به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان؛به گفته اساتید دانشگاه و مسئولینی که در حوزه آب دستی بر آتش دارند، عامل مرگ آبخوان‌ها و سفره‎های زیرزمینی برداشت بیش از حد آب بوده به گونه‌ای که در برخی مناطق ایران برداشت بیش از اندازه سبب افزایش شوری این ماده حیاتی شده و در نتیجه افت کیفیت آن را به دنبال داشته و این موضوع تا جایی رسیده که برخی دشت‎ها ممنوعه اعلام شدند.

وضعیت فعلی آب در اکثر مناطق ایران و لرستان مرحله بحران را طی کرده و می‌توان از این شرایط به عنوان فرابحران نام برد؛ در این بین شرایط آبخوان‌ها بسیار ناگوار بوده و بر همین اساس برخی از کارشناسان حوزه آبی معتقدند مرگ کامل آبخوان‌ها بسیار نزدیک است و چنانچه بقایای آن‌ها نجات داده نشود، امکان جابجایی ‎‌های بزرگ جمعیتی در ایران دور از انتظار نیست.

مرگ سفره‌های زیر زمینی در لرستان نتیجه خشکسالی مدیریتی است

در این باره دکتر علی حقی‌زاده، دانشیار مهندسی منابع آّب دانشگاه لرستان مرگ سفره‌های زیر زمینی در استان را نتیجه خشکسالی مدیریتی می‌داند و به خبرنگار ایسنا گفت: در سال‌های اخیر به دلیل نوسانات خشکسالی، افزایش جمعیت، ایستگاه‌های مجاز و غیرمجاز پمپاژ آب از چاه‌های عمیق و نیمه عمیق موجب افت سطح آب زیرزمینی شده، در نتیجه لرستان نیز مانند بسیاری از استان‌های مرکزی و شرقی و ... در بحران این ماده حیاتی فرو رفته است.

وی ادامه داد: برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی علاوه بر افت شدید سطح سفره‌ها و فرونشستدشت‌ها، موجب شور شدن ذخائر آبی و آلودگی‌های زیست محیطی می‌شود؛ پدیده فرونشست به عنوان یکی دیگر از پیامد‌های مستقیم برداشت بی‌رویه همچون بیماری خاموشی است که کسی متوجه علائم آن نمی‌شود و در نهایت با از دست دادن حجم مخازن زیرزمینی، مرگ آبخوان برای همیشه وجود دارد.

حقی‎زاده اضافه کرد:متوسط بارندگی لرستان در طول دوره آماری ۴۰ ساله حدود ۵۴۵ میلیمتر با حجمی حدود ۱۵.۴ میلیارد مترمکعب بوده که حدود ۱۰ درصد آن نفوذ، ۴۰ درصد رواناب و ۵۰ درصد سهم تبخیر می‌شود.

این دانشیار مهندسی منابع آب دانشگاه لرستان اضافه کرد: شبکه رودخانه‌های استان یکی از غنی‌ترین شبکه آب‌های روان کشور است که با احتساب آب‌های ورودی از استان‌های مجاور بطور متوسط پس از کسر مصارف، بالغ بر ۱۲ میلیارد متر مکعب آب به دریاچه پشت سد‌های دز و کرخه تخلیه می‌کند که از این مقدار نزدیک به چهار میلیاردمترمکعب ورودی از استان‌های مجاور و هشت میلیاردمترمکعب تولیدی استان بوده و این درحالیست که حجم آب تولیدی تجدیدپذیر استان حدود هشت درصد کل آب‌های جاری کشور است.

وی گفت: بر اساس آماربرداری سراسری منابع آب در لرستان ۶۴۴۴ دهنه چشمه با خروجی سالانه حدود ۹۱۲ میلیون مترمکعب، قنات ۱۳۲۲ رشته با خروجی سالانه حدود ۶۲ میلیون مترمکعب و ۷۳۲۴ حلقه چاه با تخلیه سالانه حدود ۶۰۰ میلیون مترمکعب وجود دارد که درمجموع حدود ۱۵۷۴ میلیون مترمکعب از منابع آب زیرزمینی را در سال تخلیه می ‎ کنند.

دشت کوهدشت بیشترین میزان افت سطح آب زیرزمینی را دارد

حقی زاده با تاکید براینکه براساس بررسی انجام شده شاهد افت سطح آب زیرزمینی و به تبع آن کاهش حجمی مخازن آبخوان‌ها در تمامی دشت‌های لرستان هستیم، افزود: در این بین دشت کوهدشت با متوسط ۱.۵ متر بیشترین میزان افت سطح آب زیرزمینی و کاهش حجمی ۱۰ میلیون متر مکعبرا داراست. آبخوان‌های دشت ازنا - الیگودرز و الشتر رتبه دوم و چغلوندی رتبه سوم افت سطح آب زیرزمینی و کاهش حجم مخزن را به خود اختصاص داده‌اندالبته این درحالیست که سایر دشت‌ها نیز اوضاع مناسبی ندارند.

وی با بیان اینکه گفته می‌شود بیش از ۹۵ درصد آب کشور و استان برای کشاورزی مصرف می‌شود و همچنین صاحبنظران معتقدند بیش از نصف آب کشاورزی یادشده هدر می‌رود که با برنامه‌ریزی، طراحی و اجرای سیستم‌های صحیح و مدرن کشاورزی و آبخیزداری و انتقال صحیح و اصولی می‌توان آب را در مناطق پرآب مهار و ذخیره و به مناطق تشنه جاری کرد، خاطرنشان کرد:بدیهی است این کار ساده‌ای نیست، نیرو و سرمایه می‌خواهد که در لرستان به وفور داریم. آنچه واقعا لازم داریم مدیریت مدبر، قوی و دلسوز است که هر آنچه خود می‌تواند به انجام برساند و هر آنچه نمی‌تواند از تجربیات سایر استان‌های موفق استفاده کند و با معضلی که می‌رود تا استان را در همه زمینه‌ها به مخاطره بیندازد به مقابله برخیزد.

حوزه‌های آبخیز زاگرس با سرعت بیشتری تخریب شده است

دانشیار مهندسی منابع آب دانشگاه لرستان گفت: از دیگر نمونه‌های ضعف مدیریت این است که در تمامی رسانه‌ها به منابع طبیعی و محیط زیست نیز پرداخته شده و درخصوص محاسن نگهداری جنگل‌ها و مراتع و آبخیز‌ها اظهارنظر‌های زیادی بعمل می‌آید، اما هرچه این شعار‌ها بیشتر می‌شود، حوزه‌های آبخیز زاگرس با سرعت بیشتری تخریب شده و جنگل‌ها و مراتع جای خود را به دشت‌های بدون استفاده می‌دهند.

وی گفت: لرستان استانی است که در بعضی شهر‌های آن معمولا در هر سال بر اثر بارندگی زیاد و سیل صدمات و خسارات قابل توجه جانی و مالی می‌بیند.

سوال اینجاست چگونه می‌توان استانی که در اکثر سال‌ها در قسمت‌هایی از آن بارش باران و برف اثر منفی بر جای گذاشته را در زمره استان‌های دچار خشکسالی برشمرد و حال آنکه طرح انتقال آب به استان غیر همسایه فراموش نمی‌شود بنابراین این را نمی‌توان پذیرفت که از یک مخزن (سفره زیرزمینی) بتوان به استان غیر همسایه آب پمپاژ کرد، اما به بخش‌ها و دشت‌های تشنه و کم آب نه؟

باز سوال اینجاست سهم لرستان در تخصیصی حوضه آبریز کرخه که سال‌هاست مردم استان از آن محروم هستند و بنا به گفته خیلی از کارشناسانظلم مضاعفی بوده چه می‌شود و آیا عواید حوضه آب ریز کرخه به لرستانی‌ها می‌رسد یا خیر؟

وی یادآور شد: مسئله آب در کشور بخصوص لرستان بیش از آنکه به کاهش بارش و شرایط اقلیمی برگردد، ناشی از عدم‌نگرش صحیح به این ماده و مدیریت منابع آن است، مشکلات به‌وجود آمده نتیجه اعمال مدیریت ضعیف و یکپارچه یا اصولا عدم اعمال مدیریت جامع و سیستماتیک در بخش آب استان بوده که تنها مربوط به یک سازمان نیست و دربرگیرنده دستگاه‌های مختلف تولیدکننده و مصرف‌کننده است.

این استاد دانشگاه لرستان تاکید کرد: باید مسئولین و نمایندگان استان تلاش کنند با غلبه بر نابرابری و بالا بردن قدرت چانه‌زنی جایگاه واقعی استان را در بخش آب مشخص و ارتقا دهند، به عنوان مثال با فشار بر شورای عالی آب از عواید ناشی از سد‌های بزرگ در پایین دست و سهم‌خواهی در مقابل انتقال بی‌حاشیه آن به استان‌های دیگر بهره برده و یا با ایجاد سد‌های بزرگ با کاربری‌های چندگانه (نه تک کاربری) ضمن شکوفایی کشاورزی اقتصادی با رعایت الگوی کشت مناسب و توسعه صنعتی واقعی (نه ماکتی) و تجارت توریسم پویا و مبتنی بر منابع طبیعی و آب (نه گذری وموقتی) کمتر از ذخایر زیرزمینی و بین نسلی استفاده شود تا شاهد مرگ آبخوان‌هاو دشت‌های سرسبز استان نباشیم.

البته وضعیت کم آبی در لرستان فراتر از بحران است و به رغم کمبود آب طی چند سال اخیر شاهد اجرایی شدن طرح‌های انتقالی از جمله قمرود بودیم که در همان سال شاهد بودیم بسیاری از مردم روستا‌ها به دلیل خشک شدن چشمه‎ها و بی آبی از الیگودرز مهاجرت کنند.

تخریب منابع زیست محیطی سبب کاهش تغذیه و تقویت سفره ‎‌های زیرزمینی شده است

ناصر طهماسبی‌پور، دکترای آبخیزداری و عضو هیات علمی دانشگاه لرستان نیز معتقد است سفره‌های آب زیرزمینی یکی از منابع حیاتی موجودات زنده بوده، است و خواهد بود و مرگ این منابع عوامل متعدد طبیعی و انسانی دارد.

وی مهمترین عامل مرگ آبخوان‌های ایران به ویژه لرستان را وقوع خشکسالی‌های گسترده بویژه هواشناسی، آبشناسی، کشاورزی، اقتصادی و اجتماعی دانست و گفت: تغییرات کیفی منابع آب آبخوان‌ها به دلیلی عبور آن‌ها از سازند‌های زمین شناسی گچی، نمکی و ... بوده است.

طهماسبی‌پور تصریح کرد: بهره‌برداری غیر اصولی و بیش از حد در زمان وقوع انواع خشکسالی‌ها زمینه نامناسب بودن کیفیت و کمیت منابع آب آبخوان‌ها را فراهم می‌آورد که لرستان نیز از این قاعده مستثنی نیست.

وی یاد آور شد: تخریب منابع زیست محیطی به ویژه پوشش گیاهی و خاک سبب کاهش تغذیه و تقویت سفره ‎‌های زیرزمینی می‌شود..

۴۰ درصد از جمعیت کل استان با فقر مطلق مواجه خواهند شد

این مدرس دانشگاه لرستان عدم هماهنگی مدیران دستگاه‌های اجرایی مرتبط با منابع آب سفره‌های زیرزمینی، عدم استفاده از پروژه‌های مناسب آبخیزداری و آبخوان‌داری در سطح ملی و در سطح کشت‌های حاصلخیز استان مانند دشت جایدر پلدختر، نورآباد و الشتر، دشت مرکزی خرم‌آباد، دشت‌های حاصلخیز کوهدشت و رومشکان، انتقال بین حوزه ‎‌ای منابع آب بالاخص منابع آب‌های زیرزمینی بدون انجام کار کارشناسی که زمینه تخریب منابع پایین دستی را فراهم می‌آورد مانند انتقال آب از شهرستان الیگودرز به قم، عدم بازنگری و اصلاح قوانین مدیریت منابع آب بخصوص مدیریت منابع آب‌های زیرزمینی جهت اصلاح نظام بهره‌برداری، عدم احداث سد‌های زیرزمینی برای مهار هرچه بیشتر منابع آب آبخوان ‎‌ها و بهره‌برداری مناسب در زمان وقوع خشکسالی ‎‌ها در کشور به ویژه در مناطق نیمه خشک استان که پتانسل مناسبی از نظر حوزه ‎‌های آبخیز کوهستانی بر تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی دارد، عدم مشارکت همه جانبه اهالی ساکن در حوزه‌های آبخیز برای تشریک مساعی در پروژه‌های آبخوان‌داری و آبخیزداری را از مهمترین عوامل انسانی بر مرگ آبخوان‎‏ها در کشور و به تبع آن در لرستان عنوان کرد.

وی با اشاره به آثار مرگ آبخوان‌های ایران و به ویژه لرستان گفت: افت شدید آب‌های زیرزمینی با کاهش روز افزون کیفیت و کمیت آنها، ایجاد فروچاله‌های متعدد در سطح دشت‌های حاصلخیز، مانند دشت حاصلخیز کوهدشت که در اثر بهره‌برداری بیش از حد از منابع آب زیرزمینی در آینده‌ای نه چندان دور، مهاجرت روزافزون روستانشینان به حاشیه شهر‌های پر جمعیت و بروز مشکلات اقتصادی و اجتماعی متعدد، اتلاف سرمایه‌های ملی و استانی منابع آب موجود در آبخوان ‎‌ها بطوریکه که با مرگ آبخوان به عنوان مثال در استان لرستان در ۴۰ درصد از جمعیت کل استان با فقر مطلق مواجه خواهند شد را به دنبال دارد.

پلدختر، کوهدشت، رومشکان و جنوب خرم‌آباد با فقر پوشش گیاهی مواجه است

در این خصوص نیز رضا آریایی مدیر کل مدیریت بحران استانداری لرستان گفت: آبخوان‌داری و پروژه‌های مرتبط با آن از سال‌های قبل آبخیزداری در حال انجام است و این قبیل پروژه‌ها در رومشکان، دوره چگنی، ریمله خرم‌آباد و برخی نقاط دیگر استان اجرایی و به بهره‌برداری رسیده است.

وی با بیان اینکه پروژه‌های آبخوان‌داری عملکرد بسیار خوبی داشتند، چون به انحای مختلف انجام و در قالب فعالیت‌های مکانیکی بوده که در جذب نزولات آسمانی و ذخیره موقت نزولات خیلی موثر است، ادامه داد: انجام این قبیل پروژه آبخوان‌داری بخصوص در نقاط بحرانی که پوشش گیاهی به حداقل خودش رسیده و با فقر شدید پوشش گیاهی مواجه‌ایم موثر است و از طرفی با وجود بارندگی‌های تند و سیل‌آسا، اجرای آبخیزداری نقش موثری در کنترل روان آب‌ها و جلوگیری از حرکت آن‌ها دارد.

آریایی تصریح کرد: اجرای آبخوان‌داری و آبخیزداری در جلوگیری از فرسایش خاک و افزایش پوشش گیاهی موثر است و حتی این مهم دربحث استفاده وحوش هم می ‎ تواند موثر باشد.

وی یادآور شد: لرستان در بحث پدیده گردو غبار جزو کانون‌های تولید نیست بلکه میزبان بوده و چنانچه پوشش گیاهی را از دست دهیم به مانند بخشی از استان خوزستان به کانون تبدیل خواهیم شد.

مدیرکل مدیریت بحران لرستان خاطرنشان کرد: انجام کار‌های آبخوان‌داری، چون زودبازده هستند و در مدت کوتاهی با اعتبار خیلی کم انجام می‌شود از وقوع سیلاب در برخی از نقاط بحرانی استان جلوگیری می‌کند.

آریایی با بیان اینکه هر جا که بارندگی کم و تخریب جنگل و مرتع زیاد باشد با فقر پوشش گیاهی مواجه‌ایم، گفت: مناطقی همچون پلدختر، کوهدشت، رومشکان و جنوب خرم‌آباد با فقر پوشش گیاهی مواجه است.

وی اضافه کرد: از جاده که می‌گذریم درست است که زمین‌های کشاورزی سرسبز را مشاهده می‌کنیم، اما این درحالیست که این اراضی مسطح هستند و هنگامی‌که بر روی تپه‌ها و پشت مزارع و این زمین‌ها می‌رویم مشاهده می‌کنیم زمین‌های لم یزرعی وجود دارد که بهرحال پوشش گیاهی چندانی ندارد.

در همه زمینه‌ها در استان وضعیت اورژانسی داریم

این مسئول با بیان اینکه آبخیزداری و آبخوان‌داری در مناطقی که پوشش گیاهی ندارد و یا فقیر بوده و نیاز به تقویت دارد تا از حرکت روان آب‌ها جلوگیری کند، انجام می‎شود، گفت:در همه زمینه‌ها در استان وضعیت اورژانسی داریم و کمبود آب و ذخیره‌سازی نزولات آسمانی و حفاظت از خاکو حفاظت از پوشش گیاهی جزو بحث ‎‌های ضربتی و اضطرای است که الان در همه نقاط کشور روی این مهم کار می‌شود.

آریایی با بیان اینکه در لرستان سیلاب‌هایی که در سنوات اخیر داشتیم عمدتا در مناطقی رخ داده که از پوشش گیاهی فقیری و کمی برخوردار بودند، عنوان کرد: در جا‌هایی که پوشش گیاهی غنی باشد زمین به راحتی می‌تواند این روان آب ‎‌ها و بارندگی‌های رگباری را کنترل کند.

مدیرکل مدیریت بحران استان خاطرنشان کرد: در مناطقی همچون سراب دوره، کوهدشت و رومشکان آبخیزداری به صورت لاک‌پشتی انجام شده و روند تند ندارد و این در حالیست که خیلی از نقاط باید با روند تند صورت گیرد، هزینه احداث سد فوق‌العاده زیاد و هنگفت است، اما پروژه‌های آبخوان‌داری با هزینه کم و زودبازده قابل انجام است؛ سازمان جنگل‌ها باید روی این مساله اهتمام ویژه داشته باشد البته احساس می‌شود در این امر تعلل شده است.

وی گفت: در لرستان که استانی با توپوگرافی ناهموار و کوهستانی است با این پروژه‌ها می‎توان فقر پوشش گیاهی را ترمیم کرد و سازمان جنگل‌ها باید این هزینه‌ها را تقبل کند چرا که آبخیزداری و آبخوان‌داری اقداماتی پیشگیرانه است.

منابع آبی زیرزمینی در شهرستان‌های کوهدشت و ازنا بحرانی است

در این باره خسرو دریکوند کارشناس آب نیز با بیان اینکه منابع آبی زیرزمینی در شهرستان‌های کوهدشت و ازنا بحرانی است، تصریح کرد: فعلا در لرستان، بجز دو شهرستان مذکور وضعیت بحرانی وجود ندارد.

وی با اشاره به اینکه علیرغم برداشت‌های زیاد در استان هنوز به حد بحرانی نرسیدیم و چنانچه آبخوان‌ها دچار مشکل شوند قسمتی از اراضی کشاورزی آبی با بحران مواجه می‌شوند.

دریکوند ادامه داد: ۳۲ درصد اراضی آبی توسط آب‌های زیرزمینی مشروب می‌شوند و چنانچه مشکلی پیش بیاید راهی نداریم جز اینکه از آب‌های سطحی استفاده کنیم موضوعی که وزارت نیرو اجازه آن را نمی‌دهد پس تنها راه استفاده از روش‌هایی همچون کنتور هوشمند، الگوی کشت مناسب و کشت‌های کم مصرف است.

این کارشناس آب گفت: برای مهار آب‌های سطحی در فصل سیلابی هیچ‌گونه سازه‌ای وجود ندارد و سازه خاصی برای اراضی خاص طراحی نشده، برای رفع بحران در کوهدشت نیاز است از سد معشوره استفاده شود.

اینکه هر سال وضعیت آبخوان ‎‌ها بغرنج ‎‌تر می‌شوند، بسیار نگران کننده است و این نگرانی زمانی بیشتر به چشم می‌آید که همه می‌دانیم اقتصاد مردم لرستان بیشتر بر پایه کشاورزی و آن هم سنتی و به قول خیلی از کارشناسان بیحال است و این درحالیست که تنها ۲۵ درصد اراضی استان آبی است و چنانچه این روند فعلی (کاهش ذخایر آب زیرزمینی) ادامه پیدا کند مرگ اقتصاد لرستان را شاهد خواهیم بود.

با حفر چاه‌های غیرمجاز و برداشت اضافه از چاه‌های دارای پروانه برخورد شود

همچنین قدرت‌الله فلاح‌نژاد فرماندار سلسله نیز در این رابطه گفت: منابع آبی به عنوان مهمترین عامل توسعه پایدار تلقی می‌شوند و باید با صیانت از این منابع ارزشمند و با نگاه منطقی مشکلات این حوزه را رفع کرد.

وی تصریح کرد: اجماع مسئولان و آگاه‌سازی مردم ابزار مهمی در استفاده بهینه از منابع آبی و ذخیره‌سازی این مایع حیاتی برای نسل‌های آینده است و روند استفاده از منابع آبی در بخش‌های مختلف سرعت گرفته و بارش و منابع آبی موجود جوابگوی این امر نیست و در سالیان گذشته از منابع آبی زیرزمینی استفاده بی‌رویه شده است.

فلاح‌نژاد اضافه کرد: متاسفانه برداشت از منابع آبی زیرزمینی به سرعت در حال افزایش است و این امر سبب عمیق‌تر شدن چاه‌های آب شده به گونه‌ای که در سطح کشور سبب بروز مشکلاتی شده و این امر نشان می‌دهد روند مدیریتی مناسبی در این خصوص وجود نداشته است.

رئیس شورای حفاظت از منابع آب شهرستان سلسله در ادامه تاکید کرد: اقدامات علمی و کارشناسی شده و صرف آب بر اساس مجوز‌های صادر شده، نصب کنتور‌های هوشمند آب بر روی چاه‌ها، مسدود کردن چاه‌های غیرمجاز و ترویج فرهنگ صرفه‌جویی و رعایت الگوی مصرف آب نقش بسیار مهمی در مدیریت منابع آبی دارند.

وی با بیان اینکه شهرستان سلسله کمترین آمار چاه غیرمجاز در لرستان را دارد، افزود: باید با جدیت و قاطعیت با حفر چاه‌های غیرمجاز و برداشت اضافه از چاه‌های دارای پروانه در شهرستان برخورد شود.

فلاح‌نژاد در پایان با تاکید بر نقش سمن‌ها و مشارکت‌های عمومی در امر حفاظت از منابع آب، رعایت الگوی کاشت مصوب در سال زراعی جدید، جلوگیری از کشت محصولات آبدوست، نصب کنتور هوشمند چاه‌های کشاورزی، تجدیدنظر در تعرفه ریالی آب‌بهای محصولات آبدوست، کنترل تمدید پروانه‌های بهره‌برداری چاه‌های کشاورزی و هماهنگی با امور برق شهرستان، اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی بهره‌برداران تعاونی‌های آب بران در خصوص کاشت سیب زمینی و اثرات نامطلوب آن بر آب و خاک منطقه‌ای، تامین آب شرب شهر الشتر و لزوم ساماندهی آب‌های روان سطحی در فصول بارانی و غیر کشاورزی را از دیگر مواردی برشمرد که باید با اقدامات علمی و کارشناسی در خصوص آن‌ها اقدام شود.

مسئولین مدیریت خوبی نسبت به آب استان نداشتند

الهیار ملکشاهی نماینده مردم کوهدشت در مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه مسئولین مدیریت خوبی نسبت به آب استان نداشتند، تصریح کرد: یکی از مشکلاتی که در کشور وجود دارد تنش آبی است که در قسمت‌های زیادی به وجود آمده است.

وی مطرح کرد: لرستان یکی از استان‌های تولید کننده آب کشور است که سرچشمه چندین رودخانه سیمره، دز و کشکان است و هر ساله مقدار زیادی آب از آن خارج می‌شود و این در حالیست که مسئولین مدیریت خوبی نسبت به آب استان نداشتند.

ملکشاهی گفت: متأسفانه لرستان یکی از استان‌های در دست بحران است و از قبل تلاش نشده تا حق‌آبه آن را به ما دهند.

وی با تاکید براینکه در حال حاضر معدل اراضی آبی در کشور نسبت به دیم ۴۵ به ۵۵ درصد است و این رقم در لرستان ۲۰ درصد است، متأسفانه معدل آبی استان از نصف کشور کمتر است، افزود: یکی از کار‌هایی که در دستور ویژه داریم گرفتن حق‌آبه و سهم لرستان است.

غنی‌سازی سفره‌های آب زیرزمینی نیاز به از سرگیری آبخوان‌داری و آبخیزداری دارد

رئیس کمیسیون قضایی مجلس خاطرنشان کرد: در بحث آبخوان‌داری و آبخیزداری که وظیفه وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی است از اوایل انقلاب فعالیت‌های خوبی در این باره در لرستان شده و این در حالیست که امروز این مهم در استان بسیار کند شده و برای غنی‌سازی سفره‌های آب زیرزمینی نیاز است آبخوان‌داری و آبخیزداری از سر گرفته شود.

این نماینده مجلس گفت: انجام یک سری کار‌های سدسازی در شهرستان پرهزینه نیست و می‌تواند قسمتی از اراضی دیم را آبی کند و در فصل بارش جلوی سیلاب‌ها را گرفته و در فصل گرما تقویت کننده آب‌بهای زیرزمینی نیز باشد.

با توجه به شرایط فعلی شهرستان‎های کوهدشت و رومشکان و اظهارات این نماینده مجلس ضرورت احداث سد معشوره را بیش از پیش دو چندان می‌کند.

۳۵۷ محدوده مطالعاتی در کشور دارای وضعیت بحرانی هستند

در این باره نیز مهندس محمدتقی توکلی مشاور وزیر نیرو نیز گفت: در یکی دو دهه اخیر کشورمانبا افزایش تقاضای آب مواجه بوده و همراه با خشکسالی‌های پی در پی، و کاهش بارندگی ومنابع آب بویژه منابع آب سطحی فشار مضاعفی به آب زیرزمینی تحمیل شد؛ و‌ی افزود: بیشترین فعالیت ‎‌های اقتصادی مردم در محدوده‌های فلات مرکزی و حوضه‌های داخلی کشور متکی به آب زیرزمینی است.

این کارشناس اضافه کرد: شرایط برخی از این استان‌ها از لحاظ مصرف آب زیرزمینی شرایط خوبی ندارند و در برخی استان‌ها مثل لرستان، شرایط بهتر بوده و چنانچه مورد توجه قرار نگیرد دشت ‎‌های این استان هم مورد تهدید قرار می‌گیرند.

توکلی اظهار کرد: در حال حاضر ۵۰۹ محدوده مطالعاتی در کشور داریم که حدود ۱۰۰۰ دشت را شامل می‌شوند از این تعداد محدوده ۳۵۷ موردنه تنها فاقد ظرفیت توسعه اند بلکه دارای وضعیت بحرانی هستند. یعنی در دشت‌های ممنوعه ظرفیت و پتانسیل آب به گونه‌ای شده است که توان اضافه برداشت وجود ندارد.

وی خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی وضعیت فعالیت‌های اقتصادی مردم با مشکل مواجه می‌شوند و این امر موجب مهاجرت و تخلیه روستا‌ها شده ومردم به حاشیه‌نشینی در شهر‌ها روی می‌آورند.

توکلی یادآور شد: بطور کلی کمبود و کاهش آب منجر به کاهش ذخایر آب‌های زیرزمینی در اکثر مناطق کشور شده است و باید برای احیا و تعادل بخشی منابع و مصارف طرح و برنامه داشته باشیم البته این طرح در شرکت ‎‌های آب منطقه‌ای وجود دارد که نیازمند توجه مسئولین و تقویت منابع مالی است.

در حال حاضر منابع آب زیرزمینی کشور و لرستان به دلیل برداشت بیش از حد ناشی از ازدیاد چاه‌های غیرمجاز و اضافه برداشت‌های چاه‌های مجاز، همراه با وقوع خشکسالی‌های متوالی سالیان اخیر به وضعیت بحرانی رسیده و اینجاست که باید برای لرستانی که تولیدکننده آب برای استان‎های همسایه و مجاور است مسئولین و نمایندگان تلاش کرده و حقابه استان را افزایش دهند تا کشاورزان از خطر بی‌آبی که سال گذشته در رودخانه کشکان نیز نمایان شد در امان بمانند.

منبع:ایسنا

انتهای پیام/پ