به گزارش خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از قزوین؛ یلدا آخرین شب پاییز، بلندترین شب سال که از گذشته‌های دور با آیین‌هایی همچون جشن شبانه و بیدارمانی تا بامداد برای تماشای طلوع خورشید زمستانی همراه است.

منجمین، یلدا را زمانی می‌دانند که زمین در مدار گردش خود به دور خورشید در موقعیت ۲۷ درجه قرار گرفته است و این اتفاق شبی طولانی را برای آغاز زمستان رقم می‎زند.

این جشن یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایران باستان است و در اصطلاح به آن شب چله هم می‌گویند.

 پاسداشت این آیین کهن با رفتن به خانه بزرگتر‌ها

قزوین به دلیل قرارگیری در شاهراه ارتباطی کشور دارای اقوام مختلفی مانند کرد، ترک و لر است که فرهنگی متنوعی دارند و هر یک آداب خاصی را در شب یلدا برگزاری می‌کنند.

بنا به یک سنت دیرینه در کهن شهر تاریخی قزوین، یک هفته قبل از شب یلدا، بزرگ هر قوم، مقدمات شب یلدا را فراهم کرده و تمامی اقوام در این شب به خانه وی رفته و مراسم دل انگیز شب یلدا را بر پا می‌کنند.

تفأل به حافظ و مثل گویی

قصه گویی، شاهنامه خوانی و سخنوری از آیین‌های زیبای شب یلدا در قزوین است.

مشاعره نیز در شب یلدا توسط افراد دارای طبع شعر و شاعری بر گرمای این محفل افزوده و شب خوشی را برای همگان رقم می‌زند.

" شب چره" در آئین یلدا در قزوین

به عقیده بزرگ تر‌ها آوردن میوه‌های مختلف خشک و‌ تر و میوه‌های سرخ فام که به "شب چره" معروف است، همراه با خوراکی‌های دیگر شگون داشته و زمستان پر برکتی را نوید می‌دهد.

در بعضی مواقع که مادر بزرگ‌ها در آوردن تنقلات تاخیر می‌کنند کوچکتر‌ها شعر "هر که نیارد شب چره - انبارش موش بچره" سر می‌دهند، که مادربزرگ در آوردن "شب چره" تعجیل می‌کند.

خوردنی‌های شب یلدا

خوردن سبزی پلو با ماهی دودی، هندوانه، انار، انواع تنقلات از جمله کشمش، گردو، تخمه، آجیل مشکل گشا و انجیر خشک، از خوردنی‌های این شب است تا آخرین روز پائیز را به اولین صبح زمستانی گره بزند.

این میوه‌ها که اغلب دانه‌های زیادی دارند، نوعی جادوی سرایتی محسوب می‌شوند که انسان‌ها با توسل به برکت خیزی و پردانه بودن آنها، خودشان را نیز مانند آن‌ها برکت آور می‌کنند و نیروی باروی را در خویش افزایش می‌دهند، همچنین انار و هندوانه با رنگ سرخشان نمایندگانی از خورشید در شب به شمار می‌روند.

شیربرنج در شب یلدای قزوینی‌ها

برخی از مراسم شب یلدا به آئین چهارشنبه سوری ما ایرانیان شباهت زیادی دارد و حتی برخی تنقلات این آئین‌ها مشترک است.

در این زمینه می‌توان به خوردن آجیل شور و شیرین، کشمش، سنجد، نخود سرخ کرده و گندم برشته و مراسم شال اندازی اشاره کرد که در این میان خوردن شیربرنج در برخی از روستا‌ها به ویژه مناطق ترک زبان همچنان مرسوم است.

در گذشته‌های دور مراسم شال اندازی به عنوان خواستگاری اجرا می‌شده است که همچنان این مراسم در برخی از روستا‌ها برگزار می‌شود.

در شب پله نه نه سرما گریه می‌کند

به عقیده مادر بزرگ‌های قزوینی اگر دراین شب ننه سرما گریه کند باران می‌بارد، اگر پنبه‌های لحاف بیرون بریزد برف می‌آید و اگر گردنبند مراوریدش پاره شود تگرگ می‌آید.

رسوم شب یلدا برای عروس خانم‌ها

علاوه بر دور هم نشینی و صله‌رحم، فرستادن خونچه چله از سوی داماد به عنوان هدیه زمستانی برای عروس نیز بهانه‌ای است تا این شب آئینی، گرمابخش وصلت خانواده‌ها و مقوم سنت ازدواج باشد.

در این خونچه برای عروس پارچه، جواهر، کله قند و هفت نوع میوه مثل گلابی هندوانه، خربزه، سیب، به با تزئینات خاصی فرستاده می‌شود.

انتهای پیام/