به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان، نشریه فوربز در گزارشی نوشت در مدت هجده ماه، ایران اقداماتی را آغاز کرده که در واقع بازسازی کامل بخش هوانوردی این کشور است.

در این گزارش آمده است: از وقتی اغلب تحریم های بین المللی علیه این کشور در ژانویه 2016 برداشته شد، شرکت های هواپیمایی این کشور بیش از سیصد هواپیما سفارش داده اند و گزینه هایی برای خرید پنجاه هواپیمای دیگر مطرح می کنند. این سفارش ها دو برابر مجموع هواپیماهایی است که اکنون در هفده شرکت هواپیمایی این کشور پرواز می کنند. تا اوایل سال گذشته که تحریم ها کاهش یافت، خرید هواپیمای جدید یا قطعات یدکی تقریباً غیرممکن بود و شرکت های ایرانی ناچار برخی هواپیماهای خود را زمین گیر می کردند تا از قطعات آنها برای حاضر به خدمت کردن سایر هواپیماهای ناوگان خود استفاده کنند.

نگارنده می‌افزاید: اگرچه آمار هواپیماهای ایران دویست و پنجاه فروند است، اما عملاً یکصد فروند آن زمین گیر یا در حکم منبع تامین قطعات یدکی سایر هواپیماها هستند. یعنی تنها یکصد و پنجاه فروند آن به طور منظم پرواز می کنند. شرکتی که تاکنون از خریدهای ایران بیشترین سود را برده، شرکت اروپایی ایرباس است که آمیزه ای از سفارش ها و یادداشت های تفاهم برای 173 فروند هواپیما با ایران را امضا کرده است. مهمترین رقیب ایرباس، بوئینگ، سفارش یکصد و چهل هواپیما دریافت کرده است، در حالی که شرکت اروپایی کوچک تر ATR که متخصص تولید هواپیماهای توربوپراپ است، سفارش چهل هواپیما دریافت کرده است.

در ادامه این گزارش آمده است: فعال ترین خریدار هواپیما، شرکت ایران ایر به عنوان خط هوایی اصلی کشور است. ایران ایر 220 هواپیمای پهن پیکر، باریک پیکر و توربوپراپ به ایرباس، بوئینگ و ای تی آر سفارش داده است. در میان شرکت های هواپیمایی کوچک، آسمان سی هواپیمای جدید بوئینگ 737 ماکس 8 سفارش داده است و برای سی فروند دیگر قرارداد با اختیار خرید امضا کرده است. ایران ایرتور نیز تفاهم نامه ای برای خرید چهل و پنج فروند ایرباس A-320 جدید امضا کرده است. همچنین شرکت هواپیمایی زاگرس تفاهم نامه ای برای خرید بیست و هشت هواپیمای ایرباس از جمله بیست ایرباس A-320 جدید و هشت فروند A-330 جدید امضا کرده است. در مجموع ارزش این قراردادها چند ده میلیارد دلار است. مثلا ارزش قرارداد ایران ایر با بوئینگ شانزده میلیارد و ارزش قرارداد آسمان با این شرکت شش میلیارد دلار است.

نخستین قراردادها فوریه 2016 و امضای قرارداد ایران ایر با ای تی آر برای خرید چهل فروند هواپیما آغاز شد. پس از آن چندین ماه مذاکره با فروشندگان بالقوه ادامه داشت، اما تا دسامبر همان سال هیچ توافقی اعلام نشد. قرارداد خرید یکصد و هشتاد فروند ماه گذشته و در ادامه شصت و هفتاد فروند در ماه آوریل و سه فروند دیگر در ژوئن اعلام شد.

البته این سفارش ها هنوز در برخی قسمت ها بحث برانگیز است و برای اجرایی شدن نیازمند تایید دفتر دارایی های خارجی وزارت خزانه داری آمریکاست. تا امروز بوئینگ هنوز هواپیمایی تحویل نداده است، اما هواپیماهای سایر شرکت های تولید کننده اکنون مشغول جابجایی مسافر در ایران هستند. نخستین فروند از ایرباس های A-320 ایران ایر ژانویه تحویل این شرکت شد و یک فروند A-330 مارس امسال در فرودگاه مهرآباد به زمین نشست. در ماه مه نخستین فروند از هواپیماهای ATR 72-600 در ایران به زمین نشست و بقیه آنها قرار است تا پایان سال 2018 به ایران تحویل داده شوند.

البته در این میان همه برنده نبودند. برخی تولید کنندگان هواپیما از جمله بامباردیر کانادا، امبرائر برزیل، میتسوبیشی ژاپن و سوخوی روسیه هنوز هیچ قراردادی با ایران امضا نکرده اند. در مواردی صحبت هایی مطرح، اما بی نتیجه رها شد. اما با درنظر گرفتن این مهم که هنوز دهها شرکت هواپیمایی ایرانی هیچ خریدی انجام نداده اند، شرکت های تولید کننده هنوز فرصت دارند با طرف های ایرانی قرارداد امضا کنند.

شکی نیست شرکت ها ایرانی به شدت به هواپیمای جدید نیاز دارند. بر اساس داده های وب سایت Airfleets.net بیشتر هواپیماهایی که امروز در ایران پرواز می کنند بیش از بیست سال عمر دارند. نگرانی از ایمن نبودن برخی از هواپیماها سبب شده است، بر اساس قوانین بین المللی از خدمت رسانی برخی شرکت های هواپیمایی در پروازهای بین المللی جلوگیری شود. مثلاً شرکت آسمان از جابجایی مسافر در مسیر کشورهای عضو اتحادیه اروپا منع شده است. ایران ایر نیز نمی تواند با هواپیمای کهنسال 747 خود که سال آینده سی ساله می شود به اتحادیه اروپا وارد شود.

در پایان این گزارش آمده است: گشوده شدن بازار ایران، منافعی نصیب شرکت های هواپیمایی سایر کشورها کرد. از وقتی که تحریم ها برداشته شده است حدود چهل مسیر جدید میان ایران و کشورهای همسایه خلیج فارس، اروپا و آسیا گشوده شده است. ایرباس اعلام کرده است از سال 2015 تا 2016 تعداد صندلی های موجود در پروازهای ایران- ترکیه و ایران - امارات ده درصد افزایش یافته است. در حال حاضر سالانه بیش از سه و نیم میلیون صندلی در پروازهای ایران-امارت و بیش از دو و نیم میلیون صندلی در پروازهای ایران - ترکیه موجود است. افزایش جابجایی مسافر در سایر مسیرها چشمگیر تر است. تعداد صندلی های موجود در پروازها به مقصد ایتالیا شصت و پنج، انگلیس شصت و هشت و فرانسه یکصد و نه درصد افزایش یافته است. در سال های آینده پرواز با شرکت های هوپیمایی ایرانی برای مسافران این مسیرها گزینه سهل تری خواهد بود، اگر آنها بدانند با هواپیماهای جدید پرواز می کنند.

انتهای پیام/