با توجه به نزدیک شدن ایام مناظرات انتخاباتی و توسل نامزدهای انتخاباتی به انواع شیوه‌ها و روش‌های غلبه یافتن بر طرف مقابل، باشگاه خبرنگاران جوان، به منظور کمک به برگزاری مناظراتی در چارچوب اخلاق و انصاف و آگاه ساختن مخاطبین از برخی شگردهای ناجوانمردانه و غیرشرعی، ولی کارساز مناظره که بعضا در مناظرات دوره‌های قبلی مشاهده شده است، گفتگویی را با آیت‌الله محسن غرویان، استاد حوزه علمیه قم و از شاگردان آیات عظام مصباح یزدی و جوادی آملی ترتیب داده است که متن این گفتگو به شرح ذیل است:

خیر؛ متاسفانه این گونه نیست و علمای منطق برای این که افراد هنگام مناظره در دام مسائل غیرشرعی گرفتار نشوند کتاب‌های زیادی نوشته‌اند و گفتند که یک مناظره کننده باید فوت و فن جدل و مغالطه را از باب سم‌شناسی، همانند طبیبی که باید سم را بشناسد یاد بگیرد، و این به این معنی نیست از آن استفاده کند، بلکه برای این است که اگر کسی مسموم شد بتواند او را معالجه کند.

متاسفانه گاهی کسی که سم را می‌شناسد ممکن است خودش هم در حالتی قرار بگیرد که برای غلبه برای طرف مقابل از سم استفاده کند.

فن جدل و مغلطه این چنین است،‌ و همه علما هم توصیه کردند که انسان باید اینها را بخواند، تدریس کند و از راه‌های غیرشرعی ان مانند تحقیر، تهدید و تخریب طرف مقابل خودداری کند، زیرا برای هر کسی ممکن است وقتی در موقعیت مناظره قرار می‌گیرد ناخواسته مبتلا به این موارد شود.

غرویان: بله؛ متاسفانه در مناظرات خیلی از اصول حقیقت مداری تخلف شد و چون هدف جلب توجه مردم و جذب آرا بود تخلفات بسیاری از اصول و قواعد اخلاقی صورت گرفت.

دروغ‌هایی گفته شد، تهمت‌هایی زده شد و واقعیت‌ها به گونه دیگری منعکس شد تا از احساسات و هیجانات زودگذر استفاده شود و در نهایت مطالبی شعار گونه مطرح شد.

غرویان: در جدل و مناظره موضوع مشخص نیست و در مناظره هر چیزی ممکن است مورد بحث قرار بگیرد، و از قبل نمی‌توان برای آن چارچوب مشخص کرد، و ممکن است طرفین برای اینکه به حریف غلبه کنند هر موضوعی را پیش کشند و طرف را محکوم کنند، بنابراین کسی که در مناظره شرکت می‌کند باید حواسش جمع باشد و بین خود و خدایش مراقبه کند که گرفتار این آفات غیرشرعی و غیراخلاقی نشود.

 

 

غرویان: این شش بزرگوار که برای مناظره حاضر می‌شوند باید سعی کنند که یک تصویر خوبی از خودشان در ذهن مردم به جا گذارند چون رفتار این ها در تاریخ می‌ماند و سخنان و نوع برخورد عملکرد ایشان ضبط می‌شود و باید بدانند که مردم در حال و آینده در مورد آنها قضاوت خواهند کرد.

غرویان: مناظره کنندگان باید سرنوشت افرادی که پیش از آنها با روش‌های غیراخلاقی مناظره کردند را ببینند که اکنون عاقبت‌شان چگونه شده و به یک سرانجام منفی رسیده‌اند. این موارد باید برای مناظره‌کنندگان فعلی تجربه شود تا رفتار انها را تکرار نکرده و به سرنوشت آنها گرفتار نشوند.

غرویان:هر چه در مناظره شفاف‌تر و صادقانه‌تر صحبت شود جایگاه مناظره‌کنندگان در قلب و دل مردم بیشتر خواهد شد، چنانچه علمای اخلاق در کتاب‌های خود تذکراتی برای انجام مناظره مفید و موفق داده‌اند که از آن دست می‌توان به ترس از خدا و پرهیز از تهمت اشاره کرد که در این صورت، امکان موفقیت آنها افزایش خواهد یافت.

غرویان: کتاب منطق مظفر، آداب مناظره، فن مناظره، جوهرالنظیر و کتاب آداب جدل و مناظره نوشته آیت‌الله شریعتی سبزواری.

 گفتگو از علی کاظمی

 

انتهای پیام/