برانگیخته شدن رسول گرامی اسلام و سرآغاز نزول وحی را می توان روز هدایت بشر به سوی نور و دوری از ظلمات نیز خواند، چرا که بعثت تأثیر مهمی بر تحول بشریت دارد. بعثت رسول گرامی اسلام از اهمیت فراوانی برای دیگر ادیان هم برخوردار است، به طوری که دیگر رسل در کتاب هایشان به وضوح به مسأله بعثت اشاره کرده اند و این مهم از اهمیت رویداد دینی حکایت می کند.
بعثت و جایگاه این رویداد در تحول اخلاقی بشر
بعثت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) یا برانگیخته شدن آن حضرت به مقام رسالت، مهمترین فراز از تاریخ اسلام بوده و نزول قرآن کریم نیز از این زمان آغاز میشود.
کلمه بعثت به معنای «برانگیخته شدن» بوده و در اصطلاح به مفهوم فرستاده شدن انسانی از سوی خداوند متعال برای هدایت دیگران است. روز مَبْعَث، روزی است که حضرت محمد(ص)، پیامبر گرانقدر اسلام، به درجه پیامبری برگزیده شد. در تقویم هجری قمری، ۲۷ رجب روز مبعث است.
حضرت محمد مصطفی(ص) در روز (۲۷ رجب) سال ۴۰ عام الفیل، همزمان با سال ۱۳ پیش از هجرت پیامبر اسلام، در غار حرا، توسط (جبرئیل) و از سوی خدا به پیامبری نایل آمد و مأمور شد که چندخداپرستی و بتپرستی را از زمین بردارد و خداپرستی را رواج دهد و پیام وحی را به مردم برساند.
مبعث، روز برانگیختن خردهایی است که در تابوت خُرافه گرایی، هوس پرستی و جهل پیشگی دفن شده بود. بعثت تولّد عاطفه هاست؛ عاطفه هایی که در رقص شمشیرها زخمی می شد و در جنگل نیزه ها جان می باخت. آن روزها، دخترکان معصوم، به جای آغوش گرم مادر، در دامان سرد خاک به خواب فرو می رفتند. جوانان بلندقامت، در جنگ جهالت ها، جان به بارش تیرها می دادند و زنان بی پناه، در بند اسارت می زیستند. چه جانکاه است خارهایی در پای بشریّت فرو می رفت و چه زخم هایی دل عاطفه ها را زخمی میکرد، مبعث، مرگ قساوت ها و شرارت ها ست، روز مرگ کرامت هایی که به پای بت ها قربانی می شد؛ روز مرگ جهل و شرک و پرستش های ناروا بود.
در واقع مبعث رویداد مهمی است که جایگاه ارزندهای در تحول بشری دارد و باید به فلسفه وجود این رویداد مهم پرداخت، جهل، خرافه پرستی، حضور خدایان به عدد ایام سال در ناب ترین و خالص ترین مکان این مهم را یاد آور می شد که نیاز به وجود ناجی حس می شد و چه زیبا خداوند فرستاد فرستاده ایی را که جهان را به راه خداوندی هدایت کرد و بدون شک معلم و تمام کننده اخلاق بود.
مبعث از نگاهی نو
روز مَبْعَث بر پایهٔ باورهای اسلامی و به استناد تاریخ دین اسلام، روزی است که حضرت محمد (ص) پیامبر اسلام، به درجه پیامبری برگزیده شد. وی در غار حرا توسط جبرییل و از سوی خداوند بلند مرتبه به پیامبری نایل آمد و مأمور شد که بت پرستی را از زمین بردارد و خداپرستی را رواج دهد و پیام خداوندی را به مردم برساند. در این زمان رسول الله 40 سال داشته و در مکه بود.
مبعث چه روزی است؟
محمد ابن عبدالله در روز 27 رجب سال 40 عام الفیل یعنی سیزده سال پیش از هجرت به نبوت برانگیخته شد. البته اقوال متفاوتی وجود دارد اما باید گفت در این روز در غار حرا، جبل النور و شهر مکه مبعوث شد. گرچه برخی علما بعث وی را در ایام دیگری نقل کرده اما به وضوح باید گفت در هر روز یا زمانی که بوقوع پیوسته است نتیجه بعثت دوری بشریت در هر عصر و زمان از خرافه پرستی و جهل بوده است.
ماجرای بعثت رسول گرامی اسلام
حضرت محمد (ص) در سال یک ماه را برای عبادت و راز ونیاز به کوه می رفتند در یکی از راز و نیازهایش با خداوند بلند مرتبه جبرییل فرود آمده و وی را به خود می فشارد محمد (ص) را به نبوت مبعوث و وی را به منظور هدایت مردمش به سوی خداوند فرا می خواند همه بر این باورند شاید رسول خدا دچار نوعی وهم و خیال شده است اما به هرسو که می نگرد معرفت الهی را نظاره می کند و جبرییل را می بیند بعثت چنان رویداد عظیم و فراز بزرگی از اسلام است که همیشه ایام تازگی داشته، چرا که جهان تا ابد نیازمند و تشنه اخلاق نبوی خواهد بود.
فلسفه وجودی بعثت
جهان در آستانه بعثت حضرت رسول اکرم صلّی الله علیه و آله در انحطاط و بحران شگفت انگیزی قرار داشت. جهالت، غارتگری، ظلم و ستم، تضییع حقوق ضعیفان و محرومان، فساد و بی بند و باری، تبعیض و ناعدالتی، نگرانی و دلهره، دوری از اخلاق و انسانیت، تمام جوامع بشری را در آن روزگار فرا گرفته بود.
در این میان منطقة جزیرة العرب و به ویژه شهر مکه از منظر فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، پایین ترین و بدترین وضع را تحمل میکرد. خضوع اعراب جاهل در مقابل چوبهای خشکی که به صورت بت درست شده بود و اهالی مکه در مقابل آن اجسام بی جان قربانیها کرده و استمداد می طلبیدند، هر انسان فهمیده و عاقلی را به تعجب و تأسف وا می داشت. زنان نه تنها از حقوق اساسی خود محروم بودند، بلکه همانند کالای بی جان خرید و فروش می شدند.
بعثت از نگاه معصومین(ع)
اما معصومین و ائمه(ع) به اهمیت این رویداد مهم دینی به دفعات اشاره کرده اند، امام علی (ع) در فرازی از کتاب ارزشمند نهج البلاغه در خصوص اهمیت بعثت فرموده است: در هیچ خانه ای، اسلام راه نیافت، جز خانه رسول خدا (ص) و خدیجه. و من سوّمین آنان بودم، من نور وحی و رسالت را می دیدم و بوی نبّوت را استشمام می کردم. هنگامی که وحی بر پیامبر فرود آمد، ناله شیطان را شنیدم. گفتم: ای رسول خدا! این ناله کیست؟ گفت: شیطان است که از پرستش خویش مأیوس شد و فرمود: علی! تو آنچه را من می شنوم، می شنوی و آنچه را که من می بینم، می بینی؛ جز اینکه تو پیامبر نیستی؛ بلکه وزیر من هستی و به راه خیر می روی.
مبعوث شدن حضرت محمد (ص) در دیگر ادیان
دیگر ادیان هم به اهمیت بعثت و برانگیخته شدن ختمی مرتبت پی برده اند به طوری که در کتاب مقدس دیگر پیامبران به موضوع مهم نزول پیامبری اشاره شده است که وی را احمد نامند در تورات حضرت موسی (ع) و انجیل حضرت عیسی (ع) به وضوح به اهمیت بعثت و لزوم نزول آخرین فرستاده پرداخته شده است.
بعثت از دیدگاه حضرت امام خمینی ( ره ) و مقام معظم رهبری
امام خمینی (ره) بنیانگذار انقلاب اسلامی و مقام عظمی ولایت نیز در گفته های شان به اهمیت بعثت پرداخته اند. امام در فرازی گهربار در بیاناتش می فرماید: غایت بعثت همان است که خدای تبارک و تعالی در سوره جمعه فرموده است: «هو الذی بعث فی الامیین رسولاً منهم یتلوا علیهم آیاته و یزکیهم و یعلمهم الکتاب و الحکمه و ان کانوا من قبل لفی ضلالٍ مبین» غایت بعثت اینهایی است که در این آیه شریفه ذکر می فرماید. می فرماید که: «خدای تبارک و تعالی آن خدایی است که مبعوث کرده است در بین شما از خود شما یک رسولی، یک فرستاده ای و این فرستاده این چند امر را از طرف خدا باید انجام بدهد «یتلوا علیهم آیاته» آیات خدا را بر مردم قرائت کند.
قرآن آیات الهی است و انگیزه بعثت، آوردن این کتاب بزرگ است و تلاوت کردن این کتاب بزرگ و آیه عظیم الهی است.گرچه همه عالم آیات حق تعالی هستند لکن قرآن کریم فشرده از تمام خلقت و تمام چیزهایی که در بعثت باید انجام بگیرد، قرآن کریم یک سفره ای است که خدای تبارک و تعالی به وسیله پیغمبر اکرم در بین بشر گسترده است که تمام بشر از آن هر یک به مقدار استعداد خودش استفاده کند.
همچنین حضرت آیه الله خامنه ای (مد) نیز در خصوص اهمیت بعثت می فرمایند: ما در جمهوری اسلامی در ایران بیست سال هر جا که توانسته ایم تکلیف واهداف را مقدم بداریم و خودمان را اشخاص را خودها را هواها را تضعیف کنیم پیش رفته ایم اما هر وقت عکس این شده است ضربه خورده ایم در طول دوران هشت سال جنگ تحمیلی کسانی که در جزییات ماجراها قرار داشتندبهتر می دانند هر جا که روح وظیفه حاکم بود و منیتها در دست اندرکاران امر کم بود پیش رفتیم اما هر جا که منیت آمد، آسیب پذیری هم آمدامروز هم همین طور است.کند.
نخستین آیاتی که بر خاتم انبیا در بعثت نازل شد
در واقع نخستین آیاتی که بر خاتم انبیا نازل شد به آیات نخستین سوره علق می توان اشاره کرد که به امر ( اقرا) یعنی خواندن می کند در این حالت محمد (ص) اعلام می کند که نمی دانم و جبرییل به وی معرفت و دانش الهی را می آموزد و سپس زمانی که از نوع خواندن می گوید جواب می نود بخوان به نام پروردگارت و سپس به بی ارزش بودن انسان اشاره و به بزرگی خالق یکتا اشاره می کند. این است نخستین آیات خداوندی که بلافاصله به وی امر می شود به مردم اعلام و اعلان شود.
اهمیت یادگیری علم در نزول نخستین آیات الهی
با توجه به نزول آیات قرآنی مبنی بر خواندن باید به این نکته پی برد که یادگیری در اسلام از اهمیت فراوانی برخوردار است (اقرا) یعنی بخوان پس در وهله نخست خواندن ار اهمیت ویژه ایی برخوردار است یادگیری علم بر همگان و اجب است و در آیات بعدی یادگیری نام خداوند را به بنده و رسولش متذکر می شود. چنانکه در غزوه بدر پیامبر با اسیران بسیار رئوف و مهربان بوده و اعلام کرده هر اسیری که بتواند 10 مسلمان را علم بیاموزد آزاد است.
نخستین ایمان آورندگان
بدون شک پس از نزول جبرییل پیامبر با حالتی لرزان به منزل رفته و خود را دور لحافی می پیچد تا این که آیات سوره مدثر نازل می شود جریان نزول وحی را به خدیچه گفته و وی نخستین زن مسلمان به شمار می رود از مردان نیز امام علی (ع) نیز به دعوت رسول الله (ص) لبیک گفته و نخستین ابمان آور ندگان مرد در قبیله عرب لقب می گیرند.
رحمانی: بعثت روز تکامل انسانیت است
محمدرضا رحمانی کارشناس دینی در گفتگو با خبرنگار
حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان درباره اهمیت بعثت ختمی مرتبت، اظهار کرد: بعثت به عنوان یکی از مهمترین رویداد دینی از اهمیت ویژه ایی در تکامل بشریت برخوردار است و به طوری که روز تکامل بشریت را می توان نامید. در واقع همه ما برانگیختگی خواهیم داشت و آن روز بعثت حضرت مهدی (عج) است. با توجه به تکامل اخلاق بسیار تاثیر زیادی در زندگی های امروزی دارد و تأسی پذیرفتن از بعثت و فلسفه وجودی بعثت می تواند ما را به هدایت واقعی در راه انسانیت برساند.
وی در ادامه افزود: روز های دیگری برای ما از اهمیت ویژه ایی برخوردار است که می توان به غدیر، میلاد امام زمان(عج) اشاره کرد، اما بعثت و هدف از خلق این رویداد تکمیل کننده اخلاق است.
رحمانی گفت: در واقع بعثت مقدمه عاشورا است، چرا که با عاشورا و قیام امام حسین (ع) بعثت ختمی مرتبت حضرت محمد (ص ) زنده و احیا نگه داشته شده است.
این کارشناس دینی با اشاره به اعمال این روز مبارک، تصریح کرد: زیارت امیرالمومنین(ع)، به جای آوردن نماز دو رکعتی و قرائت سوره حضرت محمد(ص) و صلوات و گرفتن روزه از مستحبات این عید عظیم است.
وی در پایان یا دآور شد: امیدوارم که با تأسی گرفتن از برکات بعثت زندگی امروزی را جلای بخشیده تا هر چه بهتر به سوی خداوند گام برداشته و حیات را مملو از خیر و برکت سازیم.
گفتنی است، بعثت به عنوان رویدادی الهی و گام مهمی در راستای تکامل بشریت به شمار رفته و خروجی آن مکارم اخلاق است و از اعیاد ما مسلمانان محسوب که از برکات این روز تاسی گرفته می شود.
گزارش از سید مهران حسینی
انتهای پیام/