به گزارش خبرنگار حوزه سینما گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ هر سال با نزدیک شدن به فرآیند اجرایی جشنواره فیلم فجر، بسیاری از هنرمندان سینما درباره چگونگی بهتر برگزار شدن آن نظرهای مختلفی می‌دهند. برخی معتقدند روند اجرایی برگزاری این رویداد فرهنگی با کم و کاستی‌هایی مواجه است و برخی قوانین باید اصلاح شود.

در این خصوص، یادداشت مسعود ردایی تهیه‌کننده «مالاریا» را که در اختیار باشگاه خبرنگاران جوان قرار داده است، بخوانید.

«تا چند صباح دیگر مقدمات برگزاری جشنواره فجر برگزار خواهد شد و دست اندرکاران برگزاری جشنواره و سازندگان آثاری که قرار است در سی و ششمین جشنواره فجر مورد ارزیابی قرار بگیرند، در تلاشند تا محصولی متفاوت عرضه نمایند و بر اساس یک سنت دیرینه معمولاً نقد و بررسی و ارزیابی چنین جشنواره‌هایی پس از پایان مراسم جشنواره صورت می‌پذیرد و به همین دلیل چندان تاثیری در جشنواره‌ای که همان سال برگزار می‌شود ندارد در حالی که اگر قرار است نظراتی یا پیشنهاداتی برای بهبود روند اجرایی جشنواره داشته باشیم بهتر است از هم اکنون به طرق مختلف آنان را در اختیار دست اندرکاران امور قرار دهیم.

که در اینجا نگاهی داریم به چندین چالشی که جشنواره‌های فجر گذشته با آن مواجه بوده‌اند:

دایره محدود داوران و لزوم گزینش چهره‌های جدید

تجربیات حاصله از سی و پنج جشنواره گذشته حاکی از آن است که یکی از مهم‌ترین و چالش برانگیزترین بخش‌های جشنواره گزینش اعضای هئیت انتخاب و داوران نهایی فیلمهاست که معمولاً در کمتر دوره‌ای توانسته مورد رضایت کامل خالقان آثار و منتقدین سینمایی واقع شود اگرچه هیچ کس نمی‌تواند مدعی باشد که جلب رضایت صد در صدی همگان در این مورد خاص امکان‌پذیر است اما با پرهیز از تنگ نظری‌ها و گزینش بهترین‌ها از متخصصین صنوف مختلف، می‌توان رضایت اکثریت آثار منتخب را جلب نمود که برای این کار می‌بایست قدری از دایره محدودی که برای گزینش هیئت انتخاب و داوران در نظر گرفته شده است پا را فراتر نهیم و از چهره‌های تازه و در عین حال متخصص و مستقل دعوت کنیم.

حتی می‌توانیم از سینماگران شناخته شده و متبحر خارج از کشور نیز استفاده نماییم کما اینکه در بسیار از جشنواره‌های بین‌المللی از سینماگران ایرانی برای حضور در هیئت‌های داوری استفاده می‌شود.

 محدود نمودن تعداد جوایز جشنواره

تعداد زیاد جوایز اهدایی از اعتبار جشنواره می‌کاهد. در اکثریت جشنواره‌های بین‌المللی تعداد جوایز در بخش فیلم‌های بلند سینمایی به چند جایزه بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین فیلنامه و بهترین بازیگر زن و مرد محدود می‌شود و جوایز فنی و تخصصی در جشنواره‌های خاص که به همین منظور برگزار می‌شود، اهدا می‌گردد. که یقیناً این کار هم بر شان و اعتبار جشنواره و کسانی که جایزه نصیبشان می‌شود، می‌افزاید و هم تا حدود زیادی از گلایه‌ها و اعتراضات بخش‌های تخصصی که آثارشان در یک جشنواره اختصاصی مورد ارزیابی دقیق و کارشناسانه قرار می‌گیرد، کاسته می‌شود.

 اصلاح ساختار تشکیلاتی و آئین نامه اجرایی

یکی از چالش‌هایی که جشنواره فجر تاکنون با آن مواجه بوده است، برخوردار نبودن از یک ساختار تشکیلاتی و آئین‌نامه اجرایی ثابت است که هر از چندگاه متاثر از تغییرات سیاسی در دولت‌های مختلف، سیاست‌های فرهنگ حاکم بر جشنواره هم دچار تغییرات اساسی می‌شود که وجود این تغییرات پیاپی خالقان آثار را با سردرگمی‌های عدیده‌ای مواجه می‌سازد.

 تبیین محتوایی بر اساس استراتژی کلان فرهنگی نظام

نیازهای فرهنگی اجتماعی بلندمدت نظام، در برنامه‌ریزی‌های درازمدت که توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام تهیه و از سوی مقام معظم رهبری تائید می‌شود، از پیش مشخص شده است و باید در همایش‌های اختصاصی به اطلاع سازندگان فیلم‌ها به خصوص فیلمنامه‌نویسان رسانده شود تا آنچه تولید و عرضه می‌شود در تناقض با اهداف و استراتژی فرهنگی اجتماعی بلندمدت نظام نباشد. بدیهی است این موضوع در زمان خود و در خارج از زمان برگزاری جشنواره و برای تبیین فیلم‌ها از نگاه ملی در دوره بعد صورت خواهد گرفت.

 حذف برخوردهای سلیقه‌ای و مصلحتی

از دیگر مواردی که معمولاً باعث رنجش پدیدآورندگان یک اثر هنری می‌شود، ارزیابی آثار به صورت سلیقه‌ای یا مصلحتی بدون توجه به جنبه‌های هنری و تخصصی آثار می‌باشد.

با نگاهی به ادوار گذشته در‌می‌یابیم که بیشترین گلایه‌ها و نقدها به دست‌اندرکاران جشنواره‌ها از همین ناحیه بوده است و موارد آشکاری وجود داشته که تعدادی از آثار که هم مورد توجه سینماگران و هم با تحسین مردم مواجه شده‌اند توسط مسئولین جشنواره در مرحله نهایی حذف شده است.

 سامان دهی توزیع بلیت‌های جشنواره

اگرچه با عرضه اینترنتی بلیت‌های جشنواره در سال‌های اخیر تا حدود زیادی مشکل تهیه و توزیع بلیت مرتفع شده است اما هنوز تا مرحله اید‌ه‌آل فاصله زیادی داریم و بسیاری از کسانی که استحقاق دیدن و ارزیابی کردن آثار را دارند، نمی‌توانند در زمان و مکان مناسب شاهد این آثار باشند. با توجه به افزایش و گسترش سالن‌های نمایش، سامان دهی و برنامه‌ریزی در این بخش کار چندان پیچیده‌ای به نظر نمی‌رسد.

 کاهش تعداد نمایش‌های فیلم در ایام جشنواره

یکی از سنت‌های غلط جاری در جشنواره‌های گذشته فجر که معمولاً سال به سال هم بر شمار آن افزوده می‌شود، نمایش بیش از حد و خارج از قاعده فیلم‌های تولید شده در سالن‌های اختصاص یافته برای نمایش، در ایام جشنواره و همچنین خارج از سالن‌های نمایش پیش‌بینی شده و در سالن‌های اختصاصی توسط نهادها و ارگان‌های خاص در زمان برگزاری جشنواره و حتی خارج از آن می‌باشد. به گونه‌ای که عطش و انگیزه دیدن این فیلم‌ها در طول سال از بین می‌رود و رغبت عمومی برای دیدن فیلم‌ها به حداقل می‌رسد و بیشترین خسارت چنین نمایش‌هایی متوجه تهیه‌کنندگان و سرمایه‌گذاران فیلمهاست که پس از پشت سرگذاشتن انواع مشکلات و مصائب توانسته‌اند تولید خود را در معرض ارزیابی کارشناسان و متخصصین و منتقدان سینمایی قرار دهند و اصلاً در هیچ یک از جشنواره‌های بزرگ دنیا هم سابقه ندارد که در زمان جشنواره فیلم‌ها به کرات به نمایش گذاشته شود.

 اجتناب از جو زدگی و غوغا سالاری

یکی دیگر از آفت‌هایی که محصولات سینمایی و آثار عرضه شده به جشنواره فجر را تهدید کرده و می‌کند جوسازی‌های کاذب و غیرمنصفانه‌ای است که به خصوص در سال‌های اخیر با گسترش شبکه‌های اجتماعی و در فضای مجازی عده‌ای فرصت طلب و ماجراجو حتی بدون اینکه فیلمی را به درستی دیده باشند با انواع سمپاشی‌های مغرضانه و با نشر و پخش شایعات بی‌اساس تیشه به ریشه یک فیلم می‌زنند و با جوسازی‌های کاذب ذهنیت عمومی جامعه و مسئولین را نسبت به آثار منحرف می‌نمایند. البته این جوسازی‌ها فقط در بعد منفی فیلم‌ها نیست گاهی اوقات با توجه به گرایشات جناحی خاصی که دارند یک فیلم سطح پایین و کم ارزش از نظر تخصصی و تکنیک‌های فنی هنری را آن چنان به عرش اعلی می‌رسانند که مخاطبان در هنگام تماشای آثار دچار سردرگمی و حیرت می‌شوند و آنچه در این میان قربانی می‌شود ارزیابی دقیق و اصولی آثار می‌باشد.

 مسعود ردائی
تهیه‌کننده سینما

 انتهای پیام/