سید هادی سید افقهی کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه سیاست خارجه گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به اصلاحات اخیر اجتماعی در عربستان سعودی، اظهار کرد: اکنون عربستان سعودی در بعد فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و سیاسی دچار بحران هویت است.

وی در ادامه گفت: جامعه عربستان تاکنون یک جامعه بسیار بسته، خشن و انعطاف ناپذیر که استوار بر آموزه‌های افراطی‌گری و رادیکالیزه کردن احکام اسلام در قالب تفکرات ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب بوده و بیش از 85 سال بسیاری از آزادی‌های فردی، حقوق شهروندی، مباحات و کارهایی که برای جامعه اسلامی و فرد مسلمان حلال محسوب می‌شود، را تحریم کرده‌اند که یکی از نمونه‌های بارز آن حق رانندگی زنان است.

کارشناس مسائل خاورمیانه با بیان اینکه از بدو تأسیس عربستان سعودی، شیوخ وهابی بسیاری از مفاصل و مناطق تصمیم‌گیری فرهنگی و دینی را مدیریت می‌کنند، خاطرنشان کرد: با روی کار آمدن سلمان و پسرش محمد بن سلمان به اصطلاح قصد دارند عربستان سعودی را با مسائل روز که متأثر از تفکرات محمد بن الزاید ولیعهد امارات متحده عربی است، هماهنگ کنند.

سیدافقهی با اشاره به تأثیر تفکرات محمد بن زاید ولیعهد امارات متحده عربی بر محمد بن سلمان ولیعهد عربستان، تصریح کرد: محمد بن السمان ولیعهد امارات، محمد بن سلمان را تشویق می‌کند که شما باید مثل اماراتی‌ها متجدد شوید.

وی در ادامه به موضع‌گیری منتقدان و علمای سعودی اشاره کرد و گفت: شاهد موضع‌گیری‌های برخی از علما و نسل میانسال وهابی هستیم که سلسه اعتراضاتی در ارتباط با تغییرات فرهنگی و مسائل سیاسی به ویژه بحران قطر و سیاست خشن عربستان در برخورد با کشور هم کیش خود، قطر بیان می‌کنند و اکنون افرادی همچون سلمان العوده، محمد العریشی، عائذ القرنی و تعدادی از علمای دیگر وهابی توسط حکام سعودی در زندان افکنده شدند.
 
کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به فشار افکار عمومی و غرب بر محمد بن سلمان، اذعان کرد: در وجه داخلی عربستان قشر جوان و تحصیل‌کرده غرب، خواهان نوگرایی فرهنگی و پشتیبان اقدامات و تفکرات محمد سلمان در راستای تجدد طلبی است و در وجه خارجی با فشار کشورهای غربی و به ویژه آمریکا که از فضای رادیکال و افراطی حاکم بر عربستان که القاعده، ابوبکر بغدادی، داعش و جبهه النصره از دل آن بیرون آمده کلافه شده و دیگر نمی‌توانند آن‌ را تحمل کرده و از آن دفاع کنند و به محمد بن سلمان گفته شده که اگر همچنان خواهان حمایت غرب است باید در سلسله مسائل فرهنگی و اعتقادی تجدیدنظر کند.

وی در ادامه افزود: فشارهای داخلی، غربی و آمریکایی حتی منجر به تشکیل کمیته مشترک آمریکایی و سعودی برای تغییر محتوای کتب درسی و آموزش‌های دینی و اجتماعی در عربستان شده است.

کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه ولیعهد سعودی در این مسیر با مسائلی روبه رو خواهد شد، خاطرنشان کرد: اولین ابهام این است که آیا جامعه سنتی حاکم بر بسیاری از مراکز فرهنگی، اجتماعی و دینی اجازه چنین اقداماتی را بر می‌تابد؟ و دومین مسئله خود ملک سلمان است که آیا مصلحت می‌بیند که با سرعت فرزندش به سمت درهای باز حرکت کند؟ یا با توجه به ریشه‌های تاریخی سلطه وهابیون متعصب و افراطی مرحله به مرحله و بعد از هر مرحله منتظر عکس‌العمل و بازتاب موضع‌گیری علمای وهابی و نسل پیرو خود می‌شوند و متناسب با آن گام بعدی را برنامه‌ریزی می‌کنند.

انتهای پیام/

چالش‌های بی‌سابقه داخلی و خارجی و تغییر جهت در سیاست خارجی عربستان