در این مراسم محمد حسن سمسار، باستان شناس و استاد دانشگاه در همین رابطه اظهار کرد: رسم کهنی در میان ایرانیان جاری است که همه نوشته ها و کتاب ها با نام خدا شروع می شود و به همین دلیل است که می توان ایرانیان را جزو اولین موحدان شناخته شده به شمار آورد.
وی ادامه داد: تمام کتیبه های هخامنشی با نام خدا شروع می شود؛ فرقی ندارد که این نوشته ها بر لوح زرین و سیمین آپادانا یا در دل کوه بیستون نگاشته شده باشد.
وی افزود: همه این ها سند معتبری است که فرهنگ و تمدن ایرانیان را در جای جای این سرزمین نشان می دهد که بیانگر یک رابطه ناگسستی بین خالق و ایرانیان است.
این باستان شناس با اشاره به اینکه اصفهان به همان کهنی شوش، ری و دامغان است، گفت: درست است که کاوش های باستان شناسی در اصفهان صورت نگرفته اما آنچه مسلم است به دلیل نشانه هایی همچون مادی ها که برگرفته از اسم قوم مادهاست، اصفهان نیز جایگاه والایی در باستان شناسی دارد چراکه در معماری باستان شناسی، مادها جایگاه دوم را در سلسله هخامنشی دارد.
وی اضافه کرد: در تاریخ اشکانی مجموعه شهریارانی داشتیم که در این میان اصفهان دارای شهریاری خاص خود بوده و به نام اصفهان هم سکه ضرب شده است و در دوره سلسله سلجوقیان و صفویان نیز پایتخت ایران بوده است.
وی در ادامه گفت: در نوشته های طبری آمده است «اگر ایران را مثل پرنده ای با بال های گشوده فرض کنیم، سر این پرنده اصفهان است وآنچه مسلم است اصفهان همواره پر رونق و مرکز تجارت و تولید کننده فرهنگ بوده است ...
استاد دانشگاه تهران تاکید کرد: از سده سوم میلادی اصفهان شهرتی توأم با فرهنگ داشته است، فرهنگ ظواهری دارد که یکی از آنها وجود کتابخانه های وسیع و غنی است که تنها جندی شاپور و اصفهان چنین ویژگی را داشته اند.
وی افزود: حمزه اصفهانی در قرن ۴ هجری در نوشتاری آورده است که در سارویه اصفهان بنایی قدیمی تخریب شد که البته مردم فکر نمی کردند اثر تاریخی باشد بلکه عارضه ای طبیعی است؛ با تخریب این اثر مشخص شد که بازمانده ای از یک کتابخانه بزرگ است. ابن ندیم در کتاب الفهرست خود می نویسد «پادشاهان ایران به اندازه ای به باقی ماندن علوم علاقه داشتند که آنها را در مکانی قرار می دانند که کمتر آسیب ببیند»
وی با بیان اینکه دوحادثه مشابه این اتفاق در دوره ما افتاده است، عنوان کرد: این حوادث باعث پیدا شدن ۳۰هزار لوح گلی تخت جمشید شد که بر آنها آمار مخارج تخت جمشید به خط میخی بابلی نوشته شده است. آنچه ابن ندیم و حمزه اصفهانی نگاشته اند آن چیزی است که امروزه در غرب رایج است یعنی نگهداری از علوم برای بازماندگان بعدی.
وی ادامه داد: اصفهان در هر موضوعی از جمله هنری، معماری و فرهنگ دارای مکاتب گوناگون است و جایگاه جامع تمدنی در ایران اسلامی دارد.
سمسار با اعلام اینکه بدترین دوره نگهداری از آثار تاریخی، دوره قاجاریه است، گفت: اصفهان در دوره های سلاجقه و صفویه دوران اوج خود را سپری کرده است.
وی با اشاره به اینکه صنایع دستی از رگه های هنر ایران است، یادآور شد: در بازارهای ایران در روزگار گذشته دو کالای فرش اصفهان و بافته های آن به نقاط مختلف دنیا ارسال می شد. در آن دوران دست کم ۳۰۰ نوع پارچه در ایران وجود داشته که اکثر آن ها در اصفهان بافته می شده است.
وی افزود: محسوس ترین دوره مکتب هنر اصفهان در دوره صفوی است که وارث هنر تیموریان است و باعث ظهور هنرمندان بزرگی در این دوره بوده است. شاید بهترین نمونه کار این دوره کاشی کاری قبر تیمور است که توسط محمد بنا به یادگار مانده است. هنر خوشنویسی هم تا پایان قاجاریه در اوج خود وجود داشته است.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه فرقی میان صنایع دستی و اثرهنری در هنر اصفهان نمی توان قائل شد و این به دلیل مرز مشترکی است که در هنر ایرانی وجود دارد، خاطرنشان کرد: ضابطه دیگر صنایع دستی به دلیل نبوغ سازنده است و باید بخشی از هنر مردم به حساب آید.
شایان ذکر است در پایان این مراسم از ۷ کتاب مرکز اصفهان شناسی و ملل وابسته به سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان رونمایی شد.