یادداشتی از دکتر مجید شاکری، کارشناس مدیریت مالی درباره‌ی ابعاد پیشنهاد اقتصادی رهبر انقلاب به رئیس جمهوری روسیه برای مقابله با تحریم‌های آمریکا.

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، نکته‌ای که در دیدار رهبر انقلاب و رئیس‌جمهور روسیه، بازتاب رسانه‌ای ویژه‌ای پیدا کرد، تأکید بر اثر ضد تحریمی حذف دلار از مبادلات تجاری بود. سؤال آن است که آیا این گزاره، جدای از بُعد سیاسی، به لحاظ فنی صحیح است؟

درباره‌ی چارچوب تحریمی ایران، اگر مؤسسه‌‌ای مالی با یکی از اعضای ایرانی فهرست تحریمی آمریکا (SDN LIST) همکاری کند، بر خلاف تصور رایج، مجازات او ابتدائاً نه جریمه‌ی نقدی که درواقع قطع شدن از چرخه‌ی دلار است. اگر سهم دلار از مبادلات روی سوئیفت زیر ۵۰ درصد بود، عملاً امکان استفاده‌ی فوق از دلار برای آمریکایی‌ها فراهم نبود و تحریم‌های ثانویه‌ی مالی اساساً قابل اعمال نبود.

اسلحه‌سازی دلار
دلار از جنبه‌های مختلف در فضای بین‌الملل مؤثر و مهم است. از یک‌طرف بیش از ۸۰ درصد انتقال ارزی در بستر سوئیفت روی دلار است و از طرف دیگر بخش مهمی از انتقال‌های غیر دلاری هم در بخشی از چرخه‌ی انتقال خود، چرخه‌ی دلار را لمس می‌کنند. از طرف دیگر سهم سرمایه‌گذاری با مبدأ دلاری نسبت به کل سرمایه‌گذاری، در مقایسه با سهم آمریکا از جمع جی.دی.پی دنیا به‌مراتب بیشتر است.

از این بُعد اساساً هر مؤسسه‌ی معتبر مالی برای ادامه‌ی حیات خود تا حد زیادی «نیاز» به دسترسی به چرخه‌ی دلار دارد. خزانه‌داری آمریکا برای اعمال تحریم‌های مالی از همین «نیاز» استفاده می‌کند. به‌عنوان مثال درباره‌ی چارچوب تحریمی ایران، اگر مؤسسه‌‌ای مالی با یکی از اعضای ایرانی فهرست تحریمی آمریکا (SDN LIST) همکاری کند، بر خلاف تصور رایج، مجازات او ابتدائاً نه جریمه‌ی نقدی که درواقع قطع شدن از چرخه‌ی دلار است. به بیان دیگر در صورتی که یک مؤسسه‌ی غیر آمریکایی هدف مجازات وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار گیرد، در مرحله‌ی اول دسترسی‌اش به اتاق پایاپای دلار دچار مشکل می‌شود. در مرحله‌ی بعد اگر بخواهد مجدداً وصل شود، بعد از پرداخت جریمه‌ی تعیین‌شده، امکان وصل مجدد خواهد داشت. درواقع روایی جریمه‌کرد بانک‌های غیر آمریکایی از سوی آمریکا ناشی از مثلاً توان قضایی آمریکا نیست بلکه از هژمونی دلار آغار می‌شود.

زیرساخت و امکانات فنی و روایی قضایی چرخه‌ی دلار کاملاً در اختیار آمریکایی‌هاست. طبعاً در صورتی که یک مؤسسه‌ی اروپایی یا روسی یا آسیای شرقی توسط خزانه‌داری از چرخه‌ی دلار قطع شود، دولت متبوع آن مؤسسه‌ی تنبیه‌شده، هیچ کار فنی‌ای برای وصل مجدد آن به چرخه‌ی دلار و دفاع از بانک واقع‌شده در خاک خود نمی‌تواند بکند. از این حقیقت در محافل مالی و سیاسی به‌عنوان «اسلحه‌سازی دلار» یاد می‌شود.

* کاهش سهم دلار از مبادلات جهانی، آمریکا را خلع سلاح می‌کند
هر نوع تلاش برای کاستن از سهم دلار در مراودات جهانی یک گام برای کاهش «نیاز» مؤسسات مالی به چرخه‌ی دلار است. به بیان بهتر اگر مثلاً سهم دلار از مبادلات روی سوئیفت زیر ۵۰ درصد بود، عملاً امکان استفاده‌ی فوق از دلار برای آمریکایی‌ها فراهم نبود و تحریم‌های ثانویه‌ی مالی اساساً قابل اعمال نبود. از این نظر در بلندمدت، اثر ضد تحریمی حذف دلار از مبادلات دوجانبه امری واضح است.

آیا در کوتاه‌مدت، مثلاً در همین بسته‌ی تحریمی پیش‌ِرو که اجرای آن از روز ۳۱ اکتبر برای روسیه، ایران و کره‌ی شمالی آغاز شده است، حذف دلار از مبادلات یا ورود به استفاده از ارزهای محلی یا در نمونه‌ی کامل‌تر، پیمان‌های پولی دوجانبه، اثر ضد تحریمی خواهد داشت؟

وقتی بین دو کشور، مثلاً ایران و ترکیه، پیمان پولی دوجانبه یا به‌صورت ناقص‌تر، تاخت ارزی لیر و ریال منعقد می‌شود، یک کانال ارزی جدید جدا از روش‌های موجود ایجاد می‌شود که مسدود کردن آن، مستلزم اعمال تحریم از جانب آمریکایی‌هاست. این کانال جدید از دو جنبه مهم است: اولاً چون انتقال ارزی جدا از بسترهای رسمی موجود و خارج از ارزهای جهان‌رواست، پایش آن به‌مراتب سخت‌تر و پیدا کردن هدف‌های تحریمی بسیار هزینه‌برتر خواهد بود.

ثانیاً بخش مهم یک پیمان دوجانبه‌ی پولی، نقش بانک‌های مرکزی طرفین برای برقراری فرایند است و به یک معنا امکان قطع این پیمان وجود ندارد مگر آنکه آمریکا، هم بانک عامل این پیمان و هم در مقیاس بزرگ‌تر، بانک‌های مرکزی طرفین پیمان را تحت تنبیه (قطع از سیستم دلار) یا تحریم (ارسال به SDN LIST) قرار دهد که هزینه‌ی مالی و سیاسی چنین اقدامی برای طرف آمریکایی بسیار بالا است. درواقع حتی در پرونده‌ی هسته‌ای که یک رژیم تحریمی مبتنی بر قطعنامه‌های سازمان ملل ایجاد شده بود هم آمریکایی‌ها برای تحریم بانک مرکزی ایران ناچار از زمینه‌چینی فراوان و هزینه‌کرد سیاسی بسیار بودند. حال وضعیتی را فرض کنید که آمریکا برای بستن یک کانال انتقال ارز، ناچار از تنبیه بانک مرکزی ترکیه یا زراعت‌بانک ترکیه و نیز تحریم مجدد بانک مرکزی ایران برخلاف برجام باشد. هزینه‌ی سیاسی چنین مواردی، آن را عملاً غیرممکن می‌کند.

بنابراین به‌لحاظ فنی، حذف دلار از مبادلات و انتقال مراودات به ارزهای محلی در چارچوب پیمان‌های دوجانبه، هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت به صورتی قابل اطمینان اثر ضد تحریمی خواهد داشت.

منبع:khamenei.ir

انتهای پیام/

تبعات حذف دلار در مبادلات تجاری

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۳۴
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۶:۵۱ ۱۶ آبان ۱۳۹۶
دلار اگر از معاملات تجارت جهانی حذف بشه اقتصاد آمریکا افت میکنه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۶:۵۱ ۱۶ آبان ۱۳۹۶
خیلی عالیه که قراره دلار حذف شه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۵۲ ۱۳ آبان ۱۳۹۶
از زمانی که تجارت بین المللی شد، کشورها احتیاج داشتند با یک پول مشخص با معامله کنند و طی توافقاتی که صورت گرفت دلار انتخاب شد. به نظر من بیشتر قدرت امریکا به تسلط دلارشه که می تونه ازش به عنوان گلوگاه فشار نه فقط ایران که حتی رقبا استفاده کنه. امریکا می تون با بالا پایین کردن نرخ دلار نسبت به طلا، ارش ذخایر ارزی حتی قدرت های بزرگ رو هم بالا پایین کنه. همین ایران چقدر از کاهش ارزش ریال نسبت به دلار داره رنج می کشه. به نظرم کشورها باید ترتیبی اتخاذ کنند که سلطه دلار شکسته بشه که البته کار بسیار سختیه. ان شاءالله روزی این اتفاق بیافته
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۴۷ ۱۳ آبان ۱۳۹۶
مرگ بر امریکا
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۷:۱۷ ۱۳ آبان ۱۳۹۶
خیلی عالیه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۶:۳۳ ۱۳ آبان ۱۳۹۶
داریم به سمتی پیش میریم که ان شاء الله کم کم ما امریکا و همپیمانانش رو تحریم میکنیم.
Germany
ناشناس
۰۱:۵۴ ۱۳ آبان ۱۳۹۶
خدا کنه هر چه زودتر حذف بشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۰۲ ۱۳ آبان ۱۳۹۶
خیلی عالیه که قراره دلار حذف شه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۳:۲۹ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
بیست ساله قراره دلار حذف بشه ولی هنوز هم خبری نیست
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۳:۱۵ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
اگر دلار حذف بشه حداقل ما 4 هزار تومان نمی خریم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۳:۱۵ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
اگر دلار حذف بشه حداقل ما 4 هزار تومان نمی خریم
Iran (Islamic Republic of)
مهدی
۲۲:۵۷ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
اگه با پول ملی کالاهای مفید رد بدل بشه هم به بالا رفتن ارزش پولمان و هم به اشتغال کمک زیادی خواهد شد و نه تنها اینگونه روشها ضرری ندارد چه بسا آثار ضد تحریمی و ضد تورمی هم خواهد داشت
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۲:۴۷ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
اینکه ما بخواهیم دست رو دست بگذاریم که آمریکا هر کاری میخواهد بکند اشتباه کردیم خداوند فرموده از تو حرکت از ما برکت انشاءالله به یاری خداوند مشکلات اصلی همه مسلمانان جهان که همان آمریکا ی جنایتکار است بزودی رفع خواهد شد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۲:۲۵ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
بلاخره باید این دلار را از این شیطان بزرگ گرفت و دنیا باید به عقل بیاید
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
ناشناس
۲۲:۱۳ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
دلار اگر از معاملات تجارت جهانی حذف بشه اقتصاد آمریکا افت میکنه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۱۷ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
ان شالله که هرچه زودتر دلار حذف بشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۰۳ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
اگر دلار حذف بشه آمریکا اقتصادش را از دست میده خیلی عالی میشه
Iran (Islamic Republic of)
فرهنگ
۱۹:۳۱ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
بسیار عالی.ای کاش همه ی کشورهای منطقه از مراودات ارزی خود استفاده کنند و اونوقت وزارت خزانه داری امریکا ضربه های مهلکی خواهد خورد .
پس این مراودات ارزی بسیار گسترده در سطح بین الملل بوسیله واحد پول امریکا این پول را در جهان ارزشمند و محبوب کرده و در نتیجه علاوه بر افزایش حجم آن در جهان آن را قدرتمند تر میکند.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۱۰ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
درود عالی بود
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۳۵ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
باید هر چه زودتر دلار حذف بشه به نفع کشورمان هست
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۳۹ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
برای حذف دلار یک برنامه دراز مدت لازم است
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۳۵ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
خیلی عالی بهتره هرچه زودتر حذف بشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۳۴ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
هر کشوری هم دلار را حذف نکنه ما باید حذف کنیم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۳۴ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
دلار حذف بشه خیلی خوبه ارز داخلی میره بالا
Iran (Islamic Republic of)
مهدی ازمحمدیه
۱۶:۳۴ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
دلار روحذف کنید
Iran (Islamic Republic of)
مهدی ازمحمدیه
۱۶:۳۴ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
دلار روحذف کنید
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۵:۴۸ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
درود
Germany
ناشناس
۱۴:۱۰ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
ممنون
Iran (Islamic Republic of)
عرفان
۱۳:۵۳ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
اگه دلار از معاملات جهانی حذف بشه آمریکا ضرر بسیار زیادی خواهد کرد
Iran (Islamic Republic of)
تینار
۱۳:۴۴ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
عجب
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۰۶ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
جانم فدای رهبر
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۰۲ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
حالا خوبه یا بده؟ منظورم استفاده ماست
Netherlands
عباس
۱۲:۴۴ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
هرکی فهمید به منم بگه!!!
Iran (Islamic Republic of)
محمد
۱۴:۰۱ ۱۲ آبان ۱۳۹۶
عزیزم قرار نیست سطح فهم همه انسانها در یک محدوده باشه!و اینکه شما متوجه نشدی قرار نیست همه متوجه نشن!
----
مطلب بسیار عالی بود ممنون