به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یاسوج؛ این در حالی است که کارشناسان، صیانت از میراث فرهنگی را ضرورتی برای حفظ هویت ملی و بهره وری از ظرفیت‌های گردشگری می‌دانند اما این گنجینه‌های ارزشمند که به‌تدریج در طول تاریخ دچار آسیب‌هایی شده‌اند به دلیل کمبود اعتبار برای مرمت و بی‌توجهی برخی مردم در حال تخریب هستند.

استان کهگیلویه و بویراحمد با بیش از 2 هزار و 600 اثر تاریخی در قالب قلعه‌ها، کاروان سراها، پل‌ها، آسیاب‌ها و سایر آثار دوره‌های مختلف در صورت توجه می‌تواند یکی از مقاصد ایرانگردان و جهانگردان فرهنگ دوست باشد.

61 آسیاب، 50 خانه تاریخی،42 قلعه،40 آب انبار،23 بقعه متبرکه، 19 گورستان، 17 استودان، 13 پل، 13 بافت تاریخی، پنج حمام، پنج مسجد و سه کاروانسرای استان کهگیلویه و بویراحمد در فهرست آثار ملی قرار دارد.

این استان در دوره‌های تاریخی مختلف با نام‌هایی مانند بلاد شاپور، جبال گیلویه و کهگیلویه شناخته می‌شد.

استان کهگیلویه و بویراحمد بخشی از تمدن عیلام بوده و در دوره بعد از اسلام و همچنین بعد از ورود آریایی‌ها جزئی از خاک تمامی حکومت‌های ایران بود.

بلاد شاپور دهدشت در حال تخریب

بافت تاریخی دهدشت در شهرستان کهگیلویه که عمده آثار بجای مانده از آن مربوط به دوره صفوی است به دلایل مختلفی همواره سوژه رسانه ها و عکاسان است.

این میراث تاریخی ارزشمند به دلیل وسعت زیاد و غیرمسکونی بودن آن همواره مکان امنی برای معتادان بوده است.
علاوه بر این، تخریب این مکان به دلیل گچی بودن مصالح، روز بروز سرعت بیشتری می گیرد و به دلیل وسعت زیاد امکان حفاظت از آن دربرابر تخریب های افراد ناآگاه نیست.

البته بخشی از آن در سال های اخیر ترمیم و بازسازی شده است که بی شک از زیباترین نقطه های شهر دهدشت به شمار می رود.
اثر تاریخی بسیار ارزشمند بلاد شاپور دهدشت که به گفته کارشناسان قابلیت ثبت جهانی دارد، نیازمند تأمین اعتبار برای تملک و مرمت است.

معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد ابراز داشت: این بنای تاریخی امسال برای حفاظت و ساماندهی به عنوان پایگاه تاریخی معرفی و برای آن مسئول ویژه تعیین شد.

مسعود شفیعی افزود: اثر تاریخی بلاد شاپور دهدشت قابلیت ثبت جهانی دارد و 300 میلیارد ریال برای تملک و 100 میلیارد ریال نیز برای انجام کارهای ثبت جهانی نیاز دارد.

وی بیان کرد: بنای تاریخی بافت تاریخی دهدشت امسال با سه میلیارد و 600 میلیون ریال در حال مرمت است.

شفیعی با اشاره به اهمیت ثبت جهانی یک اثر برای جذب جهانگردان و ایرانگردان و معرفی فرهنگ ایران کهن گفت: تلاش می‌شود که این بنای تاریخی با جذب اعتبار ثبت جهانی شود.

بافت قدیم شهر دهدشت یکی از بزرگترین یادمان‌های تاریخی متعلق به دوره صفویه است که به لحاظ اهمیت این بافت و بناهای ارزشمند آن نیازمند توجه بیشتر است.

بافت قدیمی بلاد شاپور در گذشته دور با 45 هکتار وسعت یکی از بزرگترین بافت‌های تاریخی کشور به شمار می‌آمد اما این بافت به دلایل گوناگون تخریب شد و هم اینک تنها 35 هکتار از این شهر قدیمی باقی مانده است.

بافت تاریخی دهدشت به شماره 3/1689 در سال 1364 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت تاریخی رسیده است.

شفیعی عنوان کرد: ثبت آثار در فهرست آثار ملی کشور افزون بر فراهم کردن زمینه حمایت قانونی در محاکم قانونی و قضایی امکان جذب اعتبارات لازم برای انجام عملیات مطالعاتی، مرمتی و حفظ و نگهداری را فراهم می‌کند.

وقتی یک اثر تاریخی به زباله دان تبدیل می‌شود

در هفته‌های گذشته عکس‌هایی از یک اثر تاریخی در روستای شوش از توابع شهرستان باشت در شبکه‌های مجازی منتشر شده بود که از آن به عنوان زباله دان استفاده می‌کردند.

معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به استفاده نامناسب از این اثر میراث فرهنگی در شهرستان باشت گفت: صیانت از این آثار نیازمند مشارکت مردم و فرهنگ سازی از سوی رسانه‌های ارتباط جمعی است.

این اثر تاریخی در نزدیکی امامزاده شمس الدین روستای شوش دارای یک متر ارتفاع و از یادگارهای دوره قاجاری است.

شفیعی اظهار داشت: این اثر میراث فرهنگی که برای وضوخانه سیار ایجاد شده بود در سال‌های گذشته به‌صورت اضطراری مرمت شد.
وی با یادآوری این نکته که این اثر فرهنگی وقف امامزاده این محل بوده و امکان جابه‌جایی آن وجود ندارد، تصریح کرد: تنها راهکار حفاظت از چنین آثار ارزشمندی مشارکت مردم و افزایش آگاهی‌های عمومی شهروندان نسبت به اهمیت میراث فرهنگی به‌عنوان هویت ملی نیاکان ایرانی است.

 تخریب یک بنای تاریخی به دلیل ناآگاهی درباره ارزش میراث فرهنگی

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه یک اثر تاریخی ثبت ملی شده در شهرستان بهمئی در خرداد امسال تخریب شد افزود: صیانت از میراث فرهنگی نیازمند مشارکت همگانی است.

شفیعی افزود: هیات امنای امام زاده بابا احمد (ع) در شهرستان بهمئی در اقدامی غیرقانونی بنای تاریخی دوره سلجوقی این مکان مذهبی را به بهانه تعمیر، تخریب کردند.

وی اظهار کرد: این اثر تاریخی بجا مانده از دوره سلجوقی بود و هرگونه اقدام مرمتی در آن باید با نظر کارشناسان سازمان میراث فرهنگی کشور صورت می‌گرفت نه اینکه خودسرانه اقدام به تخریب آن می‌کردند.

معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه بویراحمد گفت: از طریق اداره حقوقی سازمان میراث فرهنگی پیگیر برخورد قانونی با عوامل این کار هستیم.

وی بیان کرد: مرمت اضطراری این اثر بعد از تخریب به صورت کارشناسی انجام شد.
امام زاده بابا احمد در تاریخ 2 آبان ماه 1382 با شماره ثبت 10580 به‌عنوان یک اثر تاریخی در فهرست آثار ملی کشور ثبت ملی شده است.

روند کند مرمت آثار تاریخی

معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه تمام آثار تاریخی نیازمند مرمت و رسیدگی هستند، گفت: مرمت 10 بنای تاریخی مهم این استان در شهرستان‌های مختلف در مراحل پایانی اجراست.

شفیعی اظهار داشت: ساماندهی بافت تاریخی دهدشت، پل تاریخی پریم، پل پاتاوه، قلعه عزیزی، سه خانه تاریخی، قلعه ضرغامی، محوطه تاریخی امامزاده علی (ع) و امامزاده بابا احمد (ع) از جمله بناهای تاریخی در حال اجرای کهگیلویه و بویراحمد است.

وی عنوان کرد: این طرح‌ها با حدود 9 میلیارد ریال اعتبار در دست اجراست.

شفیعی ابراز داشت: 2 طرح تعیین حریم نیز امسال در بافت تاریخی دهدشت اجرا شد.

وی بیان کرد: از ابتدای سال جاری تاکنون چهار اثر تاریخی قلعه عزیزی، قلعه دیشموک، کوشک کی آبل و تپه کرد لاغری در این استان ثبت ملی شده است.

شفیعی عنوان کرد: گرفتن اعتبار برای مرمت و تعیین حریم پیشگیری از تعرض سودجویان از جمله برنامه‌های میراث فرهنگی برای صیانت از بناهای تاریخی کهگیلویه و بویراحمد است.

شفیعی گفت: نقش برجسته تنگ سولک در بهمئی، آثار سنگی چین لوداب، شهر سنگی دلی یاسیر کهگیلویه، قلعه کی نصیر بهادر بویراحمد، قلعه رئیسی کهگیلویه و دو گور دو پا در باشت از جمله بناهای تاریخی مهم ثبت ملی شده این استان است.

 اختصاص اعتبار گام نخست برای جهانی شدن نقش برجسته‌های تنگ سولک

معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد گفت: اثر تاریخی نقوش برجسته تنگ سولک بهمئی نیازمند تأمین اعتبار برای انجام ثبت جهانی است.

مسعود شفیعی اظهار داشت: 50 درصد ثبت جهانی نقش برجسته‌های تنگ سولک مانند بخشی از مطالعات باستان شناسی، تعیین حریم، نقشه برداری و مطالعات آب شناسی انجام شده است.

وی گفت: تکمیل مطالعات باستان شناسی و مرمت نقش برجسته‌ها مهمترین کارهایی است که باید انجام شود که نیازمند 20 میلیارد ریال اعتبار است.

شفیعی ابراز کرد: سازمان میراث فرهنگی کشور پس از انجام بررسی‌های کارشناسی ثبت جهانی نقوش برجسته تنگ سولک بهمئی را تأیید کرده است.

وی بیان کرد: برنامه ریزی برای تبدیل این اثر برجسته تاریخی به یک پایگاه برای جذب اعتبارات بیشتر در حال انجام است.
13 نقش برجسته و کتیبه بر روی پنج قطعه سنگ جداگانه حجاری شده یادگار اشکانی در تنگ سولک وجود دارد.

راه سنگفرش اسب رو، چشمه گُوَردَک، سروها جلوه‌ای خاص به این اثر بخشیده است.

نقوش برجسته‌ تنگ سولک صحنه‌های گوناگونی از آیین‌های باشکوه باستانی، نمادهای دینی، رزم‌های سواره نظام و پیاده نظام، تاج گذاری و گرفتن حلقه قدرت در حضور خدایان، شکارشاهی، خوش آمد گویی و دیگر جلوه‌های زندگی اشرافی را در دل کوهستان به نمایش گذاشته است.

تنگ سولک در غرب تنگ بجک و در نزدیکی شهر لیکک از توابع استان کهگیلویه و بویراحمد و در حدود 45 کیلومتری غرب بهبهان قرار دارد و در سال 1316 به ثبت ملی رسیده است.

معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد ادامه داد: به دلیل اینکه سالانه تنها یک یا 2 اثر میراث فرهنگی کشور ثبت جهانی می‌شود، پرونده‌هایی که قابلیت ثبت جهانی دارند نیز باید در نوبت قرار گیرند.

وی با اشاره به اینکه صیانت از آثار تاریخی نیازمند مرمت مداوم است، بیان کرد: سالیانه 20 تا 50 میلیارد ریال اعتبار برای مرمت سایر بناهای تاریخی این استان نیاز است.

شفیعی بیان کرد: 693 اثر غیرمنقول در کهگیلویه و بویراحمد شامل تپه‌ها، حمام‌ها، محوطه‌ها و گورستان‌های تاریخی تاکنون ثبت ملی شده است.

وی، شمار آثار معنوی ثبت شده ملی در استان کهگیلویه و بویراحمد را 51 اثر ذکر کرد.

معاون میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد همچنین تعداد آثار طبیعی ثبت شده در فهرست ملی را 2 اثر عنوان کرد و گفت: درخت سرو لار در شهرستان باشت و آبشار کمر دوغ در شهرستان کهگیلویه در جنوب استان به‌عنوان 2 اثر طبیعی در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

استان کهگیلویه و بویراحمد 713 هزار نفر جمعیت در جنوب غربی ایران قرار دارد.

کهگیلویه و بویراحمد بیش از 16 هزار کیلومتر مربع مساحت دارد.

انتهای پیام/غ