به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، در آیه 29 سوره فتح می‌خوانیم: «محمد، فرستاده خداست؛ و کسانى که با او هستند در برابر کفّار سرسخت و شدید، و در میان خود مهربانند؛ پیوسته آنان را در حال رکوع و سجود می‌بینى در حالى که همواره فضل خدا و رضاى او را می‌طلبند؛ نشانه آنها در صورتشان از اثر سجده نمایان است.

در این آیه مبارکه، خداوند در مقام توصیف پیامبر اسلام(ص) و یاران واقعی حضرتشان است. اولین ویژگی آنان شدت عمل در برابر کفار و رحمت و مهربانی‌شان با یاران و مسلمانان است. در وصف بعدی، خداوند آنان را انسان‌هایی معرفی می‌کند که همواره در حال عبادت خداوند بوده و همه اعمالشان برای او می‌باشد و دائم در رکوع و سجود و همیشه به دنبال فضل و رضایت پروردگارشان هستند. بعد از این توصیفات، قرآن نشانه‌ای برای آنان بیان می‌کند که همان وجود اثر سجده در صورت‌های آنان است: «سِیماهُمْ فِی وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُود».

«سیما» در اصل به معناى علامت و هیئت است، خواه این علامت در صورت باشد، یا در جاى دیگر بدن، هر چند در استعمالات روزمره فارسى به نشانه‏هاى صورت و وضع ظاهرى چهره گفته مى‏شود.

به تعبیرى دیگرى "قیافه" آنها به خوبى نشان مى‏دهد که آنها انسان‌هایى خاضع در برابر خداوند و حق و قانون و عدالت‌اند، نه تنها در صورت آنها که در تمام وجود و زندگى آنان این علامت منعکس است.

با توجه به مطالب بالا؛ چند معنا برای اثر سجود در آیه می‌توان گفت:

1 یکی از آشکارترین معانی برای این قسمت از آیه، همان وجود نشانه‌های سجده در پیشانی است.

2 یکی دیگر از معانی اثر سجود که در روایات آمده، اثری است که بیداری شب‌ها جهت مناجات و اقامه نماز در جسم انسان می‌گذارد. این اثر می‌تواند همان اثر بی‌خوابی باشد و یا می‌تواند آن نورانیتی باشد که بر اثر نماز و سجده در سحر نصیب انسان‌های شب زنده‌دار می‌شود. در روایتی از امام صادق(ع) درباره این قسمت از آیه سؤال می‌شود و حضرت می‌فرماید: «مراد از این آیه، اثری است که به دنبال شب زنده‌داری در جسم انسان مشاهده می‌شود».در روایات دیگر، اقامه برخی از نمازها (مثل نماز شب) از دلایل نورانیت صورت و وجه بیان شده است.

3. شاید هم یکی از معانی آیه، ظهور و آشکار شدن این اثر (اثر سجود) در قیامت باشد، همان‌طور که در آیه دیگر می‌خوانیم: «روزی که چهره‌هایی روشن و سفیدرو می‌شوند».[5] بنابراین، مراد از اثر سجود نشانه‌ای است که در قیامت آشکار می‌شود،البته جمع میان این معانى کاملاً ممکن است.

اگر مراد از اثر سجود، معنای سوم باشد که اشکال مطرح شده در پرسش، جایگاهی ندارد و اگر معنای اول و دوم مراد باشد باید گفت:اگرچه برخی از عبادات مثل روزه در معرض دید نبوده و شخص روزه‌دار می‌تواند بدون آن‌که کسی مطلع شود روزها روزه بگیرد، اما طبیعی است که برخی عبادات این‌گونه نیست، مانند نماز جماعت که خود شارع نیز توصیه فراوان بدان کرده و مانند حج که نمی‌توان آن را مخفیانه انجام داد.

انسان مؤمن می‌داند قصد ریا و خود‌نمائی در عبادت، موجب نابودی اثر حقیقی آن است و قرار گرفتن در چنین موقعیتهایی باعث می‌شود که درجه اخلاص افراد به آزمایش گذاشته شود و آنها باید بیشتر تلاش ‌کنند تا چنین وسوسه‌هایی را از خود دور نمایند و بدیهی است که برای این تلاش هم، خداوند اجر و ثواب مضاعف به آنان خواهد داد.

منبع:تبیان

انتهای پیام/

 چگونه می توان مومنان را از سجده هایشان تشخیص داد؟