به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ همزمان با تعطیلات نوروزی، فرصتی خوب پیش آمده تا همراه خانواده‌های خود چند هفته‌ای را به سفر برویم. این سفر گاهی زیارت و یا سیاحت است.

زیارت و یا سیاحت هر‌کدام آداب و رسوم خاص خود را دارد، آدابی که گاهی از مقصد سفر و یا نیز از طول مسافت برمی‌آید.

همه ما مسافران از ابتدای سفر تمام تلاش خود را می‌کنیم تا درکنار یکدیگر بوده و سفری لذت بخش داشته باشیم، اما این لذت بخش بودن سفر ملزوماتی مانند بیمه، معاینه فنی وسیله نقلیه، همسفران خوب، مکان استراحت و ... می‌خواهد.

بیمه در بین تمام مولفه‌هایی که بیان شد یکی از مهمترین عناصر برنامه ریزی سفر به شمار می‌آِید. در این بین بیمه گاهی مالی و گاهی معنوی است، بیمه مالی می‌تواند خسارت‌های جبران پذیر و جبران ناپذیر مادی را برطرف کند ولیکن بیمه معنوی جان و روح مسافر را صیقل داده و با آرامش خاطر بهتری این سفر بخیر می‌گذرد.

به این بهانه نکاتی درباره‎ سفر و برخی آداب آن با نگاهی به منابع اسلامی تقدیم می‎شود:

مسافرت اهمیت بسیار زیادی دارد و مسافر دارای ارزش و مقام بالایی است. شاهد این مدّعا روایتی منسوب به پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله است که فرموده‎اند: سه دعا بی‎تردید مستجاب است. دعای مظلوم، دعای مسافر و دعای پدر برای فرزندش. (مفاتیح الحیاة، ص ۱۷۷)

کمتر کسی است که از پیامک‎های تبلیغاتی در امان باشد. در این میان برخی پیامک‎ها حاکی از تورهای مسافرتی به نقاطی بخصوص در خارج از کشور است که به گناه و فساد شهره‎اند. مناسب است انسان مسلمان، سفر را مایه عبرت و افزایش معنویت خود در پی تجدید نشاط و ایجاد آمادگی بیشتر برای عبادت قرار دهد نه اینکه سفر را مایه ارتکاب گناهان یا غوطه‎ورشدن در دریای گناهان قرار دهد. در روایتی منسوب به امیرالمؤمنین علی علیه‎السلام می‎خوانیم : شخص نباید به سفری برود که در آن بر دین و نمازش هراسان است. (مفاتیح الحیاة، ص۱۷۷) در این روایت، خوف به خطرافتادن دین مورد تأکید واقع شده و حالا اگر یقین داشته باشیم که با سفر به یک منطقه در معرض گناهان هستیم باید چه تصمیمی گرفت؟!

سفر باید با (بسم الله الرحمن الرحیم) گفتن، صدقه و قرائت آیةالکرسی آغاز شود. از امام صادق علیه‎السلام نقل شده که فرموده‎اند : کسی که آیةالکرسی را هر شب در سفر بخواند سالم بماند و نیز سالم بماند آنچه با اوست. (مفاتیح الجنان، ص ۵۲۲) همچنین آن امام عزیز فرموده‎اند: سفرت را با صدقه آغاز کن و آیة الکرسی بخوان. (مفاتیح الحیاة، ص ۱۷۸)

در روایات برخی روزها بیشتر برای مسافرت توصیه‎ شده‎اند. از آن جمله آنطور که در مفاتیح‌الجنان آمده روزهای شنبه، سه‌شنبه و پنج‌شنبه برای مسافرت مناسب‌تر دانسته و از مسافرت در روزهای دوشنبه، چهارشنبه و پیش از ظهر جمعه نهی شده است. از امام صادق علیه‎السلام نقل است که فرموده‌اند: مسافر، روز شنبه مسافرت کند چرا که اگر سنگی در روز شنبه از کوهی فروغلتد، خدای سبحان آن را به جایش بازگرداند. (مفاتیح الحیاة، ص۱۷۹)

برخی اوقات مسافرت بهانه‎ای برای غفلت از نماز واجب اول وقت می‎شود که علاوه بر روایتی که پیش از این در لزوم توجه به نماز ذکر شد، باید دانست نماز اهمیتی بسیار زیاد دارد و در سفر نباید از آن غفلت نمود.

شایسته است مسافر قدری تربت امام حسین علیه‎السلام با خود بردارد و در وقت همراه بردن تربت آن امام عزیز بگوید : اللهم هذه طینةُ قبر الحسین علیه السلام ولیِّکَ وَ ابن ولیِّک اِتّخَذتُها حِرزاً لِما اَخافُ وَ ما لا اَخاف. خدایا این خاک قبر امام حسین علیه السلام است که ولیّ تو است و پسر ولیّ تو است، آن را برگرفتم تا پناهم باشد از آنچه می‎ترسم و آنچه نمی‎ترسم. (مفاتیح‌الجنان، ص ۵۲۱)

برابر روایتی منسوب به پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله، مناسب است هزینه سفر پیش از سفر جدا و تقسیم آن بین همسفران مشخص شود تا مایه ‎آرامش‎خاطر و حسن خُلق آنها باشد. (مفاتیح‎الحیاة، ص ۱۸۱)

از سویی مسافر باید به لحاظ اقتصادی با فردی همسفر شود که نسبتاً با او در یک سطح باشد. از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرموده‎اند: همسفرانی برگزینید که دخل و خرجشان با شما همسانی داشته باشد تا خوار نشوید. در روایتی دیگر از امام باقر علیه السلام می‎خوانیم: با همسطح خود همسفر شو زیرا سفر با کسی که هزینه تو را می‎دهد مایه خواری مؤمن است. (مفاتیح الحیاة، ص۱۸۲)

در روایتی از امام صادق علیه السلام می‎خوانیم: هنگام بازگشت از سفر برای خانواده خود سوغات بیاورید، هرچند قطعه سنگی باشد.(مفاتیح الحیاة، ص۱۸۳)

البته باید مراقب بود که خرید سوغات بخصوص در سفرهای زیارتی جنبه غالب سفر نباشد و به تجملات و گران‎خریدن اجناس منجر نشود.

زمانی که چند نفر با هم به سفر می‎روند، مناسب است سرپرستی از میان خود تعیین کنند. در روایتی منسوب به پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله می‎خوانیم : هرگاه سه نفر با هم به مسافرت می‎روند، یکی را امیر و سرپرست خود کنند (مفاتیح‎الحیاة، ص۱۸۴)

یکی از مهم‎ترین مسائلی که در سفرها سفارش شده مدارا با همسفران و خوش‎اخلاقی است. این موضوع آنقدر مهم است که پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله فرمود : کسی که با همسفر خود بیشتر مدارا کند پاداشش بیشتر و نزد خدای سبحان محبوب‎تر است. (مفاتیح‎الحیاة، ص۱۸۴)

انتهای پیام/