تپه باستانی حسنلو در میان جلگهای سرسبز و خرم که به نام «سلدوز» معروف است در کنار دهکدهای به همین نام قراردارد، دهکده حسنلو را چند ده دیگر مانند نگینی در بر گرفتهاند و تپههای باستانی زیادی پیرامون تپه حسنلو را فرا گرفته و گویا هنگام آبادی حسنلو و تمدن عظیمش تمدنهای دیگری نیز با این تپه در تماس بوده و هم دوره تمدن حسنلو به وجود آمدهاند.
وجود تپههای باستانی دیگر حکایت از این دارد که اقوام ساکن در حسنلو با اقوام ساکن در تپههای اطرافش از یک تیره بوده و با هم داد و ستد و ارتباط داشتهاند که از جمله این تپهها میتوان به تپه باستانی پسدلی، حاج فیروز، تابیه، عقرب تپه، تپه کوییک، میرآباد، ساخسی تپه، نظام آباد و محمدشاه که به فاصلههای مختلف از یکدیگر و به فاصله دو کیلومتر تا شعاع 15 کیلومتر از تپه حسنلو قرار گرفتهاند.
حسن فتحی معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی هم در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ارومیه؛ افزود:تپه حسنلو در ۷ کیلومتری شهر نقده استان آذربایجان غربی واقع شده است که یکی از معروف ترین و با ارزش ترین تپههای باستانی ایران است که گفته می شود قدمت آن به چیزی در حدود ۶ هزار سال قبل از میلاد می رسد.
فتحی ادامه داد:در جنوب دریاچه حسنلو شهر مستحکمی از اوایل هزاره اول پیش از میلاد وجود دارد که در میان آن کاخی است که در سال ۱۳۳۷ شمسی در ادامه حفاری های این منطقه سه اسکلت مرد توسط یک فرد ایرانی با نام "عمو امام قلی محمدی حسنلویی” در آن یافته شد که جامی زرین به وزن ۹۵۰ گرم در دست یکی از این اسکلت ها بوده که قصد فرار از کاخ را به هنگام آتش سوزی داشته اما موفق نشده است.
وی ادامه داد:برخی نیز می گویند این مرد که اسکلت آن پیدا شده ، در حال فرار از سپاه دشمن بوده و چون موفق نشده و جانش را از دست داده ، جام در زیر بدن او باقی مانده و ضربه خورده و کج شده است.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی گفت:بر اساس دادههای باستانشناسی این تپه در 10 دوره مورد سکونت قرار گرفته و ضخامت لایههای هر دوره معلوم است که دوره دهم که قدیمیترین دوره سکونت حسنلو به حساب میآید، مربوط به هزاره ششم تا هزاره سوم قبل از میلاد است و این دوران از دوره ابتدایی سنگی آغاز و تا دوره باستانی، مادها و دوره اسلامی ادامه مییابد.وی گفت:تپه باستانی حسنلو یکی از مهمترین اماکن باستانی و تاریخی ایران و جهان به شمار می رود و باستان شناسان ایرانی و خارجی قدمت آن را حدود 800 تا 1400 سال قبل از میلاد تخمین زده اند. حدس دیگر آن است که آثار مربوط به ویرانه های تپه حسنلو در 700 یا 650 سال قبل از میلاد به آتش کشیده شده است.
جام زرین حسنلو متعلق به 8 هزار سال قبل روایت گر داستانی حماسی
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی گفت:مهمترین اثر مکشوفه تپه باستانی حسنلو که اهمیت ویژه ای در جهان و باستان شناسی دارد، جام طلایی حسنلو است. وزن این جام 950 گرم، بلندای آن 21 سانتیمتر، قطر آن 25 سانتیمتر و محیط لبه آن 61 سانتیمتر است و در موزه ایران باستان تهران نگهداری می شود. این جام اثر کاملا خیره کننده ای است، زیرا بیش از حد ظریف کاری داشته و فاقد ترکیب مجلل است.
قدمت جام طلایی کشف شده از تپه حسنلو در حدود 800 سال قبل از میلاد مسیح
است، بر روی بدنه این جام معروف، نقش های بسیاری حک شده است که احتمالا
داستان حماسی را روایت می کنند.
برای اولین بار این این جام در سال ۱۳۷۷ توسط سازمان میراث فرهنگی در معرض دید عموم قرار گرفت.
این جام در موزه ایران باستان در شهر تهران نگهداری می شود.
گزارش از ندا موسی زاده