به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان،در حدود دو هفته پیش نشست آستانه هشت در قزاقستان برگزارشد  و توافقاتی با هدف شکل دادن به  زمینه گفت و گوی سوری-سوری صورت گرفت. برمبنای توافقات صورت گرفته در این نشست قرار بود در روزهای آینده گروه‌های معارض و مسلح سوری با  نمایندگان نظام این کشور  طی یک کنفرانس در سوچی با یکدیگر مذاکره کنند تا بحران سوریه از یک مسیر دیپلماتیک و فارغ از هر گونه تنش نظامی حل و فصل شود.

* هدف از نشست های آستانه

 به طور کلی هدف از برگزاری نشست های آستانه که توسط سه کشور ایران، ترکیه و روسیه برگزار شد، شکل دادن به یک چارچوب بومی برای حل بحران سوریه بودکه  می توان محورهای کلی این نشست را  به این صورت خلاصه کرد:

*در گفت‌وگوهای آستانه، هدف توقف درگيری ها  و روشن شدن تفاوت ميان گروه های تروريستی  با گروه های مسلح دیگر بود،همچنین  تلاش برای مبارزه با تروريسم به عنوان نقطه مشترک و آزمونی برای ميزان جديت گروه‌هاي مسلح و حاميان آنان در  مبارزه با تروريسم بود، به طوری که مخالفان مسلح باید جديت خود را در مبارزه با تروريسم نشان می دادند. بنابراین تقويت آتش‌بس و دستيابی به تفاهم در مبارزه عليه تروريسم به ویژه تروريست‌های داعش و جبهه فتح الشام (جبهه النصره سابق) که مشمول توافق آتش‌بس نبودند، از موضوعات مهم در دستور کار مذاکرات آستانه بود.

*  نشست های آستانه دارای بعد سیاسی و نظامی بود، به طوری که مبارزه با  تروریست‌های تکفیری و تسهیل مسیر  برای گفت‌وگوهای سوری – سوری از مهمترین ابعاد این نشست بود. تا دولت و گروه‌های داخلی سوریه در مقابل تروریست‌های تکفیری یک جبهه واحد با محوریت دولت قانونی و ارتش منسجم تشکیل دهند.

*نشست آستانه یک پیروزی برای محور مقاومت در عرصه ميدانی و ديپلماسی بود که در نتیجه  آزادسازی حلب و ناکامی تروریست‌ها  در بین‌المللی کردن بحران سوریه به شکست انجامید، همچنین  نکته مثبت این نشست حضور معارضان مسلح و عدم حضور موثر آمریکا بود.

*محور مذاکرات آستانه گروه‌های مسلح و تحولات ميدانی و  آتش بس بود.

 *نشست آستانه در واقع  دلیلی بر افزايش مشروعيت و اقتدار نظام سوريه و ثبات نسبی در این کشور پس از آزادی حلب  بود.

*نشست آستانه نقش بارز  جمهوری اسلامی  ایران را در منطقه به نمایش گذاشت که همواره با یک موضع اصولی یعنی مبارزه با تروریسم  به کنش در عرصه منطقه ای پرداخته و  به راهکار سياسی در جهت  حل بحران سوريه تاکید داشته است.

* ویژگی منحصر به فرد نشست آستانه تاکید بر مذاکرات سوری-سوری بود،به طوری که در چارچوب بومی و منطقه ای شکل می گرفت.

*آستانه هشت و زمینه سازی برای گفت و گو سوری-سوری 

بر اساس آنچه در بیانیه پایانی نشست آستانه هشت مطرح شد، دولت‌های شرکت کننده در این نشست  بر عزم خود مبنی بر تعامل نزدیک و منظم تأکید کردند تا بدین ترتیب از اجرای مقدمات و برگزاری کنگره گفت و گوی ملی سوریه در سوچی در تاریخ ۲۹ و ۳۰ ژانویۀ ۲۰۱۸ با مشارکت همه اقشار جامعه سوریه حمایت کنند و همچنین از نمایندگان دولت جمهوری عربی سوریه و معارضانِ پایبند به حاکمیت، استقلال، وحدت، تمامیت ارضی و هویت غیر فرقه ای سوریه خواستند که فعالانه همکاری کنند، به همین منظور توافق شد سه کشور ضامن، یعنی ایران، ترکیه و روسیه  نشست مقدماتیِ ویژه در ۲۰‑۱۹ ژانویۀ ۲۰۱۸ در سوچی  را برگزار کنند. همچنین در این بیانیه  مطرح شد نشست سوچی  ابتکاری با هدف شتاب بخشیدن به فرایند گفت و گو تحت نظارت سازمان ملل در ژنو و تسهیل توافقات سوری‑سوری بر پایه رضایت متقابل به شمار می ­آید.

اما پس از انتشار این بیانه، گروه‌های معارض سوری اعلام کردند که در نشست سوچی تحت عنوان "کنفرانس گفت و گوی  ملی سوری-سوری" شرکت نخواهند کرد. گروه‌های معارض  سوری مخالفت خود را با شرکت در کنفرانس سوچی اعلام و ادعا کردند، روسیه در تلاش برای اجرای معاملاتی است که بر خلاف توافقات جامعه جهانی است. در بیانیه ۴۰ گروه مخالف از جمله گروه‌های مسلح مخالف،که در دور قبلی مذاکرات صلح در ژنو حضور داشتند، ادعا شده است مسکو هیچ فشاری بر دولت سوریه برای دستیابی به راه حل سیاسی  وارد نمی‌کند.

همچنین مدعی شدند، "دشمنان ملت سوریه" برای این کنفرانس برنامه‌ریزی می‌کنند. در این بیانیه  آمده است که کل دوره‌های مذاکرات ژنو تا آستانه عدم جدیت نظام سوریه و طفره روی آن از اجرای قطعنامه‌های بین‌المللی را ثابت کرد تا وقت بیشتری بخرد و به منافعش بپردازد. این معامله روسی در سوچی و غیره از طریق خالی کردن زیر پای مذاکرات سیاسی ژنو تلاشی برای تحمیل قانون اساسی و انتخابات و نظام سیاسی مورد نظر بر سوری‌هاست. پیش تر مخالفان سوریه در نشست آستانه گفته بودند، تصمیم خود برای حضور در نشست سوچی را بعد از رایزنی با دیگر گروه‌های مخالف اعلام می‌کنند،که البته برخی گروه‌های مخالف هنوز اظهار نظر جدی را در این رابطه مطرح نکرده اند.

در این میان توافق نظامی روسیه برای ایجاد پایگاه نظامی به مدت 49 سال در خاک سوریه حساسیت های زیادی را به خصوص در محور غربی برانگیخت تا جایی که به نظر می رسد آمریکا با محاسباتی به این نتیجه رسیده است که اگر مذاکرات با محوریت روسیه همچنان ادامه پیدا کند جایگاه این کشور در منطقه غرب آسیا و بازی های منطقه ای تا حدودی با تزلزل رو به رو خواهد شد.

با توجه به اینکه یک مذاکره  در چارچوب منطقه ای توانسته تا حدودی بحران سوریه را به ثبات برساند، موجب شده است تا دولت‌های درگیر در این بحران مانند برخی کشورهای عربی و آمریکا هرگونه زمینه صلح و آشتی را با مانع رو به رو سازند و از شکل گیری یک طرح منطقه ای با محوریت ایران و مقاومت  جلوگیری کنند.

از طرفی دیگر  اگر گفت و گوی سوری - سوری آن طور که پیش بینی شده پیش برود، هزینه های گزافی که در طول این هفت سال از سوی برخی رژیم های مرتجع منطقه برای آتش افروزی و بحران سازی در سوریه صرف شده است بدون هیچ دستاوردی برای آنها به هدر می رود.

انتهای پیام /