به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان؛ پایگاه اینترنتی الجزیره انگلیسی در تحلیلی نوشت: در صحنه سیاسی منطقه، کسی انتظار اتحاد بین ریاض و تل‌آویو را نداشت، ولی تحولات به شکلی روی داد که این دو به سوی هم سوق یافتند و منطقه بستر دوستی‌های عجیب شد.

در این تحلیل آمده است: به باور تحلیل گران روابط پنهان بین اسرائیل و عربستان سعودی علیه «دشمن» مشترک یعنی ایران شکل گرفته است. پیوستن اسرائیل به جمع شرکای احتمالی، نشان از جدایی خاورمیانه از نظم از همه گسیخته خود دارد؛ منطقه‌ای که آمریکا از اوایل هزاره جدید تلاش داشت نظامی همگرا برای تسلط کشور‌های طرفدار غرب در آن ایجاد شود و این امر خواه با ایجاد انتخابات یا براندازی انجام می‌شد.

در عربستان سعودی که در دنیای عرب روی موضع دینی خود سرمایه‌گذاری می‌کرد، این نظام را برای ایجاد نظم جدید خود در هم شکست؛ نظامی که به دنبال ایجاد روابط با اسرائیل بر اساس طرح زمین در برابر صلح است. چنین کاری می‌تواند نوعی توازن متقابل برای هویت سنی این کشور در برابر ایران شیعی ایجاد کند.

به گفته اوفرسالزبرگ، کارشناس موسسه بین‌المللی بحران، این تغییر در نظم سیاسی باید با طرح صلح اسرائیلی-فلسطینی نیز همخوانی داشته باشد که از دیدگاه سران آمریکایی و سعودی برای ایجاد چنین همکاری‌های منطقه‌ای ضروری است. وی می‌گوید: «تولد ائتلاف مشهود بین عربستان و اسرائیل برای ایران بازدارنده خواهد بود و از بسیاری جهات برای پیشبرد روند صلح فلسطینی اسرائیلی در ریاض و واشنگتن ضروری است.»

کاخ سفید، با تلاش‌هایی که جرد کوشنر، داماد و مشاور ارشد ترامپ، انجام می‌دهد، بسیار برای طرح جدید پرمشغله نشان می‌دهد تا بن‌بست‌های موجود در طرح صلح که ترامپ از آن به عنوان طرح صلحی نهایی یاد می‌کند، برداشته شود.

امید آن‌ها بر حمایت قدرت منطقه‌ای یعنی عربستان سعودی بنیان گذاشته شده است که با وجود نداشتن روابط آشکار سیاسی، روابطی نزدیک بین این پادشاهی نفتی و اسرائیل در حال ایجاد شدن است.

از نظر عربستان، اسرائیل متحدی قابل اعتماد است

کوبی مایکل، محقق ارشد در موسسه مطالعات امنیت ملی در دانشگاه تل‌آویو، مدعی شد: «متاسفانه آمریکا خلائی را در منطقه به جا گذاشت که روس‌ها در سوریه و گروه‌های دست نشانده ایران در دیگر مناطق منطقه آن را پر کردند. از نظر عربستان، اسرائیل متحدی قابل اعتماد است و از این رو عربستان سعودی به خوبی درک کرده که زمان خوبی برای دوستی با اسرائیل است.»

به گفته مایکل، عربستان سعودی درک کرده است که روند صلح فلسطین روی شانه‌های این کشور است و مسائل مهم دیگری وجود دارند که اهمیت راهبردی دارند. عربستان که پیشتر و در 2002 طرحی موسوم به ابتکار صلح پایدار را ارائه کرده بود، علاقمند است که اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها را برای پذیرش طرح صلح کوشنر سوق دهد.

مایکل می‌گوید: «سعودی‌ها چندان خود را در قبال فلسطینی‌ها مسئول نمی‌دانند و مایل هستند با توافق موقت که از دیدگاه من همان طرح صلح آمریکاست، موافقت کنند.»

عربستان در پی کسب موقعیتی برتر از ایران در منطقه است

او می‌گوید: «این برای آن‌ها فرصتی است تا اهمیت دینی خود و اختیارات دینی خود در مکه و مدینه را به بهای قدس و اهمیت مذهبی حرم‌الشریف که سومین مکان مقدس اسلامی است، تقویت کنند و در عوض، در برابر ایران از موقعیت بهتری برخوردار شوند.»

مایکل معتقد است زمانی که فلسطینی‌ها با فشاری جدی برای ورود به فرایند سیاسی روبرو شوند، ارتقای روابط بین سعودی و اسرائیل که در سطوح پایین‌تر قرار دارد، اتفاق خواهد افتاد.

عادی‌سازی روابط اسرائیل- عربستان به نفع تل‌آویو خواهد بود

به گفته او، «می توان این را به چشم مشوقی برای سران اسرائیل در نظر داشت تا حرکت‌هایی در طرح صلح با فلسطینی‌ها ایجاد شود، امری که از نظر آنان در عادی‎‌سازی روابط منطقه‌ای به سودشان خواهد بود.»

خلیل شاهین، تحلیلگر سیاسی در شهر رام‌الله در کرانه باختری، می‌گوید «ارزیابی» از تهدید‌های منطقه‌ای به بهای اهداف فلسطینی خواهد بود. وی می‌گوید: «موضوع عادی‌سازی روابط دیگر موضوعی بحث‌انگیز نیست، ولی مسئله مهم اینجاست که باید درک کرد انجماد در روابط بین کشور‌های عرب و اسرائیل موضوعی دو جانبه نیست.»

او می‌افزاید «نتیجه زوال قدرت آمریکا در خاورمیانه جانشینی اسرائیل در حوزه‌هایی است که سیاست خارجی آمریکا در پر کردن آن ناکام مانده بود. انگیزه کشور‌های عرب، بقای رژیم‌های حاکم بر این کشورهاست و همین باعث می‌شود آن‌ها به سوی قدرت‌های برتر در منطقه سوق پیدا کنند.»

الجزیره در ادامه نوشت: در واقع ایران بهانه‌ای بیش نیست. هر چند مقامات سعودی درباره روابط سکوت کرده‌اند، همتایان اسرائیلی آن‌ها با دعوت‌هایی که از آن‌ها شده است، تلاشی برای پنهان کردن روابط بین دو طرف نکرده اند. هفته گذشته، ایوب کارا، وزیر ارتباطات اسرائیل، عبدالعزیز الشیخ مفتی اعظم سعودی را برای دیدار از اسرائیل دعوت کرد و دو روز بعد، گادی آیزنکوت، رئیس ستاد مشترک اسرائیل، اولین مقام اسرائیلی بود که با خبرگزاری سعودی گفتگو و تاکید کرد اسرائیل آماده همکاری اطلاعاتی با سعودی‌ها درباره ایران است.

در ادامه این تحلیل آمده است: تغییرات داخلی اخیر در عربستان سعودی که با بازداشت شاهزادگان، وزرا و تاجران بلند بالا و با دستور محمد بن سلمان همراه شد، نشانه‌ای از سرکوب هرگونه نارضایتی با اسم مقابله با فساد مالی بود.

ایران نگرانی درباره ائتلاف سعودی‌ها با صهیونیست‌ها ندارد

محجوب زویری، استاد مهمان در برنامه مطالعات خلیج فارس در دانشگاه قطر معتقد است: «تغییرات سیاسی در عربستان سعودی و تمایل برای قبض قدرت دلیل اصلی این روابط باز با اسرائیل است. البته ایران هم که بیشتر به عنوان بهانه این کار مطرح شده، نگرانی چندانی درباره این ائتلاف احتمالی ندارد. این کار باعث می‌شود ایران خود را به عنوان قدرتی نرم و با وجهه‌ای بهتر ارائه کند، در واقع خود را به عنوان تنها پایه مقاومت در برابر اسرائیل معرفی می‌کند.»

انتهای پیام/