آغاز عملیات مرمت بام مخروطی برج قابوس بن وشمگیر

 به گزارش خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان؛جاوید ایمانیان مدیر پایگاه میراث جهانی گنبدقابوس گفت: انجام عملیات حفاظت اضطراری محدوده بام این بنای تاریخی که بیش از هزار سال قدمت دارد، شامل پاکسازی پارازیت‌های گیاهی، پاکسازی گلسنگ ها، سمپاشی، بندکشی و استحکام بخشی شکاف‌ها و استحکام بخشی و پوشش ن‌هایی آجر‌های ناپایدار بام مخروطی گنبد است.

وی گفت: به دلیل باقی ماندن دانه‌های گیاهان در بین درز‌ها و شکاف‌ها یا انتقال آن‌ها توسط حشراتی مانند مورچه به پشت آجر‌ها و لابه لای بند‌های آجرها، این دانه‌ها با کمترین بارندگی در محیطی مناسب شروع به رشد می‌کند.

مدیر پایگاه میراث جهانی گنبدقابوس افزود: این فرآیند سبب شده به غیر از پوشش گیاهی، بخشی از بام برج قابوس از گل سنگ پوشانده شود و بخشی از پاکسازی در این مرحله، شامل برداشتن و زدودن لایه گل سنگ زنده‌ای است که با فشار دست و ابزار مکانیکی به راحتی از سطح جدا می‌شوند.

وی افزود: با توجه به رشد ریشه گیاهان و علف‌های هرز در بین آجر‌های بام که جزو خطرات جدی برای آجر‌ها به شمار می‌رود، بعد از پاکسازی و علف زدایی سطح گنبد و برداشتن گل سنگ‌های زنده، برای جلوگیری از پیشرفت علف‌ها و رشد مجدد آن ها، لابه لای شکاف‌ها و بند‌ها و سطح آجر‌ها با استفاده از سم رانداب، سمپاشی می‌شود.

مدیر پایگاه میراث جهانی گنبدقابوس تخریب بند‌های آجر‌ها به دلیل رشد گیاهان و تاثیرات عوامل محیطی در طول زمان را از مهمترین مشکلات دیگر بام مخروطی گنبدقابوس برشمرد و گفت: این شکاف‌ها محل مناسب نفوذ رطوبت و دانه‌های گیاهان و نیز حشرات به پشت آجر‌ها است.

وی افزود: بعد از پاکسازی این شکاف ها، با تزریق پریمال ۱۰ درصد به پشت شکاف ها، عملیات استحکام بخشی انجام می‌شود و بعد از این مرحله با ملات مرمتی مناسب که از ترکیب گچ بتا یا نیم پخت، گچ مولدانو یا گچ دندانپزشکی، پودر رنگ و پریمال آماده می‌شود، بین بند آجر‌ها کاملا بندکشی و استحکام بخشی می‌شوند.

ایمانیان خاطرنشان کرد: این ملات مرمتی از استحکام مکانیکی بالایی برخوردار است و به راحتی خراش و ترک نمی‌خورد.

وی با بیان اینکه بر اساس مستندات موجود تاکنون سه بار گنبد مخروطی برج قابوس مورد مرمت قرارگرفته است، گفت: اولین بار در دهه ۲۰ و با بستن داربست چوبی، مرمت گنبد مخروطی، تعمیرکتیبه، صفه قاعده و اصلاحات درونی انجام گرفت و مجددا داربستی در دهه ۴۰ به منظور مرمت بام گنبد در قسمت داخلی و خارجی بنا زده شد.

به گفته ایمانیان، آخرین بار در سال ۱۳۸۵ مرمت گنبد بام مخروطی برج قابوس انجام گرفت و اکنون برای چهارمین بار پس از گذشت یازده سال از آخرین عملیات مرمت، با همکاری و حمایت بسیار خوب معاونت میراث فرهنگی کشور، دفتر امور پایگاه‌های سازمان و مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان و با اعتبارات ملی پایگاه میراث جهانی گنبدقابوس، تعداد ۱۷۰۰ شاخه داربست مختص بنای جهانی گنبد قابوس خریداری و نصب و عملیات مرمت بام و رفع خطر اضطراری از آن انجام می‌شود.

برج قابوس بن وشمگیر، بلندترین برج آجری دنیا و یکی از آثار ارزشمند معماری در دوره اسلامی است؛ این بنای تاریخی سده چهارم هجری قمری که هم اکنون در مرکز شهر گنبدکاووس و بر فراز تپه‌ای بزرگ قرار دارد به دستور شمس المعالی قابوس بن وشمگیر از پادشاهان آل زیار در سال ۳۹۷ هجری قمری (۱۰۰۷- ۱۰۰۶ میلادی) ساخته شده است.

این برج که بلندترین بنای آجری جهان محسوب می‌شود، افزون بر یک هزار سال قدمت دارد و در تیرماه ۱۳۹۱ در فهرست آثار سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) ثبت جهانی شد.

شهرستان گنبدکاووس با ۳۵۰ هزار نفر جمعیت در شرق استان گلستان واقع است.

انتهای پیام/پ

عملیات مرمت بام مخروطی برج قابوس بن وشمگیر در گنبدکاووس آغاز شد