به گزارش خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، بی شک بیکاری یکی از جدی ترین و اصلی ترین معضلات فعلی جامعه به شمار می رود، چالشی که بر لزوم مهار و کنترل آن، اکثریت قریب به اتفاق و شاید تمامی کارشناسان و صاحب نظران تأکید می ورزند.

به تبع،  مقابله با این معضل، صرفاً با اتکای به یک یا دو طرح امکان پذیر نخواهد بود و تنها با مجموعه ای از اقدامات به هم پیوسته می توان به این عارضه اقتصادی و اجتماعی غلبه کرد.

با همه این اوصاف، هر آنچه که منجر به برون رفت از وضعیت دشوار و پیچیده موجود (در ارتباط با بیکاری) شود، امری ضروری و حائز اهمیت است.

مقابله با بیکاری آنچنان اجتناب ناپذیر و حیاتی به نظر می‌رسد که مقام معظم رهبری در نامگذاری شعار سال (اقتصاد مقاومتی،تولید واشتغال) به نوعی بر لزوم رفع بیکاری و ایجاد فرصت های شغلی هر چه بیشتر تاکید ویژه ای داشتند.

در این میان، طرح کارانه اشتغال جوانان به عنوان یکی از دستورکارهای تعریف شده در راستای اشتغالزایی متقاضیان کار و برخورداری از شغل مد نظر قرار گرفته که بصورت مخفف به طرح کاج موسوم شده است.

در ذیل این گزارش در گفت و گو با کارشناسان و صاحب نظران، ابعاد هر چه بیشتری از این دستور کار مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.

کاج، ضمانت جدی و الزام آوری برای اشتغال کارآموزان به نظر نمی رسد

حسین فروتن نسب، محقق و پژوهشگر اقتصادی در گفت و گو با  خبرنگار اقتصاد و انرژی ، با اشاره به لزوم توسعه فرصت های شغلی برای جوانان جویای کار، اظهار داشت: قطعاً هر آنچه در این خصوص تلاش هوشمندانه و سازنده تری لحاظ شود، ضریب حصول موفقیت ها نیز دو چندان خواهد شد.

وی افزود: به هر ترتیب جامعه ایران در مسیر پیشرفت و توسعه خود، با موانع و چالش هایی مواجه است و این فراز و نشیب ها برای کشوری که در صددکسب، رتبه اول منطقه ای است، امری غیر طبیعی به نظر نمی رسد.

فروتن نسب عنوان کرد: فی النفسه، وجود مشکل، موضوع هراس آور و مخاطره آمیزی نیست و اگر نگرانی در این خصوص وجود دارد، عمدتاً به چگونگی اتخاذ تصمیمات برای مقابله با چنین مشکلاتی معطوف می شود.

محقق و پژوهشگر اقتصادی گفت: موضوع بعدی به فرآیند و بازه زمانی حصول نتیجه باز می‌گردد، زیرا کشور در شرایطی نیست که بتوان زمان را از دست داد و باید با تلاش مضاعف و فزآینده، حداکثر بهره وری و بهره برداری از زمان پیش رو حاصل شود.

وی افزود: در طول سال های گذشته به فراخور شرایط، دستورکارها و تصمیماتی برای مقابله با مشکلات و معضلاتی همچون بیکاری تعریف و طراحی شده که به تبع، طرح کاج یا کارانه اشتغال جوانان نیز در همین راستا قابل فهم است.

فروتن نسب عنوان کرد: اگر چه نفس این طرح و اقدام به آن، به دلیل نیت و هدفی که برای آن تعریف شده ( که همان مقابله با بیکاری است ) قابل احترام و تقدیر است، اما در خصوص میزان موفقیت و ضریب دستاوردهای حاصله از اجرایی شدن آن، ابهامات و اما و اگرهایی وجود دارد.

محقق و پژوهشگر اقتصادی گفت: نخستین موضوع قابل بحث در خصوص این طرح به ضمانت اشتغالزایی آن معطوف می شود، در واقع این طرح، به مثابه دوره ای برای کارآموزی جویندگان کار است، امری که لزوماً نمی‌تواند کارفرما را به اشتغال و جذب کار آموز یا کاروَرز مجاب کند.

وی افزود: می توان در تشریح طرح مذکور، این‌چنین عنوان کرد که ساز و کار تعریف شده، ابتدا به ساکن در قالب اشتغال بدون حقوق و بیمه قابل تعریف است و فرد در بازه زمانی دو ساله مشغول به آموختن مهارت های لازم می شود و پس از آن در صورت صلاحدید کارفرما فعالیت رسمی خویش را آغاز خواهد کرد.

محقق و پژوهشگر اقتصادی عنوان کرد: اگرچه حرکت در مسیر مهارت افزاییِ جوانان به عنوان یکی از جدی ترین نیازهای فعلی آموزشی و تربیتی جامعه ضروری و اجتناب ناپذیر است، اما نباید این واقعیت را از نظر دور داشت که جامعه و کشور و جمعیت جوان آن در شرایطی قرار دارد که می طلبد تدابیر و تصمیمات اتخاذ شده به نحوی تعریف و عملیاتی شود که ضمانت و قطعیت حصول نتیجه آن از ضریب هر چه بیشتری در اطمینان بخشی و الزام آور بودن آن برخوردار باشد.

طرح کاج با کاستی ها و کمبودهایی جدی مواجه است

رضا چاووشی، محقق و پژوهشگر اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار اقتصاد و انرژی ، با اشاره به نقش حائز اهمیت پوشش بیمه‌ای در حمایت از افراد شاغل و حتی کسانی که بنا به دلایل غیر منتظره‌ای بیکار می‌شوند عنوان کرد: یکی از اشکالات جدی این طرح به عدم برخورداری از پوشش بیمه ایِ کار آموزان معطوف می شود و به واقع در صورت بروز سانحه یا حادثه ای غیر قابل پیش بینی در حین آموزش، ارکان یا نهاد بیمه ای خاصی برای حمایت از این فرد یا افراد تعریف و معین نشده است.

وی افزود: اگرچه در نظر گرفتن چنین تمهیداتی با بار مالی خاص به خود همراه است و به تبع در شرایطی که دولت با کاستی‌های اعتباری مواجه است، تأمین چنین تعهدی باعث افزایش هزینه‌ها می‌شود، اما این دلیل نمی‌شود تا حوادث احتمالی کارآموزی برای متقاضیان نادیده انگاشته شود.

چاووشی گفت: معضل و نارسایی بعدی به این امر معطوف می‌شود که به هر ترتیب جامعه و کشور از ظرفیت مشخصی برای جذب برخوردار است و صرفاً با ثبت نام متقاضیان و کارآموزی آنها، ظرفیت جذب ایجاد نمی‌شود.

وی افزود: می طلبد ساز وکاری تعریف شود که در قالب آن، ظرفیت و نحوه آغاز به کار رسمی چنین افراد و گروه‌هایی ارتقاء یابد، زیرا در صورت اشتغال این گروه با بیکار شدن عده‌ای دیگر، مشکل و معضل بیکاری به معنای واقعی رفع نمی شود.

محقق و پژوهشگر اقتصادی عنوان کرد: پیش از این شاهد بوده ایم در سنوات گذشته، طرح بازنشستگی با 25 سال سابقه کاری در دستور کار قرار گرفته که توجیه آن نیز حول محور جذب نیروی متقاضی کار، قابل تعریف بود، اما در مقام عمل شاهد بودیم که برخی از نیروها با مدت مقرر(25سال) باز نشسته شدند، اما نیروی جدیدی جایگزین نشده و به واقع جذب قابل توجهی در سایه این طرح (به میزانی که رفع‌کننده و تعدیل‌کننده مشکل بیکاری در جامعه باشد) محقق نشده است.

چاووشی گفت: در پایان می طلبد با تعریف بسته های تشویقی هر چه بیشتر، مراکز و مجموعه‌هایی که مقرر است نیروهای مذکور ( کارآموزان ) را جذب نمایند، با انگیزه هر چه بیشتری به این امر مبادرت ورزند.

محقق و پژوهشگر اقتصادی در خاتمه یادآور شد: مشوق بیمه کارفرمایی یکی از تدابیری است که خوشبختانه به عنوان نکته‌ای مثبت در ساز وکار تعریف شده، لحاظ شده است و قطعاً تقویت هر چه بیشتر چنین بسته‌های حمایتی در حصولِ توفیقات فزآینده تر مثمرثمر خواهد بود.

انتهای پیام/