بازار پر سود فروش اینترنتی بلیت هواپیما بدون مجوز قانونی
در حالی که سازمان هواپیمایی همواره ادعا می‌کند «فروش بلیت هواپیما بدون اخذ مجوز از این سازمان ممنوع است»، در عمل بیش از ۱۰۰ سایت غیرمعتبر بدون اخذ مجوز، در حال فروش بلیت هواپیما در قالب پروازهای برنامه‌ای و چارتری هستند.
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، این روزها در اینترنت و فضای مجازی شاهد فعالیت صد‌ها سایت غیرمعتبر و فروش انواع بلیتهای پروازی داخلی و خارجی هستیم، سایت‌هایی که در کنار نداشتن نام و نشان، حتی آدرس و شماره‌تلفنی هم برای پیگیری ندارند و بدون اخذ مجوز از سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان نماینده حاکمیت و ناظر صنعت، سالهاست که در حوزه فروش بلیت پروازهای داخلی و حتی خارجی فعالیت غیرقانونی و حتی کلاه‌برداری می‌کنند بدون آنکه مالیات پرداخت کنند و یا هزینه‌ای داشته باشند.
بسیاری از صاحبان این سایتها، سودجویانی هستند که در نبود نظارت سازمان هواپیمایی کشوری، در تفاهم با مافیای چارتر، بسیاری از پروازهای داخلی را در قالب چارتر به فروش می‌رسانند و در این همکاری سودجویانه در برخی موارد هماهنگ با شرکتهای هواپیمایی، حتی پروازهای برنامه‌ای هم در قالب چارتر به فروش می‌رود.
مشکل این سایتها عدم امکان پیگیری از سوی مسافر، صدور بلیتهای جعلی و تقلبی، عدم وجود حق ابطال بلیت برای مسافر و همچنین عدم پرداخت خسارت در صورت ابطال پرواز است ضمن آنکه ایرلاینی هم که صندلی پرواز خود را در قالب چارتر به این چارتر کنندگان فروخته است، چون از قبل پول صندلی خود را دریافت کرده است، در صورت ابطال و تأخیر پرواز، تعهدی در قبال مسافر ندارد در حالی که اگر مسافر بلیت پروازی خود را از سایت شرکتهای هواپیمایی یا آژانسهای معتبر دارای مجوز بند الف خریداری کرده باشد، همه حق و حقوقش در صورت تأخیر یا ابطال پرواز حفظ خواهد شد.
فعالیت این سایتهای غیرمجاز فروش بلیت هواپیما، در نبود نظارت سازمان هواپیمایی کشوری در گام اول و در گام بعدی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به طور گسترده در حال انجام است و هیچ نهاد مسئولی هم در این سال‌‌ها ممانعت جدی برای فعالیت آنها ایجاد نکرده است.
با توجه به مفاد ماده 3 آیین‌نامه نظارت بر تأسیس و فعالیت دفترهای خدمات مسافرتی، سیاحتی، جهانگردی و زیارتی مصوب 1380 هیئت وزیران، همه اشخاص حقیقی و حقوقی که اقدام به فعالیت های مسافرتی، سیاحتی، جهانگردی و زیارتی می‌کنند، موظف هستند حسب مورد مجوزهای لازم را مطابق مواد آیین‌نامه از مرجع مربوطه اخذ کنند.
با وجود فعالیت واضح این سایتهای غیرمجاز در اینترنت و فروش گسترده بلیت هواپیما از سوی آنها، یکی دو روز پیش بود که معاون هوانوردی و امور بین الملل سازمان هواپیمایی کشوری مجدداً تأکید کرد که «فروش بلیت هواپیما بدون اخذ مجوزهای قانونی از سازمان هواپیمایی کشوری تخلف است».
بنا به گفته مرتضی دهقان با توجه به مفاد ماده 3 آیین‌نامه نظارت بر تأسیس و فعالیت دفترهای خدمات مسافرتی، سیاحتی، جهانگردی و زیارتی مصوب 1380 هیئت وزیران، همه اشخاص حقیقی و حقوقی که اقدام به فعالیت های مسافرتی، سیاحتی، جهانگردی و زیارتی می‌کنند، موظف هستند حسب مورد مجوزهای لازم را مطابق مواد آیین نامه از مرجع مربوطه اخذ کنند در غیر این صورت نیروی انتظامی با معرفی مرجع مربوطه از فعالیت ممانعت به‌عمل آورده و متخلفان را به محاکم دادگستری دلالت می‌کند.
معاون هوانوردی سازمان هواپیمایی این را هم گفت که با بررسی و رصد میدانی انجام شده در بازار، مشخص شده که افراد یا دفاتری با راه‌اندازی سایت‌هایی، بدون داشتن مجوزهای لازم از این سازمان به توزیع، صدور و فروش بلیت به‌صورت مستقیم و یا با واسطه در مسیرهای پروازی داخلی و خارجی و بعضا بدون رعایت مقررات نرخی و شرایط تغییر و ابطال بلیت، اقدام می‌کنند؛ در این میان و به واسطه عدم فعالیت قانونی، بلیتهای مجعول و تقلبی نیز صادر میشود که این امر علاوه بر اخلال در نظام اقتصادی صنعت حمل و نقل هوایی، موجب به‌وجود آمدن مشکلات عدیده‌ای برای مسافران و سایر ذینفعان و طرح شکایت در مراجع نظارتی و قضایی شده است.
بنا به ادعای معاون هوانوردی و امور بین‌الملل سازمان هواپیمایی کشوری با توجه به اینکه فروش و عرضه بلیت اینترنتی توسط افرادی با هویت نامشخص در بازار موجبات اخلال در نظم اقتصادی در سیستم‌های توزیع و رزرواسیون و احتمال بروز کلاه‌برداری در سطح جامعه را فراهم می‌کند، این سازمان به همه افراد حقیقی و حقوقی تذکر جدی می‌دهد که از هرگونه فعالیت غیر مجاز جداً خودداری کرده و در صورت تمایل به ارائه خدمات فروش بلیت، مجوزهای لازم را از این سازمان اخذ و با درج اطلاعات دقیق از جمله مجوز فعالیت، آدرس و شمار‌ه‌های تماس قانونی بر روی پرتال سازمان که به نام دارنده مجوز ثبت شده، فعالیت کنند؛ در صورتی‌که نسبت به این مهم اقدام نشود موضوع جهت برخورد قانونی لازم به مراجع محترم قضایی و نیروی انتظامی منعکس میشود.
این ادعای سازمان هواپیمایی کشوری مبنی بر نظارت بر سیستم فروش بلیت هواپیما در کشور در حالی مطرح میشود که همگان شاهد فعالیت سایتهای غیرمجاز فروش بلیت هواپیما در سال‌‌های اخیر هستند، سایت‌هایی که شاید گاهی بلیتهای مناسبی را برای مسافران فراهم کرده‌‌اند اما بارها هم مسافران را در فرودگاه‌‌ها سرگردان کرده‌‌اند، از پروازهایی که ابطال شده و کسی مسئولیت آن را بر عهده نگرفته است تا نبود اسم مسافر در لیست پرواز با وجود خرید بلیت از آن سایتها و پرداخت کامل بهای بلیت.
البته لازم است مسافران هواپیما بدانند طبق اعلام سازمان هواپیمایی کشوری، برای خرید بلیت هواپیما از طریق اینترنت، فقط خرید از طریق سایتهای شرکتهای هواپیمایی مجاز است.
* فروش‌های چارتری در سایتهای غیرمجاز فروش بلیت
بنابراین گزارش یکی دیگر از مشکلات سایتهای غیرمجاز فروش بلیت هواپیما، فروش بلیت در قالب چارتر است که این خود موجب بروز اختلال در سیستم میزان صندلی پروازها میشود.
مجوزهای سازمان هواپیمایی کشوری به ایرلاین‌ها برای پرواز، شامل چند مدل پروازی است که در این‌باره می‌توان به «پروازهای برنامه‌ای»، «پروازهای چارتری» و «پروازهای فوق‌العاده» اشاره کرد.
بلیت چارتر قابل خریداری از شرکتهای هواپیمایی نیست، بلکه این نوع بلیت‌ها را تنها می‌توان از آژانس‌ها و شرکتهای چارترکننده خریداری کرد، این شرکت‌ها به صورت سالیانه و یا فصلی همه یا بخشی از مسیرهای هوایی پرتردد را اجاره می‌کنند، به دلیل رزرو عمده بلیت‌ها از قبل و فروش آنها به مسافران در آینده، بهای این بلیت‌ها را شرکتهای چارترکننده تعیین می‌کنند و تعیین قیمت‌ها در اختیار شرکتهای هواپیمایی نیست، به همین دلیل قیمت بلیتهای چارتر بسیار متغیر است و امکان دارد در هواپیما با مسافری روبه‌رو شوید که بلیت همان پرواز را نصف مبلغی که شما پرداخته‌اید، خریده باشد. دلیل این موضوع، نوسان قیمت این نوع بلیت‌ها در زمان‌های مختلف و بر اساس شرایط شرکت چارترکننده است.
چنانچه شرکت چارترکننده به هر دلیلی نتواند همه بلیت‌هایش را به فروش برساند، خود مجبور به پرداخت بهای همه آنها است، بنابراین با نزدیک‌تر شدن زمان پرواز، شرکت چارترکننده بلیت‌هایش را به بهای ارزانتری ارائه می‌کند تا زیان نکند.
منفعت چارتر برای ایرلاین، پیش‌فروش نقدی و گروهیِ صندلی‌های پروازی خود است و بدین ترتیب شرکت هواپیمایی نگرانی بابت صندلی‌های پروازی خود و خالی ماندن آن ندارد.
طبیعتاً نرخ پرواز چارتری در ایام کم‌تقاضا بسیار پایین است اما در مقاطع زمانی که ترافیک پرواز زیاد است و به‌اصطلاح در فصل‌ها و مقاطع زمانی پیک سفر مانند نوروز، تابستان و تعطیلات مناسبتی، قیمت بلیت چارتر چندان تفاوتی با نرخ بلیت برنامه‌ای ندارد زیرا استقبال مسافران در این زمان‌ها از پروازها و تورهای داخلی و خارجی بیشتر میشود و بلیت آژانس چارترکننده به راحتی فروخته میشود، حتی در شرایطی قیمت بلیت چارتر در این مقاطع زمانی با نرخ بلیت پرواز برنامه‌ای یکسان و حتی گاهی از آن بیشتر است.
از معایب بلیتهای چارتر، «غیر‌قابل استرداد بودن» آن است ضمن آنکه امکان کنسل کردن آنها وجود ندارد، البته این قانون فقط برای مسافر صدق می‌کند اما چارترکننده خود از این قانون مبرا است و این نوعی ناعدالتی محسوب میشود.
سازمان هواپیمایی کشوری، به عنوان بخش حاکمیت صنعت حمل و نقل هوایی، وظیفه نظارت بر عملکرد ناوگان و همچنین اجرای دقیق آیین‌نامه حقوق مسافر را دارد اما در این عرصه کم‌کاری‌های محرز است.
رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در این‌باره می‌گوید: این بسته به انتخاب شرکت هواپیمایی است که پرواز برنامه‌ای یا چارتری داشته باشد اما ایرلاین‌ها به هیچ وجه اجازه ندارند پروازهای برنامه‌ای خود را چارتری کنند.
بنا به گفته علی عابدزاده، ایرلاین‌ها ملزم شده‌اند که پروازهای برنامه‌ای خود را به‌صورت دقیق و در قالب همان پرواز برنامه‌ای اجرا کنند البته مسئولیت نظارت بر آژانسهای چارترکننده با شرکتهای طرف قرارداد است.
بنا به گفته رئیس سازمان هواپیمایی کشوری تعداد پروازهای چارتری نسبت به گذشته کاهش بسزایی یافته است که امیدواریم تا پایان امسال به حداقل خود برسد.
در نظارت ضعیف حاکمیت صنعت حمل و نقل هوایی، چارترکنندگان این روزها با بازی با نرخ‌های بلیت، رقابت منفی و نامطلوبی را در نرخ‌های ناوگان حمل و نقل هوایی بازرگانی ایجاد کرده‌‌اند و دنبال کسب سودهای نجومی از جیب مردم هستند و به نظر می‌رسد باید با نظارت دقیق‌تر و جامع‌تر، فروش پروازهای چارتری قانون‌مندتر شود.
به هر حال قطعاً فعالیت بسیاری از سایتهای فروش بلیط غیرمجاز و غیرقانونی است و سازمان هواپیمایی کشوری هم از فعالیت آنها مطلع است، اما در کنار سود کلان در بخش فروش بلیت هواپیما و وجود مافیا در بخش چارتر، کم‌کاری سازمان هواپیمایی هم مزید بر علت میشود که این سایتها کماکان فعالیت کنند و بلیت بسیاری از پروازها را به فروش برسانند.
در این عرصه سازمان هواپیمایی کشوری فقط هر از گاهی تهدیدی نه چندان جدی، بابت تظاهر به مقابله با این سایتها در قالب اطلاع‌رسانی، انجام می‌دهد؛ تهدیدی بی‌اثر که فقط بابت خالی نبودن عرصه انجام میشود و رفع تکلیف است و هیچ اثری در فعالیت گسترده این سایتهای غیرقانونی ندارد کما اینکه سازمان هواپیمایی سالهاست در این‌باره بیانیه می‌دهد و این سایتها هم سالهاست که آزادانه فعالیت می‌کنند.
منبع: فارس
انتهای پیام/
