اولین اپراتور مجازی با نام تجاری TELE2 به نام کشور دانمارک رقم خورد سپس در اروپا گسترش یافت. سال 1378 (1999) بود که اپراتور مجازی Nextel خدمات مخابراتی خود را بدون شبکه و تجهیزات در انگلستان شروع  کرد. سپس اپراتور مجازی ویرجین موبایل در امریکا شکل گرفت. شرکتی که تا کنون در آمدی بالغ بر 480 میلیون داشته است. ادامه این روند تا به امروز منجر به شکل گیری بیش از 950 اپراتور مجازی در دنیا شده است. حال آنکه در مقایسه با این رقم اپراتورهای اصلی تعدادشان به 260 شرکت می رسد. این شرکتهای ثانویه آنطور که در تمام جهان مرسوم است تلاش می کنند تا خدماتی بیش از آنچه اپراتور اصلی عرضه می کنند را به مشترکان خود ارائه دهند.

اپراتورها چه از نوع اصلی باشند چه مجازی برای کار خود نیاز به بسترهای  فیزیکی  و زیر ساخت های لازم مانند دکل های مخابراتی بلند در فضاهای شهری و آنتن های BTS دارند. اپراتورهای اصلی که تا کنون می شناختید در این زمینه برای ارسال داده ها و مکالمات به کاربران خود امکانات فیزیکی و زیر ساخت های لازم را فراهم کرده اند اما اپراتورهای مجازی فاقد این توانایی هستند. اپراتورهای مجازی تلفن همراه Mobile  Virtual  Network  Operator  که به اختصار MVNO  خوانده می شوند در حقیقت اپراتورهای تلفنی هستند که خودشان نمی توانند شبکه و زیر ساخت فیزیکی جدا گانه داشته باشند، از این رو خود را به یک یا چند  اپراتور  اصلی داخل کشور ( بطور مثال در کشور ما سه اپراتور اصلی همراه اول، ایرانسل، رایتل ) متصل می کنند تا با خرید عمده  امکانات از  آنها بتوانند خدمات ارزش افزوده جدیدی را بصورت خرده فروشی در اختیار کاربران قرار دهند. مثلا همراه اول چیزی حدود 10 تا 15 ظرفیت ارائه سرویس به مشترکان جدید را به شرکت ثانویه خواهد سپرد تا آن شرکت مشترکان جدید جذب کرده و به ارائه خدمات به آنها بپردازند.

MVNO های تازه وارد برای ورود به این عرصه از امکانات ویژه ای بهره خواهند برد، بطور مثال انتخاب برند و نام کاری این شرکت ها می تواند با حفظ استقلال و بدون نام بردن از اپراتور اصلی صورت بگیرد.  بسته ها و طرح ها نیز می تواند بصورت کاملا متفاوت و در قیمت های مختلف عرضه شود. اما نکته مهم در فعالیت این اپراتورها لزوم ارائه خدمات عنوان شده در قرارداد صورت گرفته با اپراتور اصلی است. مثلا برخی از اپراتورهای مجازی پیام چند رسانه ای ندارند و تنها به مشتریان خود اینترنت ارائه خواهند داد.

نکته بعدی در مورد سرشماره یا همان کد اپراتوری مجازی است که در اینجا هم حق انتخاب به اپراتورهای مجازی تازه وارد داده خواهد شد تا در صورت تمایل به کاربران خود سرشماره دریافت شده از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ( رگولاتوری ) را ارائه دهد. همچنین در صورت تمایل سیم کارت خود را از اپراتور اصلی نگرفته و مستقیم از شرکت تولید کننده خرید کنند تا در زمینه قیمت آزادی بیشتری داشته باشند.

اپراتورهای یاد شده در فروش هم می تواد طرح های متفاوتی  نسبت به اپراتورهای اصلی داشته باشند. همانطور که برخی از اپراتورها برای جذب مشتری بیشتر به سمت بستن قرارداد با سازمان ها و شرکت ها خواهند رفت و برخی دیگر تنها در بخش سازمانی ارائه خدمات خواهن داشت، گاهی نیز روش باندلینگ ( فروش مشترک ) مورد استفاده قرار خواهد گرفت. به این صورت که گوشی همراه با سیم کارت طی قراردادی چند ساله در پرداخت مبلغ  همراه خواهد شد.

اما در کنار تمام موارد گفته شده در استقلال عملکرد، مواردی هم هست که در آن ها تابعیت از اپراتور اصلی لازم است، بطور نمونه این اپراتورهای مجازی نمی توانند شبکه خود را گسترش دهند مگر اینکه طرف اصلی طرف قرارداد نسبت به توسعه شبکه خود اقدام کرده و دسترسی استفاده از آن را به اپراتور مجازی بدهد. موضوعی  که برای رضایت آن اپراتورهای مجازی باید در هنگام قرارداد خود دقت زیادی به آن داشته باشند تا توسعه فنی و جغرافیایی شبکه اپراتور اصلی را به خصوص در زمینه شبکه های جدید 3G  و 4G  بررسی کند. موضوعی که این روزها نارضایتی کاربران کاربران زیادی را بوجود آورده و ناشی از محدودیت های امکانات ایجاد زیرساخت‌های فیزیکی برای تعداد زیادی از اپراتورهای اصلی است، یعنی امکان ایجاد زیرساخت فیزیکی مانند  آنتن‌های BTS  برای تعداد زیاد اپراتور وجود ندارد، به طوری که اپراتور سوم یعنی رایتل برای نصب دکل‌های خود در فضاهای شهری دچار مشکل شده  و برای حل مشکل رو به رومینگ ملی آورده است.

در پایان بدانید که اپراتورهای اصلی و مجازی در یک مورد  با هم مشترک خواهند بود و آن تعداد سیم کارت ارائه شده خواهد بود، بدین صورت که هر دو این اپراتورها  تنها  می توانند 10 سیم کارت به نام کاربر ارائه دهند، خریدار 10 سیم کارت از اپراتور اصلی می تواند 10 سیم کارت از اپراتور مجاز ی طرف قرارداد این اپراتور اصلی دریافت کند.

اکنون بنا بر تصمیمات گرفته شده  از طرف سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی قرار است تا پایان امسال تعدادی از این اپراتورهای  مجازی در کشور مجوز فعالیت دریافت کنند. در این بین نام چند شرکت از جمله های وب، آسیا تک، شاتل، پارس آنلاین، فناپ به چشم می خورد همچنین نام شرکت های اروپایی مانند  Lebara  نیز در این زمینه اعلام آمادگی کرده اند.
پیش بینی کارشناسان داخلی برای آینده ده ساله این بازار  افزایش سهم  15 درصدی برای  اپراتورهای مجازی و 20 میلیون کاربر در بازار ارتباطات خواهد بود.

انتهای پیام/