اهواز؛
مصرف زیاد قند و نمک و چربی عامل بیماری های غیرواگیر
مدیر گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول نسبت به سرانه بالای مصرف شکر، روغن و نمک در کشور و مصرف شکر در ایران 6 برابر استاندارد جهانی هشدار داد.
به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، میترا جودکیان، مدیر گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول بیان داشت: بیماری های غیر واگیر مهم ترین علت مرگ و میر در کشور به شمار می روند به طوری که 76% بیماری ها در کشور را بیماری های غیر واگیر شامل می شود که یکی از مهم ترین عوامل خطر بیماری های غیر واگیر تغذیه نامناسب و مصرف زیاد قند، نمک و چربی است.
وی افزود: مطالعات نشان داده است که تغذیه نامناسب و الگوی غذایی بیش ترین علت بروز اضافه وزن و چاقی، بیماری های قلبی عروقی، دیابت نوع 2 و برخی انواع سرطان هاست.
افزایش مصرف روغن و چربی به ویژه چربی های اشباع از طریق مصرف بی رویه فست فود و غذاهای چرب و سرخ شده نیز موجب افزایش شیوع بیماری های غیر واگیر نظیر بیماری های قلبی- عروقی، دیابت و برخی سرطان ها از جمله سرطان پستان و سرطان پروستات شده است. و سرطان پانکراس، بیماری های کلیوی، فشار خون بالا، بیماریهای قلبی به خصوص در زنان، نقرس و آلزایمر نیز ازدیگر عوارض مصرف زیاد مواد قندی و شیرین (قند و شکر) است.
جودکیان در خصوص مصرف قند در برنامه غذایی گفت: به طور کلی قندها گروهی از مواد انرژی زا هستند که هر گرم آن ها 4 کیلوکالری انرژی تولید می کند و مانند چربی ها در صورتی که بیش از میزان مورد نیاز مصرف شوند باعث اضافه وزن، چاقی، افزایش فشارخون و افزایش چربی خون می شوند که همگی از عوامل موثر در بروز بیماری های قلبی عروقی هستند.
مدیر گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول با اشاره به اینکه در مطالعات بسیاری مشخص شده است مصرف زیاد قند و شکر با افزایش شیوع برخی سرطان ها مرتبط است افزود: مصرف زیاد مواد قندی سبب ایجاد پوسیدگی دندان به ویژه در کودکان می شود لذا باید سعی شود تا حد امکان مصرف این گروه در برنامه غذایی کاهش یابد.
وی تصریح کرد: از سوی دیگر مصرف زیاد قندهای ساده به علت تحریک ترشح انسولین موجب افت قند خون شده که خود منجر به تمایل بیشتر به مصرف قندهای ساده و متعاقب آن افزایش انرژی دریافتی و اضافه وزن و چاقی می شود.
جودکیان به وضعیت مصرف شکر در کشور نیز اشاره ای کرد و اذعان داشت: سرانه مصرف شکر در ایران 30 کیلوگرم و استاندارد جهانی آن 5 کیلوگرم می باشد که با این حساب سرانه مصرف شکر هر ایرانی 6 برابر میانگین هر فرد در دنیاست.
مدیر گروه بهبود تغذیه جامعه معاوت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول به شهروندان توصیه کرد :با توجه به مضرات مصرف مازاد مواد قندی در سلامت، کمتر از 10% از انرژی روزانه از قندهای ساده تامین شود به عنوان مثال شخصی که روزانه 2000 کالری انرژی دریافت می کند می تواند کمتر از 200 کالری آن را (حدود 50 گرم) از قند و شکر دریافت کند.
وی همچنین به شهروندان توصیه کرد در مصرف قندهای ساده خصوصا شیرینی،شکلات ، مربا ،عسل و شربت ها حد اعتدال را رعایت کنند ،به جای استفاده از قند و شکر در مصرف چای از خرما،توت خشک،انجیر خشک و سایر خشکبار استفاده کنند ضمن اینکه از چاشنی های مختلف به جای شیرین کننده ها برای خوش طعم کردن غذا استفاده نمایند.
میترا جودکیان سرانه مصرف برنج در کشور را حدود 40 کیلوگرم دانست و افزود:آمارو ارقام موجود نشانگر آن است که در سال های قبل از انقلاب مصرف سرانه برنج حدود 15 تا20 کیلوگرم بوده در حالیکه طی چند ساله اخیر این میزان به 39 تا 40 کیلوگرم افزایش یافته است.
وی به مضرات مصرف روغن و چربی نیز اشاره کرد و افزود:چربی ها و روغن های خوراکی نقش مهمی در تغذیه انسان دارند بدیهی است مقدار کافی چربی در رژیم غذایی برای حفظ سلامتی ضروری است ولی از سوی دیگر مصرف زیاد چربی در برنامه غذایی روزانه علاوه براینکه خطر بروز بیماریهای قلبی عروقی را افزایش می دهد باعث پیشرفت چاقی و بیماری دیابت غیروابسته به انسولین می شود ضمن اینکه مصرف زیاد موادغذایی پرچرب بخصوص چربی های حیوانی وگوشت قرمز خطر ابتلا به سرطانه سینه ، روده بزرگ وپروستات را نیز افزایش می دهد.
وی با اشاره به اینکه بیماری های قلبی وعروقی وسرطان ها مهم ترین علل مرگ ومیر در کشور ما می باشند که یکی از دلایل آن مصرف غذاهای چرب وسرخ شده والگوی غلط مصرف روغن های خوراکی است گفت: کاهش مصرف چربی و استفاده درست از روغن ها نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به این بیماری ها دارد.
جودکیان افزود: شهروندان برای کنترل مصرف روغن و چربی می توانند شیر و لبنیات را از نوع کم چرب مصرف کنند،در صورت مصرف انواع گوشت ( سفید یا قرمز) تمام چربی های قابل رویت آن را قبل از طبخ جدا کنند.
وی همچنین به مضرات مصرف نمک اشاره و خاطرنشان کرد: نوع رژیم غذایی به خصوص میزان مصرف نمک یکی از علل اصلی ابتلا به فشار خون به شمار می رود، تحقیقات نشان می دهد که شیوع فشار خون بالا در کشورهایی که دریافت بالای نمک دارند بیشتر است و هر قدر میزان نمک مصرفی روزانه در جوامع کمتر باشد به همان نسبت شیوع فشار خون بالا کاهش می یابد زیرا رژیم غذایی پر نمک عامل ابتلا به سرطان معده و پوکی استخوان نیز به شمار می رود.
باید توجه داشت که کاهش مصرف نمک تنها به بزرگسالان توصیه نمی شود بلکه با توجه به این امر که ذائقه هر فرد از دوران کودکی شکل می گیرد، تلاش خانواده در جهت ذائقه سازی سالم در کودکان از اهمیت بسزایی برخوردار است لذا مصرف زیاد غذاها و تنقلات حاوی نمک زیاد در کودکان سبب گرایش آنها بــه مصرف نمک بیشتر و افزایش احتمال ابتلا به فشارخون در بزرگسالی می شود.
وی افزود: انواع محصولات غذایی مثل سوسیس، کالباس، کنسروها، خیارشور، تنقلات شور مثل چیپس و انواع پفک حاوی مقادیر زیادی نمک هستند و گرایش روزافزون به مصرف غذاهای آماده زمینه را برای بروز فشار خون بالا فراهم می کند.
جودکیان در خصوص مضرات مصرف نمک اضافه کرد:میزان استاندارد مصرف نمک بین چهار تا پنج گرم در روز است این در حالی است که ایرانیان به طور متوسط روزانه 16گرم نمک مصرف می‌کنند.
این کارشناس تغذیه اظهار کرد:باید هنگام مصرف مواد غذایی تعادل و تنوع را رعایت کرد و وزن خود را در حد سالم و متعادل حفظ کرد زیرا اضافه وزن و چاقی می تواند خطر بیماری هایی مثل دیابت (مرض قند)، انواع سرطان و بیماری های قلبی عروقی را بیشتر کند.
دکتر مهدیه توکلی معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول نیز در این خصوص گفت:باید حرکت بسیج گونه ای برای کاهش و کنترل قند،چربی و نمک انجام داد که این امر با ارتقای آگاهی، نگرش و عملکرد عموم مردم به ویژه معلمان، دانش آموزان، مربیان مهدکودک ها و کارکنان بخش های مختلف در محیط های کار در خصوص کاهش مصرف قند، نمک و چربی و روغن ارتباط مستقیمی دارد.
وی ارتقای آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان بهداشتی درمانی درخصوص کاهش مصرف قند، نمک و چربی و روغن،افزایش آگاهی مسئولان مرتبط با سلامت تغذیه ای جامعه در بخش های ذیربط،حساس سازی و جلب همکاری رسانه های جمعی برای آموزش مردم و فرهنگ سازی تغذیه صحیح را از راهبردهای ارتقای سلامت در جامعه عنوان کرد و افزود:راهبردهای اصلی در اجرای این برنامه کشوری، آموزش همگانی ثمر بخش، آموزش گروه های خاص موثر بر فرهنگ و سواد غذا و تغذیه ای جامعه با همکاری های درون بخشی و بین بخشی است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول تصریح کرد:اطلاعات وشواهد موجود نشان می دهد در حدود 40 درصد مردان و52 درصد زنان 64-15 ساله کشور دچار اضافه وزن وچاقی هستند و حدود 59% زنان و 36% مردان بزرگسال 65-45 سال کشور مبتلا به فشارخون بالا هستند،حدود 40% زنان و 33% مردان بزرگسال 65-45 سال کشور قند خون بالا دارند.
وی افزود:کلسترول بالا در 30 درصد مردان و36 درصد زنان 64-25 سال کشور وجود دارد و فقط 12 درصد مردان و14 درصد زنان 64-15 ساله درکشور روزانه 5 واحد میوه وسبزی مصرف می کنند.
انتهای پیام/گ
وی افزود: مطالعات نشان داده است که تغذیه نامناسب و الگوی غذایی بیش ترین علت بروز اضافه وزن و چاقی، بیماری های قلبی عروقی، دیابت نوع 2 و برخی انواع سرطان هاست.
افزایش مصرف روغن و چربی به ویژه چربی های اشباع از طریق مصرف بی رویه فست فود و غذاهای چرب و سرخ شده نیز موجب افزایش شیوع بیماری های غیر واگیر نظیر بیماری های قلبی- عروقی، دیابت و برخی سرطان ها از جمله سرطان پستان و سرطان پروستات شده است. و سرطان پانکراس، بیماری های کلیوی، فشار خون بالا، بیماریهای قلبی به خصوص در زنان، نقرس و آلزایمر نیز ازدیگر عوارض مصرف زیاد مواد قندی و شیرین (قند و شکر) است.
جودکیان در خصوص مصرف قند در برنامه غذایی گفت: به طور کلی قندها گروهی از مواد انرژی زا هستند که هر گرم آن ها 4 کیلوکالری انرژی تولید می کند و مانند چربی ها در صورتی که بیش از میزان مورد نیاز مصرف شوند باعث اضافه وزن، چاقی، افزایش فشارخون و افزایش چربی خون می شوند که همگی از عوامل موثر در بروز بیماری های قلبی عروقی هستند.
مدیر گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول با اشاره به اینکه در مطالعات بسیاری مشخص شده است مصرف زیاد قند و شکر با افزایش شیوع برخی سرطان ها مرتبط است افزود: مصرف زیاد مواد قندی سبب ایجاد پوسیدگی دندان به ویژه در کودکان می شود لذا باید سعی شود تا حد امکان مصرف این گروه در برنامه غذایی کاهش یابد.
وی تصریح کرد: از سوی دیگر مصرف زیاد قندهای ساده به علت تحریک ترشح انسولین موجب افت قند خون شده که خود منجر به تمایل بیشتر به مصرف قندهای ساده و متعاقب آن افزایش انرژی دریافتی و اضافه وزن و چاقی می شود.
جودکیان به وضعیت مصرف شکر در کشور نیز اشاره ای کرد و اذعان داشت: سرانه مصرف شکر در ایران 30 کیلوگرم و استاندارد جهانی آن 5 کیلوگرم می باشد که با این حساب سرانه مصرف شکر هر ایرانی 6 برابر میانگین هر فرد در دنیاست.
مدیر گروه بهبود تغذیه جامعه معاوت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول به شهروندان توصیه کرد :با توجه به مضرات مصرف مازاد مواد قندی در سلامت، کمتر از 10% از انرژی روزانه از قندهای ساده تامین شود به عنوان مثال شخصی که روزانه 2000 کالری انرژی دریافت می کند می تواند کمتر از 200 کالری آن را (حدود 50 گرم) از قند و شکر دریافت کند.
وی همچنین به شهروندان توصیه کرد در مصرف قندهای ساده خصوصا شیرینی،شکلات ، مربا ،عسل و شربت ها حد اعتدال را رعایت کنند ،به جای استفاده از قند و شکر در مصرف چای از خرما،توت خشک،انجیر خشک و سایر خشکبار استفاده کنند ضمن اینکه از چاشنی های مختلف به جای شیرین کننده ها برای خوش طعم کردن غذا استفاده نمایند.
میترا جودکیان سرانه مصرف برنج در کشور را حدود 40 کیلوگرم دانست و افزود:آمارو ارقام موجود نشانگر آن است که در سال های قبل از انقلاب مصرف سرانه برنج حدود 15 تا20 کیلوگرم بوده در حالیکه طی چند ساله اخیر این میزان به 39 تا 40 کیلوگرم افزایش یافته است.
وی به مضرات مصرف روغن و چربی نیز اشاره کرد و افزود:چربی ها و روغن های خوراکی نقش مهمی در تغذیه انسان دارند بدیهی است مقدار کافی چربی در رژیم غذایی برای حفظ سلامتی ضروری است ولی از سوی دیگر مصرف زیاد چربی در برنامه غذایی روزانه علاوه براینکه خطر بروز بیماریهای قلبی عروقی را افزایش می دهد باعث پیشرفت چاقی و بیماری دیابت غیروابسته به انسولین می شود ضمن اینکه مصرف زیاد موادغذایی پرچرب بخصوص چربی های حیوانی وگوشت قرمز خطر ابتلا به سرطانه سینه ، روده بزرگ وپروستات را نیز افزایش می دهد.
وی با اشاره به اینکه بیماری های قلبی وعروقی وسرطان ها مهم ترین علل مرگ ومیر در کشور ما می باشند که یکی از دلایل آن مصرف غذاهای چرب وسرخ شده والگوی غلط مصرف روغن های خوراکی است گفت: کاهش مصرف چربی و استفاده درست از روغن ها نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به این بیماری ها دارد.
جودکیان افزود: شهروندان برای کنترل مصرف روغن و چربی می توانند شیر و لبنیات را از نوع کم چرب مصرف کنند،در صورت مصرف انواع گوشت ( سفید یا قرمز) تمام چربی های قابل رویت آن را قبل از طبخ جدا کنند.
وی همچنین به مضرات مصرف نمک اشاره و خاطرنشان کرد: نوع رژیم غذایی به خصوص میزان مصرف نمک یکی از علل اصلی ابتلا به فشار خون به شمار می رود، تحقیقات نشان می دهد که شیوع فشار خون بالا در کشورهایی که دریافت بالای نمک دارند بیشتر است و هر قدر میزان نمک مصرفی روزانه در جوامع کمتر باشد به همان نسبت شیوع فشار خون بالا کاهش می یابد زیرا رژیم غذایی پر نمک عامل ابتلا به سرطان معده و پوکی استخوان نیز به شمار می رود.
باید توجه داشت که کاهش مصرف نمک تنها به بزرگسالان توصیه نمی شود بلکه با توجه به این امر که ذائقه هر فرد از دوران کودکی شکل می گیرد، تلاش خانواده در جهت ذائقه سازی سالم در کودکان از اهمیت بسزایی برخوردار است لذا مصرف زیاد غذاها و تنقلات حاوی نمک زیاد در کودکان سبب گرایش آنها بــه مصرف نمک بیشتر و افزایش احتمال ابتلا به فشارخون در بزرگسالی می شود.
وی افزود: انواع محصولات غذایی مثل سوسیس، کالباس، کنسروها، خیارشور، تنقلات شور مثل چیپس و انواع پفک حاوی مقادیر زیادی نمک هستند و گرایش روزافزون به مصرف غذاهای آماده زمینه را برای بروز فشار خون بالا فراهم می کند.
جودکیان در خصوص مضرات مصرف نمک اضافه کرد:میزان استاندارد مصرف نمک بین چهار تا پنج گرم در روز است این در حالی است که ایرانیان به طور متوسط روزانه 16گرم نمک مصرف می‌کنند.
این کارشناس تغذیه اظهار کرد:باید هنگام مصرف مواد غذایی تعادل و تنوع را رعایت کرد و وزن خود را در حد سالم و متعادل حفظ کرد زیرا اضافه وزن و چاقی می تواند خطر بیماری هایی مثل دیابت (مرض قند)، انواع سرطان و بیماری های قلبی عروقی را بیشتر کند.
دکتر مهدیه توکلی معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول نیز در این خصوص گفت:باید حرکت بسیج گونه ای برای کاهش و کنترل قند،چربی و نمک انجام داد که این امر با ارتقای آگاهی، نگرش و عملکرد عموم مردم به ویژه معلمان، دانش آموزان، مربیان مهدکودک ها و کارکنان بخش های مختلف در محیط های کار در خصوص کاهش مصرف قند، نمک و چربی و روغن ارتباط مستقیمی دارد.
وی ارتقای آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان بهداشتی درمانی درخصوص کاهش مصرف قند، نمک و چربی و روغن،افزایش آگاهی مسئولان مرتبط با سلامت تغذیه ای جامعه در بخش های ذیربط،حساس سازی و جلب همکاری رسانه های جمعی برای آموزش مردم و فرهنگ سازی تغذیه صحیح را از راهبردهای ارتقای سلامت در جامعه عنوان کرد و افزود:راهبردهای اصلی در اجرای این برنامه کشوری، آموزش همگانی ثمر بخش، آموزش گروه های خاص موثر بر فرهنگ و سواد غذا و تغذیه ای جامعه با همکاری های درون بخشی و بین بخشی است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول تصریح کرد:اطلاعات وشواهد موجود نشان می دهد در حدود 40 درصد مردان و52 درصد زنان 64-15 ساله کشور دچار اضافه وزن وچاقی هستند و حدود 59% زنان و 36% مردان بزرگسال 65-45 سال کشور مبتلا به فشارخون بالا هستند،حدود 40% زنان و 33% مردان بزرگسال 65-45 سال کشور قند خون بالا دارند.
وی افزود:کلسترول بالا در 30 درصد مردان و36 درصد زنان 64-25 سال کشور وجود دارد و فقط 12 درصد مردان و14 درصد زنان 64-15 ساله درکشور روزانه 5 واحد میوه وسبزی مصرف می کنند.
انتهای پیام/گ
