؛ روزنامه سیاتل تایمز در گزارشی نوشت فرمان های اجرایی دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، توافقنامه شرکت هواپیماسازی بوئینگ را با ایران در معرض خطر قرار داده است.
در این گزارش آمده است: قرارداد هشت میلیارد دلاری شرکت هواپیماسازی بوئینگ آمریکا با شرکت ایران ایر به سبب صدور دستور اجرایی دونالد ترامپ در روز جمعه -که سفر اتباع ایرانی را به آمریکا طی سه ماه آتی ممنوع میکند- با تهدیدی جدی مواجه شده است.
این ممنوعیت سفر به موانع فوری لجستیک موجود افزوده است؛ زیرا خلبانان، مهندسان پرواز و خدمه بخش تعمیر و نگهداری قادر نخواهند بود به منظور دریافت آموزش در ارتباط با چگونگی پرواز کردن و تعمیر هواپیماهای بوئینگ، وارد آمریکا شوند.
سیاتل تایمز نوشت: مهمتر از همه آن که نامیدن مجدد ایران به عنوان کشوری که «منبع تروریسم احتمالی» است، ممکن است نشانهای در اینباره باشد که آمریکا احتمالا از توافق نامه هستهای سال 2015 عقب خواهد کشید، توافق نامهای که باراک اوباما ،رئیس جمهور سابق آمریکا، به آن دست یافت و سبب برداشته شدن تحریمهای اعمال شده آمریکا بر ایران شد و همچنین فرصتی را برای شرکت هواپیمایی بوئینگ به منظور همکاری با ایران فراهم کرد.
در حالی که این شرکت هواپیماسازی تلاش می کند کاری انجام ندهد که سبب خشم رئیس جمهور آمریکا شود، مقامات این شرکت مطالب بسیار کمی را آشکارا در این باره بیان می کنند.
آدام پیلارسکی، معاون شرکت مشاوره ای آویتاس، گفت اگر اراده وجود داشته باشد، می توان با موضوع ممنوعیت سفر کنار آمد. او گفت اگر دولت ترامپ با فروش برخی هواپیماهای بوئینگ موافقت کند و بپذیرد برای انجام این کار باید سفرهایی انجام شود، می توان استتثنائاتی در این زمینه قائل شد.
این روزنامه آمریکایی در ادامه نوشت: اما این گونه به نظر نمیرسد.
پیلارسکی گفت: «طی کارزار انتخاباتی، ترامپ و شماری از افراد نزدیک به او، اعلام کردند که از توافق هستهای ایران متنفر هستند.» او همچنین گفت: «شماری از مشاوران نظامی او به شدت ضد ایران هستند.»
ریچارد آبولافیا، تحلیلگر مسائل هوانوردی در شرکت تیل گروپ، نیز در ارتباط با توافقنامه فروش هواپیماهای شرکت بوئینگ به ایران امیدوار نیست.
او گفت: «فرض من این است که آنها قصد دارند بار دیگر تحریمها را اعمال کنند، از این رو، احتمالا این توافق راه به جایی نخواهد برد.»
توافقی که بوئینگ در ماه دسامبر با شرکت ایران ایر -برای فروش هشتاد فروند هواپیما متشکل از پنجاه فروند هواپیمای باریک پیکر از نوع 737 MAX ، پانزده فروند از مدل پهن پیکر777-300ER و پانزده فروند از مدل پهن پیکر نسل بعدی777-9X- دست یافت، با استقبال مواجه شد؛ زیرا این توافق میتواند تا حدی به پر شدن شکاف در تولید هواپیماهای 777 کمک کند که سبب شده است بوئینگ میزان تولید آنها را کاهش دهد.
روزنامه سیاتل تایمز در ادامه گزارش خود افزود: شرایط همراه با تردید این قرارداد در حال حاضر با قرارداد موازی که شرکت هواپیمایی اروپایی ایرباس -رقیب بوئینگ- در ماه دسامبر از آن خبر داد، در تناقض است.
قرارداد ایرباس با ایران ایر در ارتباط با فروش 98 فروند هواپیما شامل 46 فروند هواپیمای باریک پیکر و پنجاه و دو فروند هواپیمای پهن پیکر به ارزش هشت میلیارد و چهارصد میلیون دلار است.
ایرباس این توافقنامه را قبل از پایان سال نهایی کرد و سپس نخستین هواپیمای خود را در ماه ژانویه به ایران منتقل کرد و سبب شد این توافقنامه به واقعیتی مسلم تبدیل شود.
پیلارسکی گفت: «مقامات شرکت ایرباس زیرکانه عمل کردند.» او همچنین گفت: «آنها فورا یک هواپیما را تحویل دادند و بدین ترتیب، عقبنشینی از این قرارداد دشوار شده است.»
شرکت بوئینگ روز دوشنبه در واکنش به درخواستهای رسانه ها، تنها بیانیهای کوتاه صادر کرد.
سخنگوی این شرکت گفت: «ما همچنان به ارزیابی تأثیرات دستور اجرایی (ترامپ) بر این موضوع ادامه می دهیم و از نزدیک اقدامات کنگره، دولت و دستگاه قضایی را زیر نظر داریم.»
معاون شرکت بوئینگ -در حالی که به سبب حساسیت موضوع خواست نامش فاش نشود- گفت این شرکت محدود شده و در مقایسه با شرکت های دیگر فعال در زمینه فنآوری همانند مایکروسافت در معرض خطر قرار گرفته است؛ زیرا قراردادی در زمینه تولید هواپیمای ریاست جمهوری موسوم به ایرفورس وان و چندین قرارداد دفاعی دیگر با دولت دارد.
او گفت: «واضح است که ما نمی خواهیم خطر کنیم. باید اجازه دهیم زمان بگذرد و کاری انجام ندهیم که سبب به خطر افتادن روابط شود. باید صبور باشیم.»
سیاتل تایمز نوشت: دستور اجرایی دونالد ترامپ سبب بروز یک مشکل دیگر نیز برای شرکت بوئینگ می شود؛ کشور دیگری که اتباعش در حال حاضر اجازه ورود به خاک آمریکا را ندارند، عراق است.
از سال 2003، عراق 13 فروند هواپیمای بوئینگ تحویل گرفته است، اما همچنان 18 فروند از هواپیماهای باریک پیکر 737 و ده فروند از هواپیماهای نوع 787 باقی مانده است.
در حال حاضر، عراقیها نمیتوانند به آمریکا بیایند تا این هواپیماها را تحویل بگیرند.