترده پناهجویان و مهاجران که قرار است 10 سپتامبر 2016 در نیویورک برگزار شود، استقبال کردند و آن را فرصتی برای جامعه بین المللی دانستند تا واکنش ها به این پدیده جهانی و رو به رشد که بیشتر بر زنان و کودکان تاثیرگذار است را به بحث بگذارند.
آنها همچنین وضعیتِ وخیمِ انسانی که پیامدِ پناهندگی انبوه است و در منازعات کشورها ریشه دارد ، یادآوری و بر این نکته تاکید کردند که بیانیه های سیاسی باید به پشتیبانیِ ملموس از کشورهایی که بیشترین آسیب را دیده اند و به پشتیبانی از کشورهای میزبان تبدیل شود.
آنها به کمکی که مهاجران در طول تاریخ به اقتصاد، سیاست، اجتماع و فرهنگ کشورها کرده اند اشاره و بر مسئولیت دولت ها برای پشتیبانی حقوق مهاجران طبق قوانین داخلی و بین المللی تاکید کردند و یادآور شدند که اِعمالِ قانون علیه رفتارهای خشونت آمیز، تحریک آمیز و رفتارهای مبتنی بر تبعیض قومی، نژادی، جنسی و دینی از آن جمله است.
آنها بویژه با توجه به این که بحران های اقتصادی، پناهندگان را در کشورهای میزبان بسیار آسیب پذیر می کند، مقابله با جرایمی که ریشه در انگیزه های نژادی یا خارجی ستیزانه دارند را ضروری دانستند.
20 - جوانان، زنان، صلح و امنیت: آنها نقش مهمی که جوانان و زنان در پیشگیری و پایان دادن به درگیری ها و در صلحبانی ایفا می کنند را یادآور شدند و بر این اساس، تاکید کردند که باید برابری کامل جنسیتی و تقویت جایگاه زنان از جمله در حوزه های پیش گفته، حاصل شود.
آنها با اشاره به 'گزارش کارگروه ویژه درباره مطالعه جهانیِ اجرای قطعنامه 1325 (سال 2000) شورای امنیت پیرامون زنان، صلح و امنیت' بر تعهد خود برای مبارزه با هرگونه خشونت و تبعیض علیه زنان و دختران تاکید کردند.
21 - نظم ارتباطی و اطلاعاتی نوین جهان: آنها بر ضرورت دستیابی به راهبردهای ارتباطی و اطلاعاتی که در فرهنگ و تاریخ کشورها ریشه داشته باشد، تاکید کردند و خواستار آن شدند که رسانه های کشورهای توسعه یافته در هنگام الگوسازی و تبیین دیدگاه هایشان، با توجه به ضرورت گفت و گوی تمدن ها، به کشورهای درحال توسعه احترام بگذارند.
آنها همچنین به نگرانی عمیق خود از کاربرد رسانه به عنوان ابزاری برای تبلیغات خصومت آمیز علیه کشورهای درحال توسعه که با هدف تضعیف دولت هایشان انجام می شود، اشاره کردند و ضرورت تاسیسِ رسانه های آزاد، تکثرگرا و مسئول را یادآور شدند و ایجاد منابع ارتباطی که بازتاب واقعیت ها و منافع ملتهای درحال توسعه باشد را لازم دانستند.
انتهای پیام/